Katalog

SİHİRLİ DEGNEK Ç ocuklar İçin Kit aplar cuklara Hıkâyeler * Akın (Faruk Natı/ Çamlıbel) * Havaya Uçan At (Peyamı Safa) * Yer Altında Bır "jehır (Kemalettın Tuğ cu) Annecığım babacığım, oğretmenım Sesımı duyuyor musunıız' Ben resim çızmevı çok sevıyoıum ama sı 1 7in renklerınızle değıl Ben şuı okumayı çok sevıyorum ama sızın sesınızle değıl' Ben okumavı çok sevıyorum ama sızın seçtığını/ kıtapları değıl1 Annecığım babacığım oğıetmenım Ben duşunmevı çok sevıvoıum ama sı/ın lstedığını/ bıçımde değıl1 Ben çocukkıgumu çocukken yaşamak ıs tıvoıum Buyuklerını lutlen bana ızın verın yılda yazılmıştır ve yazarları da hayattadır Ne yazık kı hayatta olan yazarların eserle rı MEB tarafından okullara tavsıye edılen kıtaplar lıstesınde yer almıyor Yenı eğı tım sıstemının nasıl başarıya ulaşması ? beklenıyor acaba Nevzat Süer Sezgin (Eğitimci): 100 Te mel Eser'ın arasında yaşayan vazarların eserlerının olmaması, Mıllı Eğıtım Bakan lığı'nın ıddıa ettığı "Ezbercı Eğıtım"e karşı olma tavnnın da o/une aykırıdır Hepımızın bıldığı gıbı ısteyerek oğrenı len her şey kalıcı olur Buyuk kentleıdekı okullarımuda ba/ı omeklerıne tastladığı mız gıbı, oğrencileı elleundekı kıtabın ya zarıyla tanışma, karşılıklı konuşma soru lar sorarak meraklarını gıderme olanakla rı bulduklan zaman, kıtabı ısteklc oku yorlar, yazmaya ozcnıyorlar ve ba/ıları ya /arlarla yazışmaya başlıyorlar Yanı elın dekı kıtabın yazarını, televı/yon ekranın da, okulunda evıne gıren ga/etede somııt ve yaşayan bır varlık olarak gormck ço cukta okuma ısteğı, yazma ısteğı >aratıyoı Ezbercı Lğıtım sıstemı vıllardır çocukları mı/a dayatma ıle okumayı sevdırmcye ça lıştı lam bundan aıtık kuıtuluyotu/ der ken, gunumu7 çocuk kulturunu tanınıaya çaba harcayan Turkçe\ı o/enle kullan mak ıçın çok tıtı/ davranan (bclkı pek çok eğıtırncıden daha fazla bıı bıçımde emek verertk) \a/aılaıımı/ın kıtaplarııun lıstede olmaması ezbcıcı cğıtımın başka bır bıçımde hortlamasıdır Mehmet Atilla (Yazar): O/elhkle kıtap soz konusu olduğunda, ışın îçıne sınırla ma gırerse kaçınılma/ olarak boyle bu so nuç çıkacaktıı ortaya l lelc bır de 'temel' gıbı, '100' gıbı son derece belırleyıcı yon lendırmelerle kendılıgındcn bıı ccndere oluşturulursa, elbette kı bu cenderede bırçok kışının yuıeğı sıkışacaktır Ustelık bu konucla ben/eı bıı uvgulama da vaşan dı daha once (,elık duruşlu bjkanlığa ya pılan makyajın ne kadaı yanıltıcı olduğu anlaşılmalıydı Alttakı doşek sağlam değıl çunku H a z ı r l a y a n : N i l a y Y ı l m a z • Çizimler: M u s t a f a D e l i o ğ l u yontemı Koko tum maymunlar gıbı ha reketlı, bıraz yaıamaz, ama ışaret dılıyle sınırlı da olsa ılctışım kurmayı oğrenebı lecek kadar zekı bır gorıl' (s 12) "O /aman papağanlar nasıl konuşuyor^ ünlar maymunlardan daha mı zeki'' 'Akıllım, olur mu' dedı Yağmur 'Onlar konuşmuyorlar kı Duydukları