Katalog

dı Sabıt Enışteyi tenlıyordun Ada Sahıllen türküsüne kulak vermen ıçuı seni uyardıgında. Çetele sılınnııştı, yenısını (utmuyordun, hesap sılınmıyordu Ne kadar suskunlaşlığını bır gün olsun farkettın mı kocanın' Bır gün, şad olmadığını düşündün mü' Kerpıç kerpıç yaptın sen evını Kerpıç kerpıç odalar, santım santım demırle kolonlar, tane tane kırernıtle çatı çıktın Akla gelen hcr şey pcra kende ahndı, bınktınlememedı önceden, paha lıya geldı, yordu senı ve ıçınde sıcak, renklı, duyarlı, çcyrcyc yayılabılır ne varsa kuruttu Hep hesaplar ıçındeydın Bır günlük süt ıkı kerpıç getırıyordu Bu hesapla yılda yedıyüz kerpıç alabı lecektın Çevrendekıler değıl, kendı özün bıle yok tu gözündc Inek ıkı oldu, ertesı yıl üç Senden yayılan şef talı ışıkları çekılıyordu, habenn yoktu Aklına zaman zaman da olsa bır korku olarak dUşmüştür kesınlıkte Ama çabuk unutuyordun, önemsemı yordun "Üç inekle kim olsa rv ymptınr" dıyor dun O ev bakraç bakraç yoğurt, bıraz eksık tutulmuj çelık lıtrelı kaplarla ölçülen sütle yapıldı Bu nun önemını soluğun tükenene kadar anlatma ya çalışmana karşın, kızın da oğlun da sana hak vermedı Sabıt Enışte zaten duygulandığı tek şeyle bıle çetelesı lııtıılma/ bır adamdı gözünde Ço Luklarından esırgedığın, o yüzden gözlerındckı önemını artırdığın sıcak, köpüklü ve yarpuz ko kulıı süt onları ve senı acaba daha mutlu etmez mıydı, dıye düşünmeden cdemıyorum şımdı Şa dıye Hala Lojmanından Fransız Askerı Mczarlığı'nın ya kınındakı arsaya kadar yürüyerek gıderdın, ker pıçlerı kucagında taşırdın, ıkıde bır kavga ederdın ustayla kaytarıyordu sana göre, ağır çalışıyordu O günlerde her sey ı^ını üşütür olmaya başlamıştı "Benım icimı uşıılrn, o evin sevdasına lutulmam mı kı/.ım" dıye sorma Senın ıçını UşUten Annem yıllar sonra anlattı öykünü BUyUmüş tünı, senın evın eskınıeye başlamıştı Gövdenın orasından burasından uyanlar alıyordun ama yıne özenmıyordun "geçer" dıyordun fcvıne kat çıkmayı ve kıracı almayı kafana koymuştun Senın kendını ve yakınlannı bu kadar zorlamanın nedenını anlayamıyordum Anneme soru yordum Senın kendını kanıtlama çabasında ol duğunu söylüyordu Annem senı lanıyordu Ço cukluğıımda, ıkınız ağız ağıza verdığınızde hep sen konuşurdun Takıldığın bır şey olunca kafanın arkasına lokatlar atardın hvet, böye bır tı kın vardı, unutmuşurn Annem zorladığı ıçın to parlanır, denıze gelır, bacaklarınızı dalgalara uza tırdınız Occclıklerınız ıslanır. yapışır Ingres Şımdı artık yoksun Nıhat Bey senden önce gıt mıştı Zaten sevdanı o güıılerde öğreıııp gülmüş tüm Nıhat Bey ve sen Olur mu hıç7 öyle uvum suzdunuz kı Nıhat Bey, göz doktoru, hattat Üç karı eskıtnıış Sen, Sabıt bnıştenın kansı, okıı man yazman yok övUnmelerın gıdıp gıdıp geçmış güzellığınlc, santım santım yükseltıp, parmak parnıak kapattığın evınc dayanıyor Nıhal Beyın senı bır pul gıbı gözden çıkarmasında şaşılacak yan göremıyorum Zaten onu