Katalog

R İ Ç'Şiar Yalçın 155 Uzak görüşlülük • ¥ • • DV84 DV1072 9 7653 AR10 R6 ARD83 V1O5 karoları denemeye kalkarsak, yerde antremiz kalmayacağından skuiz olanağından yararlanamayız. Buradakı körkaro skuizine gelince, biraz karmaşık ve icrası ?ordur. Bir kere, dediğimiz gibi sadece Batıya karşı işler, çunkü Ku/ey Doğudan önce kâğıl yemek zorundadır. tkincisi, kiasık skuizde olduğu gibi hesabı düzeltmeye imkân yoktur, çünkü rakiplerin pikleri sağlannııştır. O halde bu ancak bir "gecikmeli yatırma skuizi" olabilir: Rakıbı, çıkış kâğıdını skuizle elinden aldıktan sonra, körle yatırmak gerekir. Ve üstelik o anda hâlâ karo partajı olasılığı vardır, fakat normal skuizdekinin tersine biz bundan artık yararlanamayız! Masada deklaran pik asından sonra karo ruasmı ve karo asını çekmiş, arkasından da önce körler olmak üzere bülün metr kâğıtlarmı oynayarak şu duruma gelmıştir: S A T R A N C Nokta hedef: 25. federasyon KahramanOlgaç • 92 • 765Î • V10754 • 8 Güney 3Trefl 4TreH 6 Trefl A9843 Kuzey 2SA 3 Karo 4 Pik ¥ 5 62 ARD942 456 Rengin Avantajı Batı kör damını çıkar. Sıra sizde. CEVAP: Masada deklaran, Batı nasıl olsa asın altından çıkmamıştır diye yerden küçük verdi. Konuşmalara göre defansın ikinci bir kör lövesi almasına pek imkân bulunmadığını ve Uoğu karoları iki kesmedikçeT durumun umutsuz olduğunu gören Batı köre dcvam etmeyip, pik sekizlisini döndü. Bu, birazdan görüleceği gibi, gUzel bir uzak görüşlülük örneği idi. Deklaran on bir el saydı ve % 84 şansla bir karo saglayabileceğini hesapladı. Kazanma şansı sadece % 24 olan "ince empasa" tabii yanaşmayarak pik ruasını koydu, kozları çekti ve karolara girdi. Karolar 42 olsaydı kazamrdı, ama 51 karo dağılımına şlem bir içeri girdi. Bu kuşkusuz bir şanssızlıktı, ama Batının ikinci clde gösterdiği uzak görüşlülüğü Güney ilk elde gösterebilir ve pikten ince empas opsiyonunu kaybetmemek için kör damına ruayı oturabilirdi! Doğu pik dönemeyeceğinc göre, ilcrde karoların kötü dagılımı su yuzvne çıkınca, deklaran pikten çifte empas yapabilirdi. Bu % 4 ek şans (%16x %24) kâğıtların konumuna göre şlemin çıkmasını sağlardı... Bir sanzalu konıratı ile bir lenk kontratı arasında bir tercih yapmak gerektiği zaman, renk kontratı genellikle bir iki kup sayesındc daha kârlıdır. lşte bir örnek: Batıdoğu Kuzey 1 Karo 4 Trefl 5 Karo 6 Trefl A 10765 RD76 D864 87 ¥ AR4 zonda • A53 4 ARV93 • ¥ • • Güney 3 Trefl 4SA 5 SA 6SA Rakipler bir pike, iki trefle, iki karoya ve iki köre (Batı ikincisine valeyle) uymuşlar, üçllncü ve dördüncü trefle ise ikişer pik yemişlerdir (Batı son olarak pik onlusunu atmıştır). Deklaran bu durumda son treflini çekliğinde Batı pik damını defos eımıştir? Yerden hangi kâğıdı yersiniz? Dışarda biri vale olmak üzere üç pik, biri dam olmak üzere iki kör ve V10 