Katalog

O K U R L A R A Ergin Ytldtzoğlu, 1952 htanbul doğumlu. 1989'daUniversityof East Anglia, Gelişme ve îktisat Bölümü'nden "Kapitalist üretim tanında kriz üzerine teorik ve tarihsel bir çalışma" teziyle doktorasım aldı. Ergin Yıldızoğlu'nun yazılan 1993 yılından bu yana Cumhuriyet gazetesinde yayımlanıyor. 2001 yılında Ortadoğu Teknik Üniversitesi Avrupa Çalışmalan Bölümü tnaster programı altında, "Küreselleşme süreci ve Avrupa" adlı bir ders sunmaya başladı. Iktisat, Görüş gibi dergilerde ve PetrolIş yıllıklannda ekonomik konularda; Adam Sanat, Sombahar, Ludengirra, Edebiyat ve Eleştiri gibi dergilerde de sanat, edebiyat, felsefe yazılan ve şiirleri yayımlandı. Ergin Yıldızoğlu'nun Globallesme ve Kriz (Alan Yayınlan, 1996), Yaşasın Modernist Refleks (Telos, 1997), Kötü Sonsuzda Gezintiler (Cumhuriyet Kitap, 2000), Göz Göze Geldiğimizde, Şehir ve Sen (Umit Yayınlan, 2000), Dinozorun Kuyruğu... Eylülve Yeni Koma (Remzi Kitabevi, 2002) isimli kitapları vardır. Ergin Yıldızoğlu ile yeni çıkan kitabı "Köpeğin Ahlakı'nı konuştuk. NOT: Geçen sayımızda yer alan "Aziz Nesin 90 yaşında" sayfalarımızda kullandığımız Aziz Nesin portresinin Haşmet Akal'a ait olduğunu belirtelim. Bolkitaplı günler!... Her sene sonunda topluca kitapları değerlendirirken, insan ödüller üzerine bir kez daha düşünme fırsatı buluyor. Neden bunca ödül veriliyor sorusuna bir de, neden öcJüllere bu kadar ilgi gösteriyoruz sorusunu ekleyebiliriz bu sene. cm edebiyat çevrelerindc hem de kamuoyunda 2005 yılı boyunca tartışılan konulann başında edebiyat ödülleri geliyordu. Alex Duval'in "Observer" gazetesine Orhan Pamuk'un Nobel edebiyat ödülünü alma ihtimali üzerine yazdığı makale herkesin ilgisini çekti ve edebiyat çevrelerinin dışında da çok tartışıldı. Bu makalede Duval, ödülün bir hafta ertelenmesinin nedenini, jürinin Panıuk'a ödül verme konusunda kararsızlığı olarak gösteriyordu. Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı 2 005 kitapları (2) ikinci kez Kafka'yı kazanan yazar (geçen yıl Elfriede Jelinek de iki ödülü birden almıştı) ardından Nobel'e uzanıyor. Franz Kafka ödüllerinin fazla bir geçmişi yok ama birkaç scnede hemen saygınlık kazanan bir ödül olnıayı başarmasında kuşkusuz Nobel ödüllerinin aynı isimlere verilmesi rol oynadı. Her sene sonunda topluca kitapları değerlendirirken, insan ödüller üzerine bir kez daha düşünme fırsatı buluyor. Neden bunca ödül veriliyor sorusuna bir de, neden ödüllere bu kadar ilgi gösteriyoruz sorusunu ekleyebiliriz bu sene. tlk akla gelen neden, her yıl katlanarak artan kitapların arasında ödüllerin bir bakıma yol gösterici olmaları. Galiba okur, kendi başına asla yetişemeyeceği kitap bombardımanında, hangi ödülün kime verildiöini bilme gereği duyuyor, böylece binlerce kitap arasından ayıklandığım düşündüğü birkaç tanesini seçiyor. Basılan kitapların sayısı arttıkça kaçındmaz olarak ödüller de artacaktır. Ödüllerin sayısının çoğalması da, farklı türlere değer veren özellikleriyle ortaya çıkacaktır. ce: Adnan Binyazar kendi hayat hikâycsinden yola çıkarak yazdığı "Olümün Gölgesi Yok" romanıyla Orhan Kemal ödülünü kazandı bu yıl. Masallarla süslediği gerçek aşk öyküsünü, çok da gerçekçi bir dille anlatıyordu yazar. Burhan Günel "Ateş vc Kuğu" adlı, Sıvas olaylaruıı anlattığı romanıyla Yunus Nadi ödülünü, Latife Tekin ise "Unutma Bahçesi" ileSedat Simavi ödüllerini aldılar,. Oykü ödülleri de edebiyat çevrelerinin tanıdık isinıleri arasındandı: Sait Faik ödülünü Ayşe Sarısayın "Yorgun Anılar Zamanı," Cevdet Kudret ödülünü Günhan Kuşkanat "Kış Leylekleri" kitabıyla, Yunus Nadi öykü ödülünü ise Ethem Baran "Dönüşsüz Yolculuklar" ve Sibel Türker "Öykü Sersemi" ile paylaştılar. sa'nın saygın ödülleri arasında olmalarına rağmen,, farklı romanlara verilirler. Bu sene François Weyergans " Annemin Evinde Üç Gün" romanıyla Goncourt, Nina Bouraoui ise "Kötü Düşünceler" romanıyla Renaudot ödüllerini aldılar. Bir başka önemli ödül olan Medicis ise JeanPhiüppe Toussaint'in "Kaçmak" romanına verildi; bu ödülün çeviri romana verilenini ise Orhan Pamuk "Kar" ile aldı. Amerika Birleşik Devletleri'nin en önemli ödüllerden biri olan Pulitzer ise roman dalında bu sene Marilynne Robinson'a "Gilead" için verildi. lngiltere'de