Katalog

T İ Y A T R0 S E V İ N Ç L İ E F O A L "B Bedia Muvahhit "70 yaşında" •«Ma MıreahMt Hh u h n t y t ftkbftı " C * a Kanunu" oyunundakl glystaiyto. 16 aşkumandanımız Ga/i Mustafa Kemal Paşa Hazretleri geçen perşemne giinü (28 Temnıuz 1923E.S.) Darülbedayi sanatkârlarından Muvahhid, Şadi ve Behzad Beğleri kabul buyıırarak yirmi dakika kadar mülakatda bulunmuşlar vc sanatkârlarımızı teşvik ve tergip buyurmuşlardır. Habcr aldığımıza göre Paşa Hazretleri Darülbedayi'nin Anadolu dahilindc bir seyahat yaparak sanatın ta'mimine hizmet etnıcsi arzusunu izhar buyurmuşlardır. Mülakatın nihayctinde Paşa Ha/.retleri'nden bu gece Darüll)cdayi tarafından vcrilecek miisamereyi teşrif buyurnıaları istirham edilmiştir. Başkumandan Paşa Ha/rctleri bu davcti kabul ilc izharı mcmnuniyye duyurmuşlardır."(Tiirk Sesi lzmir,29 Temmuz 13391923 Pazar, s.2). Ahmed Muvahhit Bey'in girişimciliğiyle 25 Temmuz 1925 günü, Pıyer Loti vapuruyla izmır'e gclen Darülbedayi sanatçılan, ilk kez turneye çıkmanın heyecanını yaşarlar . Bu turneyle birliktc, tiyatro yaşamımmn önemlı bır atılımı da fzmir'de gerçeklesjr: Miislüman bir Türk kadını, yasaklama korkusundan uzak, Mustafa Kemal'in dcsteğiyle, Izmir'de sahneye çıkar . Ankara Hükümcti, Cumhunyet'e giden yolda bütün büyük engellerı aşmış, Lozan'da banş anlaşmasını imzalamıştır. Başkumandanı Mustafa Kemal'i Izmir'de ağırlamaktadır. A. Muvahhid Bey'in öncüluğündeki Darülbedayi sanatkârlannın bir kısmı, Kurban Bayramı ertesinde t/mir'e geldiklerınde, gösterilerini onurlandırmalarını istedikleri Mustafa Kemal'in, "Temsillerinizde Türk kadını yok mu" sorusunun yanıtını vermekte /orlanırlar Ancak, "Gazi Paşa, Ateşten Gömlek'i görmüşler. Bedia Hanım niçin sahneye çıkmıyor diye sordular, bu sual memleket vc istikbal hisabına iyi bir garanti olduğu için Bedia, ilk tzmir'de t.A. Nuri Beğ'in Ceza Kanunu'nda küçiik bir rol yaptı, sonra yine İzmir'de Sekizinci'de Neble roliinü yaptı, iyi karşılandı, sonra Anadolu'da Akhisar'da, Manisa'da, Kırkağaç'ta beraber tcmsiller verdik..." diye, A. Muvahhit, genç Cumhuriyet'in tiyatro sanatçısı olarak, 21 Nisan 1924 günlü Vakit'de, Refık Ahmed (Sevengil) Bey'in haberröportajında, eşi Bedia MuvahCUMHURİYET Hlas*I ^ayla'da Falka rolünda, Vaafl Kıza Zobu II* blrllkt*. hıt'ın sahneye çıkışının öyküsünü aktarır.v Bedia Muvahhid Hanım, tiyatronun yabancisı değildir. Notre Dame de Sion'da okurken tiyatro sevgisinı amatörce gerçekleştirmiştir. 1921 yılında, oyuncu Ahrocd Muvahhit'le evlenerek tiyatro sanatıyla daha bır bütünleşmıs., 1922 yılındada Ateşten Gömlek filminde, hemşire Ayşe rolüyle ünlenmiştir . Gerçekte, Bedia Muvahhit Hanım'ın ortamı, 1920 yılı sonbaharında Yamalar piyesiyle ilk ke/ sahneye çıkan Miislüman Türk kadını Afife Jale'nin koşullarına hıç benzemiyordu. Yapılan ıhbar üzerine Tatlı Sır ve Odalık oyunlarındaki rollerınden sonra kaçan, saklanan, kovuşturmaya uğrayan, Darülbedayi'den atılan Afıfe Jale'nin acılı yaşamı yanında Temmuz I923'te, İzmir'de, Bedia Muvahhit'in ve Müslüman Türk kadın oyunculannın kaderini değiştiren, Mustafa Kemal'in varlığıdır. Hissei Şayia'nın, Türk Sesi, Ahenk gibi Izmir gazetelerinde çıkan duyuruDEROİ 8A Ğ U S T O S 1993 SAYI 385