olmak üzere iki karo kalmıştır. Acaba Batının elinde hangı kâgıtlar kalmıştır? Bir pik (V), bir kör (D) ve bir karo kalımşsa yerden kör yiyip karolarla oyunu yapmamız gerekir. Yok V Dve • V10 kalmışsa, yerden küçük karoyu atıp elden kör oynayarak Batıyı yatırmamız gerekir. Bütün mesele Batıda pik İcalıp kalmadığına karar vermektir. Eğer pik kalmamışsa, mutlaka yerden karo yemek gerekir. Çünkü eli * D • V10 ya da, çok zayıf bir ihtimalle, ¥ Dx • V(10) demektir (eğer ikinci metr kör üzerine ahmakça valeyi atıp deklarana karo partajımn dışında ikinci bir kazanç şansı tanımak istemışse) ve her iki halde de yerin kör onlusu sağlanır. Batıda pik kalmış olabilir mi? Evet, eğer RDVlO'dan en az beş pikle başlamışsa. (Valesı olmadan, Batı son trefle küçük piki varken pik damını yiyemezdi çllnkü vale deklaranda olabilirdi.) Ama bu, iki nedenle muhtemel değildir: Bir kere, dışardaki dört pik onörünün dördünün de Batıda bulunması birınin Doğuda bulunmasından daha uzak bir ihtitnaldir; ikincisi, Batının dört pik onörü olsaydı, belki son iki trefle onluyu ve damı değil de, birine valeyi yerdi ("sınırlı seçim" teorisine göre) lşte bu yüzden deklaran karo partajına değil, gecikmeli yatırma skuizine oynadı ve kazandı çünkü kapalı ellerin dağılımı şöylevdi: ¥ 107 • D7 • 7 ¥ 4 • 5 • (3) Türkiye'nin AT'ye tam üyelik için tnUracaatı hazır gündemde iken, T.S.F. de devlete bağlantnak için mtlracaat mektubunu yazarak gönderse tam zamanıdır. Avrupalılar Türkiye'yi "tahminen 10 yıl bekletccek!" diyorlar. Bakarsın devlet babarun yumuşak bir tarafına gelir ve satranççılann devlete bağlanmak işi seçimlerden önce halledilir. Bunun gerçekieşmesi için her şeyden önce T.S.F'nin müracaat mektubunu yazması gerekir. Ben diyorum ki: "Ey satrançseverlerl Bu »titun dzlerin özbeoz malınızdır. Nokta hedef, 25. federasyon olarak devlete baglanmaktır. Geliniz bu konnyu, enine boyuna bu sütunda Urtışalım. Önce söz T.S.F.'nln olsun. Sonra dernekleri dinkyelim. Böylece, bir satranç polltikamız olufsun. Şimdilerde ne isteditimizi, neyi nvunacaiîmızı bllmeden atıp tutuyoruı. Bu kafayla hiç bir yere gelemeyiz. Çözttm olarak, btttttn satrançseverleri birlik ve beraberlige davet ediyorum. Daha sonra davamun, Edlrne konuşmasında Satranç'tan göz eden sayın cumhnrbaşkanınuza ve işbltirid sayın bmşbakammıza anlatmaya çalışınz. 1988 seçim ytlıdır. Aynca biitün parti bajkanlan ile görttferek yardunlannı iıtertz. Polltikacılar, oy almak kay gısıyla da olsa, bizi mutlaka dlnleyeceklerdir. Böylece, boş oturmaktansa, iyi ya da kötü bir yere gelmls oluruz. Ki bu da "ehveni ser"dir." Eski Dünya şampiyonlanndan Smyslov'a bir durumu sormuşlar. "önce 5 dakika dttfiinelim" demiş. lsterseniz biz de öyle yapalım. Siyah Şahın çevrcsindeki piyade çemberini nasıl kırabileceğimizi hesaplayalım. Bir At Fedasına ne dersiniz? Neden olmasın. öyleyse başlayahm: 1. Axf6 Şxf6 2.Ae4 Şg7 (önce Kaleleri devreye sokahm.) 