Katalog

l R İ Ç Şıar Yalçın 43 • Kümülatif ve Alternatif anslar AR832 AD 1032 032 Di V 7412 • D85 • ARV4 Cıiıney 3 SA oynuyor vc Baıı karo cıkıyor Delans orı karo lövcsı aldıklan sonra, Baıı beşıncı elde kör önuyor Sıra sızdc C LVAP Baıı kor yerıne pık veya trefl donınuş ol tydı sekı/ elı oUn Guney kumıılalıf şanslardan ya ırlanabılırdı Yanı önce pıklcrı sınar ve bıınlaı 3 3 cğılse köı empasını denerdı Deklaranın şanslarmı hesaplayalım Başta pıkle ın 3 3 dağılmışolması ıhlımalı % 36'dan ıbarcl oluğu halde, oynaiıan kağıtlardan sonra bır haylı art ıış, « o 50'ye yaklaşmıştır (Batının RV xx den karo 7 ıkııııs OIIIMM Lİınııı dcngelı olduğuna ve ııc pıkı bu ııııdıığund karıne değılse bıle kuwetlı bır ışarettır c ayrıca her elde artık sadecc dokuz kağıl kalmış ılınası dengclı dağılımlan oyıınun başına oranla da u olası kılar) Kör empasının iıııma şansı ıse teo ık olarak * o 50'dır Şu haldc deklaranın konıratını / apma şansı yaklaşık olarak °/o 75'tır Batı ısabellı bır kararla beşıncı elde, rua elınde ol un veya olmasın, kör dönmüş olduğuna göre, dek aran artık altcrnatif sanslar karşısındadır kumualif şansları kalmamıştır, cunkü ya hemen kör •mpasını dcneyecek ya da pık parıajını daha olası jorerek ası koyup pık oynayacaktır Çoğu oyuncu ar burada °Jo 50 ka/anma şansı olan kör empasını ,adece % 36 bır olasılık temsıl eden pık partajına leruh ederler Bu a priorı olarak doğru olabılır ama yukarda ıcıkladığımız nedenlerle bıraz yumuşatılmau gerekcn bır ınuhakemcdır Şanslar, empas yıne bıraz ağır basmakla beraber, aşağı yukaıı eşıt hale gelmıştır Ama deklaranın kör asını ovnaması ıçın bunun dı şında önemlı bu etken daha vardır deklaran empas yapıp kaybederse oyun hemen batar, oysa, ası ko yarsa, rua Batıda olsa ve pıkler partaj olmasa bıle, kontralı yapma şansını büsbulün yıtırmıs olmaz Döıl pık ve kör ruası Balıda ıse, rakıp son trefl u/e rıne sıkışır1 Nıtekım dört clın dağılımı şöyleydı • AR832 V AD • 1032 • D32 V1076 R9<! RV74 107 K B r u S A T R A N C Nevzat Süer sız bunlardan hangısını tercıh ederdınız CtVAP. Kantar karo asından sonra altı koz çektı ve şu durumda Doğuyu sıkıştırdı 7 • • ARD954 A • V1O732 • RV * • 94 D VV1086 • A96 • 9865 D5 7432 D85 ARV4 Görülüyoı kı, deklaran nasıl oynarsa oynasın ka /anmaya mahkümdu' Ama doğru oynamış, alternaııf şansla yetınıp köprülerı atacak yerde, bır jcr de vıne kumülalıf şanslarından (pık parıajı ve sku ı/) yararlanmıştır 444 Kantar'ın Granşlemi • ARD954 V R7 • A • A952 • 8 ADV964 3 • 854 • D8 Ku/ey Gbney 3 Kör 5 SA 7 Kör Pas 8 (6)4 • 85 • D8 Pık yersc ycrdekı pıklerın sajijanacağmı görduğün den, Doğu trefl damını ortağında umarak ırcfl va lesını attı Eğer pık damını yemış olsaydı, Kantar son kozu vc trefl ası antresı sayesınde gerçekten pıklerı sağlayarak granşlemını yapacaklı Şımdı trefl damı onücüncu elı oldu Bu oyunun tek batarı beş veya altı pıkın ve ırefl asının ayn ellerde olmasıydı Bunun olasılığı % 50 ıdı ve Kantar pıklerın bu kötu dağılımına karşı cok guzel bır emnıyet oyunu oynamıştı Ama acaba ka zanma şansı daha yüksek başka bır oyun cızgısı yok nıuydu 1 Elbette vardı bır karoya yerden çakmak ve yerın ıkı metr pıkıne bır trefl ve bır karo kaçmak1 Bunun ıçın ıkı turlu oynamak mümkundu (I) Ka ro asından sonra kör ruasını çekmek (bır tarafta dört koz olup olmadığını görmek ıçın), pık asını oynamak, küçük bır pıke kör dokuzlusuyla çakarak ele geçmek, yere bır karo çaktırmak, ıkıncı bır pıke BU YÜK çakarak ele dönmek ve koz çekmek, (2) Ilk elı aldıktan sonra yerden küçuk koz oynayıp elden damla almak, kör ruasıyla bır karoya çakmak, pık asını çekmek, küçük bır pıke kör dokuzlusu veya kör valesıyle çakarak ele geçmek ve Batı uste çakmaz ya da ıkı rakıpten bırının onlusu terfı ctmezse kalan el lerı almak (1) daha emnıyetlı ve daha doğrudur çunkü dek laran ılk kozu çektığınde kozların 40 dağılmış olduğunu öğrenırse, pıklerın de 51 veya 6 0 dağılmış olması halınde tek şansı Kantar gıbı oynayarak bır skuı/ pozısyonu yaratmaya çalışmıştır Oysa (2) şık kında üçüncü elde kör ruasıyla yerde kalacağı ıçın, uzun pıkler ve trefl ruası Doğuda olsa bıle (dört koz da Doğuda olmadıkça) artık oyunun çıkarı kalmaz, çünkü deklaran elde dönüp koz çekemez Acaba bu ıkıncı oyun çızgısının başarı şartları ve kazanma şansı nedır 7 Başarı şartları bır tarafta altı pık olmaması, kozların 