Katalog

Cumhuriyet KİTAPLAR I /ııı ya^ayıp gördükleri, acisı ıla onıırıı da çok olan yillar bıınlar. Yaşayan kişilcrdcn yola çıkmanın yanıltıcı olmayacağını düşünebili\\y. İlhan • ı v ,, j v 1§ ff ]\ %>;, SELÇUK Ağlamak ve Gülmek (7 7. Baskı) Duvarın Üstündeki Tilki (4. Baskı) Düşünüyorum Öyleyse Vurun (26. Baskı) Enel Hakk'ın Hakkı (3. Baskı) Görülmüştür (8. Baskı) İskele Sancak (3. Baskı) Japon Gülü (8. Baskı) İPAT hır Kıırtıılıi) Savuşı romanı. larihscl gcrçcklıg'ın tam da ıçınden geçılıyor. Savaşla kavrtdan Anadolu var romanda: "Ale\len yahi2xi hır ycl, bir buçıık aydan daha uztın bır wre, etfı kavurdu bu büyük cograjyantn dört bir yanını." (s. 118) diyonunuz. Anaılt bu tttcs, giiçlii kışılık.lcrtn, onları destcklcyen halkm topyekun guciiyle ülüm ktılım \ava\wa dönü\ türüliiyor tPAT'ta yönelenlcrın ağ'zından ınsanal boyıtlhmyla \ava$ yaşa/ılıvor. Bu anLııııda ordıı, luı/k söyleynit' kdtıltndinış, cirt tihııiıi çekılmış wnkı. Bır dc Mııslafıi Kemal'den gerektiği yerde gerek/iğı kadar, bclkı daha az so'z cdilıynr, hatta önce çıkarılmıyor bilc Mns/ııfa Kcmal. Baştirt lünıv yayılmı), 'l'iirk bcilktna, Yiirk ınuınınııı huşarm olarak gostırılnu^. Dıiynatı dcı a^ağjlaıımıyor romarı dti, in\an olarak yaklaylmış Sız nastl yorumlarsıntz bunıı' EN ÖNEMÜ YAPIT Türk yazınının bugüııc dcğiıı var olan yapıtlarından en büyük, en öncmli olanının Nııtuk oldıığunu düşünüyoıum. Ncdcnsclligi, nı.mlıksal leiııdleıi, sö/cük seçimi, tümce yapıları ıle oldıif*ıı dcnlı, tarihi belgclemcsi, gcltrcjic ılöıuık öngörülcri ilc de eşsizdir Atiitürk'iin bu büyük yapııı . (İncesi, gclişimi, sonuçları ilc Bağımsı/lık Sava^ı'nı, 'l'iirk Devrinıi'ni tılusuna ı*n iyi anlatan yaplt da btı yapıttır. Türk halkı, lıalkm karşısında olanlar, iş^alci ordular, i^birlikçiler, Istanbul, Ankara.. Nııtuk, olanca gcrçcklikJcri ile bütiin bıınları anla(ü£r, lıcm tarihc, hcnı de gelırci'k kıı^akların tRİcmine, crdcmindcn kuşkıı dııvnıaılı^ı gcnçliğinc cnıaııel ettigi yapı lıdıı Ulu ()ııder'in. Nııtuk'ıı (»kııvııp öziimscmcdcn Türk Bağımsızlık Savaşı'nı kouu cdinen bir ronıan ya/ılabilir mir1 Yazılır, yaxı labilir bclki ama, uza|*ında kalır bu romatı gcr^cklcrin. Derler ya, yumurtasız omlel gibi bir şcy olur o. tPAT'ta, tzmır'in işgalindcn kurrarılmasına dcğin pcçtn sürcdeki sava^uı, sava^ınılarıi) günceli anlatılmıştır... Anlatılanların öziindc, mantığında, gti\cklik arayışlarında Nııtuk vardır. Mustala KLIIUII Paşa'nın kendisiııe, kendisi ile birlikte yola çıkanlara, halka, düşmana, işbirlik^'ilerc bakj^ı nasılsa öylc Nutuk'taki coşku, destansı soluk; abartmadan, içtenliği özümsencrck yansıtılnıak istcnmiijtir rumana. üyle anlaşdmalı de riııı; Atatürk, halkı ile birlikte, özünde, her satırındadir İPAT'ın. lenef inin uzantısı bu. Kısaca, savaij gibi bir olaya; hclc de haksı/.sa, saldırganlıksa; biliııç li olan kamıınıın onay vermenıesulır akılcı olanı. Ama, öyle olnıuyoı. Irak Savaşı'na, başlangıtıiHİa Ingilterc'de de, Amenka'da da halkm ço^unlufu onay vermi^tir. Sorıradıiıı kıirji çkıha da, kıiınu \artiy durduramadı Bugün de otıız !JÜ kada ülkeııin silalılı gücü var Irak'ta, Amerikan güçlerinin yanında... Ayıptır! Ne alıp veremeyecegi vaı Ko re'nin, Japonya'nın, Isp.