Katalog

B RİÇ Şiar Yalçın Batı karo ruasını çıkar. Sıra sizde, ama sakın şampiyonlar gibi oynamayın! CEVAP: Güneyde oturan deklaranların ikisi de ilk ele çaktılar, iki turda kozları temizlediler ve ondan sonra trefl onlusunu oynayarak ruaya empas yaptılar. Fakat Doğu ruayla alıp pik valesıni dönünce defans Uç pik lövesi alarak kontratı batırdı. Kabahat tabii deklaranlardaydı. ÇUnkü ilk elde, bir uzmanın mutlaka görmesi gereken emniyet oyununu oynamadılar. Kontratı tehlikeye sokabilecek olan tek şey Doğunun el tutup pik dönmesiydi. Ve buna engel olmak dcklaranın elındeydi. İlk ele çakacak yerde trefl Uçlüsünü kaçması gerekırdi! Batı karoya devam ederse, deklaran çakar, kozları bitirir, 'refl asını çeker ve trefl damını oynayarak ekspas yapar. Doğu ruayı oturursa çeker, koz asıyla yere geçer ve kayıp piklerden birinı trefl valesine kaçar. Doğu trefl ruasını oturmazsa Güney yine bir pik kaçar ve eli Batı alsa bıle defans pik asının dışında başka el alamaz, çünkü sağlanan trefl valesine bir pik daha kaçarsımz. Dört elin dağılımı şöyleydi: 4 865 » A72 • V84 4 ADV7 4 AD94 • AR632 4 8652 B G 4 R32 • 4 103 lnanıyorum ki, hiçbir ipucu vermemiş olsaydım da bu köşenin okuyucuları bu problemi çözerlerdi (ınancım yılbaşı yanşmasına katılanlardan gelen cevaplara dayanıyor!). Ama masada bunu başanrlar mıydı, yoksa Amerikalı şampiyonlar gibi ilkel dürtülerinin kurbanı mı olurlardı, orasını bılemem... Aslında bu çok basit bir "sur Irick" (kesin löve) problemidir, ama masada bu gibi basit şeyler bile gözden kaçabiliyor. Problem çözmek ve masada oynamak başka başka şeylerdir. 727 "llerl briç" Amerikanvari bir reklam kampanyası olacak, ama bu ayın içinde yayımlanacak olan çevirimden çok beğendığim aşağıdaki problemi okuyucularıma da bir an önce sunmaktan kendimı alamadım: 4 AD65 ¥ 4 • R863 4 V865 4 RV872 ¥ AV • D542 4 A4 Güney Kuzey 1 Pik 3 Pik 4 Pik Pas Batı kör ruasını çıkar. Sıra sizde. D Du/ellme: Gcçen hafta çıkan "Helen Sobel gibi oynayabilir misini/?" başlıklı problenıın dıyagramında yıne bır dızgı yanlışı yapılmıştır. GUneyın elındeki trefl damı trefl onlusu olacaktır. Yoksa Batı trefl damını çıkamazdı, değıl mı? Okuyucularımdan bu kadar sık özür dılemek durumıında kaldığım ıçın özür dılcrım! Yalnız bütün kabahatı gazete çalışanlanna yüklemek de Utemem. Ara sıra beniın de dalgınhklarım oluyor. örneğin, yılbaşı yarışmasının açıklamasında bir sUrçü kalem olarak adresimi Bilezık Sokağı ycrıne eskı