Katalog

5EYLÜL 1999. SAYI 702 geliyorgündeme. Evet, eşim de alıcı kişi olarak bedenine mikroçip takılmasına karar verdi. ünun mikroçipi ıle benim mikroçipim etkileşebilıyor. Onun yaydığı korku, hcyecan, öfke, sevinç gibı binlerce duyguyu ben de algilayabiliyorum. Aynı şey onun için de söz konusu. Sanki bir bilimkurgu filmiizlergibi.Ürkütücü olmuyormu? Kuşkusuz ürkütücü. Düşünsenize, başka birinin duyguları doğrudan sizin sinir sisteminize ulaşıyor. Ciddi birtoplantıdasınız ve işinizincinselbirhazyaşadığını algıladınız. Haliniz neolur? Yadaişlekbirtrafiktcsiniz vc alıcınızdan sizcçok yoğun birpanik sinyali geliyor. Oanki halı yaşamak istemem doğrusu. Yine de yapmanıız gerek diyedüşündük. Peki, göndermek iste Kevin Hiırrick, l'rag'da, kitabının Çek dilinde busktsıyla... mediğinizsinyalleri ayıkyoruz evde. Ev evdir, üniversite ise araştırlayıp göndermeme durumu söz konusu malanmıyaptığımycr. Evimizi yüksek tekmu? Bu bir öğrenme süreci. Nasıl ki insan pani nolojiye özclliklekapattık.Çokzorunlukalği, korkuyu önce duyuyor, daha sonradene madıkça kul lanmadığımız, evin önündc y atan bir arabamız var ama ben berbat bir sürütim altına alıyor, burada da böyle. Şimdilik cüyüm. lşe bisikletle gidip gelmeyi tercih olumsuz duygulan ayıklayıpgöndermemeyi seçme aşamasında değiliz. O noktaya ge ediyorum. Hafta sonları kırlara bisiklet turlarınaçıkıyoruzailecek.Doğayıvesadeyalipgelemeyeceğimizi bilmiyorum. Amadeşamayı seviyoruz. diğimgibi bilim bir öğrenme süreci. BusüPeki yaptığımz işle çelişkiye düşmüyor reç sizi sürekli yeni sorulara vc onların yanıtmusunuz bu şekilde? lanna götürüyor. Birgün bu sorunun da yanıtını bulacağız, o da bıze yenı sorulan doğuraKesinliklchayır. Size teknolojiyi denetim cak. altında tutmak dcrken bunu anlatmak istemiştim.Siz teknolojiyi yaratırsınız, onu yöBu açıdan bakıldığında size bir 'Bilim neten de, daha ileriye götüren dc sizsiniz. Filozofu' diyebilir miyiz? Teknoloji hep oradadır, onu kullanıp kullanDoğrusu istersenizbenkcndımibirşizofmamaksizinelinizdedir. ren olarak görüyorum. Teknolojiye, makineO zaman "Mikroçipin emrine girmek" insan etkileşimine kurgulanmış bir varhk. deyimi yanlış mı oluyor? tnsanlarla makinelere aynı gözle bakıyorum. Mikroçipin sizi, sizin mikroçipi denetlediInsanlan duyguları olan makineler, makineğinizanlamındaalmalıyızbunu. Benim salcri ise düşüncbilcnaygıtlar olarak dcğerlenvunduğum, insanla makine arasında sürekli dinyorum. biretkileşimolması gerektiği. Insanlarla makineler arasında hiç mi Üniversitedeki bölümünüz ve yakın farkyokbudurumda? çevrenizdışında,düşünceleriniz,buluşlaPek de yok. İnsan türü de robotlar ve makirınız nasıl tepki topluyor? nelergibi önceden programlanmış. ÖğreniAmerika'dan çok büyük rakamlı tckhflcr yorlar, gclişiyorlar. Aynı şeyi makineler için geliyor. Ancak ben Avrupa kültürü ile büyüde söyleyebiliriz. Onlar da önceden programlanmışlar, onlar da öğrenme yctisine sa müş biriyim. Eşim de öyle. Amerikan tarzıhipler. Bütün olay insanlann teknolojiyi de nın bize uyacağını düşüncmiyoruz. netim altında