Katalog

LUNAPARK Meksikalılardan daha çok vitamin hapı alıyorlar. "Çöpbilim" adı verilen bu inceleme ve araştırmaların toplumbilime buyük bir katkısı olduğu belirtiliyor. Ayrıca, çöplüklere atılan eşyalardan yeni maddeler de üretiliyor. ABD'de Madencilik BUrosu'nun yaptığı açıklamaya göre, konserve kutuları, tel kaplı askılar, şişe kapaklan, saksılar, alarm saatleri, elektrikli bileyiciler, başka bir deyişle, ev kadınlarının "işe yaramaz" diyerek çöpe attığı her şey, demir, alüminyum, bakır, çinko, kalay, kurşun ve pirinç bakımından oldukça zengin. Bütiin bu çöpler eritme fırınlarında işlem yapılarak yeniden başka bir maddeye dönüştürülüyor. Çay yapmak için mutfağa girip ocağı yakan birinin kullandığı gaz, bilyiık olasılıkla attığı çöplerden elde ediliyor. Dunyanın en büyük gübre fabrikası Hollanda'daki VAM ise, topladığı çöplerden yılda 12S ton gübre üretiyor. Bu gübre çiftliklerde ve bahçelerde kuüanılıyor. Çöpbilim Dunyanın çeşitli ülkelerinde çöpler yeniden değerlendiriliyor. örneğin, ABD'nin Arizona Üniversitesi'nde insanların çöpe neler attıklarına bakılarak gUnümüzün uygarlığı inceleniyor. önlüklü ve eldivenli uzmanlar, çöplerden buldukları ber şeyi, yemek artıklarını, konserve kutularını, çocuk mamalannı, oyuncakları değerlendiriyorlar. Arizona Üniversitesi'nin raporlanna göre, Tucson'da yaşayan az gelirli Meksikalılar, orta gelir düzeyindeki Larry Fuente'nin "Melek" adını verdiği ve çöplerden topladıklarıyla gerçekleştırdığı heykel. Nancy Rubins'in, çöplerden yaptığı Washington'daki heykeli. Çin, Danimarka, Batı Almanya, Hollanda, Isveç, lsviçre ve Fransa da çöplerden yararlanıyor. Paris'in güneydoğusu, yakılan çöplerle ısıtılıyor, sıcak su bu yolla sağlanıyor. Yakılan çöplerden elde edilen ısı, borularla yerleşme bölgelerine geliyor. Çöpleri değerlendiren ülkeler arasında Sovyetler Birliği ve Japonya da yer alıyor. Ayrıca Japonya'da kapı kapı dolaşan görevliler, tuvalet kağıdı karşılığında gazete, dergi, karton topluyorlar. Güney Amerika'da Kolombiya'da ise, toplanan çöpler yılda 500 tonu buluyor. ABD'de süper marketlerde satılan maliarın ambalajları, çoğunlukla bu çöplerden elde ediliyor. örneğin ABD'de kahvaltıda sevilerek yenilen tahıl ekmeğinin kutusu gri renkteyse, çöpe atılan eski gazetelerden yapılmış demektir. Yetkililer, ABD'de her 15 şişeden birinin, çöpe atılan eski şişelerden yeniden elde edildiğini belirtiyorlar. Coca Cola gibi içeceklerin teneke kutuları da başka teneke kutulardan elde ediliyor. Mısır'ın başkenti Kahire'de ise, çöp toplayıcılara "Zabbalin" adı veriliyor. Kırsal kesimden Kahire'ye göç eden zabbalinlerin az bir ücret karşılığında topladıkları çöplerden kağıt, cam, dokuma hammaddesi ve maden elde ediliyor. Ülkemizde de, kısa bir süre önce TRT'de bir programda çöplerin değerlendirilişini izlemiştik. Bu arada, heykelci Nancy Rubins, çöpe atılan eşyaları daha değişik biçimde değerlendirmiş. Heykelci, çöplükten topladığı binlerce eşyayı bir araya getirerek Washington'da Watergate Apartmanlarının önune kocaman bir heykel yapmış. Mimar Michael Reynolds ise, çöplükten topladığı eşyalarla Eskimo evlerine benzeyen evler yapıyor. Reynolds, taş yerine konserve kutularını, pencere pervazı yerine davulu, kapı tokmağı olarak da neftyağı kutularını kullanıyor. Çöplerden geniş ölçüde yararlananlardan biri de Californialı heykelci Larry Fuente. Fuente çöplükten topladığı bebek başları, boncuklar, geyik boynuzları, porselen parçaları gibi birçok eşyadan, Melek adını verdiği bir heykel yapmış. Ayrıca, gene çöpten topladığı çeşitli eşyalardan balık, köpek, ördek, boğa heykelleri de yapan Fuente, yapıtlarını binlerce dolara satıyor. 15