Katalog

16 CUMHURİYET DERGİ Pierre Loti'nin kahvesi S 1964 yılında yok olmak üzere olan Pierre Loti Kahvesi 'ni onarıp işletmeye açan ve 15 yıl çalıştıran halk araştırmacısı Sabiha Tansuğyazdı. Tansuğ, "Onat Kutlar'ın anısına kahvemizi heryılbaşı sabahı Pierre Loti 'de yudumlayalım " diyor. aygın ve değerli insan Onat Kutlar, Cumhuriyet gazetesinde çıkan son yazısında şöyle diyordu: "1995 sabahı Pierre Loti Kahvesi'nde olacağız..." Bu yazıyı okuyunca yüreğimden bir şey lerin koptuğunu hissettim. BiliyorumO.bukahvenin mistik havasına tutkundu. Tarih boyunca bu tepedcn görülcn sihirli manzara, içe çekilen o ilahi hava sanatkâr ruhlu insanlan daimaetkilemişti.. Bilmem bu yerden güneş batışını hiç seyrettiniz mi? Bir zamanlar Haliç'in suları altın rengine boyanır. Akşam olunca güneşin son ışıkları Haliç'in suları üzerine serilir, sakin, dingin bir şekilde akşam uykusunayatar... Iştebeklenmeyenbir anda Onat da ebedi uykusuna yatıverdi. Evetyanıyorözümüz,gönlümüz, zamansız, apansız devrilen ulu çınar ağaçlarma ve gölgesınden mahrumkalanbizlerc... Onun anısı, Pierre Loti'de, Haliç'in suları üzerinde, akşam güneşinin son ışıklarında cbediyen yaşa yacak. Deniz subayı ve yazar Pierre Loti de Haliç'in manzarasını, insan ruhuna huzur veren güneşin batışını çok sever ve bu kahvehaneye sık sık gelirmiş. Bilindiğı gibi, eskiden toplumsal yaşamımızda kahvehanelerin önemli bir yeri vardı... Buralarda meddahlar bugünün medyası gibi güncel olayları dile getirir, sosyal konularahafifdeolsadeğinirlerdi... Tarihi fıkralar da anlatarak kahve halkını eğlendirirlerdi. Saz şairleri çalar, söyler; dervişler, bilgin kişiler konuşur, gençler dinlerdi. özellikle ramazan aylarında kültiir adamları kahvelerde buluşup, bilgi alışverişinde bulunurlardı. Çevrede oturanlar bu konuşmaları suya susamış insanlar gibi dinlerlerdi. Kısaca kahveler, halkın eğitim, görgü, kültür ocaklan, bir bakıma kültür evleriydi. Babıâli emeklilerinin de vazgeçemedikleri ikincı evleriydi. Böylece kahvehane kültürümüz toplumsal yaşamımızda müesseseleşmişti, şehirden köye kadar. Zaman içinde unutulan, sönen kahve ocaklan şimdi bazı belgelerde, anılarda yaşıyor. Avrupa'da ise eski kahve kültürü mazisiyle yaşatılıyor ve güncel hayata hizmet veriyor. Halbuki bir zamanlar kahveyi Avrupa'yatanıtanTürklerdi... Bu nedenle Türk Kahvesi adı Avrupa'ya damgasını vurdu. Aynca Avrupa ressamların çizdiği pıtoresk gravürlerle konuyu görsel olarak toplumlarınatanıttı. 1963 'te Avrupa'ya ilk kez gitmiştim. Viyana, Paris kahvelcri beni çok etkilemişti. Gün boyu herhangi bir kahveye gidebilirsiniz. Ve orada tahta çubuklara takılmış günlük gazeteleri alıpokursunuz... Arkadaşınızla buluşur, mektubunuzu veya yazılannızı yazabilir, kitabınızıokur,resimçizebilırsinız. Burada şehrintanınmışünlükışilerınerastlayabilirsiniz. Ayrıca tanınmış kışilerin anılarının bir köşede yaşatıldığını görürsünüz. Işte Avrupa'da böy lesine hoş kahve anılanmla yurdadöndüm. Yıl 1964.Güzelbirbahargünütıyatro dönüşü Pierre Loti Kahvesi'ne gittim. Gel gör ki geçen zaman