Katalog

Sihirli Değnek, geçmişe ve geleceğe dokunuyor... (,ocukların "Mu^eler I laftası"nda muzelerı ge/nıeleıini cliliyuı (18 24 Mayıs). 100 Adımda Dunya Harikaları Adaııı Hıbbert, rııılcm Yavınları, 2001 4Hvıvhı SİHİRLİ DEGNEK Ço c u k l a r t ç j n F ır.ıt Nchrı nduı uı (,(.kıııdu.ulılu (i c ') Irlanda dakı Yuksek Yol, bır volkandan çı kan lavlaı sonıııu nıeydana gelmıstır Kuruyan çamur gıbı yavas, vavas soguıkcn. vuzevden de ıınleıe dogııı ^.ıtlaklar ohısnıus, vc altıgcıı tai) kutııklcı oıtav.ı ciknııştıı lıland.ı geleneklerı nc goıe bu Iskoçva'ya vol vapıııak ıstıveıı bıı devın ışıdır (s 50) I leı boluıııdı yeı alan I n a n m a k / o r aıllı ko sedeıse anlatılan u ı l c ılgılı bılgıleı (,ocuklaıa egiencelı bıı ınlatımla sıınuluyor ( n m ı k r ıııutoılaıla ^alıyn.ıv ı ba^lanı.ulan oıııeokyı nusl.ır hayvanlann va^aınası n,ıtı ılalıa sessı/ bıı yeıdı H.ılınal ıı ışlerının kendılcrını <,a^ır dığını duııyanın otLkı taıatından dııy ıbılıtlı ı dı" (s22), "lsko(,ya ılakı loıllı Kopııısuıle vamlı bovanmaktadıı ''21 nıctıc uzunİLiğuıı dakı bu kopıuyu boyamak IK, kı^ılık. bır boyacı gıubunun bıı yılını ,ılm.ıkl.ulıı Boyamayı bıurdıklerınde koprunun yenıden buvaıııııası geıekmektedır' (s 40) "Bır gokdclcnın en ust kallaıı bulutların ııstunde kalabılıı tns ınlaı havanın nasıl olduğunu ogieııınek n,ın all kat takıleıe teleton edebılır (s 44) Mııuk slhlılı ıleğnekleı duııyı\ı tanııııaya dı vam cdıyor Kıtaplaı ve nıuzdeı (,ıx.ukJaıı beklıyor Şehirler vc Efsaneler (jOuıklaı ı^ınDunvı I ıııhı 11 ( hııster Ohmaıı, |ens Alıllmm Andeıs Nybcrg/ Kırmı/ı Kaleın Yavınlaıı, 2002 61 s.ıvfa RLsınıleyeıı Jeııs Alılbom Andeıs Nvberg I urkıeleştırcn Murat ()zsoy, Vahıdc Yılma/, HasanO/kan (10+) / kıımızı Kalem Yavınlaıı'nd.ın Sjelıııleı ve Ltsaneler adlı kıt.ıp d ı gt^ıiHSjicn gunu ınuze aijil.ııı kapılaıdan bııı laııhtekı / bııvulu yokuluk Lskı Yunan ve Ro K ma uygarlıklarının kurıılus ovkulerıvle başlıvor (jOiıık laıa o doneınleıde ya^avan ınsınlann evlcrının, so kaklaıının, pa/ar yerlerı nııı, hamamlaıınuı ve eflcncclerının nasıl oldu gunu, tapınaklaıdakı toıen k r d e neleı ya pıp, kımlerfe nc i(,ın savastıklarmı anlatıyor Tarılı deısını sıkıtı ve e/beaı olmaktan kıırtaracak, tarıhe sıcak bakmayan «.ocuklanıı b l Kitaplar Hazırlayan: Nllay Yılmaz • çizimler: Mustafa Deliofilu <i(,ıLırıııı lıık* ılr^iıırlıılaek bıı ka\ruk kıtap nıtclıg'ındı lanhscl bılgıkrın anlatılan dsaııc leı ıçınde satıı aralarında vcrılmıs vc ya/ıların çok sayıda lesımle desteklenmış olması kıtabı çoeuklaı ıçııı ügınç lulabılecek avııntılaıdan yalni7ca bırkaçı laııh ve mg'raryamn yanı sıra fclsefe, edebıyat vc sanata karsji da ılgı uvanılırabılecek bıı kı tap S/Jıırlcr vc Ltsanckr Truva Savasından Kaıtac.