Katalog

8ŞUBAT 1999. SAY1675 Candarma karakolunda yatıp kalkmaya aşladım. Günlergeçiyor. Ne olacak sonum, ellideğil.ÜrgüpüzerindenKayseri'yegöirdüler,tutuklu. Askerlik muayenemyapılı. Döndük. Yanıma iki candarma, hadi yalıhtstanbul'a, BirinciOrduemrine! Harbie'ye çıkarttılar beni. Koydular bir odaya. irsubay sorguyaçektibcni. lyi birsubaydı. Karnın aç mı?" diye sordu." Biz seni BirinlOrdu'datutamayız" dedi. Selimiye Kışla'nın hapishanesine attı lar beni. Fareler keikadar! Helayagirmekyiğitlik. Kıçınıkalyorlarinsanın. Yattım oradabirsüre. Günrden sonra, Haydarpaş,a'yagötürdüler, baıayrılmışbirkompartımanasoktular,ayak ıleklcrimdenbağladılarkanepeye. Kollamzatenbağlı. Veikimuhafız. Yolcularbeazgınbirdelisanıyorlardı. Eğlenccli biriş? Tren beni böylece Sıvas'a götürdü. Sııs'tayapacaktımaskerliğimi.Tümene,taira,bölüğeteslimcttilerbeni."(HasanHü•yin "Yasam Öyküsü", Türkiye Yazıları, ıyı:l4,Mayısl978) olan böyle bir insana özenmeniz oldu mu? Ona bakarak, ilerinin okumuş, önemii görevlere ulaşmış bir insanıolmayıdüşündiinüzmü? Sözgelimi ögretmen olmak içinizden geçti mi? O yıllar çocukluk yıllarımız...Herkesinbiridcali vardır. Bildiğim kadanyla, biz onuönder bir tıp olarak görüyorduk. Konuşmasıyla, söyleşısıyle... öğrencileriyle siirekli söyleşirdi. Babalanmızın, annelerimizin ne iş yaptığını sorardı. Ailedurumumuz hakkındabilgıedinirdi. Bunları zaman zaman derste gerçekleştirirdi. Şiire tutkun bir öğretmenin öğrencisi olmak, nasıl birduyguydu? Bızlcrc sürekli şiirokuturdu. Bana da bir iki kez şiir • •* okuttuğunuiyi anım.sıyorum. llasan Hüseyin'in öğrcncisi Yaşar KayŞiir yazınanın çok giizcl olduık'la birliktcyiz. Ona, öğrctmeni Hasan ğunu, ^iir yazan insanın hem üseyin'i soruyorum. 1950'nin Afşin'ine duygusal hem de gerçekçi iijselbiryolculuğaçıkmasınıistiyorum. olabileceğini söylediğinı yaHasan Hüseyin, bildiğimiz kadarıy la 6 şım küçük olmasına rağmen a yakın bir öğretmenlik yaptı. Öğret lıâlâçok iyi anımsıyorum. enlikyapması tiirlü nedenlerleengelleNe tür şiirler okuyarak nce, bıı meslege olan sevgisiyle, hakkı si/de etkiler uyandırırdı? nilmiş bir insanın iç sızılarını birlikte Anımsadığım kadanyla, o şıdığınıiyibiliyorum.Bunu,onuyakınyıllarda Anadolu'damilliyetın tanıyan biri olarak söyleyebilirim. »stluğundan, şairliğinden esintiler al çilik duyguları, yurt sevgısı hay li gelişmiij bırdüzeydeydı. anın onurunu taşıyorum. Şunu sormak Onun da bu duygulara hitap iyorum: tlerde yasavacagı binlerceacıeden şiırler okuduğunu iyi n başlangıç noktasında Ga/i Eğitim anımsıyorum. Hattabirscfeıstitüsii'nü hitirmiş 23 yaşlarında bir rınde "Dört nala gelip uzak ebiyat öğretmeniyle tanışmanız nasıl Asya'dan/Akdcniz'ebırkısdu? rak basji gibi uzanan bu memHasan Hüscyin'iaradanyıllargeçmesine leket bizim / Bılekler kan ıçin^mcn lyi anımstyorum. 12 yaşında birço de dişler kenetlı ayaklar çıplak ktum. Doğduğumilçenin.Af^in'inadını / Ve ipek bir halıya benzeycn ,iyanortaokulunbiryadaikincisınıftaolbu toprak / Bu cchenncm bu ılıydım. O yıllarda fazla öğretmenımız cennet bizim (...)dizeleriniokumuştu. Şiir ktu. Çoğudcrslerımızevekilöğretmenler çokhoşumuzagitmişti. Çok sevmiştık. Şiiri lirdi.OsıralarokulumuzabirTiirkçeöğkiminyazdıgınısöylemedı. Dahasonraları menininatandığınısöylcdiler. Kimdirdişiifin Nâzım Hikmet'e ait olduğunu öğrenmerakettik. Kendisiyletanıştık.Ogünkü dik. rünümügözlerimınönünde:Siyah,kıvırSınıfta iyi şiir okuyan arkadaşlarınız .saçlı;güzelgiyimli,yakışıklıbirinsan... olurmuydu? )kulunuzla ilgili biraz bilgi vcrebilir Evet. Sınıfta olduğugıbı,bırbayramgünü siniz? de 45 arkadaşımıza!