Katalog

heryılUS mllyon 200 kutu ağn ke*lcl tükmittmmktedir. Bu, klşl bmşmm ortalmma Ikl kutuluk büyük bir mayıyt ifade mtmmkte büyük Mr eksikllk söz konusudur 1 trilyonluk boylosıbtmtbul TıpFafcfMsel AJgolofl Blltm Dalı Hasfcam ne buyuk bır pazarda kuvvetli afin kesicilerin bulunmaması herhalde buyuk bir çellşkkllr ğrı ve •naljo/ikJer İnsanogiununyaşamtıoyunBugün dünyanın Mrçok ülkesırıde kanser ağrısına ca birçokkez sanridıfrndandaJttçrt karşılaşlı0ı karşı geJlşîirtlen Mrçok uMet bulunmakıadır. Bu tabıkı sâzcuk Her yıl ajrı yuzunden 700 rmlyon ısMlerden ancak Mrisınin ulkemızo ıihaline ızın vertlgünu ve 80 mllyar dotar zarar meydana geidtgı düşümiş olmafcla Mrtlkte IstenlkflOf «çüdo pazar da bulunüldüfiünde bu Ikî sAzcügüntoplumsalboyuHan daha namamaktddfr Kanser aflrıaına karşı kullanılan aQrı da belırgin bır bıçımde ortaya çıkıyor kesKilerle ılgıtı dıger onemll Mr aorun reçete kısıtlamaaıdır Ülkemizde morfln bağımlılanna karşı gellştfAğnnm dogru bıçımde de^lendfriMnemeaMnya» rUen reçetn kısıtiaması bu ke/ gerçektan morfine ganısıra analjeziklerin de gellslgüzel ve yanlış kullanımı reksînlm duy«inlar için blr maOdurlyet nedenl bu toplumsal boyutun farklı blr yanı Bu denll çok a0n Mmaktadır Hasta kansere yakalandığı ve kanseı dğıçeken dunya toplumunda aân tedBVfslnin önemi annsından çektlği yetmlyormuş gibi ılaç peşınde koşcak son 10 yılda rıp tarafmdan anlaajimaya başlryor makta ve ılaç bularnamaMadır Kırmızı reçete uygulaBugun tıpta aflnnın başlıbaşına bir crtgu olarak ele ması nedeniyle hem heklm morfln raçeleal atındığı. ağn vo ağn korıtrul yöntemlerinlndBOerfendlyozmaklan kaçınmakta, hekım yazsa Mle bu knz de rthJığı bır nı> dolı gelışiyor Bu Up dalının adı Algolojı. eczacı vprmeMen kaçınmaktadır. Ulkemizde ilk Algoloıi bılım dalı 1990 yılında Istanbul Tıp Fakuliesı'nde kunıldu. Islanbul Tıp Fakıiltesi AlgoReçele kısıtlaması doğru y«»nl»»ri olmakla bırlıkte loji Nlm dalı bugün yılda 2500 yenı haaiaya humet «ebu konuda duzenlemeye gldümesı şarttır Bu amaçla. rmı 1? yatakh bır kurulus olarak hızmet vertyor Tıpta kanserle ılgilı onkolo)l ve aftn merkozınde reçele yazağnya bu denll önem verllmesi aftrı ve analfeztfdere ma rahatlıfr getırilmelt ve her IMe ve llçede bellrll eoyenı yaklaşımlan da blrilkie gstfrlyor Gaçmişte aftn ganelerde mortin satışı daha kolaylastınlmalıdır Yurtyalntzca dtfer haatsJıkların Mr bulgusu olarak ele altdışında rahalhkta bulunan morfln tablflHerfni n ntrken arlıH başk başına Mr haalalık olarak defler gAülkemize Hhall ve urelımı konusunda ılaç fırmalAnna ruyor AQrının bu blçlmde ele altnması hokimlerin yekolaylık oetirllmelıdır nidfm egltîmını gundemo geurjyor. Analjeziklerin kullanımı lle HglN ikîncı onemli sorun anatıezlk kullanımı koruısunda horn A0rı kontrolunda ilk adım doflal olarak ^ tıp mensuplarının hem de halkın eflikosıcıferın kullanılmaaıdır. Afln ka*llımidir. Tıp 60rendlerlnden başlaın kullîirnmı bllırnsel ve Kıplumsal Mr §§0f J f l f Jejwff sörun darâk ilk toyutta eUs alınmahdır. ^ ^ m* yar.