Katalog

S A G L I K Erdal Atabeki Açlık grevi ve insan bedeni Normal ağırlıktaki bir genç insanda kilo kaybı, ağırlığının yüzde 40'ını geçerse, yaşamsal bir tehlike var demektir. süresinin kritik olduğu söylenebilir. önceden beslenme durumu iyi olan, kendisine su verilen bir kişinin haftalar boyunca dayanabildiği ve ölümün meydana gelmesinin 7075 güne kadar uzayabildiği görülmuştür. Açlıkta beliren ödemler ve ishal, kötü belirtilerdir. Eğer önlem alınmazsa, durum ölüme gider. Açlık durumundan önceki beslenme koşullarının, hapishanelerde iyi olmadığı bilinmektedir. Açlık grevlerinin bir nedeninin de bu olduğu anlaşılmaktadır. Genel olarak, hapishanelerdeki beslenme koşullan, karbonhidratlı besinlere dayanmakta (ekmek, makarna, pilav gibi), hayvansal proteinli besinler (et, süt, peynir gibi) eksik ya da hiç bulunmamakta, vitamin, mineral eksikliği göstermektedir. Bu durum, bir gazetede yer alan habere göre, yetkililerin ağzından da doğrulanmaktadır. Çanakkale cezaevinin müdürü Mehmet Gözüuykulu'nun cezaevindeki "kadrolu" köpeklere, mahkumların yiyeceklerini verdirttiği iddia edildi. Bu iddia üzerine, savcıhk Gözüuykulu ile ikı cezaevi memurunun ifadelerinı aldı. Müdür Gözüuykulu, savcıhkta verdiği ifadede böyle bir iddianın gerçek olamayacağını rakamlarla kanıtladı. Bir mahkumun, ekmek dahil günlük iaşe bedeli 325 liraydı. Bakımları üç gardiyan tarafından yapılan köpeklere ise günde 1 kilo 200 gram yağı alınmış et, bir ekmek, beyazı alınmış yumurta ve 250 gram süt veriliyordu. Bir köpeğin devlet tarafından ödenen günluk iaşe bedeli 1150 liraydı. Müdürden sonra, infaz ve koruma memuru Cafer ödemiş ifade verdi: "Cezaevimizde bulunan kurt köpeklerinin bakımı benden sorulmaktadır. Bu hayvanlarm bakımı ayrı bir fasıldan karşılanmaktadır. Hükümlünün iaşesiyle hiçbir ilgisi yoktur. Bu köpekler protein ihtiva eden et, süt, yumurta ile beslenmektedir. Oysa, hükümlünün yemeğinde, günlük iaşesinin dUşUklüğü nedeniyle böyle bir malzeme bulunmamaktadır. Bu nedenle hükümlünün yemeğinden ıstifade ettirmemiz mümkün değildir. Köpeklerımizin günlük harcaması hükümlUlerin çok ustundedir!' Hapishanelerde insanlarla köpeklerin durumunu, bundan daha iyi açıklayabilecek bir şey bilmiyorum. Apokalips'ın döri atlısından biri olan "açlık", günümüzün bir felaketi olarak karşımızdadır. İçinde bulunduğu durumu, kendisini ölüme götürecek bir yol açan "açlık grevi" yaparak protesto eden insanın durumuna kimse, kayıtsız kalamaz. Kayıtsız kalmaya hakkı yoktur. tnsanın en doğal hakkı olan "yaşama hakkı"ndan vaz geçerek durumunu anlatmaya çalışan insanın söylediklerine herkesin önem vermesi gerekir. İnsan olmanın başka bir tanımı yoktur. Uygar bir ülke olmanın da cağlar boyunca başka bir yolu bulunmamıştır. İnsan. Her şeyden önce ve her şeyin üstünde insan. Konumuz bu. D İncir, üzüm veayva İncir ve üzüm, aynı yörelerde ve aynı mevsimde yetışmelerinden otürü, birbiriyle anılırlar. Ege bölgesinde adı "yemiş" olan incir, kabızlığa karşı iyi gelmesiyle de bilinir. Besin olarak değerleri, 100 gram üzerinden şöyledir: Kalorileri: incir 88, üzüm 76, ayva 71. incirin proteini yüksektir 1.4 mg., üzüm ve ayvanın aynıdır: 0.6 mg. Incirde karbonhidrat 17.8 gramdır, üzümde 16.2, ayvada 14.1 Yağ değerleri: incirde 0.4 gram, ayvada 0.3 gram, üzümde 0.7 mg. incirde kalsiyum yüksektir, 54 mg., üzümde 15 mg., ayvada 6 mg. Üzümde demir yüksektir, 0.9 mg., incirde 0.6 mg., ayvada 0.6 mg., İncirde ve üzümde A vitamini aynı ölçüde vardır: 80 ünite, ayvada 30. B, vitamini, incirde 0.06 mg., üzümde 0.05 mg., ayvada 0.03 mg. B, vitamini incirde 0.05 mg., üzümde 0.04 mg., ayvada 0.03 mg. Niasin, incirde ve üzümde 0.05 mg., ayvada 0.4 mg. C vitamini ayvada görece yüksektir, 17 mg., üzümde 