ı Sava;.ına ()ıdıpıısTr.i)cdisindcn tsa'yd kadaı uzaıııvoı velpa/esının genıslığı I J/manl ır ogrenme surccınde nc kadar çok zc kâ ışe ko^ıılmsa oğrenmenın de o kadaı etkılı ve kalıcı olaıaguıı sovluvorlaı 'Bu alandakı bılgı, başka alandakı hangı bılgıvk ılıskı kura bılıı' soıusuyla yola çıkıldıg'ındaysa çoklu ze k.ıv ı ulaşıldıgını ve bıınıın ı\,\ k.ılıu ı/h' og ıcnmeye yol açarak çocuğun boyutlıı ve eleştı rcl duşunmcstne yardımcı oldugunu da eklı voılat îjehııleı ve I fsaneler" ozellıkk tarıh, dsanc vc do£a olavlaıına ılgı duvan dıgeı kul mılerın yasantılarını mcrak cden 10 vas ustu çocukların severek okuyabılecekleıı bıı kıtap Kıtap Turkçeye oldııkça açik ve anla^ılıı bıı anlarımla aktarılmış Kıtabın harckctlı çı/ınık ıı ılc dıkkate deger 1 lele o çl/gl lom ın tadın dakı boluınlen 1 Bızde de Dede koıkut k o roglu, Kclogian, Manas Destanı vc Bılgc Kaan gıbı lesimlı anlatım çalışmalarının v.ıpıldıgı bu tur otnekleıe rastlaınak mumkun ^ apılan araştırmalar, okumaya soguk bakan ço cuklaıın çi7gı ınnun tıı rundekı anlatımlaıla kıtaplaı a ısmdıg'ını gostermck tedır Dıışıınıeba lonlaıı va da koııu^ malardakı scs vc rıtım yııksekllgını gosteıen koyu ıcnklı basılmış. harfler çocu^un okıuken bılışsel gelı şımınc katkıda bıılu nabılecek dığcr ay rıntılardan Sayta larda aıa aıa bdııcıı b ıv kuş tıplcmcsı dc oldııkça ılgı çekıcı Bılge b.ıykus anlatılan olavla gıınunııı/ arasında sankı bır kopıu goıevı gonıyoı 'Bugıın kullandığımı/ allabeyı Romalılar bıılnnıstur' (S 13) 'Cîuneş aı ılı.ısının o zaınaıı yaktıj>ı vcılcı ço le donustu Buyuk sahra boyleoıtaya çıktı Bu ban.ı va ramaz çocukları korkutnıak ıçııı uy Dam^maıı Phılıp Stcek Rcsımlcycn M.ıık Davıs 1 ıırk <,eles>tıren Bulenl Arıkan (9+) Cıegıııs, vegele cck Cîelecekve gKjiıus, 100 Aılııml ı I )ıııı\ ı 11 ıııkalııı aıllı kıtapgecmış tcıı gununıu/c csuı hıı tallı bıı ııızgâı tadın t!a Varolu^ıınıı açıklanıanın bın bır volıınu bulan ınsaııoglu eskıdeıı lıtıı nıasallaıa elsa nclere ve mıtlcıc bavılır Olağanuslu olavlaıa yet veıen hık.