Katalog

Eğlenceyi başarmak... i İ istlyorum. Ama kendimi satmak istemem." Komet konuyu resım (peniür) ve çızım (dosen) arasındakı ayrıma Ketırıyor Topor sıır dürüyor "Fransa'da resim soylu bir sanaltır. (,'izim İM' banal sayılırdı. Daumier çok acı çekmiştir bu yuzden. Benim içinse bu onemli değil. Ama ikisi arasındaki tek fark, sanırım fiyat farkı." "Kendimi kendime karşı hasım gibi görmedim hiç" diyen Fransız çizerinin amacu Idnlruzca bir tek Tbpor Roland Topor anlatıyor: . . Olay geçen gece oldu. Parıs X de Faubourg SamtHonori sokağtndakı evımde sakın sakın uyuyordum Nedenım bümıyorum bırden uyandım. Garıp bır korkuyla guzlerim koskocaman açık yalakta uzanmiftım. Pencerede bır gölge helırdı. Zayıfsokak ışığında ıçerı atlayan bır adam oldu. Telaşsızca çalışma masama doğru ytirüdü. Yenı bıtırdığım, pek defena bulmadığım bır desenim duruyordu masanın üstünde. Ay ifiğında 'zıyaretçımın' kalemının kıiçük bloknotunda gezındığını gördıim Sadece desenı ıncelemek ıçın durdu bır an Sonra kımıldamaya başladı Kopya çekıyordu! Desenımı çalıyordu! Şeytanca ışıni bıtırmce adım adım pencereye yaklaştı, bır ayağını Ote tarafa attı. Tam bu sırada bir ışık hıizmesı hafifçe yuzünu aydmlattı. Hayret çığlığı atmaktan kendımı alamadım. Roland Topor'du bu! Arkadaşım! Kardeşım! Çıftım! Çığlığımdan korkmuş oiacak. Dengesını kaybetti ve beşıncı kattan aşağı uçtu. Kaldırıma yapıştt, kaldı. Şımdı yalmzca bır tek Roland Topor var. Kım ne derse desın sanırım o bemm.yy Topor'un çiıglleriyle Tbpor. lopor bır başka söyleşıde (•) şöyle dıyoı dır "Desen vapmadıgım zaman yaşaınak için hiçbir gtlırım yok. Desen yapma/sam meteliksizıın.. (, ı^n' romansa bamha^ka bır se>. Tek bır kagıdın ustune bir suru desen yapmak gerek. Itıı da benım ısım degıl, çunku çok calışma istiyor. Ben çalısmayı azaltmaya ugnışıyorum. Daha a/ çalışma en iyisi. Daha az zaman harcamak. Desenlerdc çoğunlukla insanların hayranlıgını çeken >c> çalışma, desenierin i>leııınıslıfci. ('stclik desende lutucu bir doncıııdmiz. (kunu^ına 1980'de gt\ı>or 1 O ) Bu >u/den de i>i desen, çok çizgili 'güzel sanatlar' deseni oluyor. Ben, ben de bu yu/den çok çizgiyle çalışıyorum (guluşnıeler).." Gülüşnıeleı bızını soyleşı masasından da yukselmeye başlanıadan ÖIKC Topoı resımk çızım arasındakı tarkı, vizımın yayıınlanı yor olmasına bağlıyor ve eklıyor "Desen bir bildiri oluyor, okunabilir birşey oluvor. Rısimse okunabılecek bır şeye donuşemiyor. Dar bir izlejicisi var onun." Ve Komet'ın 'Sanat eseri bir oneridir' dıye başlattığı, kaışılıklı sorulıı yanıtlı ama tek yanlı süren konuşma, çevııı çorbasına dönüşünce gulüşmeler kahkaha olup patlıyor masada Bu arada Topor da not almaya başlıyor ve açıklıyor "Guzel bir oyun konıısu buldum; 'Delı Çevırmen' onu noüuyoruın. Çtldıran bir çevirmen neler