Katalog

26 ARALIK 1999. SAYI 718 13 Norbert Kricke, heykelleri ve desenleriyle 1950 sonrası Alman çağdaş sanatı içinde özgün bir yere sahip öncü bir sanatçı. Kricke'nin yapıtlan 23 Ocak'a dek Istanbul'da sergileniyor. ğına takılan kaide ve kütle sorunsallarını aşabilmiş, heykeli boşluğa taşıyabilmişti. Kricke'nin buçalışmaları,onu, bir yandan mekân olgusunu yapısal olarak çözmcyc çalışan, bir yandan da sanata harckete sokmayaçalışanl95()'liyıllarınöncüsanatçıları arasında öne çıkardı. Kricke, bir heykeltıraşta kolay rastlanmayan bir çizmc rutkusuna ve çızmc güeüne sahipti. Bu uzaklaşıp iki ucu açık yalın çızgınin sonsuz olanaklarına açılmasıyla birllkte gelişti. \ ler plastik yapıtının yanında, onunla aynı düzeyde ve ona eşlik eden birgrafikyapıtyeraldı.Bunedenlc Kricke heykelleri kadar çizgılcnyle de dikkati çekti. Kricke'nin kâğıt üzerindeki çizgilerini mekân içinde dönen, kıvrılan, kendi yolunu arayan heykel çizgilcrine dönüştürürken izlediği strateji, sanat tarıhının belirlı gruplaşmalarım aşarak öncesi vc sonrası olmayan bir yoldailerleyen bir özelliğc sahipti. llkkişisclsergisini 1953'teMünih'tedüzenleyen Kricke, ölümünc kadar, Avrupa ve Amerika'da çok sayıda sergiler açtı, önemli projelergerçekleştirdive uluslararası ödülleraldı. lngiltere, tskoçya, Amcrika, Irak, Mısır, Meksika'da inceleme gezileri yaptı ve çalıştı. 1964 yılından sonra Düsseldorf Devlet Güzel Sanatlar Akademisi' nde profesör ve yönetici olarak görev aldı Milli Reasürans Sanat Galerisi, Istanbul Goethe Enstitüsü ve Dışilişkiler EnstitüsüStuttgart (ifa) işbirliğiylc gerçekleşcn retrospektif nitelikteki bu sergi, 23 Ocak 2000 tarihine dek izlencbilir.^ ren bir Italyan, Ispanyol ortak yapımı. Rithy Panh'ınKamboçyaFransalsviçreBelçika ortak yapımı "Savaş Sonrası Bir Akşam"ı ise, Kamboçya'daPolPotrejiminekarşısavaşmış bir askerin savaş sonrası yaşadığı sıkıntıları ve bir hayat kadınıyla yaşadığı olanaksız aşkı konu alıyor. Hint sinemasının en önemli yönctmcnlcrindcn Kumar Shahani, "Dört Bölüm" adlı son yapıtında Bcngal 'dc bağımsızlık için savaşan bir grup gcncin yaşam öyküsünden hareketle, "devrimci şiddct" olgusunu tartışnıaya açıyor. Pankaj Butalia ise, FransızHindistan ortak yapımı "Kervan" adlı filmdc, HindistanPakıstanayrılığınınbireyselyaşamlarüzerindeki yıkıcı etkısını anlatıyor. Yarışmada Türk sinemasını Ferzan Özpetek'ın "Harcm'itenısiledecek.TomrisGiritlioğlu'nun "SalkırnHanımınTancleri"deyarışmadışı programda ycr alıyor. Bclgcscl yarışmasına ise, Hollanda, Polonya, Isviçrc, Fransa, Almanya, Kanada, Ingiltere, Danimarka, lngiltcrc ve Çek Cumhuriyeti'ndenfilmlerkatılıyor. Belgesellerin çoğunluğu tkinci Dünya Savaşı ve soykırım tcmasını ele alıyor. Eichmann davasından (Uzman), lsviçre'nin savaş taki tarafsızlık görünümünün ardında yatan gerçckler (Kapalı Ülke), Lodzgetlo'sundayaşananlar (Fotoğrafçı), Nazileringüzcl sanat cscrlerine tutkusu (Nazilerin Hırsızlığı) bu belgesellerde işlenen konulardan birkaçı. Aynca, yüzyıl başuıda Amerika'ya göç eden trlandalılar(Klondike'yeZorluYol),SiyahPanterler çetesinin dört