Katalog

tM 1998. SAYI6S7 11 rak Artigas'ın 19yaşındakioğlunudayanına çırak olarak alıp seramik üzerine çalışmalarını yoğunlaştırdı. llkateşleme 1954Şubat'ında oldu. Dikilitaşları, sebzeleri, deforme olmuşkayaları anımsatan formlann üzerleri, Miro'nunrcsimselsembolleriylekaplıydı. Ana tema, doğanın gözlemlenmesi sonucu esinlenilen şekillerdi. 1944'ten, 1977 yılına kadar aralıkh olarak seramik eserler üreten Miro, bunları birkaçkezsergiledi. Aynca birçok seramik duvarpanosu siparişi aldı. En büyük yardımcısı yine Artigas'tı. Dahasonra,onunyerini oğul Joanet Gardy Artigas aldı. Miro, bir söyleşisinde yaptığı açıklamada seramiğe olan tutkusunu şöyleözetledi: "Seramiğin içindeki ne sırdır! Beni resimden daha çok içinealıyor. Seramikte, resimde asla karşılaşmadığım şeylerle yüzyüzegeliyorum. Insanıntoprakveateşle mücadelesindenetkileniyorum. Mücadele ne kadar büyükse, parçanın gücü de o kadar büyük. Öylelspanyolki: Ateş, veben. KJmkimeemrediyor?" Victor Brauner, "İsimsiz", 1953 (tabak). yazan Amedee Ozenfant'ında (18861966) seramiğe ilgisibiryerde Picasso gibi tesadüfi bir olay sonucu başladı. ABD'ye giderken bindiği transatlantikte Vallarius'deki biratölyeninsahipleriylctanışan A.Ozcnfant 195O'li yıllardailk seramik cserlerini üretti. Genelde de tabak ve çanak formlarını resimleyen sanatçı "kilin durağanlığını, sükunet duygusunu çanakların çukurluğunu onların Har bilgiyi almadan... "En korkusuz tecrübelerin insanı" Pablo Picasso (1881 1973) ise seramiğe 1947 yılında başladı. 1946 yılında bir gezi sırasında uğradığı Fransa'nın güneyinde bulunan çömlekçi kasabası Vallauris'de,geleneksel seramik sergisini gezdikten sonraoradaki biratölycyi ziyaretetti. Sohbet sırasında ayaküstü, kildcn birkaç hay van figürü şekillendirdi. Bu figürleri saklayan atölye sahipleri Ramieler ertesi yıl karşılarında Picasso'yu gördüklerindc "* oldukça şaşırmışlardı. Picasso kararlıydı, Ramieler'le çalışacaktı. Madoura atölyesinde hemen Picasso için yer açıldı. "Picasso bir yaratmavebulma kapısını araiadığında içcride ulaşabi)diğiherşeyi,hcr bilgiyi almadan tekrar onu kapatmazdı." Picasso'nun seramikle uğraştığı haberleri yayıldığındadünyabirdenbıre dikkat kesıldı. Seramik sanatına başkabırgözlebakılmayabaşlandı.Gerçi Miro, ondan önce seramiğe başlamıştı amadiğersanatçılarıpcşindensürükleyen Picasso oldu. Picasso, ı Ik denemelerine tabak, çanak gibi kullanımobjeleriniresimleyerekbaşladı. Bu deneysel çalışmalarsonunda bir yemek tabağıboğagüreşlerininyapıldığıarenaya, bir vazo kadın figürüne dönüşüyordu. Picasso, özcllikle çok sevdiği matador Manolete'nin trajık ölümünden sonraboğagüreşlerini, seri çalışmalarında ele aldı. Picasso'nun ressam kimliği scramiği farklı bir yöne çckiyordu. Kendisircsiınlemeyi,özgün seramik eserler ortaya çıkarmak için değil, tuvalden daha üst düzeydc bir gerçeklik, somutluk ve üçüncü boyutka/anmak için kullanıyordu. Daha sonraki dencmelcrdc Picasso, tornada(çomlekçıçarkı)şekillendırılmişseramık formları deforme ederek.kesipbıçıptckrarmonte ederek figiiıier üretti. Kıılplu bir çömlektenkimikezuzunsaçlı bir kadın figürü, kimi kez ise baykuş ya da boğa figürleri doğuyordu. Picasso üçüncü