Katalog

l K U R L A R A Ozdemır înce, yazın ya^amına \ıırle başlaımş bır şaırımız Kendı \nrlcnnin yanı sıra, Yunan ve Fransız edebıyatından yaptığı şıır çcvırılcrıyle de tanıyoruzonu înce, uzunca bır suredır Hurrtyct gazctcsındekı köşesınde \adece pohtıka yazdarı yazıyor Gercktıgındc hesapla^an, gerektiğındc ukı polemıgc gıren yaztlar bunlar înce, sadece polıtık yazılar yazıyor dedık, cunku uzun zamandır edebtyat dergılcrınde gorunmcdıg'ı gıbı koşesındekı yazılannda da cdcbıyata değınmıyor înce'nın yenı yapıtı "Mahşenn Uç Kıtabı" bu sıyau yazılardan oluşuyor înce ıle, kıtabı çevresınde gelışen uzunca bır soyleşı yaptık Kemal Gunduzalp, yıllardır edebıyat dergılerınde eleştm yazüarı yayımlıyor Edebıyala nesnelbır açıdan bakmaya çalı\an bu cle^tınlerden bır bolumu "Eleştırıye Doğru" adıyla kitaplaştı Hayrı K Yetık, Gunduzalp 'ın bu hıtahını değerlcndırdı Koy EnsMulen, Turk toplumsal ve kulturel yaşamının temel taşlarından bırıydı Sadece eğıtım mı vcnyordu enstıtuler? \\amıt Budak bunun boyle oln/adığını anlatıyor Dr Şukru Aüan kıtabı değerlcndırdı Bol kılaplı gunler TURHAN GÜNAY e maıl cumkıtap@cumhurıyet com.tr Gore Vidal "Yaratılış" adlı romanında çağın önde gelen tüm inanç ve düşüncelerine yer vermiş. Günümüzde milyonlarca insanın hâlâ bu öğretilerin izinde yaşam sürdüklerini düşündüğümüzde bu dönem düşünürlerin gücü iyi anlaşılır. Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı Yaratılı yok oluş olum va d,\ lııçlık gıbı koıuılaıa kafa voımıı^laıdır Aslında o gunden bı.ıı soımak tan vazgeı,medığımı/ telsere ıım temelını olıı^turaıı soıular dıı bunlaı ZERDU$TUNTORUNU Ronıan kahıanıanı ılk tck lanrılı dmlerden bırının kuııı cıısn olan Aıduşt ıın toıunu, ( yrus Spnama tlıı Roman, l() 441) vılında Alın.ı t.\.i ba^laı Anne tarahndan Yunan olan ( vrus Spıt ım ı yttmı^ bv\ ya şınd ı kor bır bılgtdır VL ye^cnı sonr ul m presokr ıtık donc mın tn bu>ıık fılo/ohı sayıla cık Dcmokrıtos'a hayat oyku sıınıı anlarıı Aslında roman basıt bıı ^er^evt oykıısıı u/crı ne kuııılmu^ lom ın k ıhı ım ı nı peyganıbeı sovundan gtldıgı i(,ın kıallaı VL dın adamlarıvla ıstedıgı vakııılıgı kııtabılıı ote \andan aniKsının Yunan olma sı ııedLiııvle IKIII dıl lıuıı dc kııltuı olaıak Batıda tla >aban cılık çekınez lıatta aılesının ba /ı uvLİeıı lıuıada polıtık gıi(, sahibı ınsanlaı olduklaıı i(,ın bıı bakıma ıalıattıı da Hındıstan ın madLnİLiııiL LI koymak ısteyuı Peıs kıalı ta rafından elçM olarak Dogu'ya yollanır Bıırada ontc ( ayna mt7hebının ıkı kola avrılan us taları Gosala vc M ıh ı\ ııa ıle tanı^ır ve onlarl ı \ ır ıtılıi; ku ramlarını taıtıyr M ıh ıvıra zamanı kendı kuyrugıınıı yutan bır yılan olarak du«ju nun deı zaman bır daıredır Ba^langiti yoktıır Sonıı da yoktuı Dalıa bonıa Hındıstan ın başka bu yoıesınde Bııda ıle kai!;ilaN,ıı Buda kendısıne so lulaıı soıulaıın hepsmı ^ lcrle yanıdaı dınlıvı.nleıın aklı kaııs,ınca ş,oylı a<,ıklaı Goru nu^te bırbıııvk <,clıs,uı bu te oıılcrt gttırtlıgım