oturduğum sokak olan Bestekâr Sokağı dıye ben yazmıştım. Ama o açıklamanın t>on cümlcsı bana aıt dcğildi. Onun mUsveddemdekı doğru şeklı şudur: "Puanlar da açıklanmayacak, ama tabiı (yanı doğal olarak) sıralama alınan puanlara göre yapılacaktır." D ¥ RDV109843 OATRANÇ Kahraman Olgaç 725 Teknlk dlye buna derler A93 64 * 108754 AD853 6 RD10982 3 4 R97 56. SSCB şampiyonluğunu Ermeni büyükusta Vaganian kazandı. Kasparov ve Karpov'un bulunmadığı şampiyona çok çekişmeli geçti. Son turda Beliavsky ve Dolmatov, Vaganian'ın yarım puan önünde bulunuyorlardı. tkisi de rakiplerinden puan alamayınca şans Vaganian'a güldü. Ve onuncu kez girdiği şampiyonada ilk kez şampiyonluğu kazanmış oldu. Bu şampiyonanın ilginç oyunlarını Sovyet Ulusal Takım Antrenörü Oleg Stezko'nun analizleriyle veriyoruz. I. Vaganian 9 puan, IIV. Beliavsky, Gelfand, Dolmatov ve Eingorn 8,5 puan, VIVII. Lerner ve Oll 8 puan, VIIIIX. Aseev ve Dreev 7,5 puan, XXII. Georgadze, Sokolov ve Tukmakov 7 puan, XIIIXIV. Balashov ve Dvoiris 6,5 puan, XVXVI. Malaniuk ve Smirin 6 puan. VaganlanDvolrls Ingılız (A 33) Odessa 1989 I.Af3 Af6 2.c4 c5 3.Ac3 Ac6 4.d4 cxd4 5.Axd4 e6 6.g3 Vb6 (Vaganian, bu varyantı Dünya Kupast Skelleftea'da değişik renklerle iki kez denedi. Beyazlarla Ehlwest'e karşı 7.Ab3 Ae5 8.e4 Fb4 9.Ve2 d6 10.f4 Ac6 U.Fe3 Fxc3 + 12.bxc3 Vc7 13.Fg2 00 14.c5 dxc5 15.Fxc5 Kd8 16.00 beraberlik. Aynı turnuvada Kasparov'a karşı bu kez siyahlarla aynı varyanta girince Kasparov şoyle devam etti: 7.Abd5 d5 8.Fg2 d4 9.Aa4 Va5 + 10.Fd2 Fb4 1 l.Ac5! 00 I2.Ad3 Fxd2+ 13.Vxd2 Vxd2 Vxd2+ 14.Şxd2 Kd8 15.c5 ve 43. hamlede kazandı. Vaganian da Kasparov'un yolundan gidiyor.) 7.Adb5 Ae5!? (Dvoiris, adı geçen oyunu bildiği için değişik bir yol seçiyor.) 8.Fg2 a6 9.Va4 Fc5 (Timmen, Speelman'a son maçlarında 9..Kb8 oynamıştı.) 10.00 Axc4 (10..00 11.b47! axb5! 12.Vxa8 Fxb4 Siyah kalite vermesine rağmen iyi durumda.) H.Vxc4 axb5 12.Vxb5 Vxb5 13.Axb5 Şe7 14.Fd2 Kd8?! (14..d5 ve arkasından Fd7 daha iyiydi.) 15.a4 d5 16.Kfcı b6 17.b4 Fd6 18.Axd6 Şxd6 19.b5! Fb7 (2O.Fb4+ Şd7 21.Fc3 Kdc8 22.Fd4 Kxa4) 2O.Ff4+ ! (Kılı kırk yaran ince bir hamle. e piyadesini oynatarak d5 karesini yumuşatıyor ve beyaz fıle h3c8 çaprazını kullanma fırsatı yaratıyor. 2O..Şd77? 21.Kc7+ Fb7" yi götürür. 2O..Şe7 21.Fe3 (21.Fc7 Kdc8 22.Fxb6 Kxa4) 21..Ad7 22.Kc7! Kab8 23.Fxb6 bir piyadeye mal olur. 23..