Booker ödülü ise John Banvüle'in "Deniz" adlı romanına verildi. tlginç bir rastlantı sonucu, 1989 yılında Banville yine Booker ödülü için aday gösterilmişti ama ödül Ishiguro'nun "Günden Geri Kalanlar" romanına verilmişti, bu sene (Ishiguıo bu sene de "Beni Asla Bırakma" romanıyla listedeydi) Booker listesinde yine karşı karşıya kaldı bu iki yazar, ama bu sefer gülen Irlandalı yazar oldu. H Nobel ödülleri hakkında bildiğimi/ bir şey varsa, o da tsveç akademisinin basına bilgi sızdırmadığıdır. Bu yüzden genelde Nobel ödülleri ile ilgili haberler tamamen spckülatif ve kişisel görüş olarak görülmelidirler; bu sefer de Duval ciddiye alınnıayacak denli kişisel bir görüş belirtiyordu, zaten yazısında Isveç akademisinin "gizemli entelektüellerden" oluştuğunu vc asla bilgi sızdırmadıklarını söylüyordu. Ayrıca makalede ortaya attığı teze îsveç akademisinin resmen karşı çıktığını da ("the suspected row over Pamuk, which was officially denied...") yazıyordu. Ama tüm bunlara rağmen yazı gerçek bilgiler sunuyormuş gibi algılandı. Booker, Goncourt gibi ödüller verilmeden önce kimlerin listede olduğu jüri tarafından açıklanır, oysa Nobel ödüllerinin özelliği hiçbir açıklama yapılmadan verilmeleridir. Orhan Pamuk gerçekten îsveç akademisinin listesinde miydi, bilemeyeceğiz bu bilgiler yıllar sonra bile açıklanmaz ama bir yazarımızın böylesi önemli bir ödül için dünya basının da yer alması da çok değerlidir. Edebiyatta kaza nılan ödüllere ulu sal futbol takımının maç kazanması gibi bakamayız, sanatt.ı hiçbir zaman basıt bir kazanma coşku su değildir hisscdilen. Bir kültürün, bir dilin ya da en azından bir edebiyat gclcneğinin kapısının aralandığını dü^ünmek daha doğru olur. UNUTULMAYACAKLAR 2005 boyunca okuduğum romanlar içinde etkisinden uzun süre kurtulamadığım özelliklc bir tane vardı: Gabriel Garcia Marquez'in "Benim Hüzünlü Orospularım." Yazar bu sefer anıtsal romanlarından farklı bir yol izlemiş ve bir tek kahraman etrafında gelişen, bir tek öykü çevresinde kurgulamış romanı. Konu olarak grotesk ile gerçeği, abartı ile sadeliği, komik ile trajediyi harmanlamış. Roman, bir sene gibi bir zaman dilimini, çok az geri dönüşler yaparak anlattığı için ortaya sade görünüşlü bir yapıt çıkmış. "Benim Hüzünlü Orospulanm" Türkiye'de haftalar boyunca çok satanlar listesinde kaldı ne gariptir ki Fransa ve lngiltere'de, Türk okurundan gördüğü ilgiyi görmedi burada kuşkusuz çevirmenin (tnci Kut) başarısı roİ oynuyordu. Gelelim Türk yazarların romanlarına... Geçen hafta yazdığım gibi, bu sene çok güzel romanİar okudum, fakat şimdi düşününce aralarında özellikJe öne çıkan, başyapıt denüecek bir roman yoktu. Sevdiklerımden biri Ali Teoman'ın "Bir Garip Cindi FRANSA'DAKİ ÖDÜLLER Örneğin Goncourt ile Renaudot ödülleri, her ikisi de Fran TURHAN GÜNAY eposta: cumkitap@cumhuriyet.com.tr turhangunay@cumhuriyet.com.tr KİTAP Imtlyaz sahlbl: Cumhuriyet Vakfı adına llhan Selçuk o Cenel Yayın Yönetmeni: Ibrahim Yıldız o Yayın Yönetmeni: Turhan Cünay 0 Sorumlu Müdür MehmetSucu 0 Cörsel Yönetmen: DMek Akıskalı o Yayımlayan: Yeni Cün Haber AJansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. 0 Baski: Ihlas Cazeteclllk A.$. 29 Eklm cad. No. 23 Yenibosna Istanbul o Idare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar öktel Sok. No: 2 34381 Şlşlllstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) FakS: 0 (212) 343 72 64 o Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: özlem Ayden/Reklam Müduru: EylemÇevlk 0 Yerelsünli yayın 0 Tel: 0 (212) 251 98 74 75 0 (212) 343 72 74 KAFKA VE NOBEL Nobel ödüllerinden söz açmışken, bu sene ödülü tıyatro yazarı Harold Pinter'in alması genelde çok olumlu karşılandı. Pinter bu yıl, bir de Franz Kafka ödülünü kazandı. Bu ödül Nobel ödülünden aylar önce veriliyor ve ilginç bir şekilde Zümrüdüanka" adlı romanı oldu. TÜRKİYE'DEKİ ROMAN ÖDÜLLERİ Türkiye'deki roman ödüllerine gelin Sanırım kolay unutulmayacak bir diğer eser de lhsan Oktay Anar'ın "Anıat" adlı romanıydı. Bu iki romanın ortak özelliği, her iki yazarın roman için bir dil yaratmış olmalarıydı. Renkli anlatımları, zen gin hayal gücü ile en ız bırakan romanlardı. • asu@yazinsanati.com SAYFA 3 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AYI 828