Katalog

20 HAZİRAN 1999. SAYI 691 17 sis, KingCnmson, Van DerGraafGcherator, (ientle Giant, ELP, Pink Floyd, IIoy, Renaissance, Caravan, Soft Machine, Caınel, Focus, Frank Zappa... Hepsi eski olan ve 1980 yılı itibariyle şaşmazbir şekilde çuval lama dönemine giren bu gruplann yanında,prog.90'lardayenidencanlanmaya başlamış gibi görünüyor. Marillion gibi neoprog. çcrezlerdcn söz etmiyorum. Sözünüettiklcrim: IITorınoDiRicordi(ltalya), Hagard (Almanya), Anglagard (Iskandinavya), Spock's Bcard (Amerika). Gibraltar Encyclopcdia of Progressive Rock (GEPR) adlı kitapta, pek bilinmcyen oldukçaçok sayıda eski ve sanılandan fazla yeni başka gruplardan da çok övgüyle söz ediliyor. Sadecebirikialıntıyapıyorum: Angc(Fransa72) En iyi Fransızgruplardan. Atila (Ispanya7?) Muhteşem senfonik müzik. "Reviure", yeryüzündeki cn iyi albümlerdenbiri. Baııco (Italya72) Son derece komplike düzenlcmeleriy le ve güçlü baroque duyarlığıyla ilk üç albüm kesinlikle klasik. Alışmakbirazzamanalıyor. Crucis(Arjantin75)Eniyilerden. Espiritu(Arjantin7?)Muhtemelenen iyi senfonik progressivlerden. Mexophone (Italya 75) Klavye ve nefeslilerledonatılmışklasikrock. Bir başka Italyan devi. Orme, Le(Italya69) ELP gibi üç kişilik klasikrock formatindaki gruplarınen iyisi. L'uovoDiColombo(Italya73)Klasikrock türünün en iyilerinden. Ezra VVinston (Italya88) 2. albümleri bütün zamanların en iyi senfonik progressive albümlennden. lconoclasta(Meksika85)TonyBanks ve Steve I lackett'ın en iyi kısmını alıp onu Yes'in görkemi ve gücüyle bırleştirin, ancak o zaman bu grubun ne olduğunu anlamayabaşlayabilirsiniz. VermilionSands(Japonya88)Renaissance'dan mülhem ama, daha iyi. [Acaba???!!!ABDJ "Kimseninbilmediğibu gruplardan bana ne?" diyerek, .sadcce meşhur olanları bilmekle yctincnlerin düştükleri iki.hata var. Birincisi,mcşhurolamadıklarınagöre bu gruplann yeteri kadar iyi de olamayacaklan yargısına varıyorlarki bu, tieari başanyla sanatsal başarının daima rabılah olduğunainanmakgibibüyükbirgünahtır. Ikincisiyse,buki.şilerdenbazılarımesela Renaissanec, Caravan, (ientle Giant gibi gruplan bilmemelerini bile kendi ilgisizliklcri neyormayıponların meşhur olamamalarınayoruyorlarki.budaçokdoğrudeğil. Bu tipgruplarbclki Türkiye'de, ithal edilmeyi gercktirccek kadarmeşhuredilmedileramadışarıdadürumfarklı. Bu yüzden bu gruplann yüzde 99'unu Türkiye'de bulmakimkansız. Aşağıdasadecc birkaçının udresini verebileceğim postayla alışveriş merkezlerine ulaşmak zorundasınız; ve tercihlerinizi yaparken GEPR(lnterrıet'tebulunabilir)veExpose* rnevsimlikdergi,gibi kaynaklarabaşvurmakta fayda var, çünkü buralarda gruplar vcalbümlertanıtılıyor, hangilürprog. olduğubelirtiliyor. Hangitüıolursaolsun,7()'lerdcmeydanagelenbirpallamaylaçokgenışbiralana saçılan vc bazan tıcan başarısızlık nedeniyle kuytu köşelerde kalan bu eserleri bir arkcologgibiaraştı.'inakgerckiyor. Opatlaınaöylegüçlüydükibclkısonunda90'lan daaleşledi. Uınarımtorunlardaenazından ataları kadarşiddetlı birpatlamayaıatabilirler. "MÜ7:ıksizyai>aınakl)ala"olatağina göre vc hayatı daha kallanıhryada daha tatlı kıldıklannagöreatayasaygı.torunaşefkat, kazıya devatn. ^ thtiyaç Molası'nın "Milad"ı 70'lerin prog. gruplan arasına konabilecek kalitede bir progressive rock. Türkiye'de türünün tek öraeği. Taşra'da ustalarından habersiz ulaşmışlar bu sonuca. Bir albüm dolusu parçalan ise parasızlıktan beklemede... Turkler? Progressive? •. v T ürkiye'de progressive rock yoktu. Birkaç gün öncesine