Katalog

ISirkaçyıkık m'mare ve kaltntıntnyeraldtğıyeşil vadi... Edebali Türbesi'nin arkasındaki değirmenin sahibi Deveci Celal Amca. Orltan dazi'nin adını tuşıyan imurethane 700yılın suskunluğunuyaşıyor. an sıynlan kent YAZI VE FOTOĞRAFLAR: NADİR PAKSOY , ' .••h'"\! ilccik'in en önemli özelliği Osmanlı tmparatorlugu'nunlohuınlarınınatıldığıycrolmasıdır. Saat ,,... K.ıılCM'nınarkasindiibirkaç yıkık minare vecv kalıntısınınbulunduğu küçük yc^il bir vadi uzanır. Vadinin bitiınindc yalçın kayaliklarbaslar. Bıı kayalıklann lıcmcıı ag7ında,alçakhırtcpeüstündemüteva/ıikı caıııı ilebirazöresindetckkatlıkiremitlıbır yupı durur. Bilnıcycııin bu yapıyı küçük bir kır evi sanması işten bilc değildir. Bu suskun vadi 'uluçmarmcansuyunu'aldığıyerdir! Kırcvı görünüşlü albcnisiz yapı bir türbcdir; Osmanlı Imparatorluğu'ııun 'mancvi kurueusu' Şeyh Edebali ile kızı ve aynı zamanda Osman Cia/i'nin hanımı Malhatun Sultan, snnsıi7sessİ7!iktcnsı/lcrigözler. İmparatorluğun kuruluş öyküsü Osmanlı Imparatorluğuefsancnintüllcri ardındadır. Osmanoğulları Beyliği'ninkurucusuııun,yaklaşıkdörtyüzatlıyla Küçük Asya'ya göç ctıniş Ertugrul adında bir bey olduğu, hrtuğrul Bey'ınkaybetmekteolduğusavaştayanındaycralmasınedcnıylesavaşi ka7anan Selçuklu Sııltanı Alaaddin'in Bilecik'iıı Söğüt yörcsini, yiğitliğinin karşılığı olarak Ertuğrul Bcy'e verdiği anlatılır. 13. yüzyılmsonyıllarıdır. Ertuğrul Bey'in Oğul! Beni kır, Şeyh Edebali'yikırma.Obiboyu Kayı Beyliği Selçuklularla Bizanslılaziııı boyumuzun ışığıdır. Tcrazisi dirhem rınarasindabiruçbeyi olarak faalıyctgöstcr^a^maz. Bana kaı^ı gel, ona kanji gelnıe. Bameyebaşlar. f>eyh lidcbali iseobölgcdcyanakarşı gelirsen üzülürineiniriın,onakarşı ^ayanbirbilgckiijidir. Orta AsyaTürkgclcgelırsen gözlerım sana bakmaz, baksa da ncklcriylc Islamiycti hurnıanlayanercnlcnn görmez olur. Sözümüz Edebali için dcğil, halkalanndan biridir. Ahmcl Yesevi'niıı, senteğiz itindir, bu dediklerimi vasiyctim Mcvlana'nin, llacı Bckla^ Vcli'nin, Hacı say..."Ölümüııdensoııraycrine Osman Gazi Bayram Veirnın akımındandır. geçer, Beylikten Inıparatorluğageçişintarihiböylebaşlar:12W!.. Şcyh Edebali, Ahilik l''clset'esf nin yöredeki tenısilcisidir. Ahilik, goErtuğrul Gazi Türbasi çcbeliktcnyerleijikligegeı;i^te Bilecik'itı antik riirk csnaf vc sanatkârlan araBileeik'in tren istasyonu sında dayanı^mayı amaçlayan çağdaki adı kent merkezinden Eskiijchir lslanı inançlarıyla Türk geleyönünc doğru 5 km ötcde ayrı ncklcrini kaynaştıran bir felsc Belekoma'ydı. birmahalledeyerahr. Istasyon f'cdir. Ahi Birlikleriadı vcrilcn mahallcsindenayrılandar.döbirtürloncalaryoluyladabuil Bizans döneminde nemeçl i ancak çe v resi bi r o kakelerhayatagcçirılir. dar da yesjilliklerle bezenmiş önemli bir asf'altyol Sögüt'eu/anır. Ertuğrul Bey, Şeyh Edebali'yi sık sık ziyaret ettiği ve yerleşimken Yolda mcrmer yüklii kamonun görüjjlerinden ctkilcndigi yonlar hiç eksık olmaz. Söbelirtılır. Ertuğrul Bey'inEdc bugün yoksulluğa güt'ün toprağı hem seramikçibali'nin kızı Malhatun llaI ige el veriijlidir hetn de mermer nım'ı, oğlu Osman'a istediği, düşmüş ama yataklanneapek /engindir. Edebaü'nin kı/ını vcrmcmcsiSöğüt yolu üzerinde yörenin ne rağıncn Hrtuğrul Bcy'in ve halinden hiç sebze mey ve ambarı Küre beldeoğluüsman'ın Edebalı'yle desini geçtikten soııra bir tcpeşikayet etmeyen görüşmelerini sürdürdüklerı nnin üzerinde birbaijkatürbe gövayet edilir. Ertuğrul Bey'in bir asilzadeyi z.ecarpar: Dursun PakıhTürbeoğlu Osman Bey'e^öylcbir vasi'dirburası. Şeyh Edebali'nın sıyeti olduğu ileri sürülür: "Bak andırır. Osman Gazi gibi damadıdır. Osman Gazi'nin t)smanlı Beyliği'nın bağımsızlığının ilanını simgeleyen hutbeyı okuduğusöylenenbilgekişidir. Ertuğrul Ga/i'nin türbesi Söğüt ilcesinin hcmengiri^ındcdir. BahçesindeOsman Cîazi'nin silah arkada^larımtı mezarları bulunur. Tarihler Osmanlı döneminde türbcnin önemli bir ziyaret mckânı ve hacca gıdcnlcrinilkuğraklarındanbiriolduğunubelirtır. Günümüzde Ey lül ayının ikinci haliasında 'şifalı pilav' ş,ölenlcri dü/enlenir. Bu şöleningeçmişi Osmanlıların ılk yıllarına kadat uzanır. Ertuğrul Ga/i'nin Karakeçili a.^irctıne mensup ulduğu görüs.ünden hareketle, yöredcki Karakeçili Yörükleri arasında bu şöleninözel vekutsal biranlamı vardır. Birinci Dünya ve Kurtuluş Sava^ı nedeniyle kesintiyc uğrayan törenler, C'umhıırıyct döneminde de tekke ve /aviyelerin kapatılması nedeniyle 1946'yakadaryapılamamıştıı. Ne yazık ve ncacıdırki bi/deC'unıhuriycl uııeesineilişkinö/elgünlerbelirlisiyasipartilerinadetatekelınebırakılmıstır. Bualdırmazlık nedendir? Aspendos, Efes "bizim", 2l) Mayıs "onların", Ilaeı Bekta^ "başkalarımn",SöğütBilecik"ötckilcrmin"!.. Tarihler, II Abdülhamıd'intürbeyı tamır ettirdikten sonra Yıldı? Sarayı'nda bulunan kıymetl i bir $alı Ertuğrul Gazi 'nin sandukasınaörtülmek ü/ere verdiğini ya/.ar. Yunanlılar'ın Sögiit'ü iijgali sırasında türbe yağmalanır ve ayrıca kurşunlanır.