Katalog

O kuduğum Kitaplar METİN CELÂL Kitap fuarıyla gelen kitaplar İstanbul Kitap Fuarı bu yıl onur konuğu olarak Çin Halk Cumhuriyeti’ni ağırlıyor. Binlerce yıllık siyasi ve ekonomik ilişkimiz olan bu ülkenin kültürü, özellikle edebiyatı ile tanışıklığımız pek fazla değil. Çin edebiyatından çevrilen kitapların sayısı çok az ve çoğu İngilizce ya da Fransızca gibi ikinci dillerden çevrilmiş. in edebiyatından listemdeki ilk kitap geçen yıl Nobel kazanan Mo Yan’ın başyapıtı sayılan ve Marquez’in Yüzyıllık Yalnızlık’ı ile karşılaştırılan “Kızıl Darı Tarlaları” (çev. Erdem Kurtuldu, Can yay.). Jiang Rong’un “Çin’de satış rekorları kıran romanı” diye tanıtılan “Kurt Totemi”nde (çev. Avi Pardo, Doğan Kitap) Moğolistan’a gönderilen Çinli bir öğrencinin başta kurtlar olmak üzere hayvanların bu topluma etkilerini gözlemlemesi, kurtlara odaklanan kültürü tanıması anlatılıyormuş. Kanlı bir tecavüzden sonra hiç tanımadığı bir odada uyanan kahramanının hayatta kalma kararlılığını anlatan Çin’in genç kuşak yazarlarından Xiaolu Guo’nun “Sessiz Çığlıklar”ı da (çev. M. Murat Sezer, Callisto Kitap) hem konusu ile hem de anlatımı ile ilgiyi hak ediyor. Pai Kit Fai “Cariyenin Kızı” da (Çev. Pınar Atik, Akıl Çelen Kitaplar) Çin’in imparatorluk döneminde kadın köleliği sorununa odaklanıp bir anne ve kızının erkek egemenliğine karşı mücadelesini anlatıyormuş. Dört bin yıllık bir tarihe tek bir kitapla göz atmak olanağı sunan Ray Huang’ın “Çin Tarihi” (Çev. Atilla Sönmez, Bilgi Üniversitesi Yay.), Çin felsefesinin tarihini ayrıntılı olarak ele alan ilk eser olarak tanıtılan Fung YuLan’ın “Çin Felsefesi Tarihi” (Bilgi Üniversitesi Yay.) ve Çin Halk Cumhuriyeti’ni kuran partiyi anlamak açısından “Çin Komünist Partisi Tarihi Cilt: 1” de (Canut yay.) iyi bir başlangıç olabilir. Tabii Mao Zedung’un seçme sözlerinin yer aldığı, dünyanın en çok okunan kitaplarından biri olan “Küçük Kırmızı Kitap”ı (Çev. Duygu Aydın, Epos yay.), altıncı cildine ulaşan “Seçme Eserleri ve Şiirler”i de (Kaynak yay.) okunacak kitaplar listesine eklenmeli. KISA BİR LİSTE... Yaz boyunca süren durgunluğa uzun bayram tatili de eklenince yayınevleri kısa bir zaman diliminde birçok iyi ve okunmaya değer kitabı art arda yayımlamak durumunda kaldı. Bu kadar çok kitabın arasından zaman ayırıp okunacakları seçmek de onlara yeterli bütçeyi ayırmak da mümkün görünmüyor. Yine de S A Y F A 18 n 7 K A S I M rılamaz olanı onarmaya çalışan insanların öyküleri bir araya gelmiş. Meksika’nın Kirli Gerçekçilik akımının en ilginç yazarlarından Guillermo Fadanelli’nin romanı “Rock Hudson’un Öteki Yüzü” (çev. Hakan Özkan, Özgür yay.) “suç işlemenin gazoz içmek kadar sıradan olduğu bir alemde gezintiye çıkıyoruz” diye tanıtılıyor. “Lizbon’a Gece Treni” ile tanıyıp sevdiğimiz Pascal Mercier’in Türkçedeki yeni romanı “Sahnede Ölüm”de (Çev. İlknur Özdemir, Kırmızı Kedi yay.) taşıyamayacakları kadar ağır bir sırrı paylaşan iki kardeşin yaşadıkları anlatılıyor. ŞİİR SEVERLER İÇİN Şiir severler