Katalog

Gezmek ya da gezmemek.. YAZI VE FOTOĞRAFLAR: (İİJL KAYAMAN EZEN D ünya mı küçüldü, yoksa biz mi büyüdük? Şimdi herkesheryerde... lnsanlaröncesıcak vcgüneşli tatilterinpcşincdüştüicr. Sonra, bira/daha incelmi.1; oİarak "standart dışı" uzak ülkelerc, bir zamanlar kasjiflcrin ve kolonicilerin sonra da profesyonel gezginlerin ve fotoğrafçılarıngirtikleriyerlereakmayabaşladı.Gidilenyerler ilginçti. Ancak.alısılanrahatlıkve hijenikkoş.ullaraçısındaiH)/verigerektiriyordu. Ayrıca bu ulkclcr, herşeye karsın kıtlc turizminchcnüzhazırlıklıdcgildıler. Konuklar zaman7aman7orlanıyorgibigörünüyorlarsa da, hiçbırBatıülkesindekarşjla^ılamayacak davranışözgiirlıigünüdeyaijayabiliyorlardı. "Keşfedilmişeoğrafyalaryokartık,ancakhcr iklimi hergönül başka yas.ıyor"dıyorfotoğrafçi vegc/gin()7can Yıırdalan. Ku^kusu? bu davranışlarda yörenin yaşam koşulları veinançlarıiletersdüştükleriorandadahaçarpıcı oluyor. Yeryüzünde bu duygunun cn yoğun yaşanabileceği yerlerden biri de H indistan. Burada hcm gezmek lıcm dc diger gezenleri izlcmek, insana küçülen dünya koşulları içinde, arlık bırgezi ahlakı vedavranış. biçiminingeliştirılmesı vcbenimsenmesigereğını dcanimsatıyor. sanatsal yönleri olan bir inanış, biryaşam biçimi Dininözü.Tann'nınvarlığınayadayokluğuna, tck ya da birkac tanc olnıa.sınabağlı dcğil.Dinsclgcrccklikhcrlürlü.sö/clanlalımın ötesindcolduğuiçındogmatıktanımlardü'jünülmüyor. Hinduizm;gencldcbirbaşı,birkurucusu,merkczibirotoritcsi,hiycrar^i veörgütüolmayaııbiruygarlık vcdinlcrbütünİL.'}mcsi olarak tanımlaniyor. I lindııizm'lc kcndı ytırdunda kısa bir tanışıklık bugüne değin duyduğumıız bütün dinsel hoşgörü savlarını dayenidengözdengeçirmcyizorunlukılıyoı. Bu inanı$ın belli ba^lı ilkclcri şöylc: yanır. Doğal olarak insanların yanı sıra hayvaıılaım vebilkilcrindeıncılilmcmcsıgerckligıneınanılır. Oysabi7İer,uçanakaçanailledebirkuı>un, hiç değilse bir taş atınak vcde ncdcnsc hcrşeyiyakalayıpkafesleretıkmakeğilimindeyİ7. Hindistan'datavuskuşlanhıçbirsaldırıyauğramadan salına salına geziyor, sincaplar ulu ağaçlardan a>ağı y ukarı cirit atıyor. Tapınaklarda, cvlerin çatılarmda, hcr ycrdc maymun ailelcrigündelık yaşamlarını sürdiirüyoıl Yeşiİ papaganlar tiz çığlıklar atarak lcla orayaburaya uçupduıuyoılaı. Kulsal inek isc salına salına gcvmektcnyorulduklarıanı ilk uygun gördüklerı yere kı bucaddenın or sı olabılir, yatıveriyorlar. Vejctaryenizm saygılı bırlikteliğin uzantısı olarak birç Hindu'nun yanında Batı ülkelerindc de bı leree ki!)i tarafından benımscnmüj durumd: Karman ve yeniden dünyaya geli Hinduizmin ilkclcrındenbirısrdcycnid doğuşaolaninanç. Vaıiıklarınsuyadabul çimde bitip tükcnmck bilmcycn bir ycnid dünyaya gelişzincirinin bir parçasıolmalaı "Samsara" bu ycnidcn doğuşlar zinciri vcrilen ad. Önceki yaşamlarda yapılanlaı "Karman", insanın şimdiki yaşamında başi gelenlerüzerindeetkiliolduğudüşünülüy» Dünyadakiyaijanııngerçek varoluijolmadi) insanın çabasının Karman ve yeniden diiny yagclişdüzeninidurdurmaamacıylayönlc dirilmesigerektiğineinanılıyor. ı Dünya zevklerine ve mala olan düşku lüğün, ruhun "Moksha" dcnilcn sonsı huzura kavuşmasını vc "Samsara"d; kurlulmasmıönlediği,sonsuzözgürl ğcdoğruyolalan insanın, bcnliğininç kırdeğinin gerçektc Brahman olduğ nu anlaması gerektiği düşünülüyı BudaMevlana'nın"Birbenvard ben'deniçeri"sözcüklcriilcanlatl ğı düşünce ilc aynı dogrultud Daha günccl olan, insanın ge çck mutluluğu bulmak için r yapması, ne gibi dencyimlı yaşaması gerektiği. Ancak, b sonikiilkeninetkisiyleolsagt AtmanBrahman Öııcc kcııdi içindc "olmak ya da olmamak"tan mcydana gclcn, herşcyı kapsayan, yaratılmami!}, sonsuz, ııçsıız bucaksi7, üstün veherşeyi kapsayan ilkeye inanıhrki bu tiinı varoluşun tek gerçeği, en son ncdcni, tcmeli, kaynağı ve olma amacıdır. Bu son gerçck "Brahman"dır. Hcrsjcy olarak, Brahmanevreni ve tüm varlıkları kcndinden başlatır, kendini evren biçiminc sokar. Her şeyde Brahman vardır vc o tüm yaşayan varlıkların benliği, "Atman"dır. Brahman; yaratan.koruyan.değiştiren veyineiçinckabul edendir. Hinduizmin bu ilkcsi Sufiliğe benzediği için bizlere hiç yabancı değil. Ancak Brahman, "varlığınta kendisi"olmasınakarşınTanrıkimliğiyoktur. "Ahimsa," yani yaşaına saygı, Hindu fclsefcsinintemel taşlarındandır. Tüm canlı varlıklarla esitlik duygusu,ya!>amınbütünlügü ılkcsine inanışa da Hinduizm llindistan'ı.yadadahaaziddialıbirdcyisle Hindistan ılan bir şey anlamak için, bu ülke çoğunlugunun bcnimscdiği Hindu irıancı hakkında biraz bilgı sahibi olmak gcrckiyor. llinduİ7m,yaşamınbütününiielcalan,dinin yanında, toplumsal, ekenomik, edebi ve