Şd6 24.Kxb7 Kxb7 25.Fxd8) 2O..e5 21.Fd2 (22.FM+ Şd7 23.Fh3 Şe8 24.Kc7) 21..e4 22.Ff4 Şe7 23.Kc7+ (23.Fc7 Kdc8 24.Fxb6 Kxa4) 23..Kd7 24.Fh3 Kxc7 25.Fxc7 Ad7 26.Fxd7 Şxd7 27.Fxb6 Kc8 28.Fd4 Kc4 29.e3 Kb4 (g7 piyadesi kaybediliyor. Aksi halde a5a6 ve arkasından b6b7 gelirdi.) 3O.Fc3 Kb3 31.Fxg7 Fc8 32.a5 Fb7 (32..Kxb5 33.a6 Kb8 34.a7 Ka8 35.Fe5 ve Fb8 ile kale hapsolur. Beyaz, file karşt kale ile oynar.) 33.a6 Fa8 34.Ka5 d4 (Beyaz bir gaf yaparsa 35.exd4?7 Kbıı 36.Şg2 e3 + ve arkasından e2.) 35.Fxd4 Fd5 36.b6 Kbı + 37.Şg2 Fc4 (Son üç kâğıt! 38..Ffı + mat tehdidi.) 38.g4 tuzağa önlem alıyor. Siyah terk eder. BatashovVaganlan NımzoHind (E 41) Odessa 1989 1 .d4 Af6 2.c4 e6 3.Ac3 Fb4 4.e3 c5 5.Fd3 Ac66.Af3 Fxc3 + 7.bxc3 d6 8.00 e5 9.Ad2 00 10.d5 Ae7 Il.e4 h6 12.Keı Ah7 13.Afı f5 14.exf5 fxf5 15.Ag3 Fxd3 16.Vxd3 Vd7 17.a4 (17.Ae4 ilginçti.) 17..Kf7 18.a5 Kaf8 19.f3 Af5 2O.Axf5 Kxf5 21.Kbı K8f7 22.Kb2 Vd8 23.Kxb77? (23.Ka2 daha iyiydi.) 23..Kxf3! (23..Kxb7 olmazdı çünkü 24.Vxf5 var.) 24.gxf3 Kxb7 25.f4 Vh4 26.Vg3 Vxg3 + 27.hxg3 (27..exf4 28.Fxf4 Kd7 29.Ke6 ya da 27..Ke7 28.fxe5 ve arkadan Fa3 beyaza kazanç şansı verebilirdi. Ama Vaganian'ın şahane bir piyade fedası var.) 27..e4ü 28.f5 (28.Kxe4 Af6 29.Keı (29.Ke6 Kbı) 29..Kbı 3O.Fd2 Kb2 siyah kale piyadeleri avlamaya başlardı. 23,hamledeki büyük hatasının arkasından zaman sıkışmasına yakalanan Balashov, oyunu kurtaramıyor.) 28..Kbı 29.Şfı Şf7 30.g4 Af6 31.Ff4 Kxeı+ 32.Şxeı Axg4 33.Fxd6 a6 34.Fxc5? (34.Şe2 daha iyiydi.) 34..Ae5 35.Fd4 Axc4 36.Şf2 g6 37.fxg6+ 38.Fb6 Şf6 39.Fc7 h5 4O.Şg3 Şf5 41.Şf2 h4 Burada oyun ertelendi fakat Balashov, yaptığı analizlerde bir kurtuluş bulamadığı için oyunu terk etti. Sıracettin BllyapOsman Kösebay IZMIR AÇIK 1989 1 .c4 Af6 2.Ac3 d5 3\cxd5 Axd5 4.g3 g6 5.Fg2 Ab6 6.Af3 Fg7 7.00 Ac6 8.d3 00 9.Fe3 e5 10.Fc5 Ke8 11 .Kcı Fe6 12.b3 Vd7 13.Fe3 Fh3 14.Ae4 Fxg2 15.Şxg2 Ad4 16.Axd4 exd4 17.Fd2 Ad5 18.Keı f5 19.Ag5 Ac3 2O.Fxc3 dxc3 21.Af3 c5 22.b4 cxb4 23.Vb3 + Vf7 24.Vxb4 Vxa2 25.d4 h6 26.Kxc3 Kxe2 27.Kxe2 Vxe2 28.Vxb7 Ve4 29.Vb3 + Şh8 3O.Ke3 Vc6 31.Ke6 Vd7 32.Kxg6 Ke8 33.h4 Ke4 34.h5 Kxd4 35.Axd4 Vxd4 36.VF7 a5 37.Ke6 siyah terk eder. D Komblnezon: 139 BayicSokolov Yugoslavya 1971 Etfit: 139 A.Havasi Chess Amateur 1922 Problem: 139 Valentın Lukyanov SSCB 1982 Güney Baü Kuzey Dogu 2 Kör 1 Karo Kontr 1 SA 2Pik 4Kör 4 Pik... Batı trefi asım çıkar ve trefl ruasıyla devam eder, doğu büyükküçük verir. Elden çakıp karo ruasını oynarsanız, Batı asla alır ve trefl damını döner. Doğu V2'yi yerken bır daha çakıp karo damını