Katalog

B İ R A R A Ş T I R M A K İ T A B I Düşün(me)meyi öğrenme Zehra İpşlroğtu'nun kltabının hepimize seslendiğlni döşünüyonım. İpşlroğlu, sade bir sonıdan yo/a çıkarak oluşturuyor khabını: Düşünmeyl billyor muyuz? Düşünmeyi öğreniyor muyuz ve öğretiyor muyuz? Dr. ERDAL ATABEK Içinde yaşadıgımı/ >u valkantılı döneımfc, ncyc uğradığımı/ı bile anlamadan kaygı ve korkunun pençevine du$üveriyoruz. Korku gidorck yaygınlaşan bir hastulık gıbi igmizc sızıyor, kemiriyor bizi. kunıılmak kolay değil. Gerçekıen de amaçlanan bu. Korkudan korku dııygusu uyandırarak duştince Ozgürlüğünü yok ctmek. Böylece 'gelccek olanı' hazırlamak, baska deyişle insanların duygu vc dü*ünme yetilerini bütunüyle yiıirmiş oldukları "robot bir dtlnya' yaratmak. A.ma bu oyuna gelmek isıetneyenler de var aramızda. Sorunlarla hcsaplaşmaktan ve dü$ünmekten kurkmayanlar. 'üclecek olanı' durdurabilmek için direnenler yada 'gelecek olanı' jımul dolu yannlara tevinnek ineyenler. İştc bu kitap onlara scsleniyor." Zehra Ipşiroğlu'nun kitabı bu sözler le biıiyor. Kitabın hepimize seslendigini düştinüyonım. BUtütı ögretmcnlcre, öğrencilere, duygu ve dü$unce yetilerine sahip olmak isteycn hepimize. Bu ses, duygu dolu akljıı sesi. Akıl dolu duygunun sesi. Yitirilmck üzerc olan kusakların robotla$tinlmasına kar$ı vıkan bir insan çığtığı. Zehra 1p$iroglu sade bir sorudan yola fifi çıkiyor: "DUfttnmryi billyor muyuz?" "DUşünmeyî ögrcniyor muyuz ve öftreliyor muyuz?" Soruyu araştıran sade ve elbetie bilimsel bir yOntetn uyguluyor. Bir deney yapıyor. Universite öftrencilcri içinde (lstanbul Üniversitesi Edcbiyat Paküttesi Alman dili ve edebiyntı okuyan rtğrcncilcr) bir metni okuyup anlamayla ilgili bir deııey bu. Feru Fdgü'nün "Türk l'olllikacılannm KttllUrte ve SuıuıUa Oisn tllşkileri" yazısını, yazarın adını vcrmeden ögrencilere okuyor ve nc anladiklarını açıklamalarını isıiyor Zehra Ipsiroglu. Ince bir alaylamayla yazılan yazınırı denıtk islcdiklcriııi 92 ögrcncidcn sadcee dördil anhyor. Gcriyc kalan 8S ki•fidcn 11 'i, yazıda ileri sdrulcn dü^üncclerle gerçekler arusındaki kupukluğu ayı ıınsıyoı, 77 ki$i yazıdaki görü$leri olduğu gibi algıtıyor. Kiıapta, ftğrencilerin yanıtlarından özet alıntılar da var. Sonuçta, üğrcncilcrin "eleftirel dilfiince" yctilcrinin gelijmediği, yazıya bu gâzle bakamadıkları, ya^arın dü$Üncelerini oldugu gibi kabul eiıikleri ortaya çıkıyor. Kuşkusuz, bu dıırunı nedeneydc sözU edîlen oğrencilerle ne de sıtdecc bir yazı metniyle sıturlıdır. Toplumdaki hcrkes, yetkili ki$ilerin (ya/ar, ögrclmcn. polilikacı) sözlerini, eylcınlcrini irddcmeden kabul etmeye altştırılıyor. Kitap okuma islcği körlcştiriliyor, tartı$malann yolu Ukanıyor, özgür düşOncc cngcllcniyor. Sonuç rnu? Tek dalgadan yayın