Katalog

CUMHURİYET DERGİ YAZI: REYHAN OKSAY FOTOĞRAFLAR: HATİCE TUNCER üyükelçiliğin çatısı cehenneme dönmüştü. Her an uçmaya hazır bekleycn CH47'nin motorlannın gürültüsü vahşi bir hayvanın kükretnesi gibi karanlığı yırtıyordu. Başı kesik tavuklar gibi koşuşturan uçuş ekibi, loş ışıklann altında uzaylı yaratıklara benziyordu. Helikoptere binmek için itişıp kakışan insanlar dev kanncalargibiydiler. Helikopternıhayet havalandı. daha birkaç kilometrc gitmıştık ki radarla düşman avcı uçaklannın peş. imize düştüğünü gördük. Vurulmadan açıkta bekleyen donanmaya ulaşabilsek rahatlayacaktık. 'Nekadartuhaf'dedim kendi kendime. 'Savaştan kazasız bclasız kurtul da, git dönüş yolundaöl.' Bu satırlan 20 yıl sonra dıle getıren David Snepp, o kâbus dolu günlerin etkisinden yaşadıkça kurtulamayacağını söylüyor. Vietnam'daki Amerikan ordusunabağlı birliklerde çavuş rütbesı ilc 3 yıl savaşan Davıd Snepp, 29 Nisan 1975 yılmdaSaygon'daki ABDelHo Şi Minh kenti yakınlaru Okyanus kıytları savaşı çoktan unutmuı. Tişört ve şortlarıyla giineşlenen kadın da. çiliğınden havalanan helikopterle kazasız belasız Amerikan donanmasınaulaştıveevinedöndü. 1975 yılının nısan ayında Kuzey VıetBüyük savaş 20 yıl nam ordusunun Saygon'a yürümesı üzerine ülkeyi terk eden 20.000 önce bitti. 3 milyona Amenkalı ve 120.000 Güney Vietnamlı da salımen Amerika'ya ulaşyakın Vietnamlı tı. 30 Nısan 1975 'te ABD Başkanı Ford, tahliycnin sona erdiğini duöldü. AmaAmerika yurduğu zaman, Saygon'da Amerikan vatandaşı kalmamıştı. da perişan düştü. 30 Nisan 1975 tarihinde, son u B Amerikan helikopteri ABD elçiliğinin çatısıdan havalandıktan bir saat sonra, Kuzey Vietnam askerleri Güney Vietnam Başkanlık Sarayı'nı ele geçirdiler ve Devlet Başkanını teslim aldılar. Öğle saatlerindc radyo istasyonunu da ele geçiren komünıstler, Saygon'a tümüyle hâkim olduklannı ve kentin adını Ho Şi Minh olarak değiştirdıklerinı duyurdular. Böylece 13 yıl süren, 58.000 Amenkalı 'nın, 3 milyona yakın Vietnamlf nın öldüğü bu anlamsız savaş resmi olarak sona ermış oldu. Amerikan elçıliğınde 48 saat süreyle tahlıyeye nezaret eden Kenneth Moorfield, Vietnam batağından kurtuluşunu şu sözleri ile dile getinyor: "Helikoptere binip Amenkan donanmasına doğru yola koyulduğumuzda tüm duygularım uyuşmuştu. Yorgunluktan ve telaştan bitik durumdaydım. Fiziksel olarak hiçbir şey hissetmiyordum. Ancak üzerimden büyük bir yükün kalktığını, tüy gıbı hafiflediğimı hatırlıyorum." Büyüme hızı yüzde 89 Peki, savaştan sonra Vietnam'da neler oldu? Güney Vietnam halkı yeni rejime uyum sağlayabildı mi? Komünist Partı liden Le Duan, 10 yıl içinde her eve bir televizyon ve buzdolabı vaadinde bulunmuştu. Ne var ki Vietnamlılar savaşın bitimini izleyen ilk 10 yılı "ıstırap yıllan" olarak niteliyor. Kamboçya'nın işgali Vietnam'ı dünyanın en yoksul ülkeleri arasına soktu. 1986 yılında reform yanlısı güney Direnişin adı Vîetnam'dı... Gözü bağh bu Vietnamlı öünediyse eğer bugün SOyaglaruubu. Ktzıiboyrak önündepoz veren bu iki koduı osker Hanoi'den...