sesı taklıt edıyorlar yalnı/ca' Ablan haklı şımdı sa na anlamlarını soylemeden yırmı tane İn gılızce sozcuk ya/ıp versem Scn de bun ları ezberlesen ve gelıp bana soylesuı İn gılı/ce konuşmuş olur musuri''' Olmam Işte papağanların konuşması da ovle Ko nıışma ancak anlamlı seslerı doğru olarak kullanırsan gcrçekleşebılır Pckı kopck leı nasıl anlıyor soyledlklenmızı' (s 18) Mustafa Delıoğlu'nun delışmen çızımlerı ınsansıları vc gorıllerı daha da sevımlı yapmış Masmavı bır kapaktan ıçerı dalan okuyuculau başka neler beklunıvoı kı' Yontnıa taş ve cılalı taş donemlerı buluş lar, bolgeleılc ılgılı eoğrah bılgıler, eskı çağlardakı evler topluluklaıın yaşam bı çımleıı tıcaret bıçımlerı, bakır ışçılığı, re sımler, çomlekler "Mavı Ge/egen'ın tlk tnsanları" geçmış ten gunumu/e bır kopru Sıhırlı Değ nek, keşke dıyot, bu tur kıtaplar okullara kaynak / destekleyıcı kıtap olarak gırebıl se de geıek anlatımı gerekse çızımluı\lc <,ocuklaıa taııhı sevdırebılsc brken yaşta tarıh bılıncı kazanmalarına arkeolopyı vt sanatı sevmelerıne, çevrelerıne eleştırel bakmalarına ve /amanla araştırmaya yo nelık' bıı tııtum gelıştırmeleııne de yar dınıci olabılse Keşke bunların olabıl mcsınt eğıtım sıstemımız ızın verebılse Keşke dersler boylesıne ctkıleşımlı anlatı labılse, oğrenme ışı ezbercılıkten çıkıp araştırmanın keyfıyle bırleştırılebılse Yenı mufredat pıogramı bunu başarabıle cek mı dcrsınız? Mavi Gezegen'in tlk tnsanları Bılgın Adalı, Buyulu 1 ener Yayınları, 2004, 68 sayfa Resımleyen Mustata Delıoğlu (7+) "Okullar t.ıtıl oldu Hava çok sıcak Dışa rıya çıksak, sıcaktan tcılcyL terleye erıyıp yok olabılıtız Lvdc hıçbır jjey yapmadan oturmaksa çok can sikıcı ()/ellıkle kızla rım Yağmuı ve Ddiııla ıçın" dıye başlıyor "Mavı Gezegen ın ilk Insanlau" adh kıtap Tatılde ılgınç bır ^eylcı yapma arayı şında olan baba, bılgısayarının başına ge çıp bır program hazırlıyor Bu program yardımıyla, taııhte ıstedığı zamana gıdıle bilnıekte ve oıada yaşananlar bılgısayaı ektanından ızlenebılmektedır Babanın bu ycnı buluşu ıle ev hareketlenır tlk. du rak ıkı buçuk mılyon yıl oncc Afrıka'dakı lurkana Golu çevresındekı canlıların yaşadığı bolgedır Bılgısayaı ekranından go lu, ağaçlardakı nıeyvelen ve golun çevre sındekı hayvanları ızleıleı Hayvanların nasıl avlandıklannı goıuıleı tnsansılarla tanışırlar Bır tataftan ekrandakı goruntu lere bakar, dığcr taıahan da ınsansıların hayvanlardan vc gunumuz ınsanlanndan farklaıını konuşurlar tartışırlar Dam la'ya ve Yağmur'a ılk çağlardakı yaşamı anlatmak ıstcycn baba sonrakı gunlcrde kıtaplardan araştırmalaı yapar bılgısayar pıogıamı u/erıne çalışır Aılenın yaşamı naıeketlenmeye başlamıştır Sadece geç mış yaşamları değıl gunumuz dunyasını da konu^urlar tartışıılaı Geçmışı bugun ıle ılışkılendırırler "Taze ayı ızlerı1 dıye bağırdı Içlennden bırı hcmcn elını ağzına