yapan bîr radyo istasyonu ve tek dalgayı algılayabilcn bir kulak. Yazar, universite ögretim kadrolarına eşine az rasılanır bir açıkyürekliliklc vöncltliği eleştiriyle şunlan söylUyor: "lînlvenıllelerimizde ders veren wckln aydın kesimin acuba yü/.de kuçı ılü>«inrn, okuyan. uru*tırnıa yapan, meüleftine buglı Insanlnrdıın olufuyor? ller yıl mezun etlfkiert yöz binl«rre «firendnin içlndr yü/de kavı üniversilenin ıif oldıiğıınıın yu ila ın a/ındao ne olmau Kcrektiftinln billncine varmıa? Zehra Ipşiroflu, "K1e$tirrl I)üşünc«nln Elurikllgl" bölunıundeıı soııra yeııi bir soruyla kitabım sürdürüyor: "Kitap okuyor muyuz?" Kitap okunmamasımrı ııedenlcrini • gene ögrencileriyle biılikie irdelcdikten sonra. yazar "Elcytirel Dttfttnmeyi öftrenme" konusunu elc alıyor. "Sajtlıklı bir egitimr dugru Yazın nedlr? V a/ın larihi ntdir? • Yıızın ete^llrtsi nedir?" ulı ba^lıklarıyla irıcelencn konu gerçeklen son derece açık, anlanılı, ög retici. "Düşunme Korkumı" adını taşıyan son bölUmle bitvıı kilabı okuduktan sonra kındinizc sorııyorsunu/; "Daha Tazla geç kalmadan neler yapılabilir?" Insandan sorumluluk duyan herkesin bu soruyu sorması gerekiyor. Toplumdan sorumluluk duyan herkesin bu soruyu sormas.1 gerekiyor. Geleccktcn sorumluluk duyan herkesin bu soruyu sorması gerekiyor. Bu toplurnun iıısarılarına "dılşünmcmeyi ögretcn" egcmen ideolojiye nasıl kaı >ı vıkılacağını herkesin dU^tlnmesi gerekiyor. Gerekiyor, çünku demokrasi de, insan hakları da. OzgUrlflkler de bu korşı çıkıjla aydınlanacak yoida var olacaktır. Böylece soruıı, sadecc universitenin sorunu olmaktan çıkıyor, blitun toplumun sorunu oluyor. Bütün mcslek kuruluşları, büıün isçi sendikalan, siyasal paniler bu sorunu çalışma programlan ivine almalılar. "Düşünmevi Öftrenme ve öjrel me." Ke$kc ukullarımı/dn lıer dcrstaı once bu öğreiiUeydi. Zehra Ipşiroğlu'nu yurekten kuduyorum, yeni kitaplarını bckliyorum. D Cem yayınevi NURU08MANİYE CAO. KARDI$LİR HAN< 1/3 CAĞALOÛLUI8T BÎR YAŞAM ÖYKÜSÜ Son günlerin en İlginç kitabı Vartan Ihmalyan 19131948 orost TürkiyeUe; 19481978 yıüonnda Fronso, Pölonya, Mocoristaru Çin ve Sovyetler "...Vartan Ihmalyan'a toplum olarak teşekkür borçluyuz... Bu kitap, kızarak ya da sevinerek değil, ama düşüncrek, üzerinde uzun uzun düşünerek okunmalıdır." Vedat Türkali "Kendi payıma merakla ve yer yer büyük bir keyifle okuduğum bu kitabı, Türkiye'deki Sol'un tarihini araştıran biri olarak gayct önemli ve değerli buldum." Mete Tunçay "Vartan Ihmalyan'ın anılar demeti sardı beni, sarstı, örseledi ve en önemlisi merakımı çoğalttı. Birliği'nde yaşanmış olaylar... ve TKP... Aslında hepimizin merakı olan bir konuda bize sunduğu çok önemli vcrilerden dolayı Ihmalyan'ı sevgiyle anıyorum." öner Yağcı Ç I RÇI V I 12