ınva'nın, l'olonya'nın Irak'la? Birlikleri Iıak'a göndereıı bu ülkelerin hükümetlerı yeılı yerinde dııruyor... Bu boyledir diye, savıınıııa sava^laruıa da kartji çıkılabiliı mi? ()ııcnıli bu Başka bir yolu kalnıamışsa özgıırliığünıı, lı.ığıınsı/.lığını korunıak içiıı savaiji gö/e almalıdır kaınıı Bir ulus, kendini savtınacak olan çocııkljrınm savunma relleksini, tesaretini yok ctnıenıclitlir; hazırlıklı olmalulır elbet. Savaş karşitı olmak, çağın getçeklerini görmezden gelnıek denıek değildiı. Yııkarıdaki tiinıcc o yolda yonımlanmanulıdır. Yüzbaşı Selahattin'in Romanı 1 (11. Baskı) Yüzbaşı Selahattin'in Romanı 2 (11. Baskı) Ziverbey Köşkü (14. Baskı) YÜZBAŞI SFIAHATTİlVfa ItüMAAI(l) Vİ/.BAvŞI SKLAHATTh'h KOMAM (2) Romanın dilı. anlalıınt çckip giîtüriiyor Betımlemcler u'is oUun dıyc yaptlmamı^ Uzamı, roman ki\ilcrini okurla birlıklc vaşantıntn içine soknıak. için iilçü/ü, tarlılı bctimlemv tümcelm, ranlt. Vzam ve kıjılcrı anlağımızda canlandırmaya ııygun Üçthuii kişılı anlatıcı, bılgıçlık taslamıyor. Anlatım sanatlart romanın yazıınal ladıııı <,og~altıyor Örneg'in, "Var edcnın var olana egcmen kıldıfcıdır lciavert." (\. 212), "Kartnca görününce saltariıtlı u'irtrıez gecenin " (s. 212), "Sel önüne kum atmak.", "Kuşkunun pusıı dafcıldı.", "Sarı iaydam yanumalar", "Oiyamğı, küfycplı, Stimanuırısı " gıbı renk adları ve daha başkalart... ^ııni'l \öylem deımyorum Romanın dılmdekı ak.ıalık, yalmlık, dıırıılıık, ımgesel \dylem; siızdızıınındc kurallara ııygunluk, roınanın anlalımnıı, l'iirkceııın sözvarlıg'ını vdruüaştırıyor Tıirkceııtn roman anlalımına elveri\lıhgi koıııiMinda ncler wylemek nten/nız IRMAK ROMAN TAMAMLANDI ZIV Duvarın Üstündeki Tilkl Cıeçenlcrdc olen bir Rus Türkolog'u, (adını hetnen ^imdi anımsayamadım, ilgilile rin çok iyı tanıdıkları bır bavan dilci) "Anadilim Türkçe olsaydı yazar olıırdıını..." der miş... Doğru söylemiş. Yazınımızıla güzel olan birçok şcyin, dilimizi, güzel Türkçetnizi, sevmiş, özümsemiş olmamızdan geldiğini bilmeliyiz. Manilerimiz, ölçülü, ııyaklı konuijtnalarımız yanında, çok özlü deyiıııleri ıniz, övgülerimiz, yergilenmız vardır; çoktur. • Komanın sonlartna duğrıı (s 2Xti) Bınbaşı Oğrenimi ne olursa olsıın, erkeklerimizdcn Cezmı, tavaşa ılı$k.ın görüfiinu $öylc bclırlır: çok kadınlarıınızın, annelerinıizin, nineleri"Yok bc Cczmı, nc krallar, ne bakanlar, ne dc mizin bunları sıkça, hem ıle yerli verindc Itinrıldrı şu\u busu, hıçbıri deg"d, savaşı kamukullanıverdiklcrini anınihayalını. Sevgi sözlcriyle, övgüleri, öğütleri, yergileri, tadına donun k.endıu ıstvrgctirir, kcndiiiistcr götürür. Ak ya da kara, savaşın oldng'u heryerde, ka yıılmaz masalları ilc dilimizin incelikleıirıi, mtınun og'uüanm kavgaya