ık tıp monsuplannın eflMiml Tıp Anat|Azik kullanımındalri toplumsal boyutVO Fakütteienodo Algoloji bıllm dallarım n lar bu llaçların hirçok «Onlı hasMa kulla • w | f B * n « ğm^^mğk kurulması ve yaygınlaşması lle nımının yamsıra geHşlgıJzel ve yanlış kul M l l i J n V e v * P p e W f s ¥ ülkemizde arfık mümkün olmaya lanımını da beraberlnde gethmekıedlr. 'Uumm başlamtştır Bunun yanısıra Alguloji " V DurnsOi tarafından DAŞ yılı aşkın blr Ulkemiz analiezikloı yönünden llaç flrsuredır yayımlanan Afln Defiglsl bu malan içın çok büyük bır pazanar Ülkemn ışlevi yurıne getırmeye çalışmaktazın en ücra köşesındekl Mr baklıal düfckadır. Ancak daha da önemlisl halkın nında bile afln keslcl bııtm.ik mumkündür analjezik kullanımı konusunda eflıtlAnaljezik kuilanılı heklm reçetftftinrion çok mldlr ÇünkudahaoncedebellrttJAItıasta ve yakınlannın tardhlna kalımş vamiz gibi anal|ezlkler gellaigfizel saHziy«fttedır Hasla rahatlıkla »stedlfll analfenalınabllen ve gelişlgüzel kullanılan /•ge sahıp otaftHlmektedlr. (Morfln ve benllaçfann beşında gelmektadlr Bu nedanle halkın eflltizeri opıoıdnarkotlk analjezlkler bu sınıflnmanm mı dnoolik taşımaMadır dışındadır. AşajOtdaayncadeğıneceAiz.) Analjeziklerin gelişlgüzel kullanımı sonueu hem Hastanın heklme danışmadan totedlfll glM. daha gerekafz lüketım. hem llaç alışkanlıklan hem de llaç çok kişisel ve çevredeki hastalann deneyimlnrine gfr» zehırienmeied başgöstermektedir Analjeziklerin Mre analjezik seçlml Irter Istemez yanlış llaç kullamlmarer ılaç olduflu Insanm normal günlük yaşamında kulh sına yol açmaktadır. Bugün ülkemizde anaijezlkler nilmadıOı ve bu nedenle dlkkal adHmesl gerekttui unuyanltş kullanılan ılaçlar arasmda ar.Ubiyotlklerden fulmamalıdır. sonra Hrinci sırada gelmektedir Her yıl ülkemizde 118 mllyon 200 kutu anal|ozlk tuketılmektodlr. Bu kışl başıAnaljezlkler Mr llaçlır Halkımızın en büyük yanilgtna ortalama iki kutuluk çok büyük bır sayıyı HAde etlarından Mrisl analjezlkleri ve rlii>r ilaçları içindekl mekfedır kuçuk Mlgı ozetlerine, prospektuttiere bakarak kullanmaaıdır. Halbukl Up çok engin Mr deneylm sonueu. b*lÜlkemı/rte en çok satılan 150 Haç anuında ilk Ikl s*gl blriklmi lle sürdürülebılen bir meslektir llaçların etrayı yine analjezikler almaktadır Bu 150 ileç arasmda fciBİ tse Mşlden kışiyetarklılıkgöslerıı Bu farklılıklan toplam Haç pazannın % Wtm Ise yıne 18 analjezlk en (y* deOerlenrJreMlecelc