için İstanbul Kitap Fuarı’nın en önemli müjdesi Gülten Akın’ın yeni kitabı “Beni Sorarsan” (Yapı Kredi yay.) olsa gerek. Yeni şiir kitabını yayımlayan bir usta da Cevat Çapan. Kitabının adı “Su Sesi” (Yapı Kredi yay.), Turgay Fişekçi’nin seçme şiirleri “Ayrılık Sonu” (Sözcükler yay.) adıyla kitaplaşmış. İstanbul sokaklarının en tanınmış şairlerinden Hüseyin Avni Dede’nin toplu şiirleri 288 sayfalık tek bir ciltte “Tek Şekerli Çınaraltı” (Altıkırkbeş yay.) adıyla yayımlamış. Küçük İskender yeni şiir kitabı “Ali”de derin bir aşkı anlatmış. Onur Caymaz Bedri Rahmi Eyüboğlu Şiir Ödüllü “Pervaneyle Yaren” adlı dosyasını daha önce yayımlanmış Behçet Aysan Şiir Ödüllü “Bak Hâlâ Çok Güzelsin” adlı şiir kitabı ile tek kitapta bir araya getirmiş (Tekin yay.). Mustafa Erdem Özler’in “Tarih Ayı Öfkesi” (Metis yay.), Cevdet Kudret Şiir Ödülü’nü kazanan Fırat Caner’in “Zeval”i (Yasak Meyve), Mehmet Can Doğan’ın “Üvey İkiz”i (Yapı Kredi) ve geçen yıl neler olmuştu diye hatırlayıp 2012’nin en güzel şiirlerinden bir seçme okumak isteyenler için Şeref Birsel ve Cenk Gündoğdu’nun hazırladığı “Şiir Defteri: Şiir ve Hayat 2013” (İkaros yay.) listemdeki şiir kitapları. Çağdaş Türk edebiyatının büyük deneme ustası Salâh Birsel’in “Paf ve Puf”unun yeni baskısı (Sel yay.), “Ben şiirsel yetileri olan bir filozof değil, felsefeyle hayat bulan bir şairdim” diyen Pessoa’nın çoğunu İngilizce kaleme aldığı “Felsefi Denemeler”i (çev. Ümit Şenesen, Aylak Adam yay.) merak ettiğim deneme kitaplarından. Murat Belge’nin roman ve şiirde Ermenilerin hangi bakış açısıyla kimlik kazandığını, milliyetçi anlayışın nasıl yansıdığını araştırdığı “Edebiyatta Ermeniler”i (İletişim yay.) konuyla ilgili tek ve önemli kaynak. Belge’nin kitabı kuşkusuz Kevork Bardakjian’ın Ermeni edebiyatının son beş yüz yılına ışık tutan “Modern Ermeni Edebiyatı” (Çev. M. Aktokmakyan – F. Ünal, Aras yay.) ile birlikte okunacak. Kitaplık dergisi editörü, öykücü Murat Yalçın’ın şair ve yazarların dergi editörüne yazdığı kurmaca öykülerden oluşan ve isminden başlayarak neşeli bir okuma vaat eden “İçimde Oğuz Atay ile Orhan Gencebay İkizi Yaşıyor”u (Can yay.) en çok kızılacak ve gülünecek kitaplar listesinde ilk sırada. Hilmi Tezgör’ün Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarında Şiir 1929 – 2005 alt başlığını taşıyan incelemesi “Bin Atlı Akınlarda Çocuklar” (İletişim yay.) ise yıllardır bitmeyen ders kitaplarında edebiyat tartışmaları için önemli bir kaynak. n K İ T A P S A Y I 1238 Ç İstanbul Kitap Fuarı’ndan alınacak kitaplar için kısa bir liste yapmayı deneyeceğim. İlk sırada kuşkusuz büyük usta Yaşar Kemal’in 1960’ların sonunda yazdığı ve yeni yayımladığı “Tek Kanatlı Bir Kuş”u (Yapı Kredi yay.) var. Kitap “toplumda bulaşıcı bir hastalık gibi yayılan korkunun destansı bir romanı” diye tanıtılıyor. Orhan Pamuk seçme eserlerinden oluşan “Ben Yaz boyunca süren durgunluğa uzun bayram tatili de eklenince yayınevleri kısa bir zaman diliminde birçok iyi ve okunmaya deBir