Katalog

nsanoğlu, zamanı da uzamı da kafasına göre bölebiliyor gerektiğinde. “Donuk kare”ye dönüştürüp, tadını çıkarabiliyor bunun, çok doğal bir tutummuş gibi bu. Örneğin “1” sayısını alalım, 1’den 9’a dek bir örnek gidiyor sanki, ama 9’dan 10’a ya da 99’dan 100’e geçerken birden dikiliveriyoruz sayımda. Hele yaş almada, kutlamada, nesneleri sıralamada… Kaynayan sudaki ilk kabarcıklanma, uçağın havalandığı ya da yere konduğu an, tomurcuklanan ağaç, ilk adımını atan bebek, yuvasından kendini ilk kez boşluğa bırakan kuş, bu tür bir süreci mi dile getiriyor?… İyi de zamanı böyle almayı gerektiren bir “zor” mu var? İ Kitaplar Adası M. SADIK ASLANKARA 999... Akal, Oktay Akbal, Zeliha Akçagüner, Osman Akalın, Dursun Akçam, Mehmet Akçınar, Betül Akdoğan, Doğan Akhanlı, Ferda İzbudak Akıncı, Üstün Akmen, Doğan Aksan, Ömer Asım Aksoy, B.Sadık Albayrak, Sabahattin Ali, Sedat Alp, Necmiye Alpay, Ulviye Alpay, Atila Alpöge, Ümit Altaş, Hikmet Altınkaynak, Metin Altıok, Zeynep Altıok, Nilüfer Altunkaya, Metin And, Melih Cevdet Anday, Mehmet Anıl, İnci Aral, Cahit Armağan, M.Sunullah Arısoy, Kaan Arslanoğlu, Hüseyin Atabaş, Erdal Atabek, Falih Rıfkı Atay, Mustafa Kemal Atatürk, Kemal Ateş, Fatih Atila, Rona Aybay, Kadir Aydemir, Lütfiye Aydın, Eren Aysan, Sezer Ateş Ayvaz, Aziz Nesin. B: Onat Bahadır, İbrahim Balaban, Mürşit Balabanlılar, Ufkun Balkış, Selçuk Baran, Eugenio Barba, Mehmet Başaran, Başar Başarır, Nezih Başgelen, Oya Baydar, Derman Bayladı, Faik Baysal, Hüseyin Beşer, Nurhayat Bezgin, Asım Bezirci, Hikmet Birand, Salih Bolat, Andre Bonnard, Sadi Borak, Aydın Boysan, Fuat Bozkurt, Nart Bozkurt, Heinrich Böll, Bertolt Brecht, Nevra Bucak, Sevim Burak, Orhan Burian, Muzaffer Buyrukçu, Zakire Büyükfırat. C: Onur Caymaz, Peride Celal, Zeynep Cemali, Cemal Süreya, Demirtaş Ceyhun, Jolan Chang, Maneewan Chia, Mantak Chia, ColeChinoy, Yıldız Cıbıroğlu. Ç: Yücel Çağlar, Mehmet Çakır, Levent Çalıkoğlu, Gönül Çatalcalı, Anıl Çeçen, Anton Çehov, Halit Çelenk, Behçet Çelik, Mukaddes Erdoğdu Çelik, Necmettin Çepel, İnan Çetin, Engin Çetinbağ, M.Zihni Çetiner, Hikmet Çetinkaya, Muazzez İlmiye Çığ, Mustafa Çıkar, Elif Çınar, Berrin Avcı Çölgeçen. D: Charles Darwin, Haydar Demir, Metin Demirtaş, Efnan Dervişoğlu, Diderot, Oğuz Dinç, Sevim Korkmaz Dinç, Abidin Dino, Zafer Diper, Şakir Doğan, Ersin Doğer, Sulhi Dölek, Ahmet Duman, Faruk Duman, Nursel Duruel. E: Gerhard Ebert, Niran Elçi, Friedrich Engels, Gülseren Engin, Eylül Eraslan, Leylâ Erbil, Ali Erdoğan, Aslı Erdoğan, Şenol Erdoğan, Şeref Erdoğdu, Muzaffer İlhan Erdost, Refik Erduran, Doğan Ergun, Perihan Ergun, Hakan Ergül, Abdullah Rıza Ergüven, Hasan Erkek, Canan Yücel Eronat, Feyzullah Ertuğrul, Esat