Katalog

Yıldız Ecevit'le "Ben Buradayım. ."ı konuştuk Tfcn Buradayım Of,U7 ATAY IN BIYOC.HAIIK "Oğuz Atay'ı okumaktan ve onun üzerine yazmaktan çok keyif alıyorum " gınlcştırdı Vus'at Bener ıçınde yaşadığı mız dunyanın ınsanı değıldı, yoz duzenın çıkar çarkının bir dışlısı olmayı reddet mıştı o, kırlenmeden yaşadı 20 yuzyılın maddeler evrenınde bunu yapabılmış kaç ınsan vardır? Bence onun bu ozellı ğı, edebıyatçı kımlığının, yenılıkçı Turk edebıyatının kılometre taşlarından bırı olması kadar onemlı Edebıyat dunyasın da en çok sevgı duyduğum ınsanlardan bırıydı Vus'at Bener Olumu benı çok et kıledı NEDEN OĞUZ ATAY? Gelelım monografi çalısmanız "Ben Buradayım "a Oğuz Atay'ı yazma sebe bınız nedır? Nıye Oğuz Atay ? Sızdekı yert nedır? Benım ılgı alanım, deneysel estetığın edebıyata ozellıkle bıçım duzlemınde gc tırdığı yenılıkler Durum boyle olunta, modernıst deneysel edebıyatın Turkı ye'dekı oncusu Oğuz Atay'ın benım ça lışmalarımın odağına oturmuş olması da doğal Bu, sorunuza (.evabımın resmı yu zu Ama edebıyat araştırmacısı Yıldız Ecevıt'ın arkasına gızlenmış olan Oğuz Atay okııru Yıldız Lccvıt ıse, "Oğuz Atay'ı okumaktan ve onun uzerıne yaz maktan çok keyıf alı yorum" dıyetektır sı /e Zaten Oğu/ Atay dışjnda başka bir ya zarın bıyografısını yazmayı duşunmez dını Ben bıyograf değılım Geçmtşe baktığı mızda yınt Oğuz Atay a ılışkın bir ça lışmanızın varlığım goruyoruz "Oğuz Atay da Aydın Olgu \u Kcza, ' Iurk Ro manında Postmoder nıst Açılımlar da da gcnii yer bulmutfu Atay kındtm ' Öylty st 'Bcıı Burada yım a Oğuz Atay çalışmanızdakı son nokta dıyıbılır mtyız1 Ben o/de Gcrma nıstım, yanı Alman edebıyatı u/manıyım Ancak, yuksck lısans te7imden başlamak uzcre Turk ve Alman dıllerındc yazılmış yenılıkçı edebıyat mctınlcrı uzerınde karşılaştırmalı çalış malar yaptım Oğuz Atay da 1983 yılında ya/maya başladığım kaıjjila^tırmalı dokto ra tezımın bu parça sıydı Sonıa Alman ca olan tc/ııı ()ğuz Atay boluınunu Tuıkçeyc çcvırdım 1989 yılında "Oğu/ Atay'da Aydın Olgusu" adıyla basıldı Daha sonra, benım avangardıst bıçımcılık alanındala altyapım genışledıkçe, Atay'ı farklı açılardan da mercek altına almaya başladım Dedığınız gıbı, "Ben Buradayım " Atay'la ılgılı çahşnıalanm dakı son nokta Bu kıtapta Oğuz Atay konusunda soyleyebıleceğım her şeyı soyledığımı duşunuyorum Bunu ozellıkle, kıtapta yer alan ve Oğuz Atay'ın kurmaca metınlerının çozumlemelennı ıçe ren bolumler ıçın soyluyorum Bundan sonra genç yazarlardan bir Oğuz Atay mt var gundemımzde^ Bırçok Ozcllıkle doksanh yıllardan sonra, Oğuz Atay'ın Turk edebıyatında açtığı deneysel estetığın yolunda ureten çok sayıda yenı romancı var Bu genç ro mancıların yazdıkları metınlerden kımılerını heyecan verıcı buluyorum Bundan sonra onlan yazmak ıstıyorum Yıllarca çeşıtlı kalıplar ıçınde tutsak kılınmış Turk edebıyatının, ozgur yaratım yolunda ulaştığı noktayı açımlamak, kategonze etmek ıstıyorum yenı kıtabımda Doksanlardan gunumuze Turk edebıyatını yazacağım "Bir Bıltm Adamının Romant"nda Atay, "Daha ınsanlarımız arkalartnda bel ge bırakmaya alışmamijlar ( ) Kalıcı bir şey bırakmaya korkar gıbı bir halımız var" dese de bu kıtabı okuduktan sonra goru yoruz kı, 'kendısı' hakkında epeyce belge bırakmış Onun kurmaca metınlerınden soz edıyorsunuz, sanıyorum Evet, hayal dunyasıyla butunleşmıs otobıyograftk belgeler bunlar Doğru' Bu kıtabı yazarken benım de ılk ışım butun bıyografı yazarları gıbı, ya s,am oykusunu yazmaya karar verdığım kışı üe ılgılı somut verıler toplamak oldu Atay'ın yaşamının ıçınde yeterınce yol al dığımda, buyuk bir şaşkınlık