ıtıra/veon lardan hıtbırını benımsemeyı şımın mdenı dt bınlıır Buda butıın tcorıltrdcn bağımsi7 dır Kom ın kahıam ınının yutc savdıgı bılgtlerlc vıptıg'ı soh betleıın anlatıldıgı bolumler ıomanın ıskeletını oluşturuyor hıkat bu bolumler mıımkun ol dugunca kısa tııtulmuş telsefe yc iazla ılgı dııvmavan okıır da lomandan uzakla^mıvoı Romandakı doıuk noktasını roınan kahıamanının Kathay ((, ın) volculugu sırasında ta ıııs,ü£>ı Kontuçvus IIL yaptıgı solıbet olu^tuıuyoı Bundan oncc kar^ılaijtığı peygambeıle a eok saygılı davranan Spıta nu Kontuı,yus kar^ısında ger ı^c k bır havranlık dus uvoı f^)nu bır ptvgambc rden çok derın bılgı sahibı çok akıllı bır aılam olarak t jnımlıvor İLKÇAĞDA MACERA Bunt ı vnatılı^ kııramı de vınce sakın bıınu kıırıı bır fel sere kıtabı sanmavın, aksıne ebprılerle dolıı bır macera ro manı ı^eklınde v.i7inı^ Gore Vı dal bu ıomanını () ılonemın uııluleı ge(,ıdı Unlıılcrın hepsı ınılyonları etkılemii; dııs,unur leı Belkı romandakı tek eksık lık yuee olaıak tanınıladığı kral, peyganıbeı dın adamı soylıılar dış,ıııda ınsanlaıı anlat maması Suadan ınsanların ııa sıl ya^adıklarını anlatmadığı gı bı, sarayların ı<,ındekı guııluk vaijamı da ı,ok AL anlalnıı^ (Ptrs saıavını detaylaıla anlat masına tağmen bu tıtızlıgı Hındıstan ve Kathay soylulaıı nın yjşamlarını anlatırken gos ttrmemış ) Aslında va/arın bıınu çok bı lınçlı olaı ık vaptığını d ı dıısıı nebılırı/ sadece bugııne kadaı gelen duşuncc sısttmlcrını clc alarak modern dıışııncenın ve dılın oluşıımund ıkı kaynağa ınmcM amaçlamı^ olabılıı Kı tabın onso7iınde Noam ( homskv e gonderme vapma sının nedenı bu olabılır 'i ıne de lıciKt avıklanmı^ bıı du ^uiRi. ı ıı ıhı veıınc ıomanın dokusuna vayılan anlatım daha ho^ oluıdıı I ler cllı saytada bıı bılgc ıle kaı^ılaşıp onun va !?am oluııı zaman ve vaılık uzeıuie du^uıieeleıinı alıp son ra bır baş.kasına gcc,nıcsı kıır gıınıın / lyıl noktalaıından bııı "Yaratılıs," leın bu soykdık k rım bır cksıklık savılıı mı tmın tlcgılım Bıı kıtap aynı u\ mındı SO Iı vc 90 Iı yıllaıda patlaın ı vapaeak tarıhı loman ların ılkkrındcn bırı olarak eciebıvat tarıhınde oncmlı bıı yere sıhıptıı Goıe Vıdal ın us talık doııemı lomanlarmdın bı rı savılır (\azann on ycdıneı ro manıdır ' Yaratılış") ve (,oğu ele^tırmcn ıyn dc en iyi ronı ını dıı ÇEVİRİ I atır Boyacı nın çevırısını eok ba^arılı huldum tck sorun ıomandakı isimler Yx\ ba'jta tum lelsele kıtaplarınd ı De mokııtos tıhııak va/ılan tılozo lu Demokııt olarak va/ma ne denını anlavamadım Bır /A manlaı lleıodot Pısagor gıbı I ıansızca kokenlı dcyışkı dılı mızc yeiks,ınibı olsa tla son yıl laıda buvuk bıı tıtızlıkle bıın laı du/eltılıvoı aıtık I lerodo tos, Pvthagoıas gıbı O7gun va /ılımlaıı kullanıvoru/ Bu tuukn hatalaı ıomandakı anlaını da zedelevebılıvor, or ne£ın Aıtcmısia (vıllaı once Nuıeı Uguılu nun ilk kadın Amıral Halıkaınaslı Aıtcmısia basjıklı çok ılgıııç vazı dıziM Cumhurıvet gazctcsındc yavım lanmı^tı) ıçın "Halıkarnaslı Aı