Katalog

22 CUMHURİYET DERGİ Termessos 'ta antik tiyatro. Kanatlı atın sırtmda buradan Olympos 'a, Myra 'ya uçacaksmız. Perge 'de Helenistik kulede, binlerceyıl öncesinin yaşamını görüp şaşıracaksınız. Akdeniz'de insanın tarihine yolculuk. GÜLÇtN İLCİ D okuz günlük Kurban Bayramı tatılinin başında, henüz ne yapacağınıza karar vermediyseniz eğer, Psidya'dan Pamfilya'ya bir yolculuğa ne dersiniz? Tatil denince aklınıza salt deniz, kum ve güneş gelmiyorsa, yürümeyi de seviyorsanız, hem doğanın olağanüstü güzelliklerini hem de tarihi kucaklayan Akdeniz kıyılarında gezinti, hoş bir tatil olacak. Denizlerın en mavisi, en berrağı Akdeniz, bir susar, bir salınır. Hem de derin bir iç çekişle. Bir coşar, kıyılarla sarmaş dolaş olur... Şimdi kanatlı at Pegasos'a binip, doğanın kucağında tarihe bir yolculuğun tam zamanıdır artık... Ankara, Istanbul, lzmir... Nereden gelirseniz gelin, asıl yolculuğunuz Burdur'dabaşlayacak. Milyonlarca yıl öncesinde oluşmuş lnsuyu Mağarası'nın gizeminden aynlırken, güneşin sizi sanvercn sıcaklığıra hiç unutmayacaksınız. Yüzyıllardır Batı Akdeniz'i İç Anadolu'yabağlayan tarihi yol önce Selçuklu keryansaraylan lncirhan ve Susuzhan' a, oradan Pisidya kentleri Ariasos ve Termessos'a götürecek. Karain Mağarası'nda eskitaş devrine dönüp, ilk insan olacaksınız. Yol boyunca yükseklerden tepetaklak denize inen dağlar.ötelerden kopup gelen, dağlardan yuvarlanan coşkulu şelaler.beyaz iri çi çekleriyle ilkbahar kokan narenciye bahçeleri, yemyeşil tarlalar, çınarlar size eşlik edecek. Kanatlı atın sırtındaTermessos'tan Olympos'a, Myra'dan Letoon'a uçacaksınız. Sizi Çıralı'da Likya'nın sönmeyen ateşi, Demre 'de Pataralı Noel Baba karşılayacak. Defhe, güneşin ve müziğin tannsı Apollon'un başında taç olup Phaselis'te, Olumypos'ta, güzel kokular saçacak. tnsuyu Mağarası'nda soluklanmak... Şimdi hazır mısmız doğa ve tarih gezisine? Yolculuğumuza Burdur'dan başlıyoruz. Bu şirin Batı Akdeniz kentine gelip de, buluntulan sayı ve nitelik yönünden çok zengin olan Burdur Müzesi'ni görmeden geçip gitmek olmaz. Insanlığın ilk evrelerinden başlayarak bugüne değin tarihi kesintısiz veren Burdur Müzesi, adeta arkeolojinin çiçekbahçesi. InsuyıTnun glzemi Yerleşik düzene geçen ilk insanın emeğinin urünü çanak çömleğin, takının büyusünde, Burdur'a 13 kilometre uzaklıktaki tnsuyu Mağarası'na ulaşıyoruz. Mağaranın girişinde yer alan haritadakı güzelliklerin pek çoğunu içeride bulamıyoruz. Birbiriyle bağlantılı dokuz gölün sekizi kurumuş. Büyük Göl'de ise çok az su var. Ama yine de güzel lnsuyu Mağarası. Mağaranın gizcmli havası Tatil denilince aklınıza salt deniz, kum ve güneş gelmiyorsa, yürümeyi de seviyorsanız tarihin kucağına Akdeniz 'e gelin. însanın tarihini, yani nereden geldiğinizi merak ediyorsanız, bu sorunun yanıtını da size ancak