Katalog

CUMHURtYETDERGt 0» riyle Huriye'nin cviniyerlebiretti.Ocağını, lelevizyonunu, şillelerini sırtlayan I luriyc, Küçük Kabilc köyüne dönmek üzere ycnidcnyollaradüştü. Motosikletli bir polis, bir daha geri dönmemelerıni garanti altına almak için yol boyunca kendilerineeşlikediyordu. Babasının yıkıkdökükkulübesiniyenidenonaranlluriyc, hcr şeye sı fırdan başlamak zorunda kaldı. 1990 yı lınınhaziranay ındayapılanbelediye seçimlerinde oy kullanan I luriye ilk kez sesiniduyurabilmenınmutluluğıınuyaşadı. OyunuFIS'everdi.Seçimdensonraelektriği ve suyu olmayan evindcn çıkarak kasabanınmcrkezinde daha sağlanı bir evetaşındı. Ne yazık ki Huriye'nin bu rahatlığı kısa sürdü. YeniscçilenFIS'lı belediye başkanı Hurıye'dcn cvinin yarısını Fransa'dan gelen bir göçmenlc paylaşmasını istedi. 11 Ocak 1992'desilahlıkuvvctlerıngerçekles.tirdiği darbesonrasındaFIS'li belediye başkanıtutuklandı. Yerinegeçenaskerkökenlibelediyc başkanı tüm yctkilerini akraba ve yakınlarını kayırmakta kullanıyordu. 30 Haziran 1993'delslamcıgüçler belediye binasınıateş,e verince belediye başkanı kaçmak zorunda kaldı. Yerine ycni bir belediye başkanı atanmadıgıgibi,buyangınıkiminçıkarttığıkonusunda da en ufak bir soruşturma açılmadı. Bir gece ıçınde kasaba devletin kontrolünden çıkıp belirsızliğe ve kaderınc terk edildi. Kasabanııı tek sağlık ocağı ve eczanesı kapandı.Okul FlS'insilahlıkanadı tslamiSelamet()rdusu(AIS)tarafındanyakıldı veöğretmenlersüresiztatileçıkartıldı. Kasaba ile kent arasındaki otobüs seferleri de iptal edildi. "Kabile'nin Akciğerleri" olarak anilan (îuerrouche Ormanı boğaz kesen teröristlercmekanoldu. Bu noktada sılahlı kuvvetlcr, dağlardakonuşlananradarüssünükaldırmakaranaldı. Böylcce bölge tümüyle AlS'in insafına tcrk cdildi. Kasabayıteınsileden bir heyetgizlice valıhğegıttiveasilerekarşıdevlethimayesi talebindcbulundu. Valininheyctekarijitutumu hiç de dostane değıIdi:" Ne haklaşikaycte geliyorsunuz. Zamanında bu heriflcrc oy vcrdiniz. Şimdibuyrunbirlikteyaşayın." 1994 kışı çok şiddetli geçti. Tam 28 gün köyün dünya ile bağlantısı kesildi. Acımasız doğa koşullarının da yardimı ile A1S köyü tümüyle elinegeçirdi. 1993yazından 1995 baharaylarınadek Huriye'nin yaşadığıbölgede şcriat hüküm sürdü. Bölgedekıtümailclergibi Huriye veailesi AlSmilitanları tarafından sürekli rahatsız cdi 1 iyordu. Günlerden bir gün Zidan ormandaelleriayaklarıbaglı.ağzınabirpaçavratıkılmış, dayaktan ağzı gözüpatlamış vaziyette bulundu. Başka bir gün Suudi Arabistan'ınpüriten VahhabızmöğretisiylcbcyinleriyıkanmışAlSüyeleri,Huriye'ye6yas,ındakikızmmbaşınıörtmesivepeçetakması için ihtarda bulundu. Huriye, büyük kızı Lamia'yı bu fanatiklerın şcrrinden kurtarmak için başkente, büyükanncsinin yanına gönderdi. Yakınlanm yitirenlerin yapabildikleri tek $ey cinayetleri protesto etmek. lerisc tslamcı militanlara. Huriye'nin kamyon şoförü olan kuzeni Halıfe,ıktidartaraf\arlarıylagüçbirliğiyaptığıgerekçcsiyle AlSmilitanlanneaölesiye dövüldü. Hamid adındaki başka bir kuzen ise bir gün aniden ortadan yok oldu. Bir daha dakendisindenhaberalınamadı.Hamid'in küçük kızı sokakta gördüğü her resmi kıyafetli insana babasını görüp görmediklerini soruyordu. IMF'ninöğretilerini harfi harfine uygulama gayreti içindeki hükümet, eline geçen her şeyi özelleştiriyordu. Hattadevletgüvenlik bırimlerınibileözelleştirmektebirsakınca görmedi.Profesyonelordununve50binpolisin yanı sıra, 60 bin kişilik "kahraman" si vil milisordusu,ülkenincoğrafikonumuvesorunlarının boyutu karşısında çok yetersiz, hatta gülünç kalıyordu. Zamanında2 milyon Fransızaskeri,9milyonCczayirliilebaşaçıkamazken, morali bozuk ve çağdışı silahlarla donanmış bir ordu, üç misli birnüfus karşısındaneyapabilirdi? Ayrıeaaskerlerin büyük bir kısmının, dcvlet büyüklerinin "daha adaletli bir düzen" vaadlerine de pek kulak astığı söylenemezdi. "Kahraman" sivilmilisleraylık olarak asgari ücretin üç katını