goturup kuş gıbı seslcr çıkararak otekı gruba bulduklan ızın haberını verdı 'O zaman cep telefonıı boyleymış demek ' dıye kıkırdadı Damla " (s 30) "Canhasan gezıntımızı bıtırmenın zamanı gelmıştı Bılgısayaıı kapatırken kızlara Arkeologların Canhasan'da bulduğu bu luntular, Ankara'da Anadolu Uygarlıkları Mu/esı'nde scıgılcnıyor' dedım 'Arke olog nedır baba^' dıye sordu Damla" (s54) "Sanırım bu odun parçasını alıp aslanın altına koYmak, bılınçlı olaıak yapmadığı bu şeydı !jımdı odun ve aslanın olumu arasında bır bağlantı kurmaya çalışıyor 'Anladııııım' dedı Yağmur 'Bu bağlantıyı kurabılırse, yenı bır alet ıcat etmış ola eak' 'Susun da ızleyelım', dıye araya gırdı Elıf Sustuk ve ızlemeye başladık" (s 26). Kıtap dokuz bolumden oluşuyor Uzun Bır Yolculuk, tlk Insanla Tanışıyoruz, tkı Maymun, Neden' NasıP , Paylaşma, Yenı Bır Yaşam Bıçımı, Sekız Bın Yaşında Bır Koy, I lacılar Dıye Bır Kasaba ve Kar ga Çomlek Kıtapta sadece tarıh oncesı zamanlara aıt oykuler yok Bazı bolumler, oykulere temel sağlayacak bılgılerın verıl dığı yan anlatılardan oluşuyor "Ikı May mun" ve "Neden'' NasıP" adlı bolumler dıl uzeııne yapılandırılmıs Gorıllerve maymunlar uzerınde yapılan bılımsel ça lışmalaıdan, kopeklerın, papağanlann ve msanların dıl kullanımlarındakı farklılık larından ve benzerlıklerınden bahsedılıyor "Koko bıı gorıl Penny Patterson ısc, Amerıka'da, Stanford Unıversıtesı'nde uzmanlık çalışması yapan bır bayan oğ rcncı Penny, Koko'ya ışaret dılıyle ko nuşmayı oğretmış Işaret dılı, parmak ha reketlerıyle gerçekleştırılen bır konuşma SAYFA 26 SERBEST KÜRSÜ "100 Temel Eser" 1 langı temel'' I langı eseı J Hangı eser hangı temele değcr'' MLB, llkoğretım oğrcnctlerı ıçın hazırla nan 100 lemel Eser'i açıkladı Bu eserlerı seçerken "temel" kavramı ıçın hangı 'olçutler' dıkkate alınmıştır'1 Han gı vazın turlerı bu seçkıye gırmış ya da gı remcmıştır' Zaman ıçınde değışen eğı tım oğıctım yontemleıı, mufıedat pıog ramlaıı gelışım psıkolojısı yaklaşımları ve 'çocuğa gore'lık (>aş donemıne uygun algı ve kavram bılgısı, dıl bılgısı, psıkolojısı, yaşam bıçımı, beklentılerı vs) dıkkate alınmış mıdır1 'Okuma programı" ol madan yapılan, dağıtılan lısteler bır ışe yara>acak mıdır'* 100 Temel Eser uygu lamasının temellerı ne kadar sağlamdnV Serbest Kursu, 7 d e n 70'e herkcsın duşle rını ve duşuncelerını beklıyor Aysel Gurmen (Yazar): MEB tarafından 2005 2006 ders yılında uygulamaya kona cak olan yenı eğıtım sıste mıyle yıne MEB tara fından okullarda okutulması ıçın tavsıye edı len kıtap lıstesı ara sında çok cıddı bır çe lışkı var Ye nı eğıtım sıs temının te mel hedefı nın, çoklu zekâ kuramı na uygun ola rak, oğrencılerde farklı zekâ alanla rının gelışmesını sağlamak olduğu ıd dıa edılıyor Bu sıstemın uygulanabılmesı ıçın, var olan eğıtım sıstemıne farklı oğrenme bıçımlerı nın dahıl edılmesı ve