40 olmaması ve uzun pık ler Doğuda ıse kör onlusunun uçlü ve hatta ıkılı ola rak Batıda olmamasıdır Kazanma şansına gelınce, pıklerın 6 0 olma olasılığı sadece % 1,5'tur ve bu çok duşuk ıhtımalı hıç dıkkatc almazsak kör onlu sunun Batıda olma ıhtımalı, tıpkı uzun pıklcrle trefl o/ ruasının aynı elde olma ıhtımalı gıbı, o 50'dır Ama bır ek şansımız vardır kör onlusunun Batıda veya Doğuda tek olması ve yerden çekılen kör ruası üze rıne düşmesı Aynca, kör onlusu Batıda ıkılı bıle ol sa, deklaran doğru karar vererek ıkıncı ve Uçüncü pıke dam ve valc ıle çakarsa oyunu yıne yapar Ama bız bu takdırde deklaramn yanlış karar vererek ba tacağını kabul etsek bıle, kaybetme ıhtımalı °/o 50'nın haylı altındadır, çunkü sağda veya solda tek bır kör onlusunun olasılığı °!o 12,5'tur Demek kı ıkıncı oyun çızgısının, >anı yere bır karo çaklırmaya gıtmenın kazanma ıhtımalı daha yüksektır Ama artık büyük oyuncuların sezgısınden mıdır nedır, pratıkle Kantar'ın oyun tarzı kazanca götüren tek yoldu, çünkü kapalı ellerın dağılımı şöyley d l BATI DOffU • 6 +V1O732 V 1082 »5 • RDV72 • 10982 • 10763 •RV4 Kolayca görüleceğı gıbı, Kantar onüçüncü elını ka ro kupuyla yapmaya çalışsaydı, nasıl oynarsa oyna sın, Bat'iıın kör onlusu ya sürkup yapacak ya da terl'i edecek ve oyun batacak • 445 "Aldımsa da İşte Eyledim Red" V 974 • RVI09 • DV52 • AR5 ¥ A32 • AD43 • A43 Guney Kuzey 2 SA 3 SA Batı kör ruasını çıkar ve Doğu sekızlıyı verır Sı ra sızde (Eğer bu elı bağışlayacak olursanız, Batı kör damıyla devam edecek ve Doğu bu defa beşlıyı vererek dabllonu olduğunu gösterecektır) '~~l Ortağının baraj açışı üzerıne Kuzey 24 OD değenndekı olağanustü guçlü elıyJe "Josephıne" konvansıyonunu uygular ortağından, kozun ıki buyük ono rıl elındeyse granşlem, değılse pötışlem ılan etmesı rıı ıster AD kör Güneyde ıse, normal bır pık dağılımına 15 el vardır1 Buna karşılık, kör damı Güney de değılse, granslem damı düşurmeye bağlıdır kı bunun olasılığı yaklaşık olarak % SO'den ıbaret olup kesın bır pötışlemı kaçırma rıskını gö/e almaya değ ıne/ Batı karo asını çıkar GUneyde oıuran UnlU Ame rıkalı oyuncu ve yazar Edwın Kantar'ın yerınde ol saydınız nasıl