Katalog

10 riJMIIURlYICTDKK Önce okuruydu, hiç gülmediği zamanlarda, tck kahkahası Nesin'in kitaplanydı. Yıllar sonra, üstelik Savcı Veli Devecioğlu kimliğiylc, vatandaşlık hakkını kullanarak, Sovyetler Birliği dönüşü tutuklanaı Nesin'in kişilik haklannın çiğnenmesine karşı çıktı. Bir imza gününde, ilk kez karşılaştılar. Hem dostlul hem müvekkil avukat ı ilişkisi işte o gün başladı Aziz Nesin'in av ukatı olmak... REMZİ İNA1NÇ T elgraf, 1971 yılının şubat ayında, Bcypazarı Cc/aevi'ne çekilmiştı: "Çokiİ7ÜUİük. Büyükgeçmişolsun. En iyi dileklerimi ve saygılanmı sunanm. Gümüşhane Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Vcli Devecioğlu." Bu tclgrafın sahibiyle dört bcş y ıl sonra yüz yüzcgelebilecektikancak. ZaferÇarşısı'ndakikitabeviniaçalıbirkaç y ıl olmuştu. Bir gün orta yaşlarda, şık ve zari f bir çift girdi içeriye. "Ben Vclı Devecioğlu" dcdi. Yamndukidceşi JülidcHamm'dı. Yıllar sonra A/.iz Nesin'in avukatı olarak da ünlenecekti Devecioğlu. Anılarda Nesin lıakkındaaçılandavalarla,durus,masalonlarında besleneeckti: Aziz Nesin'in, "Türk halkının yüzde bilmem kaçı aptaldır..." sözünün Türk.ulusuna hakaret olduğunu savlayan bir doktorun açtığı davanın duruşması için Bursa'yagitmiîjti Veli Devecioğlu. Hazırladığı savunmayı bizzat okursa daha ctkili olacağını düşünerek izın almi!> ve okumaya başlamıştı: "Say ın yargıcım, müvckkilim, ünlü yazarımız Aziz Nesin'in Türk ulusuna, Türk insanına hakaret etmek gibi bir kastı yoktur. Tanıyanlar, onıın yazı larını okuyanlaronunnasılbirkis.iliğe sahip olduğunu bilirler. Bcnim de tanık olduğum bir olayı izninizle burada anlatmak istiyorum. Aziz Bcy'in oğlu Ali Ncsin ABD'de matematik profe Veli Devecioğlu 'nun huyınpvderi Şadi Alkılıç, torunu L'em 'le... sörüdiir. Kaç yıl öncc askerlik görevini yapmak iizere ülkesinde bulunurken bir iftiraya uğradı, is. mahkemclik oldıı. (iörev yeri Ispartaolduğuiçin,dava önce burada açıldı. MahkemcKurulu'nunreddiüzerine.davadosyası K.onya'yagöndenldi.YargılamaKonya'dayapılacaktı. Babasının isteği üzerine ben de Ankara'dangittimduruşmaya. Mahkemede Ali Nesin'in gelınesini bekliyoruz. Cieciktikçe Azi7Bcy'inkaygısı,merakıarttı,'Neolduyahu bu çocuğa?' dcyip dunnaya başladı. Sonundagöründü Ali Nesın. Aziz Beysabalıtan beri eanını sıkan kaygısını, korkusunu birden bos.allıveıdi Ali'nin.oğlununüzcrine. Nerdesin be oğlum? Ben sana dün telcfondademedimmi,Konya'das,uotcleineceksin. Oradaseniavukatın Veli Devecioğlubekliyor. Sabahleyin birlikte mahkemeye gelirsiniz. Ayncn böylc demedim mi? Ali Ncsinboynunubükerek: 'llaklısınızbabacığım, demiştini/.; ama Konya'ya inince sözünü cttiğinİ7 otclin adını unuttum ve karşılaijtığım ilk otele girdım.' dedi. Aziz Bey biraz yatıı,mış gibiydi. 