Katalog

B R İ Ç Şiar Yalçın 4 9 2 Km kazanır? i 4 AD104 • 10 • ¥ • • V973 D972 943 VIO 653 D9642 °1 SA: 1315 puan Batı karo asını çıkar ve yeri görünce küçük bir trefl ilc dcvam eder. Sıra sizde. CLVAP: Belki bir vale (trefl valesi) dışında bütün onörler Batıda olmalıdır. Onun için kör empasını yapmanın bir anlamı yoktur. Deklaran trefl ruasıyla alır, önce karo valesini oynayıp ruayı çıkarttıktan sonra trefl dönuşünu alır, kör ruasını ve kor asını çeker, damın düşmediğini görunce karo damını da alır ve üçüncü bir kör oynayarak eli Batıya verir. Umudu Batıda başka karo kalmamış olmasıdır. Nıtekim, öyle olduğu anlasılır ve ruanın altından pik dönemeyen Batı el çaka yer çakaya rağmen trefl oynar. Aslında deklaranın bu trefl dönüşunden maddi bir kazancı yoktur. Çünkü kalan iki ko/unu zaten ayrı ayrı yapabilirdı. Ha elden trefle çakmış, ha yerden karoya çakmış, ne fark eder? diye düşünebilıriz. Ama stratejik bakımdan arada büyük bir fark vardır: şimdi artık son kozunu yerden oynayıp Doğuyu sıkıştırabilir. Deklaran trefle yerden bir pik kaçar ve elden çakar. Durum şimdi şudur: S A T R A N Ç Kahraman Olgaç ChandlerGurevich Leningrad 1987 Gurevich (hamlede) K B G D 4 R865 V108 • ARD8 R8 Dogu 1 SA 2 Pik 2 AR4 • V7652 A753 Güney Batı Pas 2Trefl 5 Trcfl... Kuzey Kontr Batı kör ikilisini çıkar, deklaran Doğunun onlusunu asla alıp küçük bir karo oynar. Doğu damla alır ve kör sekizlisıııı doner. Oyunu kım kazanır? CEVAP: Güney iki el daha vermektcn kurtulamaz ve oyun batar mı dediniz? Kaybettiniz, çünkü konlratın batarı yoktur. Konuşmalara göre trefl ruası mutlaka Doğuda olmalıdır. Yanında bir de küçük oııör varsa umut yoktur, ama ikinci ırcfli sckizti ise ve pik valesi Batıda ise, deklaran şöyle oynayarak konıralını yapabitir: Kör rua, pik ası, trefl damı (Doğu ruayı oturur) ve trefl ası, karo kupu, pik kupu, karo kupu, pik damı vc ekspas (yani Doğu ruayı oturdu ve çaktınız). Durum şımdı şudur: 4 10 V 6 • • 96 4 R8 4 1096 • • D9(7) Bir karo daha oynadığınızda Batı "en passant" ağımzdan kurtulaınaz. Çakarsa, yerden kayıp körünüzü kaçar ve hem trefl altılınızı hem de trefl yedilinizi yaparsınız (biriyle köre, öbürüyle pike çakarak). Batı pik valesini aıarsa, yerden koz altılısıyla çakar, metr pik onlusunu oynayarak elden körünü/.ü kaçar ve Batı isler çaksın ister çakmasın, bir de kör kupuyla trefl yedilinizi yaparsınız. Nihayet, Batı kör yerse, sondan önceki üç eli, üç kozunu/.a ayrı ayrı iş yaptırarak alırsınız (karo kupu, pik kupu ve "en passant" karo kupu)!.. (tşte onun için Doğunun ikinci treflinin sekizli olması şarttır.) Ama üzülmeyin, galiba siz haklısınız ve oyunun çıkarı yoktur. Çünkü Doğu yanlış oynamıştır. Trefl damına OTURMAMAS1 gerekırdi. Böylece bir koz lövesi feda eder, fakat buna karşılık "en passant" manevrasıyla kazandığınız iki loveye engel olurdu! O halde bahsi kazandınız