ılcn ovgiilcri, yiğft güzellikleıini de belletiı analarımız çocukla nna. Okııma, yazma sevgisini de ekleyelim lcmclcri, kulsamaları vardır. " (jcrçi roman bunun üstüııe... Türkçeyle anlatamayaeağıkijtiımn diişünccu bu Sız kalılıyor musunuz mız htçbir şey yokrıır. Kocaman bır yalandır liıııba^ı Ccznıinın \ava\ı çkarardarla ilgili Türkçeyle sanat yapılamayaca^ı, biliın yapı görujiinc'' Sai'dji kanıtınun, bırbaşka wylelamayaca^ı. ytfle balkm kcndısı mı çıkarır? Yanlı^ yorunılanmaya elverişli bır tümcc bu. Romanın birçok yerinde savaşlann getirdikleri ilc gütürdükleri larlışılır... "Savay, ytinetenler çıkarır, halk masumdıır" Böyle yaygtn bır kaııı vardır. Bence öyle değil. Aslında kamıı bılinçli olsa, savaşın ne getirip nc goturdüğünü bilebilse; kamu, doğrudan ya da dolaylı şunun bunun aracı dıırumuna gelmcse, hie değilse bu acımasız boyutlardaki sava^lar olnıaz. Tarihi geıçek, ta çocuklıığundan başlayarak kamıınıın o^ııllarını savaşa özendirdiğidir. Doğrusıı bu ıiıudur? üııu tartışnııyorum. Savaşların olmayaca^ı bır dünya ham bir hayal midir? Romanın birçok yerinde tartışılan luıdıır. ^jıı bir gerçek; ılkel toplumlarda, oymagın (kabilenin) toprakları nülusu besle ıneyeeek duruıııa geldiğtnde, knmşu topraklara saldırmak gerckiyor. Ta avcılık toplayıcıllk döneıııinden bu yana böyle bu... Bu saldlrılar, henı oymağın kendi nüfusunun azalması henı de toprak ka/aııtı elde edebilınek i(,iıı gerekli gönihiyor. Doğıırgan nüfıısıın azalması, sava^çı nülusun cpğaltılması yollarıınıı araııması bir l>aşka yöntenı. Yani kız çocıık istenmiyor, erkek çocuk el üstünde tutuluyor lalan... Bugian bilc erkek çocuk beklentileri daha çok. Savaşçi yctiştirmek ge Irmak ronıan tPAl'lu tamamlaııdı mı? Bir loplarıtıdd; roman yazmanın gücliiklcrindcn wz etmışttniz. Yıne o görüşte mıunız? Bundan sonrakı çalıynalarınızdan da wz eder misinız'' lezgâhınızda ncler var'' Irmak roman tPAT'la tamamlaııdı. Bu, öncmli bir işin üstesinden gelindiği za manlardaki crinçle birlikte, yeniden i^e başlamak istcncini de getiriyor. "Roınanlaıın Diinyas " adını verdiğim bir çalışmayı bitirdim. Eski dosyalar, yenilcri... Bilirsiniz, yaznıadan olmuyor. Romanda birkac•jiırvar Sıırı tiirdürüyorsunuz. Sizin de, beninı de; baş tacımız bizını ijiir... Yeri ba^ka, ^iirsiz yaşam olmaz diye dii ijünüyorıım. Ya/.ın deyince de; her dalı güzel Türkçe yazınımızın. Şiir, ronıan, deııeme, öykii, oyun, anı anlatı... Kocaman bir dünya, dünya içinde. Ne güzel! • Scvgıli Şenncttin Unlü, bu güzel söylcşi için size çok leşekkiir ederını Yenı urünlertnizle kuluynak dileg'ıyle... Bana /aman ayırdinız... Ben tcşckkiir cdcrim. • tsmet Paşa'nın Ağır Topları/S^'wvı7tın Üıılü/ Dünyd Kttap/ 296 s. K İ T A P lUNtlBpi fcftrsr» Merkez : Turkocağı Cad. No:39/41 CağaloğluİSTANBUI Tel:0 21? 514 01 96 Fax 0212 514 01 95 Şube : Istiklal Cad. Zambak Sok 4/1 (Fransız Konsolosluğıı yanı) TaksımİSTANBUL Tel. 0 212 252 38 81 82 SAYFA 18 C U M H U R İ Y E T S AYI 78