Paşa, Halide Eşber. F: Fazlı Necip, Şükran Farımaz, Fethi Naci, John Freely. G: Albert Gabriel, Can Gazalcı, Macit Gökberk, Handan Gökçek, Erbil Göktaş, Mehmet Güler, Murat Gülsoy, Semih Gümüş, Deniz Günal, Kemal Gündüzalp, Burhan Günel, Kemal Günen, Müyesser Güner, Necati Güngör, Nevzat Güngör, İlhan Güngören, Bekir Sami Günsav, Mehmet Günsür, Vedat Günyol, Nedret Gürcan, Fatma Gürel, Melisa Gürpınar, Nedim Gürsel, Fevzi Güvemli. H: Celâl Hafifbilek, Halikarnas Balıkçısı, Hasan Hüseyin, Yaroslav Haşek, Feyza Hepçilingirler, Erol Hızarcı, Ian Hodder, Johan Huizinga. I: İhsan Ilgar, Rıfat Ilgaz İ: Şule İbiş, Aydın İleri, Selim İleri, Attilâ İlhan, Celal İlhan, Müge İplikçi, Nazan İpşiroğlu, Zehra İpşiroğlu. J: James Joyce. K: Tarık Dursun K., Süheyla Kadıoğlu, Lütfi Kaleli, Ceyhun Atuf Kansu, Işık Kansu, Özcan Karabulut, Remzi Karabulut, Emin Karaca, Nurhan Karadağ, Karin Karakaşlı, Hidayet Karakuş, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Cemil Kavukçu, Deniz Kavukçuoğlu, Hasan Kaya, Mehmet Ali Kaya, Bilal Kayabay, Nesrin Kazankaya, Mehmet Ali Kılıçbay, Kemal Tahir, Yıldırım Keskin, Saba Kırer, Gürsel Korat, Azime Korkmazgil, Hamdullah Köseoğlu, Ayşe Kulin, Milan Kundera, Şükran Kurdakul, Özgür Kurtuluş, Günhan Kuşkanat, Uğur Kutay, Cahit Külebi,İsmet Kür. L: Laotzu, V.İ.Lenin. M: Mahmut Makal, Guy de Maupassant, Katherine Mansfield, Gabriel García Márquez, Karl Marx, James Mellaart, Mehmed Kemal, Memet Fuat, Nezihe Meriç, Seviye Merih, Rıfat Mertoğlu, Uğur Mumcu. N: Nesrin Nebati, Necdet Neydim, Özdemir Nutku. O: Münevver Oğan, İskender Ohri, Yiğit Okur, Leyla Ruhan Okyay, Yılmaz Onay, Zeynep Oral, Orhan Kemal, Orhan Mithat, Ö: T.Yılmaz Öğüt, Işık Öğütçü, Sami Yaşar Ölçer, Ömer Seyfettin, Ahmet Önel, Erdal Öz, Turgut Özakman, İlknur Özdemir, Sevgi Özel, Kemal Özer, Işıl Özgentürk, Agâh Özgüç, M.Cemil Özgül, Hasan Özkılıç, Demir Özlü, Murat Özmen, Nafize Öztok, Kadir Öztopçu, Serhat Öztürk, Adnan Özyalçıner, Lütfi Özgünaydın, Can Özoğuz, Mucize Özünal. P: Feyza Perinçek, Uğur Pişmanlık. R: Pierre Renouvin, Kevser Ruhi, Ruşen Hakkı. S: Mehmet Zaman Saçlığlu, Jale Sancak, Ayşe Sarısayın, Nicola Savarese, Betül Sayın, İlhan Selçuk, Sabahattin Selek, Leyla Serpil, Miyase Sertbarut, Akın Sevinç, Dinçer Sezgin, Cafer Solgun, Souad, Sevengül Sönmez, Deniz Spatar, Stanislavski, Nevzad Sudi, Özgür Soylu, Mine Soysal, Ayşe Şule Süzük. Ş: H.Nedim Şahhüseyinoğlu, Murat Şahin, Seray Şahiner, Enver Behnan Şapolyo, Mehmet Can Şaşmaz, Cevdet Şemsioğlu, Birnur Şener, Sevda Şener, Salim Şengil, A.M.C. Şengör, Attilâ Şenkon, Handan Şenköken, Ferhan Şensoy, Aydın Şimşek, Tahsin Şimşek, Bilâl N.