yapabilir?" Komet takılıyor: "Bana deli mi dedin?" "Çevirmcnler genellikle delidir" Patricia da dayanamıyor, düzgün bır Türkçe ıle söze gıriyor. "Şoyle böyle..." Ve tabıı kahkahalar lopor sürdürüyor: "Dogru mu bilmiyorum. Duyduguma gbre Hirosima'nın bombalanması sorunu ile ilgili ABD ullımatomuna Japonların verdikleri yanıtın çevirisi 'No' yani hayır, sonuna kadar devam edecegiz. Oysa aynı sozun Japonca karşılıgı 'düşüneceğiz, tartışabılırız' anlamına da geliyor. ABD ise bastan kararlı oldugu için çeviri faslını ve çevırı ışinı bir yana bırakıyoruz Anlaşmak ıçın gülmek herkese yetiyor Biraz aklımda kalanlardan, bıraz kasetten ve küçük kâğıtlara alınmış küçük notlardan, bıraz da başka kaynaklardan derleyerek yazıyorum söyleşıyı. Hangı soruya karşılık olduğunu bılmedığım bir yanıtta şunlar var: "F.vel çi^gilerim zaman içinde değiştiler. Oysa yayın yonetmenlerı, gordukleri >eyleri islcrler, çizere onları empoze etmeye çalışırlar. Aykırı işler, yaygınlık kazanmadık TAN ORAL • K cndınden öncekı çızerlerden ve çağdaşlarından kesınlıkle bambaşka olmak gıbi bır özellik taşıyan Roland Topor ıle yaptığımız konuşma da yıne Toporvarı oldu. Benzerıne rastlanamayacak türden, bambaşka bir konuşma Daha doğrusu konuşma değıl de bır türlü konuşamama. Topor, Simavi Karikatur Yanşması Seçıcıler Kurulu'nda bulunmak üzere ulkemue gelmıştı Ankara'da güzel bır eylül akşamı yıne Eylül adında güzel bır yerın loş bahçesınde Topor, kız arkadaşı Patricia, ressam Komel ve ben söyleşıp gulüşüyoruz Daha çok da gülüyoruz. Masada oturduğumuz süre ıçınde açık tuttuğum kü(,ük kasetçaları sonradan dınledığımdc, ıçınde bol bol atılan kahka hadan başka yazabileceğım pek az şey bulabıldinı. Komet çevırmenlık yapıyor, ben Topor'a soru sormaya, o da yanıt vermeye çabalıyor. Patricia ıse gecenın tadını çıkarıyor Sanat ve hayatla ılgılı konular Komet'ı heyecanlandırıyor Tartışmak, çevırı yapmaklan daha çekıcı gelıyor ona, sorulan da yanıtları da sahipleri ile tartışıyor Ancak bunu yaparken çoğunlukla, benimle Fransızca, Topor'la da Türkçe konuşmayı sürdürUyor. Ve kahkahalar ardı ardına patlıyor tabıı. Kısa bır süre sonra da soruyanıt ça buyuk skandal yaratmazlar." Topor burada, daha önce öğrendiğı Türkçe müstehcen bir tekerleme söyledı ve ekledi: "Bu sozleri burada soylemem bir skandala yol açmadı. Ama aynı sozleri bir mikrofonda soyleseydim ortalık birbirine girerdi. İktidarların karanlık duzenleri sarsılınca, birCakım sorumsuzlar oyunun duzenin) bozunca skandal oluyor. Çıinku toplumlann, gorunur kurallara ilişkin tç dirençleri kuvvellidir. Burjuva toplumda sanalçı, kendinden beklenenleri yapabildigini gosterir, sonra yapacagım yapar. Ben yaptıgım şeyleri satmak 1938 doğumlu olan Roland Tbpor, Paris* yerleşmiş bir Yahudi ailesinln çocuğu idL "Çüguı afk", 1971