üyesinin yaşam öyküleri (Halk Düşmanı), Ruanda'da yaşanan iç savaş (Kavşak), ttalyan sinemasının "kara romantizm" döneminin görüntüleri, (Diva Dolorosa), NValterBenjamin'inyaşamöyküsü (Benjamin'in Gölgesi) vc Kolombiya'daki insan hakları savaşçılanmn mücadelelcri (Kirli Savaş) de belgesel yanşmada yer alan temalar arasında. BascoveVVaJda Festivalleringelenekselbölümü"Ustalara Say gı"da, sincma alanında büyük başarılareldeetmiş iki cskisosyalist ülkenin, Macanstan vc Polonya'nın ıki ustası, Peter BacsoveAndrzej Wajda'nınyapıtlannıizleyeceğiz. Aynı zamanda uluslararası jürinin başkanlığını üstlenecek olan Bacso'nun keskin bir hiciv içeren polıtık eleştiri lerinin ve Wajda'nın savaş, milliyetçilik ve ulusal kimlik sorunları deştiği üç yapıtının festivalde en büyük ilgiyi derleyeceğinekuşkuyok. Ikinci Dünya Savaşı 'nın başlangıcının 60. yılı nedeniy le kameralarını savaşa yöncltcn usta yönetmenlenn yapıtlarından bir bölüm de, festivalde yeralıyor. Roberto Rosscllini "Paisa", "Roma Açık Şehir" vc "Almanya SıfırYılı"ndanoluşanüçlemesini,LeniRiefenstahl'in "Triumph ofthe Will" (Iradenin Zaferi)ni, Ernst Lubitch'in "Tobe ornotto be"sini, Jean Renoi r' ın La Grande Illusion" (Büyük Aldanış)ını vc Agnieszka Holland' ın "Avrupa Avrupa"sını videodan da olsa izleme olanağına kavuşacağız. "Yüzyıla Bakışlar" bölümünde ise, yirminci yüzyılın sorunlarını tartışan yirmi yönetmcnin yapıtları yeralıyor. Schlöndorff, Mallick, Loach, Manchevvski, Miklıalkov, Boorman, Kaige, Stone, Troell, Tavernier gibi ustalann yapıtlannı yeniden izleme olanağını bulacağımız bu bölümdc Piercc Raffcrty' nin "Atom ic Caf6", Kazimierz Kut' un "AlbayKwiatkowski"gibiyapıtlandalstanbul izleyicisi tarafından keşfedilmeyi bekli Heykeli boşluğa taşıyan adam... . Dünya Savaşı 'ndan sonra çağdaş Alman heykcl sanatına yeni bir boyut getiren öncü sanatç ılardan Norbert Kricke'nın (19221984) heykel ve desenlcrinden oluşan sergi Istanbul 'da Millî Rcasürans Sanat Galerisi'nde. Kricke'nin Istanbul'daki ilkscrgisi, 1955 yılında, sanatçımn da katılımıy la, Istanbul Şehir Galerisi'nde düzenlenmiş. Kricke, tstanbul'da bulunduğu süre içinde Türk ressam ve heykeltıraşlarla tanışmıştı. 19461947 yıllarında Berlin Akademisi'nde eğitim gördü Kricke. Henüz 25 yaşındaykenDüsseldorff'tabağımsızçalışmaya başladı. Kendi biçim vc öncü anlayışlarıyla kısa sürede dikkati çekti vc Almanya'nın Önde gelen heykeltıraşlan arasına girdi. Yaşamıboyunca,çeşitli sanatçı yada akımlarayakınolmasınakarşınherzaman eleştirclbirkonumdakalabilmeyibaşardı. Bu da onun kendi tarz ve anlayışlannı oluşturmasında, özgün yapıtlar ortaya koyabilmesinde belirleyici oldu. Kricke, daha 1949 yılında taş, bronz, demir gibi klasik heykel malzemelerini, yontma, alçı, kalıp, döküm gibi teknikleri birkenara bırakarak tellerle deneysel çalışmalara başlamıştı. Böylece, yüzyıllardır heykel sanatının aya \ i ' f/ Uluslararası SinemaTarıh Buluşması için salonlar: AKM, Alman Goethe Enstitüsü, Fransız Kültür Merkezı, Bilgi Üniversitesi, Levent Kültür Merkezi, Bahariye Alkazar ve TÜRSAK sinemaları...