suçlamak kımsc nın aklından geçmemış Son yıllarda sen bıle, sankı scvdası halıfe alınmış olaıı yokmuş gıbı, ya kından bıldığın bır öykıl olarak bakmışsın o es kı günlere Ara sıra, bılmcyenlerın neye yoracaklarını çıkaramadıkları bır ıkı kınayelı söz eder dın etmesıne, ama o da hakkındı Bu kadarcık şey ıçının soğumasına yetıyordu Nıhat Beyı ya şadığı sürece en çok sen uddıye aldın Bızler, bu çağda hattatlığa kalkışmasını aplallığına venyor duk Sen ona sevda gözüyle baktın Şadıye Hala Sevda gözü patlayan bahar gıbıdır, yamltır ınsan ları Geldı sanırsın, gclmemıştır Geçtı sanırsın, bın koku, bın yeşıl ve bın umutla önüne çıkar Senın o bakışın Demın söyledım, bahar yanıl tır Sevda gözü hayda lıayda Anneler çocuklanyla arkadaş olnıa ısteğını çok sonraları duyuyorlar Eskısı kadar, yahut eskıden sandığımız kadar sert görünmekten çekınıyorlar O yüzden belkı, senın neredeyse ellı yıllık gızını öğrendım Sen yoksun artık Ben senı konuşmak ıstıyorum Gençlığı ve yaşlılığı ıkı ayrı kışı gıbı anılarımda yer etmış olan senden, genç olanı sak lamak ıstıyorum Yaşlı olaııın çekıcı yanı yok çün kü Işıklı saçların, ışıklı tenın, ışıklı gözlcrınle yaşa bundan sonra Çok önemserdın güzellığı, öyle kal Anncmın anlattığı vc bır kuşluk zamanında başlayan yangınla öğlcyc varmadan kül olan evı görmedım Hıç önemı yok, kendım kuruverdım yenıden O evde bır sevdaya sırdaşlık edecek pek çok yer bulunuyordu Cennete açılan kapılar, cehenneme açılan kapılar, yalnız gırışı çıkışı olan karanlık kıler ve mutfaklar, apaydınlık erkân oda ları, sırat köprüsü gıbı geçıtlerle bırbırınden ay rılan yahut bağlanan bırıncı ve ıkıncı kadın daırelerı, ara kat merdıvenlerı, merdıven altları, mazgal delığı gıbı dar ama derın pencereler, cı hannüma pencereler, kullamlan ama gecelerı ayakların çekıldığı ve kullarulmayan, eşyalannın Ustlerı örtülü odalar, bır sürü sıkışacak, sıkıştı rılacak gızlı yerler, yUklükler, sayısız kapı arkaları gıbı gözden uzak bır yerden oluşuyor orası Bıtmez tükenmez ısler buyuruyorlardı sana kuş kusuz ama bırak duymak ıstemedığın ıçın duymamış olmayı, ıstcsen bıle duyamayacağın yer lcrde bırlıkte olabılıyordunuz GözUnU açmıştın, onu görmüştün ve sarılmaktan oynaşmaktan bık mıyordun Nıhat Beyı beklerken ış görmek, türkü söylcmek gıbı kolaydı Senın dudakların bal ta dındaynuş, gözlerın bahar yeşılı Saçların bat makta olan güneşı çagnştınr, kabarır, kıvrılır, yü züne boynuna dökülürmüş Senın oğul balını der lemış mıydı Nıhat Bey9 Güzellık tek başına nedır kı Şadıye Hala 7 Sen çok güvenmış olsan ona, umutlanmış da olsan, bunlar yetmcmış Susmuşsun hep Çok konusmaıı, sonradan edındığın bır huy Senın gü/ellığın ve annemle babamın evlenme sıyle sana da açılan büyük ev gönlünden geçen lerın gerçekleşmesıne yeterlı olmamış Dedemın bır arkadaşının oğlu olan Nıhat Bey, eve yenı gelen, hamlığı yıtmemış, güzellıjgı ve gövesı tomurcuklanmış kızdan hevesını