3.Kc2 Va4 (Nokta hedef: g5! Hemen saldırıyoruz.) 4.Vxg5 Fg6 5.Kc7 Şg8 (5..Kd7 6.b3 Vb5 7. Vf6 Şg8 8.Ve6 KH 9.d7 kazarur. Ve şimdi mat operasyonunu tamamlayabilirsiniz.) 6.Vxg6 hxg6 7.Af6 Şh8 8.Kh7 mat. FineDake Detroit 1933 I.e4 e6 2.d4 d5 3.Ad2 Af6 4.e5 Afd7 S.c3 c5 6.Fd3 Ac6 7.Ae2 cxd4 8.cxd4 f6 9.exf6 Axf6 10.AO Fd6 11.00 Vc7 FineDake 12. Ac3 a6 13.Fg5 00 14.Fh4 AhS! (Buraya kadar butun Detroit 1933 hamlelerin kitapta yeri var. Üstune UstlUk, Hollandah genç, Unlemli bir hamle yapmanın sevinci içinde. Bu varyantfa öynanmış üç oyunu hatırlıyor: 15.Fg3 Axg3 16.hxg3g6 17.KcvVg7 18.Fbıg5 19.KeıFd7 2O.Vd27! Kxf3! 21.gxf3 Axd4 22.Şg2Kf8 23.Khı h6 24.Vdı Axf3 25.Axd5 Ah4! 26.gxh4 gxh4 27.Şfı Fb5 28.Şeı FM 29.Kc3 exd5 3O.Vxd5 Şh8 31.Şdı Fxc3 32.bxc3 Fc6 kazanır. SmaginWaisser, Barnaul 1984 İkinci oyun şöyle: 15.Keı g6 16.Ffı h6 17.Fg3 Axg3 18.hxg3 g5 19.Aa4 Fd7 2O.Ka Kf6 21.Ac5 Kaf8 22.a3 Fxc5 23.Kxc5 Fe8 24.Fe2 Vg7 25.Kfı h5 26.Kc3 Kh6 27.Ke3 h4 28.Ae5 Vh8 ve siyah 51. hamlede kazanır. JiangxuanBeliavski, Luzern 1985 ve sonuncusu: 15.Keı g6 16.Ffı Vg7 17.Aa4 Fd7 18.Ab6 Kae8 19.Fg3 Axg3 20.hxg3 Fc7 21.Axd7 Vxd7 22.Kcı Fb6 23.Vb3 Fa7 24.Kedı Vg7! siyah 36. hamlede kazanır. Beliavski Gurevvich, Kievv 1986. Bu Uç örnekte gördüğumuz gibi, beyazın h4'teki fıli g3'te kesişiliyor. Genç tvanchuk, zarif bir manevra ile, adı geçen beyaz fıli başka bir görevde kuUanıyor. lşte yaratıcı teorik çalışmaya guzel bir örnek. Dansı bizim gençlerin başına!) 15.Keı g6 16.Fg5 Vg7 (Varyantın anahtar hamlesi.) 17.Fe3 Fd7 18Ffı Kae8 19.g3 Ke7? 2O.Ae5! (Stratejik önemi olan e5 tepesini zaptediyorl Siyah, ya kalite verecek ya da pasif bir duruma geçecek. Siyah, birinciyi tercih ediyor.) 2O..Axe5 21.dxeS Fxe5 (Vezirle ahnca Fh6 var.) 22.Fc5 Kef7 23.Fxf8 Kxf8 24.Kcı Fd4 (Achilleus'un topuğuna hücum!) 25.Ke2 Vf6 2o.Vd2 Ag7 27.Fg2 Af5 28.Şhı Şg7 (Siyah, kalite vermesine rağmen, bir piyadesi fazla olduğu için hayatından memnun. tşte burada beyaz, çok ilginç bir plan uyguluyor.) 29.g41 Ah4 (Hiç bir yere oynayamayan atı neden canlandırdı acaba?) 30.g5 Vf4 31.Axd5! (lşte bunun için!) 31..Vg4 (31..Cxd5 32.Ke7 KH 33.KxH ya Vezir ya Fil!) 32.Ae3 Fxe3 33.Fxe3 Fb5 34.Kf2 Af5 35.Kc7 Şg8 36.e4! siyah oyunu terk eder. Hiç, e4 ile başlayıp e4 ile biten oyun gördünüz mü? Şahsen ben ilk kez rastlıyorum. Destekleyici mektup ve telefonlar alıyorum. Hepsi sağolsun varolsunlar. "Daha aydın, daha mutlu yarınlara!" diyorum. D Nokta hedef: g5! IvanchukBrennlkmel|er Gronlngen 1987 1 Karo açışı biraz zayıftır: Sadece 11 onör ve 13 dağılım puanı vardır. Ama zonda olmayınca üç renkli bir elle hoş görülebilir. Pik kontrolü olmayan Güneyin 4 