boyutun, hacmin zengin dünyasına daldı. Seramiğin sunduğu sınırsız imgelemi sonuna kadar kullandı.Sonyıllanna kadar da seramik çalışmalarını sürdürdü. GeorgeRaime'nindediğigibi: "O taşl ı yoldan başarıya gitmey i arzulamıştı bir kere ve bu seramik serüveni boy unca tatlı bir türkü söyler gibi ruhu banş içerisindemutlakbirözgürlüğüyaşamaktaydı." Mimar Le Corbusier ile birlikte Pürizm'i (antmacı lık) başlatan Fransız ressam ve sanat Miquel Barcelâ, "ölüSaat", 1996 (tabak). yanı sıra, hacmi de (uzaysal boşluk) sanatbir materyal olarak bünyesinde bulunduseramik sanatına yöneldiler. Seramiğin ıduğu smırsız imgelemle seramik eserler tmeye başladılar. Öte yandan seramik saçılan da kcndi sanatlarının eskiyen dilini nayaçalışıyorlardı.Buarayışlarsonucuserıik sanatının yeni dili oluştu. Hacmin bir teryal olarak keşfiy le; hacimimge, hacim:v, imgeişlev ilişkilcri incelenmeye başdı. >eramığeilkyönelençağdaşressatnlardan i de Joan Miro'dur. Antoni Oaudi'ninmirisine hayran olan Joan Mıro (18931983) n bu yöneliş bclki de kaçınılmazdı. Gaudi'nin tüm eserlerinde yer alan seramik kaplamalar ve elemanlar o kadar güçlii bir etkı oluştururlarki, insan ister islemez bu sanalın çekim alanınagirer. Birdöneminde ı resmekarşı bir ressam konu•A mundaolanMiro, yeniufuk% ların arayışî içindeydi. Bu \ arayışla klasik materyalleri \ vegelenekleribirkenarabı%\ rakarak bir anlamda antiplastik bir anlayışla konstriiksiyonlar meydana getirdi. 1945'ten ıtıbaren Miro'nun nesneleri (heykellcrı) değişik anlamlarkazanmaya başladı. Gerçeküstücülükten uzaklaşıp giderek doğaya yakınlaşan Miro, dogal formları organik bağlamda bir araya getırmcyc çalıştı. Çalışmalarını alçı, bronz, seramik malzeme üzerine yoğunlaştırdı. Kendine yeni ifadeyöntemleri arayan Miro, bu konstrüksiyon çalışmalarının yanı sıra seramik çalışmalarına da başladı. 1917'den beri arkadaşı olan scramikçi Joseph Lorens Artigas'ın yardım vc teşvikiyle bu alana yöneldi. Miro ve Artigas 1944'te,ilkseramikI leriniürettiklerinderessamlar arasında seramik bir ifade yöntemi olarak henüz pck kullanılmıyordu. Aslında seramik anlayışlarıve seramiğe yaklaşımları bu kadar farklı olan bu iki sanatçının birliktelikleri şaşırtıcıydı. Fakatsonuçları da herkesi etkileyecek kadar şaşırtıcıve mükemmeloldu. Miro, 194446 arasındakidönemde Artigas' ın yaptığı vazo ve plakaları sanatının ve tekniğin el verdiği kadarıyla resimledi. Resimldri daha çok vahşi hiyeroglifleri andırıyordu. Miro, daha sonraları, seramiğin kendine has yanını keşfetmek için deneysel çalışmaiar yaptı. O seraınikte yeni bir başlangıç yapmak istiyordu. 1951 yılında Artigas, BarselonayakınlarındakıGallifa'yata^ınıpatölyesini orada kurdu. Miro bu atölyeye kapana î P. Picasso, "Boynuz vurma", 1959 (tabak). üzerine bezediği soyuttasarımlarındaki dinamizmlebirleştirir." Bu rcsimlendirmelcrde sembolik bir tavır görülür. Çoeukluğu güçlü bir seramik gelene» ğinc sahip olan Ispanya'da geçcn bu sanatçının eninde sonunda seramiğe yönclmcsı belkide kaçınılmazdı. Romen asıllı Victor Brauner (19031966) seramiğe dencyse] bir tavırla yak J (kavanozj. Josep Guardiola, 1923 (vazo). Catalonia dönemi, Ispanya, 17. yy. (tabak).