Şimşir. T: Gülay Talaslı, Tayfun Talipoğlu, Ülkü Tamer, İrfan Tan, Fevziye Abdullah Tansel, Cahit Sıtkı Tarancı, Berin Taşan, Nihat Taydaş, Güngör Tekçe, Nurhan Tekerek, Latife Tekin, S.Sıtkı Tekmen, Ahmet S.Teymur, Mahmut Tezcan, Afşar Timuçin, Naim Tirali, Cafer Tiryaki, Tahsin Tokmanoğlu, Meral Tol Cumhuriyet Kitap, elinizdeki 999. sayısıyla benzer bir adım atmaya hazırlanıyor denebilir görece, sonra 1000. sayıya ulaşacak… Oysa ilerleyen yıllarda 100. sayı gibi 1000. sayı da aşılmış, bir daha yaşanmayacak zaman kesiti bağlamında geçmişin belgesi, verisi niteliği taşıyacak yalnızca… Cumhuriyet Kitap’ta on beş yıldır yazıyorum. 20 Şubat 2003’ten bu yana da “Kitaplar Adası”nda sürdürüyorum yazmayı… Masamın başına geçip şöyle bir havalandırmaya giriştim köşenin yazı dosyalarını… Yedinci yıla ulaşırken neler yapmışım, 1000. sayı öncesinde bir muhasebesini çıkarayım istedim bu çerçevede yaptığım yazarlığın… Bu haftaki “Kitaplar Adası”nda, bunları deşeyim istiyorum biraz da… Ama gelin, hangi yazarlara yer açmışım bunları gözden geçirelim önce… “KİTAPLAR ADASI”NIN YAZARLARI... Şair, öykücü, romancı, oyun yazarı, denemeci, eleştirmen yazıncılarla öteki sanat türlerinin verimleyicileri, sonra bilimci, incelemeci, gazeteci, gezgin vb. yazarlar soyadlarına göre şöyle dağılım gösteriyor bu yazılarda: A: Yunus Nadi Abalıoğlu, Sait Faik Abasıyanık, Süheyla Acar, Bilgin Adalı, H.Ömer Adıgüzel, Samet Ağaoğlu, Sevim Ak, Aytül luoğlu, Hasan Ali Toptaş, Necati Tosuner, Henri Troyat, Pars Tuğlacı, Mahmut Tunaboylu, Mustafa Tuncel, Ömer Tuncer, Mete Tunçoku, M.Kemal Tutkun, Şerafettin Turan, Asuman Tümer, Erdoğan Türer, Sibel K.Türker. U: Nurer Uğurlu, Tuncer Uçarol, Bilge Umar, Nermi Uygur, Mehmed Uzun. Ü: Hilmi Ziya Ülken, Muhittin Ünal, Şemsettin Ünlü, Ahmet Ünver, Tülay Üstündağ, Aydın Üstüntaş W: D.W.Winnicott. Y: Öner Yağcı, Hürriyet Yaşar, Aydoğan Yavaşlı, Yasemin Yazıcı, Mavisel Yener, Neşe G.Yeşilkaya, Hayri K.Yetik, Cemal Yıldırım, Mustafa Yıldırım, Ahmet Yıldız, Ergin Yıldızoğlu, Çetin Yiğenoğlu, Özen Yula, Doğu Yücel, HasanÂli Yücel, Tahsin Yücel, Sevda Yüksel Z: Nihat Ziyalan. Toplam 372 yazar. Kitapları üzerinde yoğunlaştığım bu yazarlar arasında yabancıların oranı %5’in biraz üzerinde. Bir de yalnızca kitaplarına değindiğim yazarlar, öykü, roman, oyun dosyalarını okuduğum gençler, kıyıda kalmış dergilerdeki yazılarından söz ettiğim verimleyiciler var. Bunları da hesaplarsak “Kitaplar Adası”na konuk ettiğim yazar sayısı 500’ü bulur herhalde… Ben yine de değindiğim değil, üzerinde durduğum kitapları ölçü alayım. Adlarını andığım 372 yazarın 96’sı kadın. Saptayabildiğim kadarıyla 48’i genç (40 yaş altı). Demek ki “Kitaplar Adası” yazarlarının yaklaşık dörtte biri kadın, yedide biri genç… Ancak oran yazınsal verimlerde çok daha