ıyıleı sadeıe yetısjunlerın deg'ıl <,ocuklaıın d ı ılgısını cekeı (^ocıık onıııı clıın yasına yakm bıı dunva sunan sovlenıeleıın dus>scl kahraıııanlarında gı/emkıındc sıhırle rınde ve dog\uısrıı olaylatında kendını bulıır Dusscl dunvadaıı v.ıv.ı^ y ıv,ış kopııp j'em'kle ıı vdklasjiiki.ii dus,scl kalııanıanlaıa buızcı kı şilıkleılı vı d.ıvıanışjaıla kai'jilastıkça dunyaya ılıskın bılgıleı ıdııııı denevımleı ka/anıı Ma salların, soylencckrın vc elsancleıın c,ocuk va /tnındakı goıevı do bııdııı cocug'un ruhıınu beslcyıp suslukeıı dol ıvlı \oldan nnlaıa gerçe £ı anlatmak vc onlaıı gclcccge hazıılaınak ( ıe<,mış ve geleceL (ıeleı ek ve geı mi1; "100 Adınıda Dunva llaııkalaıı" aıllı kıtapta da ge s mı>tm gunumu/e dunya haııkalaıı aııla tılıvot Dıınvanın sadeu' veılı harık ısından de ğıl, yuzhaııkasından bahscdılıvoı Bunl.ul.ı ıl gılı efsanelırdctı ılc Yıınan Harıkası Antık Dunya 1 laııkalaıı, Ş.ısjıtH ı Attıka Kır.ısı, Alrı ka nııı Buvusu rapın.ıldaı Dı>p>u'nun llaııka laıı (loıkımlı Anıtl u kıvıp *}chırler, SuaJtı Haııkalaıı Mulıtışem 1 lavvanlaı Dcg^en Dunva Ulıı Bıı Kava Yakıcı Maddc Buvule yiılCıııllıM Mııhtcşem Şclalekr Bari|l.ıı vı Kaııallaı Dunvamızı Bicinılendıımek Bıı Noktadan DıgYımc U/av Hatıkalaıı lııanıl m.ı/ I glmıt M ı i k t / k ı ı v ı I Iaydı doklcre Uzaıı.ılıın aıllı basjıklaı allında lııplanan lı.ıtı kalar <,oeuklaıa lanıtllıvoı Maık Daus'ın leııklı (,1/imlcııvlı* ılestıklenen ya/ılar buvıık kıi(,uk hcıkeseduııyanm kapılaıını aıalıynı onları gı/enılı bır yokulug'd davet edıvor Ma salsı anlatımlarla çoıııklaı dııne ve bııgune ça jlıtılıvoı Asma Bahcdcr gcrçektc bu vuc asılı dcg'ıldı Lskı Yıın ıtılıl.it B.ıbıl şehıını (bugunku Irak) goıdııkleıındc c,ok s.as.ırdılaı îcjnde luıvıılevıcı bltkılcrın olduğu bıı muhtt^em bahçckı degı ijik sevıvedekı ler.ıslaı.ı vapılmıştı lisaneye goıe bıı Bahıl kıalı bu balı<,duı ı,ocııkluguıııı daglık bıı bolgtde geçıren es(ınc, cocukluk yıllaıını lıalıılatmak icin yaptırmıs, Babıl Bahçc krını sulamak n,ın esırler, vardıyalaı lıalınde dutulmus gıbı gddı Anıa ne yapahnı kı ıııasal bovle dıvor1 (S 12) 'Pompcı'yı zıyaret edcrse nı/ Konıalıl.ıı /.ımanında hır şchrın nasıl oldu £111111 goıebılıısıııı/ C¥ııııku sokakl.ııı ka[<l.ıvan lavlar daha soııra donatak bır kalkan gıbı bu sokakları koruınuştur (S 19) Dı/ınııı Şelıııleı vc I Isaneleı ılen lıaşka, I ı^ baltalar vc Pıraııııllct Azukı ve 'jovalveleı Kıallaı ve kâşıtleı Devrınıler vc Bııhar Makı ııesı, Savaslaı ve Bılgısayar adıncla beş kıt.