tutabilmclcrinde. Bu yiizden İJniversitenin bilimsel özgürlüğündcn de teknolojiden, bilimden, ilerlemeden çıkıp global şirketlerin denetimine girkorkmanınanlamı yok. Evren sürekli birdemek de ürkütücü olmalı... ğişim içinde, bu değişimle başa çıkabilmeOndan kaçınmanız söz konusu olamıyor. nin yolu onu tanımaktan geçer. Başımızı de Teknolojik gelişmenin tohumları üniversitevekuşları örneği kuma gömmektcn vazgeçdeatılıyorsada.tarlayışirkctlersunuyor. Bemcmizin zamamdır. nim bilim dalımdabuikisi hcpbaşbaşagıdiTeknolojiyle uğraşan bilim adamlarını yor. Yakınlarda Slough'da bir f'irma ile genellikleevlerinde de bu tür işlerle uğra300.000 sterlindeğerinde bir anlaşma imzaşan kişiler olarak tanıdık. E vleri bıılıısla ladık, onlar için bir projegeliştireceğim. Yalrı ile doludur. Sizin eviniz de öy le mi? ön nızca Ingiltere ve Amerika dcğil, dünyanın cii bilim adamı Profesör Warrick ile, Maçeşitli ülkelerine gittim. Gerck üniversiteledeleine'inbabası Kevin arasında bir fark rin, gerek şirketlerin çağnlısı olarak. Hşimin varmı? doğumycri olan Çek Cumhuriyeti.Norveç, lsvcç,Ürdün'übunlar arasında sayabilirim. Aaa,tabiiki.Özelliklebirbirindenfarklı Düşünmek, yaratmak ve dcnemck kadar, ikı insanım ben. Dedim ya şizofren biryanım projelerimi tanıtmak da benim işim. Çağn var. Eğer evimdc de bilim adamı olarak yaşarsam, o fantezi düny asının içinde y itip gi olursa Türkiye'ye de gidebılirım Türk bilimcilerine ve meraklılarına selamlarımı dcrim sonsuza dek. Ben dokuzbeş mesaisi göndcrıyorum.^ yapargıbı,akşamünivcrsıtcdcnçıktığımda beyniminbirkomparrmanınıkapatıp,birdığeriniaçıyorum. lişvebabaKevin'eaitolan kompartmanı. Burada televizyon yok, araba (*) " Mikroçipin emrine girmek.", Cumhukullanmak yok. Minimal teknoloji ile yaşıriyetPazarDergi, 4Ekim 1998,s. 15. 19 Dünya Şampiyonası H. SERTAÇ DALK[RAN eni Dünya Şampiyonu Alexander Khalıfman (Rusya), bayanlarda ise Xı Jun (Çin) Las Vegas'ta başlayan 1999 Dünya Şampiyonası maçları bugüne kadar yapılan duzenlemenın dışında gerçekleştirildi. Bu şekilde yapılmasının nedenı herhalde dünyada sayısı oldukça artış gösteren Büyük Ustalar olsa gerek. Belki gelecekte bu düzenlemede görülen aksamalar giderilecek yepyenı şekil alacaktır. Dünya şampiyonası aday maçlarına 72 Büyük Usta katılmaya hak kazandı ve bu oyuncular KnockOut sistemle eşleşerek dört maç züerinden müsabakaları yaptılar. Elemeler neticesinde yarı finale yükselen oyunculardan Adams ile Akopian arasındakı maçları Akopian 1/221/2 kazanırken, Khalıfman ve Nısıpeanu arasındaki karşılaşmalar22 beraberebitti. 10'ardakikalık TieBreak karşılaşmalarında Khalifman 11/2 112 kazanarak f inal karşılaşmasına yükseldiler. Final karşılaşmasında Ermenı Büyük Usta Akopian'ı 31/221/2 yenen Khalifman böylece yeni dünya şampiyonu oldu. Final karşılaşması öncesindeeski milli oyunculanmızdan Bülent Pekand ile sohbet ederken şampiyonun Khalifman olacağını söylemiştim. Bu kadar nasıl emin olabildiğimi sordu? Onaşuanımıanlattım; 1990KuşadasıSatranç Turnuvası'na ziyarete gelen dostum Karpov'a bu turnuvayı kım ahr sorusunu