çekersiniz ve ikı taraf da uyar. KüçUk bir karoya pik dokuzlusuyla çaktığınızda Doğu kör yedilisini defos eder. Nasıl devam edersiniz? CEVAP: tlk bakışta Batıya pik valesiyle pik onlusunu sek olarak verebilir ve koz çekıp bir fazla yapmayı umabilirsiniz. Ama şımdiye kadar oynanan kâğıtlarda bu zahiri durumu yalanlayan bir şey vardır. Eğer Doğunun dağılımı gerçekten 3622 olsaydı ve pikleri küçuk olduğu için karoya uste çakamasaydı, niçin üçüncü trefle bir karo defos etmemiştir? O zaman karo damınıza çakar ve kozların dağılımı konusunda sizi yanıltmak için beşinci büyük körünü dönerdi. Siz de belki elini yanlış okur, beş körü ve doğuştan dört kozu olduğunu sanır, pik damıyla el geçip Batıdan bir küçük onörün düştüğunu görünce üçüncü bir karoya pik ruasıyla çakar, yerde muhafaza ettiğiniz pik yedilisini oynayarak Doğunun "muhayyel" ikili onörüne empas yapar ve batardınız. Doğunun karo kupuyla ilgilenmemiş olması olsa olsa kozunu dörtlii olarak korumak istediğini gösterir. Bu takdirde tek şansınız Batının singl tonunun küçük onörlerden biri olmasıdır. Kısa bir dua mırıldanarak yerden pik ruasını oynayıp asınızla ezmeniz gerekir. Eğer Batıdan gerçekten onlu veya vale düşerse, Doğu çakıncaya kadar karo oynarsınız. Doğunun kör dönüşünü asla alır özenle yerde saklamış olduğunuz pik yedilisıni oynayarak ikincı küçük pik onörüne empas yapar ve kalan ellerı alırsınız. Üçüncü karoya dokuzluyla çakmak ve pik ruasını asla ezmek oyunun anahtar hamleleridir. tşte dört elin dağılımı: • R97 ¥ A93 • 64 • 108754 V RD54 AV7 4 ARD92 g K G rj 4 10642 VI0872 • 53 V6 4 K 0 ¥ 65 4 V107 D1O975 4 R94 AD853 ¥ 6 • R 1)10982 4 3 Gerçekten son derece güzel oynanmış bir el! 726 Şamplyonların masasında affedilmez hata Bnçte hata yapmak, sık sık söylendiği gibi acemi veya vasat oyunculara özgü bir şey değildır: ustalar, uzmanlar ve hatta şampıyonlar bile zaman zaman göz göre göre yanlış oynarlar. lşle yıllar önce Birleşik Amerıka'da şampiyonlararası bır turnuvada oynanan aşağıdaki el bunun çarpıcı bir örneğidir. • 865 ¥ A72 • V84 • ADV7 4 R32 • RDV109843 *i £ % i 11 1 \ g Siyah oynar kazanır. KomblMion 138'ln çAzAmfi: Güney 4 Kör 4 103 Batı Pas Kuzey Pas Dogu Pas l.Kxe5 Şd8 2.Ke7! Fxe7 3.Vd5 Ka7 4.Vc6 kazanır. Beyaz oynar kazanır. Ettrt 138'ln çtzlırt: l.Fg4Şb8 2.Ad7 Sc8 3.Ac5 Şd8 4.Ae6 Şe7 5.Ac7 Şf6 6.Axa8 kazanır. İkı hamlede mat ProblMi: 138'ln çözütnu: l.Af6 l..Ae5 2.Fe6 mat l..Ag5 2.Fg6 mat l..Ad4 2.Vxd5 mat H \>vV & 29