kadar. Hatta, olacağinadairumutda yoktu. Ama artik hem umut hem de umuttan daha esaslı, daha somut bir şey var. Umut Ihtiyaç Molası adlı grup; umuttan daha esaslı, daha somut olanıysa"Milad"adlı albümleri. tbrahim Tatlıses'ten Tarkan'a, Tarkan'danSezenAksu'yakadarçokgenişbir kesimin tersine, müziği meyhane mezesi olarak, pay von eğiencesi olarak, birkaç defaçigneniptükürülecekbircikletolarakanlamayan ve an latmayan Ihtiyaç Molası dört kişiden oluşuyor. Elemanlarından biri, kemancı/ piyanist/ vokalist, klasik eğıtim almışveakademikkariyeriniterkediptamamengrupçalışmasınaeğilmiş. Yukarıdakiler yanında bir de bendir çalıyor. Diğer üç kişibas,davul,gitaryanındadörtoryantal vurmalıyı paylaşıyorlar(dcf, bendir, kaşık, darbuka). "Milad"da bir dc konuk müzisyen var: Djembc (bir Afrikavurmalısı) çalıyor. Çoğunluğu birbirine geçen on üç parçaninbeşinelngilizeevokaleşlikediyor,gerisi enstrümantal. Albümün sonlarında terennüm edilen birkaç Tiirkçe kelime dışında, sözler bana bir şcy söylemedi. Vurmalılar ile zaman zaman onların arkasınagizlenen bas (belki prodüksiyon hatasıyüzünden)biraz baskın. Ama bu küçük kusurlar, genel olarak gayet başanlı, hele Türkiye için bir şaheser olan "Milad"ı, hele 1,3,4,5,7,8,9, 10,11 numarah parçalan yaralamıyor. 2,6, 12 numarah parçalar, Türkiye standartlannınüzerindcolmaklaberaber.dikkatiüstlerinde tutabilecek varyasyonlar içermekle beraber ve dinlendirici mahiyet, yani ihtiyaç molası mahiyeti taşımakla beraber, "Milad"ın standardının altında, şarkı tanımlamasına gircn çalışmalar. 6. parçanın vokalinde de "Discipline" dönemi King Crimson kokusu var. Çok kısa olan 13. parça isc kapanış. Sadece ıslıkla, ancak bazılannın melodisiniçalabileceğiniz, amahiçbiriningerçek tadına yenidcn asla varamayacağınız çok sayıda parlak müzikal tema; kâh güzel bir gitar, kâh güzel bir klavye, kâh pck güzel bir keman önderliğinde, ama bütün cnstrümanlarınkarşılıklıetkileşimlerinitemelalanbir zerafetle7enginleştiriliyor,örülüyor. Enstrümanlar(özellikledeböylezıpırlıklaryapmasından en fazlakorkulacak gitar)asla arsızca öne çıkıp gösteriş yapmıyor, saçma solalaraveyaanlamsızdoğaçlamalarasapmıyor, sıgınmıyor. Ama bazen, temaların anlattığıhikâyelerkriznoktalarına(climax) ulaştığı 7amanlarda, keman ve piyano, ön derl ik rol iinü de aşıp, ancak eski prog. gruplardarastlanabilen prog. konçertoların özgün minyatürlerini oluşturuyorlar (3, 10, 11). Buşık müzikal örgülerşeklinde bestelenip çalınan müzikal temalar birbirleriylc sarmajj dolaş ediliyorlar ve böylece albümün büfününe yayılan bir başka müzikal ağ daha örülmüş oluyor. Yani, kendi içlerinde birerörgü olan müzikal temaların toplamı da bir başka büy ük örgüyü oluşturuyor. Yumuşak geçişlerle örülen büyük ağın belli düğüm noktalannı bezeyen, bazan oryantal, bazan Anadolulu, bazan başka türlü, ama hepzarifezgiler birbirine geçen parçaların bağını ve albümün bütünlüğünü kuvvetlendiriyor. Bu Doğıı unsuru; kesinlikle suni, ıkınanbirDoğuBatısentezi.yapıştırması şeklinde değil, ama prog. kalıbına gayet iyi yedirilmişdurumdavaroluyor. Söylediklerimiikiörncklebirazdahasomutlaştırayım. Birinci parça: Gitarvurmalıbas takımı şık, (ama başlangıçtaki biraz yavan davul eşliğinde) dinamik bir progressive örgüye başlıyorlar. Ilknotayıduyarkenşüphecisiniz tabii: "Türklcr? Progressive rock? Hadi bakalım,görelim!" Daha birinci dakikabitmeden, piyano bir başka temayla örgüye katılıyor,sizdetakıhyorsunuz:"Çıns Bı«*~ Grubun adı "/htiyuç Molası", albümlerinin adı ise "Milaıl".