Ağacım”ı (Yapı Kredi ğer kitabı art arda yayımlamak durumunda kaldı. İstanbul Kitap yay.) “Bu kitapta, şimdiye Fuarı’nda bu kitaplar arasından seçme yapmak zor olacak... kadar yazdığım sayfayen sevgiden mürekkep öyküler”le gelilardan, en kolay anlaşılabilir ve en güçlü yor okur karşısına. Hikmet Temel Akarsu olanları seçmeye çalıştım” diye tanıtıyor. “Dışarıdan parıltılı, ışıltılı, yaldızlı gözüken Mehmet Eroğlu’nun doksanlı yılların şairler dünyasının içsel acılarını, özlem ve Güneydoğusu’nu birbirine karşı savatutkularını, biçare adanmışlığını, kimi zaşan bir erkek ve bir kadın kahraman man dekadan yaşam tarzını, kimi zaman üzerinden anlattığı “Rojin” (İletişim yay.) soylu feragat duygusunu ve çılgınlıklarını ile Fay Kırığı Üçlemesi’ni tamamlamış. gözlerimizin önüne seriyor” Şairlerin İbrahim Yıldırım yeni romanı “Madam Barbar Sofraları’nda (Doğan Kitap). AhSamatya ve Diğer Şüpheliler”de (Doğan met Ümit’in bir yılbaşı gecesi işlenen bir Kitap) 1970’lerin başında Samatya’daki cinayetin izini Beyoğlu’nun arka sokaklabir apartmanda gerçekleşen üç şüpheli rında Komiser Nevzat’la birlikte sürerken ölüm olayının izini yine kendine has kurgünümüz kent hayatının birçok sorununa gusu ve anlatımı ile sürüyor. Şebnem da değiniyor “Beyoğlu’nun En Güzel İşigüzel’in “Bir Aile Tarihçesi Bir YaşaAbisi”nde (Everest yay.). möyküsü” alt başlığını taşıyan “Venüs”te “Uçurtma Avcısı” ve “Bin Muhteşem (İletişim yay.) bu alt başlığa yaraşır bir Güneş” ile çok sevilen, okunan Khaled biçimde 1908’de “Boğaz suları üzerinHosseini’nin yeni romanı “Ve Dağlar deki bir sandalda gözlerini dünyaya açan Yankılandı” da (Çev. Püren Özgören, kahramanın” yaşamöyküsünün izlerini Everest yay.) Afganistan’ın küçük bir köbugüne kadar sürüyor. Yekta Kopan’ın yünde doğan ve okuru Kâbil’den Paris’e, yeni romanı “Aile Çay Bahçesi”nde (Can San Francisco’dan Tinos Adası’na taşıyay.) ise Saatçi Nejat Bey ile ev hanımı yan bir öykü anlatılıyor. Julian Barnes’ın Meral Hanım’ın kızı Müzeyyen’in son “2008’de kaybettiği ve yazdığı bütün nefesini vermesini beklediği babasının kitapları adadığı karısının ardında bırakbaşucunda ailesi ve kendisi ile giriştiği tığı derin boşluğu betimlediği” romanı hesaplaşmanın öyküsü anlatılıyor. Başar “Hayat Düzeyleri” (çev. Serdar Rıfat KırBaşarır’ın yeni öykü kitabı “Teklifinizle İlkoğlu, Ayrıntı yay.) “daha önce bir araya gilenmiyorum” (Can yay.) “yaşamın insagetirilmemiş iki şeyi bir araya getirirsiniz nı köşeye sıkıştırdığı, onun canını yaktığı ve hayat değişir” düsturunu hatırlatıyor. her parçasına başkaldırıyor. İçerdiği mi“Oskar Wao’nun Tuhaf Kısa Yaşamı” zaha, taşkın zekâsına ve akıcılığına bayıile tanıdığımız Junot Diaz’ın Türkçelacaksınız” diye tanıtılıyor. Yalçın Tosun deki yeni kitabı “Ve İşte Onu Böyle üçüncü kitabı “Dokunma Dersleri”nde Kaybedersin”de (Çev. Avi Pardo, Domin(Yapı Kredi yay.) “Tutku, keder, utanç, go yay.) kaybedilen aşkların ve artık onapişmanlık, nefret, dostluk ve dile gelme2013 C U M H U R İ Y E T