'Peki, çantan ncrde?' Ali Nesın birijeyihatırlamışgibi 'Kaldığımotclde unuttum' dedı. Aziz Bey sakinbirseslcsordu. 'Kaldığınotelınadıneydi?' Dananın kuyruğu burada koptu sayın yargıcım. lkinci kez boynunu biiken Ali Nesin, mahçupvcsıkılmi!) bir sesleve babasının yüzünebakamadan: 'Otclinadını unuttunıbabacığıın' diyeyanıtladı. lijteozaman Aziz Nesin'in halinigörmek gerekirdı.()fkedenöfkeye gcçiyordu sanki. Mahkcmc koridorunda, pck çok kımsenin duyacağı bir sesle Ali'yi kınıyordu. Yaşınıbaijinıaldığını.evliçolukçocuk sahibi, üstelik ABD'de matematik profesörü olduğunu, hepsini hepsıni biryanakoyarak, sağ elinin ayasını Ali'nin yüzüne doğru açarak bağırıyordu: ' Bcnim aptal oğlum! *" Bursa'da gcçen bu durusjınadan bcraat etti Aziz Nesin. Tuhaflır.bu konudaaçılan mahkemelerin bcraatla sonuçlanması sonunda ortayahoşolmayandurumların cıkacağından kaygı duyuyor ve fazla sevinemiyordu Aziz Nesin. Bunun nedenini şöy le acıklıyordu: "Türk milletinin §u kadarının aptal olduğu, mahkeme kararıyla dahükmebağlanırsa.." Veli Bey'in,buanlattıklaı ının üzerinden bir yıla yakın zaman geçti. 1W4'ün bir yaz günü Aziz Nesin, yanında sakallı gcnc bir adanı ve üç dört lacivert giysili kişi kilabeviı gcldi. Nesin'indı^ındakileri tanımıyorduı (,'alışmaodamabizimlegelensivillerdı^ın; çıktı. Şimdi odada Aziz Nesin ve sakallı gcıı leyalnızdık. ürdan burdandcrkcn Veli Bey' adını andırnbir vesileyle.ardından Bursas vunmasını anlattım. Birden Aziz Nesin yii sek sesle gülmeyebaijladı.Şuncayıldır ilk kı böyle güldüğüne tanık oluyordum. Bu araı cliy le karşısındaki koltukta oturan sakallı ge ci göstcrmeye çalışıyordu kahkaha arasınd "Iştcbu... Alibuis.tc!" Halkın yargıcı olmak... Veli Devecioğlu, 1929 yılında Bilecik bağlıBozüyük/Kızılcapınarköyündedoğd Söğüt medresesinden mezun babasi Mehm Devcci, Veli Bey hcnü/altı aylıkkcnöldü.ai Bozüyük'etaşındı.ilkokuluburada, 1944> lında tamamladı. Yatılı okul dışında başl umarı yoktu, gecikildiği için de sadecc, san enstitülerınc giriş. sınavı kalmıştı. Bilecik' yapılan sınavı kazandı vc Izmir Mithatpa Erkck Sanat Enstitüsü'ne başladı. lkinci ) Ankard2.KrkekSaııatEnstitüsü'nenakledj di. 1948'dc mezun olup HrkekTeknik Yüks< Öğretmen Okulu'na yazıldı. Sanat cnstit sünde Milli Savunma Bakanlığı hcsabıı okumuştu, "hizmctsözleşmesi"gcreği üçb lira borcunu ödemcsi mümkün olmadığında zorunlu olarak askerc alındı. Edirnc'de görev yaptığı sıralar, dışardan 1 sebitirmesınavlannagiripdiplomaaldı.D ha sonra lstanbulllukukFakiiltcsigirişsın vını kazandı. llkyılLidirnc'dcnlstanburaj.1 dip gcldi, asıl zorluk vesıkıntı,derslerin ger ğincc izlenilememcsiydi. Lise bitirme sın vındabulunan,sorulardasoranEdirneVali Emin Akıncı 'dan, Istanbul'a tayin edilmcsi istcdi. İsteği gerçekleş.ti. 1958'de fakültcyi bitiren Devecioğlu, Zı runlu hizmet sürcsi dc dolduğu için, ordudî