oynardmız1' Kaç oyun çızgısı vardır ve • vıo Linares'te 24 Şubat 1987'den bu yana oynanmakta olan Karpov Sokolov maçı 14 oyunluk Yedıbuçuk puanı ılk alan, Kasparov'un 198487 dönemı rakıbı olacak Yedıncı oyun sonu toplam puan durumu (Karpov) Vı 1 Vı Vı Vı 1 Vı = 4 Vı • 2 Vı. CaroKann; SOKOLOV KARPOV (Dunya Satranç Bırıncılığı Adaylar Son Maçı, Oyun 1, Linares / Ispanya 24/02/1987) 1 e4 c6 2 c4 d5 3 c4xd5 c6xd5 4 e4xd5 Af6 5 Ac3 Axd5 6 Af3 e6 7 d4 Fe7 8 Fc4 oo 9 oo Ac6 10 Keı a6 11 Fb3 Axc3 12 b2xc3 b5 13 Vd3 Ka7 14 Fc2 g6 15 Fh6 Ke8 16 Ve3 Kd7 17 h4 Ff6 18 Fg5 Fb7 19 Vf4 Fxg5 20 Axg5 Vc7 21 Vf6 Axd4 22 Fxg6 h7xg6 23 c3xd4 Kd5 24 Kacı Vd7 25 Kc5 Ve7 26 Kxe6 Vxf6 27 Kxf6 Kd7 28 a3 Şg7 29 Kb6 Ke2 30 Kc3 Kd2 31 Af3 Fxf3 32 Kxf3 K2xd4 33 Kxa6 Kxh4 34 gj Kh5 35 Şg2 Khd5 36 Berabere. VezirHint; KARPOV SOKOLOV (Dünya B Adaylar Son M, oyuo 2; Linares 26/02/1987) 1 d4 Af6 2 c4 e6 3 Af3 b6 4 g3 Fa6 5 b3 Fb4+ 6 Fd2 Fe7 7 Ac3 d5 8 c4xd5 Axd5 9 Fg2 oo 10 Axd5 e6xd5 11 oo Ad7 12 Kcı Ke8 13 Keı c5 14 Fe3 Fb7 15 Fh3 c5xd4 16 Fxd4 Af6 17 Kc2 Fb4 18 Kfı Fa6 19 Fb2 Ff8 20 Ad4 Ae4 21 Vcı Fc5 22 Kdı Vf6 23 Vf4 Vxf4 24 g 3xf4 Fc8 25 Fg2 Fd7 26 e3 Kac8 27 Kdcı f6 28 Ffı Fxd4 29 Fxd4 Kxc2 30 Kxc2 Kc8 31 Kxc8 + Fxc8 32 Fe2 Ff5 33 Şfı Şf7 34 Şeı Şe6 35 f3 Ad6 36 Şd2 Şd7 37 a4 Fh3 38 Fa6 Şc7 39 Ft3 Fc8 40 Fd3 Ff5 41 Fxf5 (A), Axf5 42 e4 d5xe4 43 f3xe4 Ad6 44 Şd3 Ab7 45 b4 a5 46 Şc4 a5xb4 47 Fxb4 Şc6 48 Ff8 g6 49 Fe7 Aa5 + 50 Şb4 Ab7 51 Şc4 A a 4 + 52 Şc3 Ab7 53 Şd4 Şd7 54 Fxf6 Şe6 55 Fg7 Ac5 56 Şc4 Axe4 57 Şb5 Ac5 58 Ff8 Ad7 59 Fa3 Şd5 60 Fe7 Şd4 61 Fd8, Terk. Carokann; SOKOLOV KARPOV (Dunya B Adaylar Son M, oyun 3; Linares 28/02/1987 Ie4 c6 2 d4 d5 3 Ad2 d5xe4 4 Axe4 Ad7 5 Af3 Agf6 6 Axf6+ Axf6 7 Ae5 Fe6 8 Fe2 g6 9 oo Fg7 10 c4 oo 11 Fe3 Ae4 12 Vc2 Ad6 13 b3 c5 14 Kadı Af5 15 d5 Fxe5 16 dxe6 Vc7 17 cxf7+ Kxf7 18 g3 Kaf8 19 Fg4 Axe3 20 Fxe3 Kxfı+ 21 Berabere. VezirHintli; KARPOV SOKOLOV (Dünya B Adaylar Son M, oyun 4; Linares 03/3/1987) 1 d4 Af6 2 c4 e6 3 Af3 b6 4 g3 Fa6 5 b3 Fb4+ 6 Fd2 Fe7 7 Ac3 d5 8 c4xd5 Axd5 9 Axd5 e6xd5 10 Fg2 oo 11 oo Ad7 12 Kcı Ke8 13 Keı Fd6 14 Kc2 Af6 15 Ff4 Fxf4 16 g 3xf4 Vd6 17 Vcı c5 18 Va3 Fb7 19 d4xc5 