alıyordu. Huriye'nin bir zamanlar Toulon'da oturatı kayınbiraderi, Cezayir dircnişçilerinin bagımsızlık savaşındagiydikleri"harkis"ikuşanarakterörle mücadeleyekatıldı. Zidan ıseaskeri yetkililerinmiliskuvvetlerinekatılmasıyönündeki baskılarından kurtulmak ve iş bulnıak umuduyla başkente gitti.Başlangıçta, Huriye köyde kalıp kocasını bcklemcyi seçti. Çocuklan artık okula da gitmıyorlardı. Askeri doktorhastalarınıuayencediyor,aneakilaç olmadığıiçinkötüdurumdakilerölüyordu. Şehir suy u günde bir saat veril iyor, o da damladamlaakıyordu.Toplutaşımaeılıkiflasetmişti. Gazete yoktu. Zidan'ı,başkentte daha büyük dertlcrbekliyordu. Iş ve kalacak yer bulamadı. Milıs kuv vetlerine katılma öncrisini de reddettıği için geri dönemiyordu. 1993 sonbaharında bir sabah Huriye gök gürültüsüne benzer patlamasesleriyleuyandı. Yüzlereehelikopterin dağları napalm ile bombaladığını gördü. Bubombardımandansonraormanlariki gün iki gece yandı. 7 çoeuğunu daha fazla tehlikcye atmak istemeyen Huriye, hementoparlanıpherkesle birlikte başkente doğruyolaçıktı. Askerler yüzlerce kişinin katıldığı göçü uzaktan izlemekle yetindiler. Huriye bu kez yanına biriki parçaeski giysi ve transistörlü radyosunu almıştı. Fınnını, buzdolabını, siyahbeyaz televizyonunu, ineğini ve ineğin yeni doğan yavrusunu, hepsinden önemlisi ycgane besin kaynakları olan sebze bahçcsını gerıde bıraktı. Huriye gözden uzaklaşır uzaklaşmaz bir "kahraman" milis eve girip ineğin ve buzağının icabına baktı. Başkente giden yolda bir kamyonun kasasındaçocuklarını etrafına toplayan Huriye için için ağlıyor, yol boyunca bir ıp gibi uzayangöçüizliyordu. Sırtayüklenmışbırşıltc, kol altına sıkıştırılmış birseccade. Basınbu göç ile ilgili bir salırbile yazmadı. Yalnızca Fransızca yayınlanan Tribune göçü manşet yaptı. 1995 yılı boyunca Küçük Kabileköyünden başkente göçün ardı arkası kcsilmedi. Bugünbaşkentte yaşayanlar, ambülans si | rcnleri,pazaryerlerindepatlayanbombalar, bazuka sesleri arasında geçen bir yaşam şcklinetuhafbirşekildeuyumsağlıyorlar. Gündüzleri sokakları dolduran aşın kalabalık, karanlık çökünce birden yok oluyor. Dinci militanlar, Mitice bölgesindeki gecekondu mahallelerindeki derme çatnıa evlerde susuz, elektriksiz son derece ilkcl koşullarda yaşayan yoksulları daha kolay birav olarak görüyor. VarsıllarvesiyasilerCezayirRivierası denilen bölgede lüks otellerdc ve villalarda yaşıyor. Cinayet şebekeleri, çok sıkı güvenlik önlemlerinin alındığı bu lüks mahallelerepck giremiyor. Zidan, şimdi, bir doktorun yÜ7me havuzlu vegarajlı villasınıninşaatındaçalışıyor. Çocukları komşu mahallenin okuluna gidiyor. Huriye bir yardım kurumundan vesikayla| bedavayiyecekalabiliyor. Kahve,irmik,süt ve Ramazan'da etten oluşan bu gıda yardımındanyararlanabilmckıçınMiticelilersabahınköründekalkıpkuyruğagırıyorlar. Huriye artık hiçbir şeye inanmıyor. Başta FIS'lı belediye başkanı olmak üzere güvendiği herkcsten"kazık yiyen" Huriye kimseden bir şey beklememeyi artık öğrenmiş. Devletin terörle mücadelesinde tarafsız davranmadığına,özellikleFIS'eoyverenlericezalandırdığına inanıyor. Sosyalist Cephe'nin(FFS)lideri Hocin Ayt Ahmed'inşu sloganına yürekten katılıyor: "Nc askeri diktatörlük ne dinci devlet" ^ Askerler başarısız kaldı... Cezayir ordusu,kontrolüyenidenelinegeçirmeye karar verdiginde Cezayir nüfusunun yiizde 84'ünün yaşadığı ülketopraklannın üçte birinde dinci ler egemendi. Askerler, bütün çabalanna rağnıen Islamcı örgütleri ctkisiz hale gctirmcktc başarılı olamadı. Ulusal Halk Ordusu'nun (ANP) yanılgısı, barakalanndaoturup,uzaktankumandailc tslamcıları sindirmeye kalkışmaktı. Oysa dağlarda ve ağaçlık bölgelerde yuvalanan AISvcSilahlıtslamiGrup(GIA),"vurkaç" tarzısaldırılarınıkimseningözününyaşına bakmadan sürdürüyorlardı. Askerler ve tv lamcılarbirbirlerini uzaktan gözlemeyi tercih ediyorlardı. Gündüz ANP'ye aitti, gecc Şiddetin sınırı cinayette bitmiyor. /fkence ve zulümle el ele...