Katalog

şüncesidir. Bu, bir anlamda yazı yazınanın, 'tekranyla sürüp giden yaşam(ın)" ortaya eıkmasını sağlayan bir etkinlik olduguna da ışaret ediyor. " 'Adme?' Aynada göz gözc gelıniştik. 'Romanın nıı,' dedim uzak bir sesle, 'şimdilik bilmiyoruın.' " (s.7) Içimi/.dc nicc ses, davranı^. retık, ku kıı, görüntü bir karabasan(î) gibi bizc siirckli geçmisj anımsatıyor; yaşatıyor. Boylece yazmak, yaşamı tekrar tekrar kıırabilmcyi sağlayan önemli bir yol olııyor. "Ayni yolda yürümekten başka çaresi olmayan tııh.ıf birer yaratıktı insanlar; tekrarın tekrarlarının örtüsü olduğunu anlayamadan, aynı el sallayışlarm, aynı gülüsjerin, avnı yürüyüşlerin ya da aynı otuıusjarın iı,inden geı,e ge ye daıımklarına bula^an uzak bir scrii vcn taılıvla dola^ıp dolaijip aynı nokta da yaşıyorlardı."(s. 158159) "Sözgelimi bir köyde, yiııe böyle bir diıkkânda berber kılığında oturuyoı vc arada bir başını cevirip bııraya bakıyordıı." (s.7) II Yazarrn nimanda kurdıığu ikili gerçeklik orramı (bcrbcr dükkânı ve köy) vc bu ortamlar arasındaki gcçişler, birleşmeler okııdıığumu/ romanın bir kurgu/yapıııtı olduğunu siirckli bize anımsatıyor. ()rncgin bcrbcr dükkâıımdakiler, köy ortamına giriyor ya da oradan ı^ıkıp yeniden eski yerlerinc döncbiliycıılar. Bu bir anlamda gerçekiisUKÜİügüıı gcı\egi kavratması açısın tlaıı kullanıldığıııı güstcııyoı bize; okıı nanııı bir anımsayı^ın kıırgusu olduğu gcrccğini. "Istesem onu ılk dıışiınclüğüm gibi romanın son sayfasından sonraki yere kolayca atabilirdim bclki, ama içimdcki bir nokta buna elvcrmiyordu." (s.97) "Kapıdan girdigindc berber tıpkı benim gibi, kulağı çoktan silinip gidcn pat pat seslerinde, tek başına otııruyordu." (s.l 50) "tnıam köydeki berber dükkânına dcğil de kenttc kinc gclmi^ gibi, oturduğunı ycrde ürpermiştim." (s.ni) "Cîcnc dc, cınanrı altmda oturan köylülcri, başına toplanan çocuklara lıâlâ gösteri yapan Cennet'in oğluna vc nohııt yiiklü birkaç kağnıyla duvar dibinde pineklcyen ak sakallı yaşlıları geçerck yavaş yavaş bakkal dükkânına doğ ru yürüdüm."(s.131132) 8/ Hasan Ali Toptaş; romanında kcnrten köyc, köy yaşamının o yiririlmişliklerine bakıyor. Bunu yaparkcn yine kent ıçindeki durıışunu, yitmişliklerini de anlatıyor. Kenr yaşamının da sonunda insana o köy yaşamındaki gibi tckrarların tekrarını yaşattı^ının altını çiziyor. Kent yaşamının dağılmiiîlıgını, yalnızlıklarını, yitirilişlerini, korkularını önümüze koyuyor roman. "Yaban ", kırsal yaşamın içine dii şen, orayı tanıınayan bir aydının gözlcmlcri vc tanıklıklarından oluşur. "(jölgcsizlcr" isc köyc, ta^raya kent içindcn yönclcn, oraları tanıyan bir bakışın iirüniidür. "Umııtsuzdum artık, nc yapaısam yapayım, hangi sokağa dalarsam dala yım, ^cldiüinı yeri bulamıyor "Bcllcğinıdc yaşayan berber dükkânı hcr ijcyin üstündeydi."(s.219) "Bclki köv zatcn yoktu da bunu kim se anlayamıyordıı hcnii/; köylülerin hcpsi alışmıştı yokun varlığına..." (s.l 16) 9/ Dilı kusursıi7. Anlatı tatlı bir ninniııın ezgisı gıbı akıyor. Bir ölçüdc kcntteki 'yaban'ı anlatan kıısıırsuz bir roman "(iölgesizler". (Rlbette, bolca karşılaşılan baskı hatalarından roman arındırtlırsa, okurla metin arasındaki iletişim kopuklııgıınıın önıinc dc böylece gcçilmiş olıır.) Kendilerini, yirirdiklerini arayan köy insanları; zamanla yazarın, bclki bir parça bızım de arayışlanmızı dillendirıyoı. Roman, csas gcıçc^ın de sonunda kendı geı\egınıız oldugunıı böyletc sezdirım^ oluyor. Bunu yapar ken, yazar nasıl aynaya (ya^aınına) ba kıyorsa, biz dc kitaba bakmakla tıpkı bir aynaya bakıııı^ gibi oluyoruz: Kcn di aynanııza. • * Gölgesizler, Hasan Ali loptaş, Turktye 1) Bcinhası yay., 2002, 2i6 \ay . ABD'de , Mılyona .Yakın SatışJ Hovvard Zinn, bu destansı kitapta Amerika'nın acımasız çıkar mücadeleleri içinde, sınıfsal ve ırksal savaşlardan geçerek, evreler halinde nasıl ABD haline geldiğini anlatıyor. Siyasal ve ekonomik olarak sömürülen ve mücadeleleri pek çok tarih kîtabmda yok vayılan Amerika Birleşik Devletleri halklarının parlak ve etkileyici tarihi... Library Journal •HükOmetlerin, fatihlerin, diplomatların ve liderlerin bakif açıııyla yazılan" geleneksel tarih kltaplarına karwlık# radikal tarfhçi Hovvard zinn, Amerika tarihini "uzun dönemoe tistemin ittikrarı'nı n t pahasına olursa olsun güvenceye alabilmek için hükumetlerin güclü eriyle S çevreleriyle ittifak kurduğu »ürekli bir sınıf mucadeleti tarihi ş olarak ele alıyor. Publishers VVeekly ABD'yi Nasıl Bilirsiniz? GŞ kitaplar v, dergiler 29 5YTL IMGE kıtabevi imge.com.tr SAYFA 11 kıtapçı rıflarından once (PKîîİîd> CUMHURİYET KİTAP SAYI 795