ıbı daha vaı Kırmı/ı Kalem'ın /amaıı nıakıııesıne atlamaya ve bııyıılıı bıı l uılı volı ıılıı^un ı (,lk maya ne dersını/' Sihirli Haberler tstanbııl ıla (>kııl Mu/c dıınleıı devam edı yorlO^ 13 M.ıvıs) "Mu/elerın L^ıtıın Anıadı Kullanınıı aclıvla yıııııtıılen pıo|e Yıldı/ lcknık Unıvcrsıtcsı Muzecılık Yuksek 1 ısaııs Pıogı.ımı Islanbul Aıkeolo|i Muzckıı Marınaıa Unıvcısılcsı L^ı tım Bılımlerı I akultesı llkogıetım Bolumu, Tuıkıye Lğılını Cnıııullulcıı V.ıklı (j.ıgd.ıs Drama Derneg'ı C,.aj5daş Yasaıııı Dcstcklcıııc Deıneğı ve lıırıst Relıbırlcrı Bırlıgı nın işbıılı £ı ılc suıdurulnıekteclır ()kul Mu/e ( uınle rı nın amacı4 J vc 6 7 sınıi o^ıcncılcıının muzc nesnderı vc ortatııı aıaıılıgıvla Ist.ın bııl ıın t.ıııhı llı ılgılı olgul ııı bılımsım kııltıı ıcl oneııunı kav lanıasına taııh bılmcnıın gelıs mesınc vc kultıır vaılıklaıııu koıuıııa bılmcının olıısııı.ibina katkıd.ı bulıınmakrıı Y.ıpıl ıı ık ınuze gczıluı 'ıııu/c ınıcesı' ve'sonıası lıa /ırlanan e£ıtscl ı,alısmalaıla sozel, varatıcı dra ma ve sanat etkınlıklerıyle destekknmekte dır Mııuk sılııılı değnekleı ınıı/ekıı ge/ıyoı (!c7erkın efSİcnıvor cgicnırken o^renıyor (18 24 Mayıs Mu/elır I lahası) Sihirli Değnek. ortopedik engellilere dokunuyor.. (Oıtopedık I ngellıleı (ıiınıı 10 1 < Mavıs) S Turkıye Ozurlulcı Aıastırması sonudarına go re, dunva u/crındc KH) mılvon mgdlı ınsan ya^ıyor Tuıkıve de ıse tuıiusıııı 12 29'u engellı (K 5 mılyon) Bırdeıı lazla cııgclı bulunaıılaı ıse nııhısıın 11 4 ıınıı olıışrııruyoı Bıı sayılar en gellıletın aıkkıı dc go/ onııne alındıgınd.ı 21 mılvon kısıvı vakından ılgılcndııcn toplumsal bır soruna ışaret edıvor Engelli çocuklar için sihirli kitaplar " lekerleklı Sandalvc , Mervc 1 ergokı,c, r'ilız Ibsvalı Bu Yayınevı • Patuılı K ı / ' , / t y n e p Ccnıalı, Guıu^ığı Yavınlaıı, »"Aksak Alı', Serpıl Ural, Kok \ayıncılık, • 'Cıiınc^c Acjlan Pencere", Melıke Fııntla Kaynak Bu Yayınevı • "ÜnceÇocuklat Dusıleclı Mavisel Yeneı Tarıh Vakh, • 'Dcv Adamlar' Scvım I/gu, Bılgı Yayıııl.ıı ı, • "Meıhaba Sevgı" Ayl.ı Kut lu Bılgı Yavınlaıı, • "bcıdaı'ın Zauıan Yolcu lııgu" Nuran Turan, • 'C^unese A<,ılan Pencc ıe", Melıka I unda Kaynak *<t Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresi Cad. No: 47 Bilgi Universitesi, Uolnpdere / lstanbııl nflayy@bagi.edu.tr Tel: 212 236 78 42 kardes.lerıyle ılışkısınde kendını ta nınıa surecı vaijiyoı bıı anlamda Ben, Çınar Agau ve PufboregVnın bııtıın oykıılerınden soz etmek ıs terdını ama o zaınaıı lutabııı o/etını çıkarmak olurdu bu Oysa ben benı çok etkılı'ven I erdan dan, (, algıcı nın (,antası nılan kıt.