3, incirde 2 mg. Bu üç meyve arasında incirin de üzümün de besin değerleri bakımından önemi olduğunu görüyoruz. Mineral ve vitamin bakımından üzüm de incir de iyi kaynaklardır. Ayvanın bu bakımlardan daha az değer taşıdığı da görülüyor. Genel olarak da sofralarımızda en çok yer alan meyvelerden biri olan üzümün bu begeniyi hak ettiği görülüyor. İncir, hak ettiği kadar yenmeyen bir meyve olarak görülüyor. Sanırım ki, bunda meyvenin özellikleri nedeniyle naklediliş güçlükleri de rol oynamaktadır. Bilmemlz gereken, üzümün de incirin de rahatlıkla yenecek meyveler olduğudur Ayva da bir tat değişikliği için yenebilir. D • çlık grevi, kişinin iradesiyle karar verdiği bir olaydır. Insanın karşılaştığı durumu protesto etmek için kendine zarar vermeyi göze alarak giriştiği bir eylem olan "açlık grevi", bir süredir ülkemizde yeniden güncelleşti. "Yeniden" diyoruz, çünkü zaman zaman hapishanelerde bir protesto yolu olarak açlık grevine başvurulduğu bilinmektedir. Açlık grevinin insan sağlığı üzerindeki etkileri nelerdir? Sonuçları ne olabilir? Bunları hepimizin bilmesi gerekiyor. "Açlık", insanın kendi iradesiyle karar verdiği bir eylem olduğu gibi, kendi iradesi dışında kötü beslenmenin yol açtığı bir durum da olabilir. Toplama kamplarındaki insanlann karşılaştığı durum, Afrika'da yaşayan bir bölum halkın karşılaştığı durum gibi. Besin alımının azaltılması, giderek durması, sonuçta "açlık" diye nitelediğimiz durumu yaratır. Açlık, bilimsel olarak enerji yetersizliği demektir. Açlık koşullarında, bedenin gereksindiği zorunlu enerji, kendi dokularmdan karşılarur. Enerjinin karşılanabileceği dokuların öncelikle, yağ dokusu olduju bilinmektedir. Yağ dokusu kolaylıkla eriyebıldiği, yağ da yüksek kalori verdiği için açhğın ilk belirtisi yağ dokusunun erimesidir. Açhğın ilk belirtisi olan doku kaybı da, başlangıçta buna bağlıdır. Böylece, kişi zayıflar. Açhğın ilk belirtisi zayıflamadır. Önceden normal ağırhkta olan bir kişi, ağırlığının yaklaşık % 10'u kadar bir kaybı fıziksel iş gücü kaybı ve heyecan durumu değişikliği olmadan karşılayabilir; yaşamsal bir tehlike içine girmez. Normal ağırlıktaki bir genç insan, ağırlığının • 30'a varan bir kaybını, eğer uygun % bir tedavi görurse karşılayabilir, beden işlev A lerini yeniden kazanabilir. Ancak ağırlığın kaybı, önceki ağırhğın < o P 40'ını geçerse yaşamsal bir tehlike var demektir. Çünkü, yağ dokusunun bitmesiyle, bedenin gerektiği enerjinin karşılanması için proteinler yıkılmaya başlar, bu aşama ciddi bir tehlike 'ir. Açhğın, oldukça kısa bir süre içinde yaşanması, belirtilerin ağırlaşmasına yol açar. Açhğın yıkıcı etkileri, insanın daha önceki sağlık durumuna, kilosuna, yaşına, açhğın olduğu süreye bağlıdır. Daha önce sağhklı olanlar, kilosu fazla olanlar, gençler açlık olayına daha çok dayanabilir. Açhğın daha uzun sürede yaşanması da dayanmayı arttırır. Açhktaki etkiler, yalnızca yağ dokusunun değişmelerinde görülmez. Bedenin gereksinme duyduğu vitaminlerin, minerallerin alınmaması özel eksiklik belirtilerine yol açar. Kan şekeri düşer, kandaki amino asit düleyi düşer. Çeşitli hormonal değişiklikler olur. Deri kıvnmlan gevşemiş, deri elastikliği azalmıştır. Saçİar kurudur, matlaşmışttr. Göz küresinin yağları erimiştir, göz küresi belirginleşir, gözlerin daha parlak, canlı görünmesi buna bağlıdır. Arter basıncı düşme eğilimi gösterir. Halsizlik, bitkinlik duyulur, fıziksel iş kapasitesi düşer. Açlıkta ruhsal bellrtiler de görülür. Huzursuzluk, çevreye kayıtsııhk, çabuk heyecanlanma, çabuk öfkelenme görülür. Zihnin yoğunlaşma (konsantrasyon) gücü azalmıştır. Açlık durumunun ölüme yol açacağı sureyi vermek, çeşitli etkenler işin içinde olduğu için kolay değildir, ancak iki aylık bir açlık 22