Katalog

SemerkamVdaki l'luğ Bey Kulliyesi, bütün heybetiyle Islamiyetin bır donem ulaftığı gucun buyukluğunu belgetıyor adtta SEDAT ERGİN "rubumuzun mihmandarı Bahtiyar Enveroğlu, kendini tanıtır^ M ken "Famllyam Islamdır" diyor. özbekçe deyişiyle "Taytışlar Ministerliginde", yani Dışişleri Bakanlığı'nda çalışıyor. "Partiye üye misin?" diye soran bir gazeteciyi özbek şivesiyle hemen yanıtlıyor: "Elbetle..." Sovyetler Birlıği'nde parti işleri ve lslam, ideolojik bağlamda nasıl bağdaşıyor? Parti yetkililerine, örneğin özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Başbakanı Kadirov'a bakarsanız, "Dindarların sayısı hızla azalıyor". Kadirov'a göre, "Duzenll bir şekilde ibadet eden kitle, nüfusun (18 milyon 200 bin) ancak yüzde 10'unu oluştunıyor". Sovyet yetkililere göre, toplumun dindar kesiti küçüldukçe de, sorun büyük ölçüde kendiliğinden hallolmuş oluyor. özbekistan, 100'ün üzcrinde ulus ve halk topluluğunun biraraya geldiği 130 ayn dilin konuşulduğu, ayrıca 5 değişik alfabe kullanılan dev Sovyet mozaiğinin yalnızca bir parçası. Tarih boyunca Orta Asya'daki Türk topluluklannın önemli yerleşim merkezlerinden biri olan, Enver Paşa'nın TUrkistan devleti ülküsünde önemli bır yer tutan özbekistan, Sovyetler Birliği'nde lslam unsurununen canlı olduğu cumhuriyetlerden biri aynı zamanda. özbekistan'daki lslam cemaati mensupları, dünyanın kökeni sorununda ve ahret konularında, Allah'a inanmayan partililerden farklı düşünüyorlar. Resmi ideolojisi ise, bu farklılığı kaynaştırmak için lslamın çalışmaya ilişkin hükümlerini ön plana çıkarıyor. Hazreti Muhammed'ın "Harama el surme" vasıyetının aJtı çizilerek, her Müslüman için tek bir yol olduğuna dikkat çekiliyor: "Namusla çalışma yolu. Insan için kutsal olan çalışmaktır. Çalışmayan insan saygıya layık dejildir. Çalı$an Büyuk Moğol Imparatoru Timur'un 1h$kentmuüaka işine göre ödttllendirilecektlr. Çünkö teki mezan. Özbekistan Ö Sovyet mozaiğinin bir parçası Başbakan TUrgui Özal'ın iki hafta önce Sovyetler Biriiği'ne yaptığı geziyi izleyen arkadaşımız Sedat Ergin, jprogramın en ilginç bölümünü oluşturan Özbekistan gezisi izlenimlerini Dergimiz için yazdı. sosyallzmin ilkesi, 'Herkesten yeteneğıne göre herkese işine göre'dir..". Orta Asya ve Kazakistan Müslümanları Diyanet İşleri MüdürlüğU özbekistan'ın başkenti Taşkent'te bulunuyor. Müdürlüğün başında Müftü Şamsutdinhan ibn Ziyautdinhan ibn t$an Babahan bulunuyor. Sovyetler Birlıği'nde yaşayan Müslümanlann dini lideri. Babahan, aynı zamanda Sovyetler Birliği'ndeki din adamlarının buraya geldiği barışı savunma ve nükleer savaşı önleme konferanslarının da faal Uyelerinden biri. zinde yer alan ve 447.400 kilomet^ J rekare genişliğinde bir yüzölçUmü Uzerinde kurulu olan özbekistan, Sovyetler Birliği'nin önde gelen tarım depolarından biri. Sovyetler Birliği'ndeki bitkisel yağ Uretiminin yüzde 20'si, pamuk elyaf üretiminin ise yüzde 62'sini özbekistan karşılıyor. özbekistan sanayide ise özellikle dokuma makineleri ve traktör üretiminde ileri bir düzeye ulaşmış. Planda, önUmüzdeki beş yıllık bir dönem içinde yüzde 26.4'lük bir üretim artışı hedefleniyor. Nüfusun yUzde 50'sinin 16 yaşın altında olduğu özbekistan'da 3'ü üniversite olmak üzere toplam 43 yükseköğrenim kuruluşu bulunuyor. Başkent Taşkent ise yeşillikler içindeki geniş bulvarları, dev binaları ıle Orta Asya'nın içinde son derece modern bır kent olarak yükseliyor. 1966'da şiddetli bir depremle yerle bir olan Taşkent, iki yıl içinde yeni baştan inşa edilmiş. Bir dönem Orladoğu'yu Hindistan'a, Avrupa'yı AsyaVa bağlayan yolların kesiştiği Taşkent bugün özbekistan'ın en önemli sanayi merkezi. 10 Göğsunde kahramanUk nişanıyla ki Hakverdi Nasreddinov. 82yaşında