mı? Ne yazık ki hayır... Çünkü deklaran da yanlış oynamıştır ve aslmda hıç bir savunmaya karşı oyunun batarı yoktur. Şöyle oynamak gerekirdi: Uçüncu elde kör ruası ve karo kupu (pik ası yerine). Şimdi trefl damı ve artık Doğu otursa da oturmasa da oyunu batıramaz! Oturursa yukardaki gibi oynayıp kazanırsınız; oturmazsa, bu defa beşinci karonuzu sağlamak için yeterince antreniz kalır: trefl dam, trefl as, karo kupu, pik ası, pik kupu, karo kupu, pik kupu ve karo valesi! Dediğimiz gıbi, kup ve defosun deklarana maddi bir yararı olmamıştır. Pikler pasıl dağılmış olursa olsun, GUneyin mutlaka bir pik kaybı vardır (meğer ki rua Batıda sek olsun, ama Batının dağılımının 2335 olduğu kesin gibidir: DV treflden bir koz kontratına karşı herhalde küçük bir trefl çıkmazdı). Ama şimdi, yerc çaktırmadığı karo sekizlisi sayesinde bunu bir skuizle telafi eder: Pik damı (Batı oturmak zorundadır) ve kör yedilisi! Doğunun defosuna göre, ya pikler ya da karo sekizlisi sağlanır. Işte dört elin dağılımı: 4 V • • A7542 R762 V3 R5 I.e4 c6 2.d4 d5 3.Ac3 Af6 4.e5 Afd7 5.f4 c5 6.Af3 Ac6 7.Fe3 Vb6 8.A«4 Va5 9.c3 cxd4 10.b4 Axb4 (Enteresan bir feda. Tüm avantajı beyaza veriyoruz diyemeyiz. Çünkü oyun ortada.) Il.cxb4 Fxb4 12.Fd2 Fxd2 13.Axd2 b6 14.Fd3 Fa6 (Alternatif olarak Alman ve Ispanyol ulusal takımlan antrcnörleri şu varyantı veriyorlar: 14..Ac5 15.Axc5 bxc5 16.00 burada Alman takımının hocası Samarian 16..g6 17.Kcı Vb6 18.Va4 Fd7 19.Va3 Kc8 20.Va6 beyaza üstünlük verir diyor. Georgadze ise 16..c4 17.Fxc4 dxc4 18.Axc4 Vd5 19.Ad6 Şe7 20.Vh5 Kf8 21.Vg5 Şd7 22.Vxg7 Fb7 23.Axb7 Vxb7 24.f5 güçlü bir hücumu işaret ediyor.) Chandler(34.Axe6ü) 15.Ab2 Ac5 (15..Fxd3 TimmanKorchnoi, Brüksel 1987) 16.Fxa6 Vxa6 17.Ve2 (Burada Chandler, Samarian'ın verdiği 17.Ab3 Va3 18.Ad3 yonımuna itibaretmıyor.) 17..V«3(17..d3 18.Ve3 ya da 17..VaS 18.00 beyaz, gelişimini bitirdlkten sonra d piyadesi Uzerine yüklenmeye ba$lar.) 18.Vb5 Şe7 19.00 Ve3 20.Kf2 Khc8 (2O..Ae4 21.Axe4 dxe4 22.Vb4 Şe8 23.Ac4 var.) 21.Kdı g6 22.Afı Va3 23.Kxd4 Vxa2 24.Ag3 Vb3 25.Ve2 Ad7 26.Kdı Kc3 27.Ad3 Kac8 M.Kffı a5 29.f5! gxf5 (Ya da 29..exf5 30.Af4 arkasından Axd5 gelirdi.) 30.Af4 K8c5 31.Vh5 Axe5 32.Vg5 Şd7 33.Axf5! Ac3 (33..exf5 34.Vxf5 Şd6 35.Vf6 Şd7 36.Vxe5 devam yolu da siyahı kurtarmazdı.) 34.Axe6Ü (Şahane bir vuruş! 34..fxe6 35.Vg7 Şd8 36.Ad4 vezir kazancı ya da Kf8 mat. Şöyle olursa: 34..fxe6 35.Vg7 Şc8 36.Ad6 ve arkasından Vb7 mat.) 34..Şxe6 35.Kdeı Şd7 36.Ke7 Şc8 (36..Axe7 37.Vxe7 Şc8 38.Ad6 Şb8 39.Vb7 mat. Ya da 36..Axe7 37.Vxe7 Şc6 38.Ad4 mat.) 37.Vg8 siyah oyunu terkeder. ChandlerVaganyan Dubai 1986 olimpiyadında karşılaşmışlardı. Vaganyan'ın dramatik yenilgisini anımsayalım: I.e4 e6 2.d4 d5 3.Ac3 Fb4 4.e5 b6 5.a3 Ff8 6.Af3 Vd7 7.Fb5 c6 8.Fa4! Fa6 9.Ae2 h5 10.00 Ah6 ll.Keı Fe7 12.C3 g6 13.Af4 Af5 14.Ah3 Fb5 15.Fc2c5 16.Fg5 Ac6? 