çabuk almış Gıtmış ve dönmemış Sabıt Enıştenın sevgısının hıçbır olumsuzluktan dolayı azalmamış olduğunu hep bılmışsın Gıderek ıçıne kapanışı, onun ıçın bır ke? olsun parmağını oynatmayışından Nıhat Beye sunduklarını sevınçle sunmuş ama daha son ra o duyguları bır daha yaşamamışsın Nıhat Bey durmuş oturmuş bın olmamış hıç Ya çağlayan mış, ya kurumuş dere yatağı Ikısının ortası yok muş onun ıçın Onun mutsuzluğunun nedenı ola rak hep kendını görmüşsün "Buna inanmasında bir kolüluk yoktu" dedı annem "Vanun öyle sansın diye kaı>ı çıkmadım Curunı kınlmıslır çunku. " O senı ansızın bırakıp gıttığınde ınanmamış sın Mor krep gıysın uzun süre üstünden çıkma mış ÇünkU gözlenn morla mor, yeşılle yeşıl par larmış Hıç mor görmedım kı sırtında Aylar geçmış ama sen umudunu yıtırmemış sın Neden sonra mektubu gelmış Nıhat Beyın Dedeme yazılmış Herkesın ayrı ayrı halırını so ruyormuş Uç beş sözcükle Sonuna "Hanenizin dlger efradına selam ederira" dıye eklemıs O /a man senın de evın hızmetçılen, gündelıkçılcn gözüyle görüldügünU anlamişsın Beklemekten vaz geçmen akıllılıktı anncmc göre. Sana ıç çarpın tılan çagnstıran kapı artlannı, yüldüklen ve daha nıce sıze özel yerlerı unutmak ıçın, Sabıt Lnışte ye varmışsın Onu değıl, bır başkasını bulsalar mış, ona da varırmışsın Artık bır anlamı yok muş senın ıçın crkcğın Nıhat Bey mı kopmuş senden, yoksa babası mı karşı çıkrhış ve oğlunu tehlıkeden korumak ıçın dedemın evınden almış, bunu annem de bılmı yor Babam bıle ıçgüveysı olarak gırdığı o evde belırsızce, hafıfçe horlandığı kanısındaymış Sen ıse babamın öz kardeşı değılmıssın Böyle ıse Kımsc senı Nıhat Beyc denk bulmamıştır Baba mın sana bır uzak duruşu vardı Dınlerdı ama dınlerken gözlerınde sevgı ışığı yanmazdı Yardı mına koşar, yıne de senın ıçın uykularının kaç madıgını, ıçının tıtremedığını bellı ederdı Sen, sen bunları düşUndün mü? Sonradan unuttun, yahut unutmuş görünmeye alıştın Kı •anı geni.ei.ik yaşında kotaya verdın Sevecek yaşa gelmeden, çocukluktan çıkmadan Yeterınce çeyız düzmedın, ev yaptınyordun Boynu bükük kaldı kocasının karşısında Üç çocuk annesıydı, bır gün benı kıyıya çektı "Lojmanda soyunup, bir donla şotteyi gcçip denlze gittiglınlzi agzindan kaçırma gozunu seveyim Adamı dlzginleyemeın sonra Bilscn nasıl kıskanç, nasıl ofkelı " dedı O günlerde sekızınde, dokuzunda bır çocuktu Bu bıle namusuna mı dokunur bır kocanın? Sızın Sabıt Enışteyle yaşadıgınız şıır kadar şıır olmadı kı zının yaşamında Kocasına duyduğu korkuya ve Uç çotuguna sıkı sıkı sarılmıştı Başka ufku olmadı hıç Komaya gırmeden öncekı son gün, bır kâse çorba getıren kıracına son şakanı yapmışsın Sabıt Fııışte fıstıkhğını yıtırdıkten sonra yüzünden sılınmeyen hüznü ve her zaman kı sessızlığını aşan sessızlığıylc başucunda kımıldamadan oturuyor muş "Çorbayı bırak," demışsın "ıçecek hallm yok Yemekle içmekle aram kalmadı." "Bir ikl kaşık alıverteydin