yöneltınce kesinlikle Kuzmın cevabını verdi. Niye, dıye sorduğumda onun hem Rus hem de isminin K harfi ile başladığını son çeyrek asırdırKorchnoi, Karpov ve Kasparov'un dünya satrancının liderlerı olduğunu ve bu nedenle favorısının Kuzmın olabıleceğını söyledı. Hep bırlıkte gulduk. Ancak turnuvayı gerçekten Kuzmın kazandı. Bu hadiseyi ilginç bulup anımsayınca dostum Pekand'afavorimin bu anıma dayalı olarak hem Rus hem de isminin K harfı ıle başlaması nedeni ile Khalifman olabıleceğını söyledım. Bayanlarda final karşılaşmasında Alisa Galliamova'yı yenen eski Bayanlar Dünya Şampiyonu Xi Jun unvanını yenidenelegeçirdi. Y Kad1 Fxc321.bxc3Ked822.Kxd7Kxd723. Şe2 Şf8 24. g4 Ae8 25. h4 Ad6 26. h5 Ab5 27. Fd2f628. Kg1 h629Kd1 Şe730. Fe1 Kxd1 31. Şxd1 c5 32. Şd2 Ad6 33. Şd3 Af7 34. f4 b6 35. c4 Şe6 36. Fg3 Şe7 37. Fh4 Şe8 38. Fe1 Şd7 39. Fd2 Şe7 40. Fc1 Şe6 41. Fb2 c6 42. Fc3 b5 43. Fe1 Ad6 44. cxb5 cxb5 45. Ff2 Ab7 46. f5+ Şf7 47. e5 fxe5 48. Şe4 b4 49. Şxe5c450.Şd5Aa551.Fd4a652.Fe5Şg8 53. Şc5 b3 54. axb3 cxb3 55. c4 Şf7 56. Şd5 Şe757. c5Şd758. Fxg7 Ac659. Şc410 A. Khalifman L. Nisipeanu Dünya Şampiyonası Yan Final CatalanAçılışı 1.d4Af62.c4e63.g3d54.Fg2c65.Af3 Abd7 6.00 Fe7 7. Ac3 00 8. b3 b6 9. ad2 Fa610.e4b511.e5Ae812.c5f613.f4fxe5 14. fxe5 Axc515. Kxf8+ Fxf816. dxc5 Fxc5+ 17. Şh1 Fd4 18. Fb2 Fxe5 19. Ve2 Vd6 20. Ace4 dxe4 21. Axe4 Vc7 22. Ag5 Fxb2 23. Vxe6+ Şh824. Af7+Vxf7 25. Vxf7 Ad6 26. Vf 1 b427.Vd1 Fxa1 28.Vxa1 Ke829.Fxc6Kc8 30. Fg2 h6 31. h3 Kc3 32. Ve1 Fd3 33. g4 Fc2 34. Şh2 Sh7 35. Ve6 Kd3 36. Fd5 Kd2+ 37. Şg1 Kd1 + 38. Şf2 Kxd5 39. Vxd5 Ae4+ 40. Şe1 Ac3 41. Va5 Fd3 42. a3 Şg810 V. AkopianA. Khalifman Dünya Şampiyonası Flnali RetiAçıhşı 1. Af3 Af6 2. c4 g6 3. b4 Fg7 4. Fb2 005. g3 d66.Fg2e57.d3Ah58.Ac3f59.00Ac610. b5Ae711.e4c512.bxc6bxc613.c5d514. exd5cxd515.Vb3e416.dxe4fxe417.Axe4 Fxb2 18. Vxb2 dxe4 19. Ag5 Ff5 20. Axe4 Kb8 21. Vc3 Ad5 22. Va3 Fxe4 23. Fxe4 Ahf6 24. Ff3 Vc7 25. Kad Ae7 26. c6 Af5 27. Vc3 Kbc828.Kfe1 Vg729.Kcd1 Kc730.Ke6h5 31. Ve5 Şh7 32. h3 Ag8 33. Ve4 Af6 34. Ve5 Ag835.Ve4Kf636.Kxf6Axf637.Vb4Ve738. Vc3 Ad6 39. g4 hxg4 40. hxg4 Af7 41. Şg2 Şg742.Ke1 Vd843.Vb2Ag544.Ke3Vd645. Va3 Vxa3 46. Kxa3 Şf7 47. Fe2 Ae6 48. Ka4 Ad549. Ff3Ae750. Şg3Şf651. Kc4Se552. Kc1 Ad4 53. Ke1 + Şf6 54. Fg2 Aexc6 55. f4 Ae7 56. Ff1 Kc3+ 57. Şg2 Ac2 01 A. KhalifmanV. Akopian Dünya Şampiyonası Flnali NionzoHint Savunması 1. d4 Af6 2. c4 e6 3. Ac3 Fb4 4. Vc2 c5 5. dxc5 Vc7 6. Af3 Fxc5 7. g3 Vb6 8. e3 Fe7 9. Fg2 a610.00 Vc711. b3 d612. Fb2 Abd7 13. Ag5 Kb814. Kc10015. Kfd1 b616. Ace4 Axe417.Axe4Fb718.Vc31/21/2^ Etüd H. Fahrmı, 1922 Beyaz oynar kazanır L. NisipeanuA. Khalifman Dünya Şampiyonası, Las Vegas IskoçAçılışı 1.e4e52.Af3Ac63.d4exd4Fc55.Axc6 Vf66.Vd2dxc67.Ac3Ae78.Vf4Ve69.Fd3 0010.00 Ag611.Vg5 Ve5 12. Vxe5 Axe5 13. Fe2 Fg414. Fxg4 Axg415. h3 Af616. Ke1 Kfe817.Şf1Fb418.f3Kad819.Ff4Kd720. Kombinezon CepukajtısMark Cejtlin, SSCB Beyaz oynar kazanır a 8 7 6 5 4 3 2 1 b c d e f g h "'' •> A V'" • * . . ' A A A A * A A & A 4. JIUBZB>( 9A W § 6 SMd & £ £9A 9PV L 2Jd 1.0$ 9 1.9J |.qğ 9