yükseliyor, sözgelimi kadınerkek yazar oranı eşitleniyor, gençlerin oranı da üçte bire çıkıyor… “KİTAPLAR ADASI”NIN KİTAPLARI... Bir iki günümü ayırınca gördüm gerçeği, toplam 750 kitabı konu almışım “Kitaplar Adası”nda. Vakıf, dernek, kurum vb. kuruluşlarca çıkarılan yayınlar, katalog, andaç vb. belge türü ile dizibölüm halindeki kitaplar, sempozyum, oturum vb. etkinliklerde sunulan bildiri kitapları bu sayının dışında. Listeye eklemediğim azımsanmayacak sayıda albümkitap var ayrıca… Sonra öteki sanat alanlarına, sözgelimi resme, yontuya, müziğe, tiyatroya vb. özgülenen seçki, almanak vb. bağlamında nitelenebilecek öyle çok kaynak var ki hesaba katmadığım… Değindiğim, sözünü ettiğim kitaplarla okuduğum dosyaları da buna eklersek sayı 1000’i de geçer herhalde… 750 kitabın 50 kadarı çocukgençlik yazını verimi. Kaba yuvarlamayla kitapların tür dağılımı da şöyle: Öykü: 215, roman: 150, denemeeleştiri: 80, oyun: 35, şiir: 30. Bu sayılar, “Kitaplar Adası” yazılarının yaklaşık yarısını öyküyle romana özgülediğimi, sonuçta öteki yazınsal türlerle birlikte en az üçte ikilik bölümünü yazınsal verimlere ayırdığımı gösteriyor. Geriye kalan üçte birlik 240 kadar kitap da bilimsel, düşünsel kitaplarla teknik bağlamda inceleme, araştırma kitaplarından, anlatı, anı, seçki, gezi, mektup, türlerinden oluşuyor demek ki… Yazılarım üzerine tuttuğum notlar on beş sayfayı buldu diyebilirim. Bu da çalışmalarımı değerlendirmek için bir fırsat yaratmış oldu. Böylece “Kitaplar Adası”na yönelik enikonu dayanakları olan bir karşı eleştiri olanağı buldum kendimce… 999’DAN 1000’E “KİTAPLAR ADASI”... Toplamda birkaç bin sayfaya yayılan “Kitaplar Adası” yazılarını neşterleyen bu sayısal veriler, ne yalan söylemeli pek sevindirmiş değil beni… Sayfaya yoğun emek veriyor olmak, kitapların yüzeysel çalkantılarını aşıp bunlara derinlemesine dalmaya çalışmak bu tablonun hafifletici nedenlerine dönüşmemeli… Öyleyse bir şeyler yapmalıyım… Neyi hedefliyorum bu yazılarımla, ne anlama geliyor ürettiğim yazılar benim için? Yazar olarak konuyu seçişim, çalışmaya yönelişim, yapıtlara, yazarlara yaklaşım yöntemim, okurla yazarın “Kitaplar Adası”ndan beklentisini karşılayabilmeli, ötesinde kaleme aldığım yazı, benden çıkıp okurla yazarın, var sayalım kendilerinin de kaleme alacağı bir yazıya dönüşebilmeli! Benim için “Kitaplar Adası”nın anlamı, gizi şurada: Yazınsal bağlamda kazı alanı oluşturmak, ulaştığım bulgularla vardığım yargılardan kalkarak ortaya atacağım soruları paylaşmak, bu sorular aracılığıyla art alanlar açarak herkesin, hepimizin kendi yazınsal temellerine döşeyebileceği bir kucak tuğla sırlamak! Zaman damlıyor… 1000’e 1 kaldı, ne heyecan verici ama! ? SAYFA 20 CUMHURİYET KİTAP SAYI 999