ıçıne duştu ğumu soylemelıyım Atay kurmaca me tınlerının tumunu, ozellıkle de ılk ıkı romanını yalnızca ıç dunyasından değıl, so mut yaşamından da parçacıklarla doku muştu Hatta Kemal Tahır vc Orhan Velı uzerıne yazdığı yazılarında ve hatta Mustafa Inan konulu bıyografık romanında bıle, onun, bu kışılenn arkasına gı/lene rek kendısını anlatmayı surdurduğunu soyleyebılırım Atay ıçın yazmak, kendı sıyle ve yaşamla hesaplaşmak demektı Onun yazarak varolduğunu duşunuyo rum Bu nedenle Atay, her şeyıylc ru huyla, bılıncıyle, somut yaşamıyla mctın lerının en uç koşelerıne değın varlığım hıssettınyor OTOBİYOGRAFİNİN KULLANIMI Otobıyografının aşırı kullanımı, stzce edebıyatta bir zaaf beltrtısı değıl mP Ama sız "Onun metınlen, otobıyografının kur macaya donuşmesının tdebıyattakı en yet kın orneklerı arasındaydı" (s 15) dıyorsu nuz Sanırım bunda basarı, kışısellığın es tetık dokunun doğal btr parçasına mtaca donuşturulmesınde, değıl mu Aksı halde gunumuzde bırçok romamn başına geldığı gıbı, kolayca desıfre edıltp magaztnselleş tırılmt tthlıkt sı de var otobıyografık kul lammın Tabıı kı1 Atay'ın yazar olarak dehası nın gorunum kazandığı noktalardan bırı de bu Atay, yazarın elındekı mal/eme lerden en tehlıkelısını otobıyograhyı oy lesıne ıncelıklı bir bıçımde estctıze edı yor kı, o artık metın denılen organık do kunun bolunme/ bir parçası oluyor Mo tıf duzlemınde ıse Atay'ın yaşamının bir parçası olmaktan çıkıyor, genel bir ınsan iık durumunun yansımasına donuşuyor Sunuş yaztnızdan çıkardığım, bu kı tabın bir haylı zorluklardan geçılerek ya zıldtğt yonundeydt Bu sureçten ktsaca bahseder mısınız? Yakın çevresınden kımılerı, benım Oğuz Atay monografısı projeme pek sıcak yaklaşmadılar, ya bcnle konuşmayı tumden reddettıler ya da gonulsuz ko nuş,tular Belkı de ustu kullenmış kımı anıların/acıların yenıden gundcmc gel mesını ıstemedılcr, bclkı duygusal, belkı etık, belkı de çok başka nedenlerle Bu, yakın gcçmışle ılgılı bir yaşam oykusu nun ardındakı çoğu bıyografın yaşadığı bir durum sanırım Bu da tabıı çalışma nın kronolo]ik olay akışında kesıntılere yol açtı Işte o /aman, Atay'ın, kendı ya C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Yl 803 Alman edebiyatı uzmanı Yıldız Ecevit, yeni bir kitapla çıktı karşımıza. En son yayımladığı "Türk Romanında Postmodernist Açılımlar "dan sonra şimdi de Oğuz Atay'ı her yönüyle incelediği bir monografi çalışması yayımladi; "Ben Buradayım...". Kitap hakkında kapsamlı bir söyleşi gerçekleştirdik Yıldız Ecevit'le. Umarım bu söyleşi hem Oğuz Atay okurları için Ecevit1 in kitabını bütünleyen bir kılavuz hem de Atay üzerine akademik çalışma yapanlara yardımcı olur... n Erdem ÖZTOP* tdcbıyat dunyasına gtrışımde yuz yuzt lanışlığım ılk usta'ya, Vus at O Bıner e /*"^ evgılı Yıldız Ecevit, soylesımı V ztn basında, okurlara belırtmc \ lıyız kı, bu soylcsıyı "Ben Bura \^J dayım ' adlı yenı kılabınmn yan habramanlanndan bırı Vus at O Be nt r'ın vtfat habı rınt oğrt nmcmızden bir kaç saat sonra yapıyoruz1 Mtkânı ccnnet ohun' Oğuz Atay'ın yakın/kadım dostu ıçın, hem dt kıtabınıza destcğı bulunan Vus at Bey ıçın ne(ler) soyltmek tstersınız<> Vus'at Bener belkı de Oğuz Atay'ın ya^amında en çok guvendığı ve değer vcrdığı ınsanların başında gelıyordu " lutunamayanlar"ın Suleyman Kargı'sını Vus at Bcncı ın dervışsi ozellıkleııyle oluşturmuştu Atay ondan "Hıçbırza man kcndıru ıhana ctmcdı" dıye soz edtr lomanında Vus'at Bcy'ı Oğu/ Atay monogıafısının on çalışmalatı sırasında tanıdım Onunla kıırduğum kısa surelı ama clerınlıklı dostluk ılı^kısı benı /en SAYFA 4