Katalog

CTJMHURİYET DERGİ SATILIK LUX DAİRELER MURiCStT iBflHOGLÜ INŞMT UL 92191II40 den güç alarak önleyecekler!.. Böylece Turkiye'nin imar düzeni de "bilimsel ve özerk davranma"nitelikleri yerine, yemin etmiş olmaları daha önemli görülen vebukimlikleriyle devletten yetki alıp ücret kartjilığındahizmetverenbirtakımticarikuruluşların "inançlarına" teslim edilmiş olacak!.. Oysa kı günümüzün gelişmiş ülkelerindeki hem depreme karşı hazırlıklı, hcm dc diğerşehircilikkurallarınasaygılıimarveyapılaşma sistemlerinin temelinde, her şeyden önce bir"planlamadisiplini" ve bununla bütünleşmiş tcknik ve bilimsel ağırlıklı bir"bağımsız denetim mekanizmalan" kurumu bulunuyor. Bunun ncdeni ise yine aynı ülkelerde bu tür toplumsal yükümlülüklerin politik ve kurumsal örgütlenmcsine "inancın değil aklın" yön vermesi ve metafizik kavramlar yerine de"biliminyolgösterici"olmasıdır. Yani 'çağdaş uygarlık" denen şey, hemen her alanda olduğu gibi imar, kentleşme ve yapılaşma alanında da yemin yerine, "aydınlanmabilincıne"bağlıbir"kurallardüzeni" anlamınageliyor. Bu nedenle aydınlanmadan hâlâ nasibini alamayan, inançla değil akılla daha ileri ve çağdaş olunabileceğini hâlâ kavrayatnayan ve ister çıkarlanna dokunduğu için, isterse de "kaf aları basmadiğı" ıçin bılimın yol göstericiliği yerine "imamın" önderliğini 21. yüzyıladataşımayagayretedençevreler.böylesincbiiyükbirfelaketedönü^endcpremşokuylabilcakıllannıba^larınaalamıyorlar... Hiçdeğilse ayakta kalıp ınsanları öldürmcmesi gerekirken yerle bırolan on bınlcrce binanın, "yemin etmemişkİ!)ilerce"yapilıpdenetlendıgi ıçin değil, müteahhitler, mimarlar, mühendısler,belcdiyeciler,kimvarsatümilgılıler "günde be^ vakit yemin etseler" bile bilim dışı ve toplumsal çikarlar yerine kışi yararınıgözetenbir"kuralsızlıklarzıncirı" yüzündcn depreme yenik düştüğünü hâlâ göremiyorlar,yadagörmekistemiyorlar... Yağma özgürlüğü A.slındaijunudabehrtmekgerckirkiimar alanında ülkeyc egcmen olan bu "kuralsı/lık zinciri"debirrastlantıolarakortayaçıkmadı.Dahadoğrusu"kendiliğindcn"oluşmadı. Bugün herkes, her istediği yere ve elbetteki gücüyettiğinceyatırımyapabiliyor, fabrika kurabıliyor, konut sileleri ins>a edebiliyor, gökdelendikebilıyor, imarayasakarazilere önce camiyi kondurup, ardından çevresinı parselleyippazarlayabiliyorsa.bukuralsızlık tek bir kurala dayanıyor: "Arsa ve arazi rantınınÖ7gürceyağmalanması..." Yine bugün herkes, herhangi bir teknik ya da hukuksal kimlik sahibı olma kuralına bağhkalınmadandilediğiınijaatıyapma,dılediğiarsasahibiylekatkarijilığındaanlaşarak oraya apartman dikme, dilediği y ükseklikteki yapinın ınşaatını yüklenme konularında, dilediği her zaman ve her ortamda "müteahhit"olmaözgürlüğünesahıpse,bu kuralsı/lıkda tek birkuraladayamyor: "Arsa vearazırantının ı^ınıbilen herkes tarafındantamyetkıiçındekullanılması..." Benzerşekildebeledıyelerolurolma7hcr yeri imaıa açabiliyorlarsa, deprem rıski nedeniyle a/ katlı yapılaşma olması gercken ycrlerde"Avrupa'nınenyuksekapartmanlarınasahip"yerleşmclcriniyaratabilıyorlarsa, dahası nıevcut bınaların bıle ü/erlerıne yeni katlaı ı;ıkılmasını imarplanı tadılatlarıyla yasal hale gctirip, buna ko^ut olaıak kaçakbınalarıdaaynı imarplanlaıınai!}lcyerek TBMM'nınclındekıımaratTıyetkı.sınıkendi yetkileri içindc 19K5'ten buyanahcmen hiedenetlenmedenkullanabılıyorlarsa.üstelikbüyükvoğunluğuyasalaraaykırıolduğıı haldc herhangi hırsoruijturma ve yaptırımla da kai!>ıla^nııyorlarsa, bu kuralsı/lık Yemin yerine bilinı YA/J VE FOTOĞRAFLAR: OKTAY EKİNCİ cprcmlc birliktc geli^en tuıtı^mu ortaminda, yasjanan fclakctin sadccedoğadandcğıl,ımardü7cnindekı "ruııt hırsından" kaynaklandığı gerçeği sayısı/ kuv ve sayısız kişilerce dılcgctırıldı Nc varki Türkiye'nin içıne ıtıldiğı bu"ış.bıtiricılığc" dayalı ekonornik ahlak içindc imarveıns.aatalanındakigirİ!,imcilerinrant hıısi yerine "bıhmvelopluın sevgisinc"bağlı birdavramşı nasıl gösterebileccklcri hâlâ kıııısenin pck de umurundadeğil gibı görüniıyor... Bıınedenledeorneğın Bayııulırlık Bakanlığı, depremden sonra kcndınc gorc daha etkın önlemlerlc yeniden düzenleyerek gündemegetırdığıyasataslağında, iıiijaatlarınbundan böyle"yemın etmıs." Ö7el tıcari bürolareadenetlenmesiıüöngörüyor. "Büro"ycmın cdcmcyecegine göre, orada göıcvli mimar ve mühendısler bu yctnini edeeekler ve "hırsi/'müteahhıdinranthırsıyla';>yada"dürüst ıııütcahlıidinbılgısİ7İikncdcnıyle"dcprcmc dayaıııksızbinayapmasınıaynıycmınlcrın