17.Ff6! Fxf6 18.exf6 Vd8 19.dxc5! bxc5 2O.Af4 Vxf6 21.Vxd5 Kc8 22.Vxc5 a6 23.a4 Ace7 24. Ad5! kazanır. Vaganyan, bu kez Leningrad'da hem turnuvayı hem de rövanşı kazanırken Chandler'in feda teklifini geri cevirdi. I.e4 e6 2.d4 d5 3.Ac3 Af6 4.e5 Afd7 5.f4 c5 6.Af3 Ac6 7.Fe3 Vb6 8.Aa4 Va5 9.c3 c4 10.b4 Vc7 ll.Fe2 Fe7 12.00 00 13.Veı b5 14.Ac5 a5 15.a3 Axc5 16bxc5 Fd7 17.Fdı f5 18.exf6 Fxf6 19.Fc2 Kab8 20.Kbı Fe8 21.Vg3 Vd7 22.Ae5 Fxe5 23.fxe5 Fh5 24.Fxh7 Şxh7 25.Vh4 Kxfı 26.Kxfı Ve8 27.g4 Vg6 28.Vxh5 Vxh5 29.gxh5 b4 30.axb4 axb4 31.cxb4 Kxb4 32.KT7 c3 33.h6 Axd4 34.Kxg7 Şh8 35.KT7 Af5 36.Kf8 Şh7 37.Kf7 Şg8 38.h7 Şh8 39.Şf2 Axe3 40.Şxe3 Kc441.Kfı Kxc5 42.Kcı c2 43.Şd3 Şxh7 44.Kxc2 Kxc2 45.Şxc2 Şg6 46.Şd3 Şf5 47.Şd4 Şf4 beyaz oyunu terkeder. Leningrad 1987 süper turnuvasının tam sonucunu veriyorum: 1. Vaganyan 8 puan, 2. Gurevich 7 puan, 36 Nikolic, Romanishin, Georgiev, Salov 6,5 puan, 7. Sokolov 6 puan, 811 Tukmakov, Chandler, Andersson, Yusupov 5,5 puan, 1213 Torre, Noguieras 4,5 puan. Sırada bu turnuvada oynanmıs ilginç oyunlar var: SokolovSalov 1 .e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 g6 4 x 3 a6 5.Fa4 d6 6.d4 Fd7 7.Fg5 f6 8.Fe3 Ah6 9.h3 A n 10.00 Fg7 ll.Abd2 00 12.Keı Ve7 13.Fc2 Acd8 14.Afı Ae6 15.Vd2 Şh8 16.A3h2 Kg8 17.Ag3 h5 18.Ae2 Kaf8 19.f4 Fh6 20.Af3 g5 21 .fxg5 fxg5 22.Ag3 Af4 23.dxe5 dxe5 24.Af5 Fxf5 25.exf5 g4 26.hxg4 Kxg4 27. Fxf4 Fxf4 28.Vd5 Ag5 29.Şfı Axf3 3O.Vxf3 Vg5 31.Vxb7 Fg3 32.Fe4 Kh4 33.Şe2 Kd8 beyaz oyunu terkeder. AnderssonYusupov 4 1096 D V 94 • 10742 VI083 4 R8 K B • AR9 4 D9742 D105 • A6 4 DV3 V AV83 • D865 I.af3 d5 2.d4 c6 3.c4 e6 4.Abd2 f5 5.g3 Fd6 6.Fg2 Ad7 7.00 Vf6?! (7..Ah6! daha sonra AH iyiydi.) 8.Ab3 h6 9.Ff4 Fxf4 10.gxf4 g5 1 l.Vd2 Ae7 12.fxg5 Vg7 13.cxd5 Axd5 14.g6! b6 15Şhı Fb7 16.Acı Vxg6 17.Ad3 000 18.Kacı Khg8 19.Kgı Vf6 2O.b4 Şb8 21 .a3 f4 22.Afe5 c5? (22..Axe5 23.Axe5 Kc8 beyaz daha iyi.) 23.bxc5 Axe5 24.dxe5 Vf5 25.c6 (25..Fa6 26.AM! Ac7 27.Vb2 beyaz açık Ustün olurdu. Yusupov zaman sıkışması yüzünden harakiri yapmak zorunda kalıyor.) 25..Kxg2 26.Kxg2 O 27.Kg3 siyahın bayrağı düşer. ProbtoM:24 O. Fuss Hannoversche Schachzeitung 1930 Ktmblmzen: 24 Chalomeyeve Isakov SSCB 1947 EtM:24 W . Novikov Moskova 1976 494 Hangi skuiz? 4RD5 VR95 • A3 • ADV83 4AV10984 VA63 • 102 • 74 Balı 1 Trefl Pas Pas Kuzey Kontr 4 SA 7 Pik... Dogu Pas Pas Güney 4 Pik 5 Kör 493 Stratejik kazanç • A7542 VR762 • V3 • R5 • DV3 VAV83 • D86Î • A6 Üç hamlede mat Beyaz kazanır. Beyaz kazanır. Batı 1 SA 2 Trefl Pas Kuzey Pas 3 Trefl 4 Kör... Dogu Pas Pas Güney Kontr 3 Kör Batı pik yedilisini çıkar, deklaran yerden damı oynar ve Doğu uyar. Güney pik valesiyle ele geçer ve rakiplerin kozlan biter. Trefl ruası Batıda olmak şartıyla hiç bir savunmaya ve hiç bir dağılıma karşı kontratın batarı yoktur. Yeter ki deklaran defosları okuyabilshı... Oyuna nasıl devam edersiniz? D veva £