SA ile as sorması da biraz yersizdir. Kuzeyin pekâlâ daha da kuvvetlı bir uvcrtürle assız şöyle bir eli olabilir: • D ¥ DV65 • RDV7 • D864. Gerçi o zaman ortağmın 5 Trefl cevabı uzerine acıeı pas geçebilir ama Kuzeyin piki tek olduğu için bu defa da "sur table" bir şlem kaçar! Onun için 4 Trefl üzerine Guneyin 4 Karo dıyerek karo kontrolünu (ve karo fitini) göstermesi daha doğru olur. Bunun uzerine Kuzey 4 Pik diyerek pik kontrolünu gösterir (kör kontrolünden haberi olmadığı için Blackwood yapamaz). Şimdi Güney Blackvvood yaparak as sorar ve bir as cevabmı aldıktan sonra ya doğrudan 6 Trefl veya 6 SA der, ya da Kuzey elını talıdit etmemış olduğu için, 5 SA ile rua sorarak granşlem arar. Güneyin ikinci turda 4 SA ile as sorması ne kadar yanlışsa ücüncü turda 5 SA diyerek rua sorması kanımı/ca o kadar doğrudur. Çünkü yukarda belirttiğimi/ gibi, Kuzey, /ayıf uvertürune rağmen, ılk rebidinde elini sınırlayıcı bir komıs.ma yapmamış, aksine ortağmı destcklemiştir. Bu mutlaka kuvvetli bir konuşma olmamakla birlikıc cesaret vericı sayılır. Kuzey ortağının granşlem uınudu karşısında paniğe kapılmış ve 6 Trefl seviyesini aşnıamak için ruasını gizlemek gereğinı duymuvtuı. Ancık ortağı 6 Trefle pas geçmt7ip 6 SA ilan edince artık zayıf uvertürune rağmcn, sek pik asına guvenerek ve hatta bunun 6 SA kontr.ılmı lehlıkeye duşürebilecegıni düşünerck 7 Trefl deıııesı gerekirdi. Çünku 5 SA bulün kontıollerı goMeren bir gıanşleın davctıydi. Batı pik ıııasını çıkar. Guncyın 6 SA yapmak için nasıl oynaması gerekır? CFVAP: Oyunıın çıkarı >>u uç şarttan birine baglıdır: 1) Karolaıın 33 olması; 2) ¥ DV'nin bir tarafta sek olması; 3) Hatıda dört karo vc dort kör (ya da ¥ DVx) olması. Körleri denemek kolaydır ama Deklaran 7 Trefle oynamış olsaydı, komratını daha da kolay yapardı. Pik ası, trefl ruası, pik kupu, trefl damı, karo damı, karoası, kör ası, kör ruasından sonra son üç treflini çekerek $u durumda Batıyı sıkıştınrdı: ¥ 10 • ¥ • • Batı RD102 DV3 V1084 72 Doğu • V96543 ¥ 982 • 92 • 105 D V10 • R7 ¥ 4 • 5 (9) Problem: 5 Şerif Şen İlk baskı 1987 Etud:5 O. Strcek Sach 1967 1. ödülü Kombinezon: 5 Medina Sanz Olot 1975 Batının eli Doğuda olsaydı skuiz gerçekleşmezdi, çünkü son ırefl u/erıne deklaran yerden kör onlusunu atınca Doğu da kör damını yerdi ve bu defa Batının elindeki kör dokuzlusıı metr olurdu. Buna karşılık, Doğuda dört karo ve DÖRT koı olsaydı, skuız işlerdı, çünkü artık Batı körleri kescmeyeceği için dcklaranın elindeki küçuk kör Doğuya karşı bir tehdıt kâğıdı oluştururdu! 457 Gizli tehlike Kuzey Güney İki hamlede mat. V8PT Beyaz kazanır. •JBUl Beyaz kazanır. • RD65 ¥ 3 Kuzey 1 Trefl 3 Irefl • A • RD98642 • A10 Güney 1 Kör 3 SA • A104 ¥ D1076 • V654 W§ İS'I :UIQZQÖ 1BIU .uınzoj Batı pik ikilisini çıkar. Sıra sizde. D 29