oujn ıse hokırnlefdır. oluşturmaktadır Halkımızın analjezfklere her yıl ödedı£ı para ıse 1.2 tnlyon llra dolayındıtdır Analieziklerin kullanımı ve verılmeMncfe hekimlerin de dikkaNı davranması gereklr Bu amaçla Oünya u/elhkte son 3 4 yıl tçfinsınıh» ılaç Ffrmalan üJk* SağlıkTeşkllatı larafından surdürulen ılkelerin dlkkanı mizde yenı analjeıikierin piytfftayaçıkafilması içln kıalınmaaanda yarar vardır ysstya bir uflraş vermektedlrler OenelllMehııHfveorta şıddette ağnlara ydnellk bu çabalar sonunda aym Analpzlk kullanımırıda blrlnd İlke anal)ezl0ln v e * far makolojik gruptan bırçok llaç piyasada bulunmaktame sıklıOının her haata içln ayrı ayrı düzentenmesidlr dır Yanl her hastada ayn bır ledavı rojimmln taklp edllmeeldlr Halbukl her haslada aflrı şMdeU ve sureel MrMBuna karşın çok siddeül aftnlar örnefiln kanser ajh rlndenfarklıdır BunusaQlamanınenkolayyoluhaslarıları ıçın gerekli anal|ezlkler konusunda ülkomızde ntnyardnnını istemekıedlr Prof. Dr. SmntmrErtttnm A £ •kınd önemil Itke anaf|ezlkler1n yemek saatierlna göre daOıi hasta *çın ayarlanan zamana göre verilmealdlr. Hasta ve hekîmlor laraiından en sık yanlış uygu* lanannoktalardan bniaidir ÇunküsabahkahvaHısı lle ogien yemeftı araaı ortalam.ı dftrt saat. öQlen yemefli. akşam yemeğl araaı 8 saattir Sabaha kadnr iee 12 sa> atgeçer Budüzenslzllaçreiimlyüzündenhasialann aOnlan genellıkle gece artar. Ûçuncu ânemli ilke analieziklerin verillş süresl saptandıktan sonra artık düzenll ve agrı beşlamadan verUmeskHr Halbukl hep yap*lan yanlış ogrı kesicinln aflrı tyice arttıktan sonra verilmesîdir Tansiyonu ya da şeken yüksek bır hastada sura ayarfnndıktan sonra tedavi ite gelışigüzel oynarna yapılmazken analıezik tedavislnde bu her seferinde yapılır. Analieziklerin aQn çok şMdetlendikten sonra verllmeslnln temel nedenlerlnden bırisı alışkanlık korkusudur. Özelllkle morfln ve benzeri aun keaidlere karşı bu korkunun yerslz olduOu Mllmsel verlleıle ortaya konmustur. Düviya Safllık Teakllalı larafından 40QXXO hastada yaptian bır araştırmada aQrılı haibılarda moriin vo beruerl ağn keslcilere karşı alrşkanlığın VA baftımlılfOın çok kolay geltşmedlğt göstor llmlştlr Ancak dbrf hastada baflımlılık gollştk|i gostârtlm^Ur Bu Mllmsel veri elbette morfln ve benzert ilaçların gelişlgüzel kuJlanılması anlamına gelmez Ancak doflru kultanıldığında moriin ve benzeri llaçlardan korkmamn yerslz ofduflu ortaya konmustur. Anaijezikler hem tıp yunünden ham toplurıısal yönden ele aJınme» gereiken Mr sorunu oluşturmaktadır En wk karşjlaşb0ımız tıbbb bulgu olan aflnlara knrşı on sık kullandıuırmz analjeziklerin daha ckJdl Mr Mçlmde ele alınması ortaya çıkan dddl sorunların çözümlenmeaine de yardımo oiacaklır. SAAUKEKİ2S