ıba adını ve ren oykudc, Çı^dcın'ın dıvettekı anneanncsının vcclıjiı pufborcklerı yıı/unden lı.ıstalanmasınd.ın geıe lcvm onu kurtaııııak ıçııı çııpınan kuçıık Çıj^dem'ın gırısımlcııııden Yoo1 1 layır Bıı kadar yctcr Hcroy kusunclc sıcak bıı dılle okııı ıınıı sa rıp sarınalavan Zcvncp Lcmalı nın şımdı (ıiıl Sokagı nın Dıkcnlerı, ^ılgııı Babam (Koıııaıı) du/elıe'de ı KONUK SİHİRLİ DEĞNEK Hidayet Karakuş "Ben, Çınar Ağacı ve Pufboreği", ZtyiUp ClMılll (JUIII)I^I hltdflllğl 5 Ba\kı, 144 s kırıp hı.ıılaıında cn buvıık mera kıııı pck (,uk yazaıııı yaptlgı gıbı ycnı adlaıı aramak, oıadalaısa kendıleıı>le tanısmaktır Bunun ic,ın de lırsat bııklııkc,.) yayınevlen nın seıgıknnı dolasıtmı llgımı çckcn bıı kıtabı kariştırır, ılk sayla d.ııı ılk tumcelerdeıı başjayaıak tadın.ı bakaiiin tlglıııı ijckmısse kıtabı yazanın kısa y^annıykıiMi nıı okıııum 1 lımdckı kıtabın ılk kıtabı olup olıııadı^ına bakaı var sa otckı kıtaplarına goz ataıım Hangı >.i7aı dımışrı anımsamıyo luın tjimılı Bıı lomanın ıyı bıı ro man oldu^unu nasıl aıılarbiııız, so rusun.ı vetdığı "tlk tumccsıne ba kaıını yanıtını anınısarını Ilk tumcc bıroykuııun bıı ıomanın cvrcnme gırmının kapısıdıı bcnce de Bu so/ıı okudııgunıdan ben bır kıtabı alıııca elınıe, ılk tunıceyı okuyorıım Sonrakı tumcelcn okuta cak bııyuyu baıındırmıyorsa o tıım ce, çogu ke/ bııakuun kılabı sessı/ ce tezgâha Hele bır de ılk tumcc bo/uksa geıısinı okıımayı gereksı/ buluıum Yanlıs belkı ^ııııku gerısı gu/cl gclcbılıı ovkunıın ronıaıun anıa ılk tııtru e sonıakı tumıckrın nasıl olabıkcegıne ılışkın ılk ı/lenınıı vcrdıgınden zauıan vılnıııeklen koı karım 9 17 Nısan 2001 gıınleıı aı ısııula yapılan Iznıu kıtap 1 u.ııı ııda pek cok kıtabın ı^ındc Ben Cınat Ajjacı ve Puiboıegı kırabının ılk saytasın dan kopamadını Bır (jiıcıık kıtabı ıçın gercklı dııyarlığı ılk luınceclen yakalayan bır y.ızarlj karşılastığımı sczdıın Ilk ovkıısıı ( j elımsı/( l o cuk"ta vazatın ^ocuklu^uıı cn ma sıım o/lemlerındcn bırını bısıklıt ozleıııını ıslenıış Çok işlennıış bır konıı olmakla bıtlıktc vazaı Zevııep Ceınalı b.ısıt bıı vanlışlıktan dostlug\ı gclıstudıgı ovkusunıle ic, bıııkan gerı,eklcıı dc ovkusune yedıımış latlı bır dılı var Zevnep ( cmalı'nın Oykulerını anlatırken kaışını/da sı /ınle konuşan ya?an duyıımsııyorsunuz anıa bu ya/aı olaıak değıl bır oyku anlatıusı, bıı masalcı teyze amca gıbı, evın iı,ındcn bın gıbı ko panııyorsunu/ oııdan Top oynavanların ovuna daldıklan bır sııada onları ı/lcvcn (vclımsı/ Çocuk ağaca davalı pırıl pıııl bısık letı goruyoı, ıı, gc(,ıııvoı Soııı.