Akdeniz verebilir. Binlerce yılın yorgunluğunu da o dinlendirir. serinliğiyle de sarmış olmalı ki çıkışta gürjeş sıcacık sanyor bedenimizi. lnsuyu Mağarası'ndan ayrıldıktan bir süre sonra Ağlasun yol aynmını gösteren levha ile karşılaşıyoruz. Ağlasun, ozan Hasan Hüseyin'in "Ağlasun Ayşafağı"ndayla şiirleştirdiği yer. Antik Pisidya böl gesinin en büyük ve en önemli kenti Şagalassos orada. Tarih ve doğa güzellikleriyle dolu Burdur ve Isparta yöresini gezmey i bir başka tatile bırakıp Bucak'a doğru ilerliyoruz. tncirhan,ilçeyegiriştebirkilometre içeride. Bakımsız, ama yine de istridye biçimli kapısından içeri girerken yaşadığı dönemin ihtişamını düşlüyor ve "Han Duvarlan"nın dizelerinde geziyoruz Selçukluhanını. Bucak'ınçıkışındaaltı kilometre içeride yer alan Susuzhan da aynı duyguları tattınyor. Türkülere konu olmuş Çubuk Beli'ni geçip Dağ nahiyesine girdikten sonra sağa dönerek bir kilometrelik bir yolla Ariassos'a ulaşıyoruz. Antik bir dağ kenti olan Ariassos, çevreye egemen bir vadide kurulmuş. Giriş kapısı, hamamlan.kaya mezarlan ve mezar anıtlanyla görülmeye değer. Aşağıda Dağ nahiyesi, ovası ve dağlan bir tablo gibı. Termessos Ulusal Parkı içinde, koruma altındaki bitki ve hayvan türleriyle eşine az rastlanır bir sentez oluşturan Termessos antik kenti, Toros Dağlan'nın 1050 metre yükseklennde bize gülümsüyor. Termessos'u gezmek için biraz zaman, biraz da yürümeyi sevmek gerek. Çünkü yükseklerdeki kent, tümüyle dağlık ve engebeli arazi üzerine kurulmuş. Su sarnıçlan, agorası, odeonu, gymnasiumu ve hereonu ile geniş bir alana yayılmış mezarlığı ve anıt mezarlan ilgiyi çekiyor, ancak antik tiyatrosu olağanüstü. Kentin en tepesinde, baş döndürecek kadar yükseklerdeki Termessos tiyatrosundan Akdeniz'in mavi sulanna bakıyoruz. Büyülenmiş gibiyiz... ilk İnsanın Karaln'l Şimdi Karain Mağarası'nda, taş devrindeyiz. Karain, ülkemizin en eski yerleşme yerlerinden biri. Bugünden 50 bin130 bin yıl önce, ilk insan burada, Eskitaş, Ortataş ve Yenitaş devirlerini, Kalkolitik, Bronz ve daha sonraki çağlan y aşamış. Kimbilir, eskitaş devri insanlan belki de bu merkezden koparak bölgenin kıyı kuytaklanna dağılmışlar, yerleşmişler. Buluntuların sergilendiği Karain'deki küçükmüzeyi gezerken bunları düşünüyoruz. Aynhrken de bilinmeyenle savaşarak bugüne gelişimizin öyküsünü... Evet, tarih, turizm ve portakal ülkesi Antalya'dayız şimdi. Birsoluk ahp Side'ye doğru yola koyuluyoruz. Side'ye vardığımızda gün tükenmek üzere. Ne güzel! Antik Side tiyatrosundan denizde gün batışını yakaladık. Side, ilk konaklama yerimiz. Günün yorgunluğunu iyi bir uyku ile atmaya ve yeni güne hazırlanmaya çahşıyoruz. lkinci gün, sabahınerken saatlerinde bir Pamfilya kenti olan Side'nin gezilmesiyle başlıyor. Sütunlu yol, zafertakı, liman, tapınaklar, hamamlar, çeşmeler, su