Katalog

20 CUMHURİYETDERGİ mine ulaşmış. Fatih'in ressamı Venedikli... Diğer tarihscl bir gariplik de, bu yükscliş döncminin, 250 yılsonra, Fatih'in Istanbul'u fethetmesiyle, ekonomik ve siyasal yöndençöküşeyönelmesi. Istanbul'un Türklerce fethi öncesinde, Osmanlı'nın Balkanlarda ilcrlemesi, Yunan bilim ve sanat adamlannın Vencdik'c yerleşmeleri, kenti, bilim ve özellikle sanat alanında güçlendirdi. Yüzünü Batı'yaçeviren Fatih'in, resmini yaptıımak üzere Istanbul'agetirttiği rcssam Gentile Bellini de Venedikli'ydi. Doğu ve Batı arasındabirticaret köprüsü olmasıyla önem kazanan kent, tarihi boyunca benzer bir köprü niteliğinde olan Istanbul 'la satranç oynargibiydi,aralanndaadetabirkader bağı vardı. 1453 sonrasında, Venedik, ticaretini ve varlığını koruyabilmek için Türklerle savaşmak zorunda kaldı. Dahası, 1425'de,Fatih'in babası II. Murat'la da 5 yıl süren bir savaşa tutuştu. Atlann öyküsü... Dokuzuncu yiizy ılda kurulmuş, onikinci yüzyıldayaklaşık bugünkü görünümünü almış olan San Marko Mcydanı, kentin en önemli merkezi sayıliyor. Büyük dikdörtgen alanın kısa kenannda, meydanı altın bir taç gibi süsleyen San Marko Basilikası yükseliyor. Insan vcgüvercinkalabalığı içindc ışıldayan meydan, ancak gece yansındansonrasakinlcşiyor. Basilikanın meydana bakan ön cephesi, XIIXV. yüzyıllardan kalma olağanüstü güzellikteki süslcmcleriyle, altın mozayikleriyle insanı büyülüyor. Bir sanat şöleni sergi leyen ön cephede,anagiriş kapısınm hemen üstündeki terasta, olağan boyutlarda dört ünlü at hcykcli parıldıyor. Bu atlar, bir anlamda Venedik'in sembolü de. Turistlere yönclik vitrinlerde, gondolların yanı sıra, bu atların minyatürlcrini de görebilirsiniz. Atlann öyküleri ise hüzün verici. 12O4'te,4. Haçlı Seferi sırasında, lstanbul'un işgal edilmesi sonucu, Istanbul 'dan sökülerek Venedik 'egötürülmüş,ler. Şimdi de,"Yunan AtlarT'adını taşıyorlar. Önceleri yaldızlı olan, harekctli ve kişneyen bu dört bronz at, M.Ö. 4. yüzyıldan kalma sanat başyapıtı. 1204'te getirilmiş olmalarına rağmen, ancak 1250'dc Basilikanın en dikkat çcken yerine yerleştiri lebi lmıs.lcr. Atların tarihteki maccralı yolculuğu, Napolyon Bonapart'ın Venedik'ı işgaliylebirlikte, Pans'etaşınmasıyla devam etmiş. 1815 yılında, tekrar Venedik'e getırilmişlcr, 100 yıl kadar cskiycrlerinde kaldıktansonra,bukc/(lc I. vell. Diinya Savaşları sırasında, koruma amacıyla.mahzenleretaşınmışlar. Şimdilerdc ise, yüzyılların, IstanbulVenedikParisVenedik arasındaki binlerce kilometrelik yolculuğun vc yeıinden sökülmclerin yıpratması nedeniyle, hcykcller, Basilikanın loşsalonlarında scrgilcnmeye alınmış, ancak kopyaları çıkarılarak tcrastaki cski ycrlerine San Marko Basilikası atlartnın yolculuğu uzun sürmüş. Minyatür utlaı yiizden belki, biraz Istanbul kokuyor Venedik. Venedik'le Istanbul'u birbirine atlann bağladığını biliyor musunuz? Ya San Marko Basilikası'nı süsleyen atlann 4. Haçlı seferi sırasında Istanbul'dan sökülerek götürüldüğünü? DR.AHMETÇELIKKOL driyatik Kraliçcsi olarak nitelenen Venedik, kanallan, gondolları, köprüleri ve sanatıyla, olağanüstü romantik, bir o kadar da büyüleyici bir kent. Her an bcllcklerde yaşıyorsa, bu, Sheakspeare'in Venedik Taciri, Thomas Mann'ın Venedik'te ölüm'ü ve tabii Visconti'nin aynı adlı filmi, mimari, resim vc hcykelcilikteki "Venedik Okulu" bir de elbette "Venedik Film Fcstivali" yüzünden değil mi? Tarihte,denizticaretinehakimolunca büyük zenginliğe ulaşan kentin, Istanburiavetarıhimizlcönemlibağlan A tılan unutulabilirmi? Sözgcl imi, turistlcre hitapeden kaynaklarda bile, kcnlin, dördüncübcs, inci yüzyıllarda, Batı Ruma Imparatorluğu'nun çöküşüyle Avrupa llunlan 'nın, Atilla'nın önünden kaçan göçmenlerce kurulduğu kayıtlı. Ne ilginçtirki, Batı Roma Imparatorluğu'nun çöküşüylc kurulnıa koşullan oluşan kent, giderek zcnginleşmiş, siyasalgüçkazanmış, 1200'lüyıllann başında, 4. Haçlı Seferi'ne katılarak Doğu Roma Imparatoıiuğu'nunbaşkenti Istanbul ' u, o zamanki adı Konstantinopolis işgal etmiş. Bu işgallc de, savaş, ticaret ve diplomasidc en güçlü döne konmuş. Ne var ki, Istanbullu atlann kopyalan meydanı süslerken, asıllannın resimlenmesine izin verilmiyor. Tıpkı, Fatih'in Ressamı Gentile Bellinf nin, Bazilikanınmü/csalonlarını süsleyen diğcr rcsimlcrinin çekilmesine, flaşsız daolsa izin verilmediği gibi... Gördünüz ya, Venedik'le Istanbul'unyollan birbirindenpek kopamıyor... 4