ı ov nayanlardan bırının oldu^unıı du şundııgu bısıkletlc ovıın bıtene ka dar bır tur atmak istıvoı Bısıklete bınıp dolasnıava (,ıktıgında o\un bı tıyoı ( enı, bısıklctının ycrınıle olmadığıııı goruyoı ıı sııada (,elımsı/ (Jocuk, bısıkletlc onlaıın vanıııa ge lıyor Sonrası kıskırtma, bısıkktııı sahıbı ( cnı'ın ^t'lınısı/ ı,oıu£>a attığı tokat, pişmanlık, ( em'ın Çelımsız (.oaık'u arayışı Çclımsı/Ço cıık'un gerı,egını goruç; () dcnlı gcrcck(,ı o deıılı okuvaııı saran bıı ovkıı bu Yalıuz Çclımsı/ Çocıık'un adı çıkmı\or ovkıı bovun caortaya Ya/aı bclkı bılınde boyle vaptı Bısıklıt o/kmıvlc lıeı goulıı ğu bısıkletı n, ge(,ııcn o denlı <,ok ı,ocuk vaı kı I lepsı de ^elınısı/ değıl ama bu bır sunge Cıii(,su/, eko nomık anlamda gu«,suz, pazarlarda lımon, maydano/ satan bır c.ocugun besılı bın olması munıkun mudur'' "Ben, Çınaı Ağacı ve Pulbore £ı ndc dokıı/ oyku var Hepsı c,o cııkluğun en kııçuk sorunların dcv k^lıgı dunvasıııı anlatıyoı (,ocuk lar kendı dıınyalarını kendıleruıe o/gıı bıı ılılle ınl.ıtıılaı Bu dılı gun lıık bıı dılııı ic,ınde kuraılaı kmıı /a man kımı /aıııan da buvukleıın dunvalaıındakı anlamsı/lıg^ı varattık laıı o/ıl dılle aşjııaya ^alı^ırlar "Ka ku Kıte, Tako Iıkc Mano Makı" oykıısu de ıkı kardcjin kcııclı arala rmd.ı gelıştııdıklen o/el bıı dıl Sunııu'vla kuıımı ıkı/ kaıdeştııleı Agabcylerınm dunyasından ıızaktıı | ı ı j lar Kımı /aman onların bakımı Şa Bıı Kaçak, Meıno, Patenlı Kı/ kı I ' ' I lıın'e kalıı Şalıın onlara sert dav ransa da ıcjndc hep bır kaıde^ sevgı sı \ardır (,oğu ke/ kendısımn de avıımmda olnıadıgı Oykııler ıo nidiıljl sıııleı (,u^u kez kcııclı keıııll mı/ı tanımanıı/a vaıamaz rın •J Hu vunıu/u suvumıı/u okıulıı^umu/ kıtaplaıla taıııı vanlıs bıılduğumu/ yanlarımızı toıpulenıeve <,aJı^ııız Buıad.ı da ıkızlerın ağabcyı Şahın, taplarını okumak tstıvorunı Hepsı de ııç dort basını vapnıısl.ır Zeynep (.emalı, yenı keijletlıgım bıı va7aı Yını çıkacak kıtaplaı ını ıla meıakla bekleyeıegım Dığll nıı kl geıçekçı valın lcıııı/ bıı luıkçeyle bana çocukların dunvasıııı bıı bas. ka pencereden gosterdı Oıııın kı taplaıını okumak benı daha bıı /en gınletttırccek, bunu sezıyoıunı • SAYFA 26 C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 795