>ıırlerokutmustu. Şiir )kul iki katlıydı. llçenin tek ortaokuluyokumamızı çok isterdi. Kendisi eVdehazırla. Öğrctime açılışının ü>cnnden sanırım 1 nırgibi gelir; ijiirlerokurdu. Şiirokurken, buıl geçmiijti. O zamana kadar ilçede ilko rundelikleriningoniijleyipaçıldığınıçokiyi lubitirenöğrenciler.okumaamacıylaAfanımsıyorum. Bir yerdekendindengeçerdi. ı'e 30 km. uzakta bulunan hlbıstan'a giBurada yinelemckisterim,o yıllarda gördülerdi.O zaman bugünkü kadar araçolma ğümenyakışıklı insandı Hasan Hüseyin. ısı nedeniy lc, günübirlik gidiş olmaz,giSınıfta ya da okulda, bir şiir giinü diinleroradaevtutarkalırlardı. zenlemişmiydi? •iınıftadersvercn Hasan Hüstyin'leilDüzenlemeye fırsatı olamadı. 6 ay kadar i neler anımsıyorsunuz? Öğretmenliği, öğretmenlik yaptı. Daha sonra tutuklanarak rencilerlc ilişkisi, farklılığı... okulumuzdan ahndığım öğrendik. Onu Dcrslcrimizde şiir okuyuşunu hiç unutlyorum. ^iirokurkenkelimenintamanlaylakendindengcçcrdidiyebilirim.llerde bndan tanıdığım, ijiirlerini okuduğum san Hüseyin'in; oyıllardayazılar.şiirler ^ıpyazmadığtnıbilmiyorduk. Şairolduna dair bir bi lgimiz yoktu. Ancak o y 1 lar1 dayazdığınısanıyorum.ücrskitaplannci şiirlerin yanı sırasınıfa başka kitaplarda irir;bizlereokurdu. Bizdeonunokuyuijuözenir,onungibiokumayavalışırdık. Şiir 'gisiniondanalmışımdiycbilirim.öaylık retmenliğindeonuçoksevmiştik.Örnek insandı. Onun biröğretmen olarak bizlefazlasıyla verdiğinin "scvgi" olduğunu /leyebilirim. 1950'nin Anadolu'sunun bir ilçesinc ıııan, şiiri seven, etkileyici bir kişiliği okuldan almasalardı bizler onu örnek alarak çok daha iyi yetışirdik. Dilimiz Türkçeyi daha o yıllarda sevmeyi öğrenirdik. Şiirokumamıziçin sınıfta gruplarolu^turmuştu. Sürekli tiyatronun güzelliğindcn söz ederdi. Bizler tiyatronun ne olduğunu bilmezdik. Tiyatronun toplumun eğitilmesinde çok büyük etkcn olduğundan, şi irin insanın duygularına seslendiği için insanı yumuşattığından, yonttuğundan söz ederdi. Kinıi öğrctmenler, derslcrini daha bir yalıııla^tırıp, söy leyeceklerini daha da anlanılı kılarak,öğrenciyi bilgi yoğunluğuna boğmaktan kaçınırlar. Hasan Hüseyin'in bu anlamdaki öğrctmenliği ü/.erine neler söylemck istersiniz? Anımsadığım kadarıyladersprogramına fazla bağlı kalmazdı. Ders kitaplarında olmayan şiirler, makalelergetirirdisınıfa. Getirdiği makalelerden bıri sanırım Nurullah //. Hüseyin 'in öğrendsi Yu$ur Kaynak, Bilkent Dniversitesi'ndenyazar Ahmet Özer'le... Ataç'ındı. Güzel bırmakaleydi. Dil üzerinc yazılmıştı. Scverek okıunuştuk. Hasan Hüseyin bizlerle çok kısa bir zaman kalmasına rağmen, üzcrimizdederin ızlerbırakmışbiröğretmendi.Şiirokuma,şıiryazma yönünden, olay lara bakısj açısından etkiler bırakmı^tı. Orada üç yıl kalsaydı; çok işlerbaşarır,çokşeyleröğretırdıbizlere. Bizlere olduğu kadar çevreye de sonsuz katkılarıolurdu. Bırakmadılar...O, kişiliğiyle insanı sanatayöneltccek biröğretmendi. Evi neredeydi, ilçede nerede kaldığını biliyor muydunuz? ilçedeevtutmuştu. Fiziköğretmenı MustafaRolan'la birlikte kalırlardı.Sonradanbu öğretmeni detutukladıklarını öğrendik. I Iasan Hüseyin'in ilçededcgı^ik meslekten insanlarla dostluk ilİ!jkilcnnın olduğunu duyardık. Ncden tutuklandığı iizerine bir bilginiz oldumuosıra? O günün şartlannda ona komünist dedi ler. ElbistanCezaevi'negötürdüklerini öğrendik. Ilayliüzülmüitükgidişinden. Onun böyle nitclendirilmesi karşısında, si/ler "komünist olduğu halde bunu nasıl anlayamadık" gibi bir duyguya mı kapıldınız; yoksa iyi oldu böyle bir adamı buradan uzaklaştırdılar" diyc mi düşündüııüz? Komünizm bizlere yıllar boyu hep öcü olarak tanıtılmıştı. Bu durum karşısındada Hasan Hüseyin'i öcü olarak düşündük." Vay dedik, bu ögretmen de komünıstmiş meğer, bunun için tutuklamiijlar onu." Kendisine komünist denilmesi bizi uzun uzun düşündürmü!},)}aşırrmıştı. Sizin dışınızda ne gibi durııııılar«r