b6xc5 20 Ae5 Ad7 21 Kecı Axe5 22 f4xe5 Vg6 23 Vxc5 d4 24 f3 d3 25 e2xd3 Vxd3 26 Kc3 Vf5 27 Vb5 Kab8 28 Keı h6 29 Vd3 Kxe5 30 Vxf5 Kxf5 31 Ke7 a5 32 Şf2 g5 33 Şg3 Şf8 34 Kec7 Şg7 35 K3c5 Kxc5 36 Kxc5 Ka8 37 Ffı a4 38 Fc4 a4xb3 39 Fxb3 Kd8 40 Kc3 Şg6 41 F x H + Ş x n 42 Kc7 + , Berabere. CaroKann; SOKOLOV KARPOV (Dünya B Adaylar, oyun 5; Linares 05/3/1987) 1 e4 c6 2 d4 d5 3 Ad2 d5xe4 4 Axe4 Ad3 Agf6 6 Axf6 + Axf6 7 Ae5 Ad7 8 Fe3 Axe5 9 d4xe5 Ff5 10 Vxd8+ Kxd8 11 Fxa7 Fxc2 12 Fb6 Ka8 13 Fc4 e6 14 f3 Ka4 15 b3 Fb4+ 16 Şe2 Ka3 17 Fd4 oo 18 Fb2 Kaa8 19 a3 Fe7 20 Khcı Fg6 21 Kdı Kfb8 22 b4 Şf8 23 Fb3 Şe8 24 Kd4 b5 25 Kddı Kc8 26 Kdcı c5 27 b4xc5 Kxt5 28 Kxc5 Fxc5 29 a4 b5xa4 30 Fxa4 + Şf8 31 Fc3 h5 32 Fc6 Kxaı 33 Fxaı Fgı 34 h3 Fh2 35 Şe3 Fc2 36 f4 Fgı+ 37 Şe2 Fb3 38 Fc3, Berabere. VezirHint; KARPOV SOKOLOV (Dünya B Adaylar, oyun 6, Linares 07/3/1987): 1 d4 Af6 2 c4 e6 3 Af3 b6 4 g3 Fa6 5 b3 Fb4 + 6 Fd2 Fe7 7 Ac3 d5 8 c4xd5 Axd5 9 Axd5 e6xd5 10 Fg2 Ad7 11 oo oo 12 Kcı Ke8 13 Keı c5 14 Fe3 Fb7 15 Fh3 c5xd4 16 Fxd4 Af6 17 Kc2 Fb4 18 Kfı Fa6 19 Ah4 Ff8 20 Af5 Ae4 21 Ae3 Vd6 22 Vcı Kad8 23 Kdı Vh6 24 Fg2 Ag5 25 Vb2 Ah3 + 26 Şfı Ag5 27 Şgı Ah3 + 28 Şfı Ag5 29 h.4 Ae4 30 Ag4 Vc6 31 Fh3 Fa3 32 Vxa3 Fxe2 + 33 Kxe2 Axg3 + 34 Şg2 Vxe2 35 Vcı Ah5 36 Şh2 Kd6 37 Vd2 Vf3 38 Ae5 Vf4 + 39 Vxf4 Axf4 40 Fd7 Kd8 41 Fb5 Ae6 42 Fb2 a6 43 Ffı Kc8 44 Kd2 d4 45 Fg2 Af4 46 Ff3 d3 47 Ac4 Kh6 48 Şg3 Ae2+ 49 Fxe2 d3xe2 50 Kxe2 b5 51 Ae3 Ke6 52 Kd2 h5 53 Şf4 Kc7 54 Kd5 f6 55 Fa3 g6 56 Fc5 Şf7 57 b4 Şe8 58 Kdı Kd7 59 Kaı Kd2 60 Şf3 Ş n 61 a4 b5xa4 62 Kxa4 g5 63 Ka3 Şg6 64 Şg2 g5xh4 65 Afı Kc2 66 Ah2 Kc4 67 Af3 Şf7 68 Şh2 Kf4 69 Şg2 Kee4 70 Ad2 Ke6 71 Afı Kg4+ 72 Şh3 Kf4 73 Ka2 Kf3+ 74 Şg2 Kd3 75 Ae3 Şg6 76 Kaı f5 77 Şh2 f4 78 Kgı+ ŞH 79 Ag2 Kc6 80 Axf4 Kf3 81 Ah3 Şf6 82 Keı Kf5 83 Ke4 a5 84 Fe3 a5xb4 85 Kxb4 Ka6 86 Kxh4 Kaa5 87 Kc4 Kfb5 88 Şg3 Ka8 89 Şh4 Kg8 90 (A) CaroKann; SOKOLOV KARPOV (Linares 10/3/1987, Dünya B Adaylar, oyun 7): 1 e4 c6 2 d4 d5 3 Ad2 d5xe4 4 Axe4 Ad7 5 Fc4 Agf6 6 Ag5 e6 7 Ve2 Ab6 8 Fd3 h6 9 A5f3 c5 10 d4xc5 Fxc5 11 Ae5 Abd7 12 Agf3 Vc7 13 oo oo 14 Fd2 Fd6 15 Axd7 Fxd7 16 Kaeı Kfd8 17 Ae5 Fb5 18 Fxb5 Fxe5 19 Vxe5 Vxe5 