Katalog

CUMHURİYET DERGİ "Ünlü Aşk Mektuplan" derlemesinde Napolyon'dan ChurchilFe devlet adamlannın, Lord Byron'dan Nathaniel Hawthorne'e yazarlann mektuplan var. Sevgililer Günü'nü ille de armağanla değil, siz de yıllar sonraya kalacak bir mektupla kutlayabilirsiniz. Aşk, mektuba çok yakışır. Şık ciltli, kaliteli baskılı kitaplar, yayın dunyası içindepaylannı gitgidebüyüttüler. Bu tür kitaplar tanıtım anlamında da ciddi birerürün olarak ele alınıyorlar. Doğan Kitapçılık "SevgililerGünü" armağanı olarak "Unlü Aşk Mektuplan"nı yayımladı. Bu mektuplardan 15. yüzyıl tarihli olanlan resimleriylebirlikte sayfalanmıza aldık. Aşk mektuplannı derleyip kıtaplaştıran Ronald Tamplin, Türkçeye çeviren ise Şemsa Yeğin. Kitapta 34 aşk mektubu yer alıyor. Pietro Bembo 'dan Lucrezia Borrgia 'ya 28Ekiml503 Venedik Sekiz gün geçti. f. f.'den aynlalı ve daha şimdiden ondan sekiz yıldır uzak kalmışım gibi geliyor bana; oysa şu anda her zamankinden daha fazla ruhumun gıdası ve varlık nedeni olan, düşüncelerimin böylesine aynlmaz bir parçası haline gelen anılan oltnaksızın, tek bir saatimin bile geçmediğini rahathkla söyleyebilirim; bu birkaç gün daha böyle sürerse, ki bu kaçınılmaz görünüyor, ruhumun bütün işlevleri bu anılann emrinde olacak, diğer ınsanlar nasıl kendi ruhlanyla varlıklanm sürdürüp zenginleşiyorlarsa ben de salt onun anılarıyla ruhumu besleyeceğim, onlarla yaşayacağım ve bu tek düşünce olmaksızın asla yaşayamayacağım. Takdiri ilahî ne ise o olsun, yeter ki ben beraberliğimizin kutsal müjde sinin gerçek yazgımız olduğunu kanıtlamaya yetecek kadarparçası olayım onun. Kimi gökteki ayın tanıklığında, balkonda, kimi narin hanımefendimin sevgi dolu, mültefıt ve lütufkâr pek çok söylenen sözler, sık sık ve hiç çaba harcamaksızın aklıma geliyor. Bütün o sözler yüreğimin etraünda öylesine harikulade bir sevecenlikle dans ediyorki, beni ayaklanna kapanıp, aşkımın enginliğini sınaması için ona yalvarma arzusuyla tutuşturuyor. Onun içimde neler uyandırmaya muktedir olduğunu, değerli varlığının bağnmda tutuşturduğu ateşin ne denli güçlü olduğunu bildiğinden emin olmadan asla huzur bulmayacağım. Gerçek aşkın ateşi, çok büyük bir güçtür; hele coşkuyla dolup taşmakta olan iki zihin hangi tarafın sevgisinin daha büyük olduğunu anlamak arzusuyla tutuşuyorsa, ıkisı de bırbirlerinden daha canlı, daha önemli kanıtlar sunmak için yanşıyorsa, alevleriyice yüksehniş demektir... Onun, f. f.'nin elleriyle yazılmış iki satırcık görmek benim için dünyanm en büyük mutluluğu... ama bu kadar fazla şey istemeye cesaret edemiyorum. Hanımefendi benım için neyi uygun görüyorsa onu yapmasını istesin sevdiğimden. Siz saygıdeğer hanımefendinin elini, dudaklanmla öpemediğimden bütün kalbimle öpüyorum. V Pietro Bembo (14701547) Gününün en saygın ozan ve bilim adamlanndanbiriydi. Venedikli soylubirailenin oğlu olarak dünyaya gelmışri. Siyaset, kılise ve sanatta büyük başanlarla dolu parlak birmeslek yaşamı oldu. En önemli görevleri 15131521 arasında yürüttüğü Papa X. Leo'nun yazmanhğı, 1529 yıhndan başlayarak üstlendiği Venedik tarihçiliği ve aşağıyukan 1530ydındagetirildiğiSanMarco Katedrali'nin kütüphane yöneticiliğidir. 