temıs" (s 22) denmii; olnıası yapılmaması gcrcktn bır hata Bu romında adı geçenkrın hepsı çcşıt çesır kjynaklarda ver alan ısımkr okuılaun kım oldukl ırını bıldı^ı tarıhı ki'jilık ler bu vu/dın o7ellıkk tlıkkat edılmesı gtrekırdı • asu@yazınsanatı.Lum Yaratılış / Cıort VıJnl / çt v Ldlıl Buycıcı / Lıtt ratıır Yayın ları / 7S8 \ayfa SAYFA 3 B ıı /aman cluşunıın a\ nı aııda Sokr ıtcs Bu da K.onhıçyus Hcıo dotos Sophokles, Pe ııkles Anaksagoıas yas,ıvoı ol sun vc Zudıış,! Lao Ise Pısa goı gıbı duijunuılcıın ogıetıkıı henıcn olumluıııın aıdından doı ııga ulas.mib, olsıın F tmı okııl kılaplaıı İO bcs,ın cı yuzvılı ınsanlıgın en muhte 'jinı çagı olaıak belımkı lııı bıkım ı •johrt tlcı geçidı gıbıclıı bu yıı/yıl Dıınya nuhısu goz onune ılındtğmdn peygamber bılım aılamı hlo/of savısı ger çekten de ınanılma^dıı Gore Vıdal \ ıı ııılı; adlı ıomanında çağın onde gelen tum ınanç ve dus.uncelerını yer vermiş Gunumuzdc mıl vonlaica insanın hala lııı oğre tıleıın ızınde vas,am suıduklerı ııı duijuııdugumuzde bu do IILIII duijLinuıLıın gıiLiı ı>ı an la^ılıı İLKÇAĞDA İLKLER llk<,ag ' ılk so/cugunun an lamı olan ba'jlangn, olarak dd gorukbılıı llk tılo7or Iha İcs'ın ardından bılım ve felsc renın v ını sıra ontolo)i ve dın lerın derınlık ka7andığı (,aj^dır Gore Vıdal romanıntla tek tan rılı dınlerın haşlangıcında Zcr duşt'un oğıetısını ele almı^ boylece hem doğu ınan^ları ıle karşıla^tırma vapma fırsatı bul nıuş hem de (,ok tannlı Yunan ıle Peıs dui}iııuıluını ı\ır ın ıınsııı olaıak kullanmış Goıc Vıdal ın dıgcı taıılıı IO ınanlaıından huklı bıı kıta|ı ijikmi'î oıtaya Bı/ans lnıpa ratoru fulıan ı anlattıgı >a da vakın Amcııka taııhını anlattı£ı roıııanlaıdakı ta rıhscllığı bıı kuıaıa bııakı; bıırada o/Lİlıklc ı,ok gcııı^ bır coğraryayı cle almı^ vc dolavısı>la kultıır kar^ıla^ tırması yapma olanağı bul muş Bu romanda olguları anlatmak yerıne v^nıdıı şııiKelerle karşılaşma anın da duvul.ın coşkuvu onc plaııa (,ıkaımi!} 1 Ibtttc ınsanlaı lıep \d ralıh^ı nıeıak etmısjudır ıma bu konu u/ctıne akılu kıır ıml ıı ıırc tniLvt ılk k(/ ılk^ ıj5cl ı b fjlamı^Iardıı Ilk kc/ ılk^ağd ı canlı ıle eansı/ ıııaddıyı bırbırınden ayıı mi!j tısımkrın O7undekı ana maddeyı sorgıılamış ve S AYI 7 95 Imtıyaz Sahibı Cumhurlyetvakfı adına llhan Selcuk Cenel Yayın Yönetmenı Ibrahım YHdız Yayın Yönetmenı Turhan Cunay o Sorumlu Mudur Mehmet Sucu corsel Yönetmen Dilek Akıskalı Yayımlayan Yeni Gun Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A $ Baskı ihlas Cazetecılık A $ 29 Ekim cad No 23 Yenıbosna Istanbul c Idare Merkezı Turkocağı Cad No 3941 Cağaloğlu 34334 Istanbul, Tel 0(212)512 05 05 Cumhuriyet Reklam Cenel Mudur Özlem Ayden / Muşterı Temsılcısi Eylem Çevik Yerel surelı yayın Tel 0 212 512 47 78 512 48 30 FakS 0 212 513 8463 C U M H U R İ Y E T K İ T A P KITAP "Yaratılı$" core vidal in ustalık döneml romanlarından blrl saytlır (yazarın on yedincı romanıdır "Yaratıiı$") ve coğu eleştlrmen lcin de en iyi romanıdır