20 Kxe5 Kxd2 21 Fd3 Kc8 22 K5eı b5 23 a3 Ad5 24 Kdı Kxdı 25 Kxdı a5 26 g3 b4 27 a3xb4 Axb4 28 c3 Axd3 29 Kxd3 Kb8 30 Kd2 a4 31 Şfı Kb3 32 Şe2 a3 33 Kxa3 b2xa3 34 Şd3 Şf8 35 Şc4 Ka8 36 Şb3 Kb8+ 37 Şc2 Kc8 38 Kd7 Şe8 39 Kb7 Kc5 40 Kb8+ Şe7 41 Kb7+ Şe8 42 Berabere. A. ALF.HİN'den OYUNLAR Ölumunun 41'inci >ılı (19/10/1892 24/3/1946) Hollanda Savunması; BOGOLJUBOV ALEHİN (Hastings 1922) 1 d4 f5 2 c4 Af6 3 g3 e6 4 Fg2 Fb4 + S Fd2 Fxd2 + 6 Axd2 Ac6 7 Af3 oo 8 oo d6 9 Vb3 Şh8 10 Vc3 e5 Beyaz, Ad2'nın boşta kalmasından dolayı e5 de bır şey kazanamıyor Yararı yok: 11 d4xe5 d6xe5 12 Axe5'> çünkü 12 ,Axe5 13 Vxe5 Vxd2 11 e3 a5 (Doğal kı b2b4 hamlesını önlemeyı amaçlıyor) 12 b3,... (Sıyah'ın Er'lerle başlayacak Şahkanadı saldırısını, Vezırkanadı'ndan karşı saldırıyla durdurmak ya da zayıflatmak amacını taşıyor Hazırlayıcı a2a3 ve b3b4 sonra da b4b5 hamlelerı Ac6'yı kovup e5 Er'ını düşürmeyı amaçlıyor) 12 ..,Ve8 13 a3 Vh5; (Beyaz 14 d4xe5 d6xe5 15 Axe5 yapamaz Çünkü: 15 ,Axe5 16 Vxe5'e Ag4 ıle Sıyah kazanır öncekı planını sürdürmek amacıyla 14 b4 oynarsa 14 ,,e4 15Aeızorunlu Kale'lerın bağlantısı da kesıldığınden 15 ,a3xb4! O halde Beyaz'ın güçlü bır hamleye gereksınımı var) 14 h4,... (Vezırkanadı'nda b4'le başlayan Er saldırısını gerçekleştırebılmek ıçın, Sıyah'ın e5e4 tehdıdıne karşı Af3'e h2 karesmı açıyor. Ancak, 14 h4 hem Şahkanadı yöresını zayıflatıyor hem de sözü edılen saldınyı gecıktırıyor Bu koşullar dıkate alındığında 14 d4xe5 fık rı önerılebılır Eğer 14 ,d6xe5 o zaman 15 b4'e sure var Çünku 15 ,e4'e 16 Ad4) 14 ..,Ag4 15 AgS Fd7 16 f3 Af6 17 f4 e4 18 Kfdı h6 19 Ah3 dS! 20 Afı Ae7 21 a4 Ac6 22 Kd2 Ab4 23 Fhı Ve8 24 Kg2 d5xc4 25 b3xc4 Fxa4 26 Af2 Fd7 27 Ad2 b5 28 Adı Ad3 29 Kxa5 b4! (Artık Beyaz, rakıbının yaratıu gücüne tüm teslım oluyor Çünku bu Er hamlesı Alehin'ın ıstedığı kırışmalara yol açmakta ) 30 Kxa8 b4xc3 31 Kxe8 c2 32 Kxf8 + Şh7 33 Af2 cı = V + 34 Afı Aeı 35 Kh2 Vxc4 36 Kb8 Fb5 37 Kxb5 Vxb5 38 g4 Af3 + 39 Fxf3 e4xf3 40 g4xf5 Ve2 41 d5 Şg8 42 h5 Şh7 43 e4 Axe4 44 Axe4 Vxe4 45 d6 c7xd6 46 f6 g7xf6 47 Kd2 Ve2! 48 Kxe2 f3xe2 49 Şf2 e2xfı = V + 50 Şxfı Şg7 51 Şf2 Ş P 52 Şe3 Şe6 53 Şe4 d5 + 54 Terk 29