İjadiye Hanım. özendim de yaplıın, nu/el oldu." "Dunya, nımelini kesti benden. Tek yandıgım, senin de benim de şu ba>ımudaki erkekleri gomemt'ylşimi/ Şoyle agız ladıyla dul dolagı dolanıp deni/ kıyısna inemedlk l>ıştan kederliymif glbi görünüp, içimlzden sevıne sevınc soguk gazoz açtırtıp yuregimize yağ baglatamadık.." Şakaydı o sözün Söyleyıp geçtın belkı Belkı gerçek olmasım özleyerek üç günlük derın uykuya daldın, uyanamadın vc çekıp gıttın Adalara hıç gıtmemıştın D Io o I Burda Güller Biter... Yeni kuşaklar eskılere benzemıyor Hangı ış olursa olsun, bakıyorsun 'gırgır'ından alıyorlar Belkı iyi edıyoriar Eskiler ıçlerıne ataıiardı, yenıler dışarı vuruyorlar Çağdaş Gazetecıler Dernegı ıle Gırgır dergısının ortaklaşa duzenledıkleri karıkatür sergısi de çok gırgır Gezenler açılan deftere bır şeyler yazıyorlar Birı, "Boş ver, ha orası, ha burasıl" dıyor öteklnin yazdığı da şu "Biz Slz Aradakl ne? Bir duvar Hepsi o kadar " özcan Keskeç'ın sozleri bıraz dokunaklı "Içerden çıkalı bugün 4 ay, 14 gun oldu 12 Eylul'le beraber toplam 57 ay içerde kaldım. Bu karikatünst arkadaşlarla ismen olmasa da hep beraber oldum " Bırl de kelepçeye seslenıyor "Seni pulluk yapacağız, kelepçenin demın " Bir büyuk şaır hapıslik ıçın 'zor zenaat' der Bılmeyenler ıçın de terane' olur. Yanlışı doğrusu, eksiğı gedığı ıle bunca insanı haplslere dolduruyorsun, mahkemeler uzuyor, sonuçlar alınamıyor, yıllar geçiyor, sonra affın, ışkencenın adı 'terane' oluyor Bunca acı, hlç 'terane' olur mu? Olmazl Dışardan bakanlar öyle sanırlar Fransız direniş hareketlerine katılan klşılerın kurşuna dlzilmeden önce yazdıkları son mektupları okuyorum (De) yayınları Hayatı Sevıyorlardı' adıyla yayımladı Gerçekten de yaşamı çok sevdıklerı halde bir inanç uğruna ölume koşa koşa gıder gıbıler Daha on yedı buçuk yaşında iken kurşuna dizilen Guy Moquet söyle seslenıyor " Bütun arkadaşlarıma, çok sevdiğim kardeşıme son bır elveda llerde büyük adam olması içın derslertne İyi çalışsın On yedı buçuk yıl, hayatım kısa geçtil Hıçbır şeyden pışman değilim, sizlehn hepınizı bırakıp gitmekten gayri Daha başka söyleyebileceğlm hiçbir şey yok Hepınızden çocuk yüreğlmle kucaklayarak ayrılıyorum Son anda kklıma gelen Gerıde kalan herkes ölume gıden biz yırmiyedilllere layık olsunI" Bir de Gabrıel Perı var, partızanlık, gazetecilik ettiğini biliyoruz Adına şiirler yazıldığını da samyorum ölüme gülerek gıdıyor " Mıdl papazı bırazdan rehlne olarak kurşuna dlzileceğimi bıldırdi Bıraktığım eşyaları almanızı rica ediyorum Evrakımdan birkaçı belki hatırama yarartı olablllr Dostlarım bılsinler ki ömrumü adadığım Ideale sadiH kaldım, yurttaşlanm bilsinler kı Fransa 'nın yaşaması ıçın öluyorum Birazdan sevınçıl yarını hazırlayacağım " Hapisllk ıçın Ruhı Su usta, "Yattıgımız yerde güller bitecek" der ölüm dunyayı güzelleştirmek ıçin yola çıkmış olanlara ne kıl Bunaklar ölumden korkuyorlar.D 21