1539 yılındakardinal yapılmış ve yaşamının geri kalan yıllannda kendini ilahiyata ve Eskiçağ tarihine adamıştır. Sanat alanında Lucrezia Borgia'ya adanmış aşk üzerine bir diyalog olan, Gli Asolani adlı kitabı bulunur; aynca en eski Italyanca dılbilgisı kitap lanndan birinin de yazandır. Bebmo, îtalyanca'nm, bir yazındili olarak yerleşmesine yardımcı olmuş, matbaacıhğın geliştirilmesi konusuyla da hayli ilgilenmiştir. V Lucrezia Borgia (14801519) Ileride VI. Alexander adıyla papa olacak olan tspanyol Kardinal Rodrigo Borgia ile metresi Vannozza Catanei'ninkızıydı. Borgialar, Rönesans ltalyası'nda yürüttükleri acımasız iktidar mücadelesiyle ünlüydüler ve Lucrezia genellikle ailenin en hırslı kişisi olarak gösteriliyordu. Ancak geriye bakıp düşünüldüğünde, entrikacı babası ile kana susamış ağabeyi Cesare tarafından piyon olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. En çirkinsöylentilerl5Olyılında,Lucrezia'nın3 yaşındaki oğlu Giovanni 'nin, iki Papalık fermanında, önce Alexander' ın sonra da Cesare'nin çocuğu olarak kabul edilmesiyle başladı. Lucrezia 1503 yılında babasımn ölümünden sonra ünlü bir sanat koruyucusu olarak saygı gördüğü Ferrara Sarayı'nda, üçüncü eşiyle birlikte daha sakin bir yaşam sürdü. Otuzlu yaşlannda koyu dindar oldu. 39yaşındaöldü. IVHenriden Gabrielled'Estries'ye Savaşalanından, Dreuxönleri, 16Haziranl593 Sizdenhaberalmaksızın bütün birgünsabırla bekledim; durmadan dakikalan saydım, zaten başkabir şey yapamazdım. Ama bir gün daha bcklemeyıgerektirecekbirneden göremiyorum; uşaklanm tembelleşmemiş ya da düşmana esir düşmemişlerse elbette...Bundansizisorumlututmayadilimvarmaz benim güzel meleğim: Bana olan sevginize güvenim buna engeldir. Kuşkusuz hak ediyorum sevginizi, çünkü şimdiye dek aşkım hiç bu kadar büyük, arzum bu kadar sabırsız olmamıştı. Bu nedenle şu nakaratı bütün mektuplanmdayineliyorum: Gelin, gelin, gelin, benim sevgili aşkım. Gelin ve elinden gelse binlerce mili kat edip ayaklannıza kapanacak ve oradan bir daha hiç kalkmayacak olan erkeği varhğınızla onurlandınn. Burada olanlara gelince, kalenin hendeğindeki suyu kuruttuk, ama toplanmız yerleşririlemeyecek.Mantes'avanşınızınertesi günü, kızkardeşim Anet'ye gelecek, orada sizi hergün görme zevkini tadacağım. Size az önce elime geçen bir portakal çiçeği demeti gönderiyorum. Eğer oradaysa vikontesin (Gabnelle'in kız kardeşi Françoise) ve iyı dostumun (kendi kız kardeşi Catherine de Bourbon) ellerinden öperim, size gelince sevgili aşkım, ayaklannızı mılyonlarca kez öpüyorum. • Fransa Kralı IV. Henri (15531619) Fransa'nın Bourbon Hanedam'ndan gelen ilk kralıydı. Dinsel aynlıklarla parçalanmış bir ülkeye büyük ölçüde birlik getirdi. 1572'de Navarre kralı, 1589'da da Fransa kralı olan Henri, usta bir arabulucu, savaş alanlanndaysa parlak bir askerdi. Kısmen dönemin politikasının gerekleri, kısmen de her iki dine karşı gerçekten hoşgörülü olması nedeniyle, Katoliklik ile Protestanhk arasında birkaç kezgidip geldi. llki 1572 yılında Katolikkuzeni Marguerite de Valois'yla, ikincisiyle 1600 yılında Marie de Medicis'yle olmak üzere iki kez evlendi. Ancak Gabrielle d'Estrdes, belkı de üzerinde en fazla etkisi olan kadındı. Pek çok başka sevgılisinden ve ikinci kansından olan çocukJanndan başka, Gabnelle' ın üç çocuğunun da baGenç Pietro Bembo (Portre: Rafaello). Yukarıdaki resme Lucrezia Borgia 'nın modellik ettiği düşünülür. Üstteki saç teli ise Lucrezia 'nın. basıydı. 1610 yılında Paris'te öldürüldü.