okunacak olan metınlerın farklı zekâ alanlarını gelıştırecek nıtelıkte olmasi gerekır Yalnızca ders kıtapların dakı metınlerın değıl yıl boyu okunacak otan edebıyatın da bu ge lışmeye kapı açar nı telıkte olmasi gere kır Turk Çocuk edebıyatında boylesı metın ler son 1520 SİHİRLİ SÖZLEŞME "ÇOCUK HAKLARI" Madde 17: "Taraf Devletler, kıtle ıletışım araçlarının onemını kabul ederek çocu ğun, ozellıkle toplumsal, ruhsal ve ahlakı esenlığı üe bedensel ve zıhınsel sağlığını gelıştırmeye yonelık çeşıtlı ulusal ve ulus lararası kaynaklardan bılgı ve belge edın mesını sağlarlar" Bu madde ıle Taraf Devletlerden, çocuk kıtaplarının uretımı nı ve yayılmasını teşvık etmesı ve çocuğun esenlığıne zarar verebılecek bılgı ve belge lere karşı korunması ıçın uygun yonlendı rıcı ılkeler gelıştırmesı beklenmektedır 31 Temmuz 1944 / Saint Exupery'in savaş uçağı kayboldu... "I îer bırey her şeyden sorumludur 1 ler bıreydır tek sorumlu olan Her bırey her şeyden tek sorumlu olandır" Saınt Exu pery Kuçuk Prens'ın yaratıcısı Saınt Exupery (19001944) bır savaş pılotuydu Fran sa'nın Nazılenn ışgalı altındakı guney bol gesı uzerınde uçmak uzere Korsıka'uan kalktıktan sonra kaybolmuştu 60 yıl son ra uçağının enkazı Rıou Adası cıvarında bulundu Umutlar, duşler, bekleyışler "Savaşta olen çocukların hepsı bırer Mo zart olabılırdı" dıyerek acı auyan S Exu pery, umudun, sevgının, barışın ve hoşgo runun sımgesı olan Kuçuk Prens'ı yaz mıştı "tnsan, gerçeğı ancak yureğıyle baktığı zaman gorebılır" dıyen S Exu pery'ı buyuklerın de okuması, tanıması vc anlaması dıleğıyle, umuduyla "Kuçuk Prens", Saınt Exupery Turkçe leştıren Yaşar Avunç, Resımleyen Saınt Exupery, Mavıbulut Yayıncılık "Kuçuk Prens Uzerıne Duşunmek , Nu ran Dırek, Pan Yayıncılık, 2 0 0 2 * Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresi Cad. No: 47 Bilgi Universitesi, Dolapdere / tstanbul [email protected] Tel: 0212 236 78 42 K İ T A P SAYI 806 SİHİRLİ DEĞNEK100 TEMEL ESER'E DOKUNUYOR... MEB, tlköğretim oğrencileri için hazırlanan 100 Temel Eser'i açıkladı... Tam lıste ve Huseyın Çelık'ın basın açık laması ıçın bakınız http //www meb gov.tr/indexlO24 htm 100 Temel Eser listesinden seçmeler: * Dedc Korkut Hıkâyelerı (tl kogıetım îç,ın Uyarlama) * Mevlana'nın Mesnevısınden Seç,me Hıkâyeler * Vatan Toprağı (Mukerrem Kamıl Su) * Barbaros Hayrettın Gelı yor (Ferıdun Fazıl Tulbent Çi) * Eşref Saatı (Şevket Rado) * Mıskınler Tekkesı (Reşat Nurı Guntekın) * Vatan Yahut Sılıstre (Namık Kemal) * Omer'ın Çocukluğu (Muallım Nacı) * Gulyabanı (Huseyın Rahmı Gurpınar) * Karagoz ıle Hacıvat * Şermın (Tevfık Fıkret) * Altın Işık (Zıya Gokalp) * Yalnız Efe (Omer Seyrettın) * Hep O Şarkı (Yakup Kadrı Karaosmanoglu) * Bağrıyanık Omer (Mahmut Yesarı) * Domanıç Dağlarının Yolcusu (Şukufe Nıhaı) * Cumhurıyet Oncesı Yazarlardan Ço C U M H U R I Y E T