Katalog

Partch, miiziği, uzakgeçmişin kültürlerinde olduğu gibi ritüelle kuynuşUrmak istedi. p+ birtavırla,otantik Afrikamüziğiyerine, melezleşmiş biçimlerini (örneğin, samba) kullanmayıtcrcihclmi^ti. Partch 1962'dc, tam altı yıl sonra Kuzey Kalifornıya'yadöndü. MarinCountyyakınlanndakı Petaluma adlı küçük kasabada, yıpranmı^ kuluçka nıakinelerinin y ığılı olduğu eskibircivciv üretmeçiftliğinikiralayarak stüdyo halinc getirdi. Ç'algılarını buraya ycrleştırdı. And on the Scventh Day Petals Fcll in Petaluma (Ve Yedinci Günde Petaluma'da Çiçek Yaprakları Açtı)'yıburadabesteledi. 1961yılındaWatcr!Water!(Su!Su!)adlıbir müzikal tiyatro yapıtı yazdı.Partch'ın 1950'lcrdetanıştığıC'hicagoludcneysclsinemacı MadelıncTourtelot I968yılındaondan, Apollo ve Daphne söylencesınden yola çıkarak Michıgan'da gölkıyısında çektiği film için müzik ya/.masını istemişli. Partch bu önerıyi aldığı film henüz edite edilmcmiştı. Uzun süredirkurduğu, müzik vediğer sanatları kaynaştmma dü;>ünü de birölçüde gerçekle^tirebileceğini düşünerek önerıyi kabuletti. Tourtclot söylencenin etiğini nıodern Amcrıka'ya uyarlamıştı. Söylencedeki dcfne ağacının filmde yerinı göl kıyısındakı kumtcpeleriüzerindeyükselen, yaprakları dökülmü!}, çıplak bir ağaç almıştı. Filmde erotiksimgelcrkullanılmiijtı. Örneğin, çekilen sular veyumuşak kum tepeleri dişilligı, kumlarınarasındakıvrılarakilerleyenyılan erilliği simgeliyorlardı. Partch'ın film için yazdığı ve NVindsong (Rü zgâr Şarkısı) başl ıgını vcrdiği müziği bu sembollerle örtü:>üyordu.{,'oğuPaTtch'ınbulu)juolan vurmalı çalgılar erıllıgi, tellıler ısedışiliği simgclcyen tınılar veriyorlardı. Bu müzik ayrıca, Partch'açölünveıssızhğınbestecisiolduğunu bır kez daha kanıtlayabilme fırsatı veriyordu. (,'ıplak ağaçlar, nehirdc sürüklenen ağaçdallan,yabanıkadifcçiçekleri...(,'ölkıyısında geçen çocukluk günlerınin yalnızlık duygusu yine gelip buluyordu onu. Parlch'ınçahijinalannıdaimadcsteklemiş olan Betty Frceman 1971 yılında, bu kez onun hayatı ve sanatı üzenne bir belgescl yapılması için gerekli olanaklan sağlamiij, mali kaynaklar bulmu:,tu. Filmi, Kalifornıya Ünıversitesi 'nde tnaster yapmakta olan genç bıryönetmen, Stephen Pouliot gerçekle^tirecektı. (ienç sıncmaeı ve ya^lı müzisyen çekimlerinbaşlamasındanhaftalaröncetani!}tılar. Pouliot, Partch'ı sık sık ziyaret ediyordu. Partch ona çocukluk vegençlikanılannı, hobo'lukyıllarını.sanatanlayışınıanlatıyor Müzikalgücünü Latin, AfroAmerikan dans vepopüleryapıtlarından alaıı .>' Jan\ \u, du. Kişiscl olmayan konulardan da söz ediyordu. örneğin, Spartalı askerlerin birbirlenneolanbağlılıklarından, lirineçoksayıda tel taktıği için sürgün edilen Atinalı asi müzisyen Tımotheus'dan... Partch, kendınden kırkiki yaş küçük olan, "ölümsÜ7 ruh ve bedengüzelliklerininsembolü"olarakgördüğü bu genç sinemacıya âijik olmuîjtu. TheDreamerThatRemains(Değİ!>mcyen Düşsever)başlığınıtaşıyanbııbelgesel filmde Partch, hayatındaki bazı önemli olayları anlattı, hayat ve müzik hakkındaki düşünceleriniaçıkladı. Çocukluk vegençlik yıllarının Amcrika'sı ile modern Anerika'y ı kıyasladı. l'ilminalttemasıda vardı: Hsjcinsellik. Geceleyin parkta, bir sıranın üzerinde yanyana oturan iki erkeğin görüntülerinin gerisinde Partch modern Amerıka'da "birçıftın karanlığısevgileriyleaydınlatmalarınadahi" izin verilmediğini söylüyordu. Bu sözleriy le modern toplumun cşcinsel sevgi önüne koyduğuengelleri, uyguladığı baskılarıeleştiriyordu. Partch'ın kompozisyonlannda, bugün aşırıbirgenellemevebasitle^tirmeyle"Dünya Müziği"olarakadlandırdığımızbatıdışıbirçok müzığın öğelerini duyabilmck mümkün.Partchklasiküatımüzığinıntemelilkelerinekarşıçıkmış.yapıtaşlannıdeğiştırmiij ve batıdi!>ı kaynaklara yönelmiş olsa da özünde Batılı bir müzisyendi. Doğu kaynaklan onun yapıtlarını zenginlesjtirmiijti, amao ruhsal açıdan Batı'yabağlıydı.Çok sayıda çağdaşAmenkahmÜ7isycnınaksıne,oryantalizmdenu/akdurmayaÖ7cngöstcrdı. Harry Partch ömrünün son yıllarını San Diego yakınlarında, Pasifik Okyanusu'na bakanbirtepeninüzerincinijaedilmiifküçük bircvdegeçırdi.KuramsalçalışmasiCJcnesıs ofMusic'i(MÜ7iğin Yaratılışı'nOyenıbaskısı için gözden geçirdi. ölümünden kısa bir süre önce dostu Michael Gordon'a yazdığı mektuptabirvasiycttcbulunmuştu:"Değerli Mike, yavaş yavaş kaybolmaktaolan scsc kulak ver. Dinlenmek, sessizlık içınde uyumak üzere yuvaya dönüyor. Başucumda bir taşla toprağagömülmek istemiyorum; Pasifik'in dibındeolmak istıyorum."3 fîylül 1974günü hayata gözlerını yumdu. Vasıyetı uyarınca yakılarakkülleriokyanusasavruldu. Bir defasında, yapmak istediği her şeyi gerçekleştiripgerçekleştiremediğisorulduğunda, "Ideallcr yıldızlar gibidir, onlara uzaktan bakarız, gözlerimizi kama^tırırlar. Ulaşmak isteriz, ama başaramayız" Geleneksel ve yerleşlk olanla bağlarını kopardı. 1926'ya dek yazdığı kompozisyonları sobadayaktı. Geçmişin küllerinden yeniden doğabilmek için. Estetiği "Çingene varoluşum" dediği yaşam tarzında "Idealler yıldtzlar gibidir, ulaşmak isteriz haşaramayız.' yeniden buldu.