Katalog

İnci Aralla yenî romanı Taş ve Ten'i konuştuk 'Her zaman olduğu gibi okurlarıma güveniyorum' & ErdemöZTOP evgılı Inu Aral, Mor dan bu yana tam ıkı yıl geçtı )u gunlerde, yeni hır romanla, Ta$ vt Ttn'lt okurla bulu\uyor\unuz tlk anda ısmı dıkkal çıkıyor/mı rak uyandırıyor Oyle mi'' Buna scvındım (, ıınkıı oyle olsun ıstcdım Yanı " Bu gtte sakın gelnıe evdc yokıım1" ya da " A^kıınm çetelesmdekı cksdere olesıye ağladım " gıbı adlardan benım gıbı tıksınmeye başlamış çok fazla okur olduğunu du^undum Bunun ıçın de romanımın adıyla dgılı hıçbıı açiklama yap mayacagım ükumayan çağrı^imlarla ıdarc edebılır, romanı okuyacak olanlar ıçınse sorun yok Kolayıa aıılayaLakJar Romanlarıntzın tasarım ve oluşum lureç lertnın genelde uzun olduğunu soylenınız Ta$ vt Ttn'ın nasılortaya çıktıfyndan ioz cdcr mntmz? "Ta$ ve Ten, kadın erkek herkesin bir biçimde yaşamış olduğuna, ama bunu gizli dünyasında mücevher gibi sakladığına inandığım bir hikâye." "Eleştirel bakışı yanında bu roman, duygu dolu yeni sevilerin ve bundan doğan çaresizliklerin de anlatıldığı bir sanat yapıtı" der Ayla Kutlu, İnci Aral'ın geçmişte yayımlanan Yeni Yalan Zamanlar romanı hakkında. Kutlunun değerlendirmesinin içinden özellikle bu tümceyi aldım, çünkü genelde bakıldığında bu kanı İnci Aral'ın diğertüm kitapları için de rahatlıkla söylenebilir. 1 Şimdi de Taş ve Ten adlı romanıyla okurla buluşuyor Aral. Kendisiyle kitabın yayımlamasına sayılı günler kala bir söyleşi kotarabildim. Bunun büyük bir şans olduğunu düşünüyorum. Kutlunun da dediği gibi, İnci Aral'ın yeni 'sanat yapıtı'nı okuyunca kendinize dair çok şey bulacaksınız. Umarım yolculuğunuzda bu söyleşi bir rehber olur sizlere... SAYFA 4 dığıne uçmak Kısa da surse Ruyasi7 bir uykudan uyanmaya benzcycn bu tur bır seruvcn bcklcntısı cn ıyı ıhlımalle aııı.ak ılerı yaşjarda gcçis.tırdcbdıyoı I ,ım olarak değıl ustelık Fîır ıımııtsıı/luk, btımkluk kalıyor gcnyc Ke^kcler, unutulmuş arzulaı, bastı rılıni!) lanttzdeı hayat boyu bırakmıyor ın sanın yakabinı Olmadık zamanlarda bılınç du/eyınc çıkıyorlar Hey, bcnım, burada yım, ıınııtmadın ya1 " İs,te çdus, noktaın, ın sanın, yasjiyla ba^ıyla, dis, gorunumuyle ya da kını olduğu şjrtlanmasıyla duyguları ve ar7iılarının olumsu7İuğu arasındakı bu (,c lışkı oldu Romanı olgun yaşla lanınmtş bır beykel sanatçv.1 ve oğretım uyesı olan bır kadın u\ tunt kurmu^sunuz Vlya, bır iergı açmak :çın Almanya ya gıdıyor ve orada Sına ıle karşthıyp ona lutuluyor Ta$ ve Ten, orta yajjta bır kadınla kendı sındcn dalıa gcıı», bıı erkeğuı ıntelıklı ama 1 bırlıkte olduklan kadınlaıı terk edıp onlarla gıtmelcrı M çok olağan karşılandığı halde, bır kadının kendınden daha genç bır erkeğı sevıp onunla ılı^kı kurması çok yadırganan, nerdeyse kabul edılemez bır durum olagel mıştır Oysa gunumıi7cle bellı bır yaija gel mjş olgun kadinlar da çekıtı olabdıyorlar ve çok yonlu bırıkımlen de kendılerınden da ha genç erkeklen etkılıyorlar Ote yandan kadınlann yasjlanmakla dgdj kaygdarının da hem bu çıite standarda hem de kadın genç lık ve ta7elığının tuketıme yonelık olarak olağanustu yuteltdmesıyle yakmtlan ılgısı var Bu durumu cdebıyata tajjimak, bır ro man konusu yapmak bana dgınç geldı Ka dın arkadaşlanma so7 ettığımde ellılı ya^lar dan ba^layarak hemen hLpımızın kuçuk ben/er duygu ve eğdınderımuı bastırmak 7onında kaldığımi7i, olmeden mc7ara kon maya bcn7er bu duruma tepkı gosteren kadın sayibinın ıse çok a olduğunu hatırladdc Bu ınhanlık halını ya/mak ıçın çevremden arkadaşlarımdan çok destek aldım Ama ta bıı kı konuyu, kurgusu, kiijderı, olay orgusu ve temel dınaınıklerıyle edebıyata, lomana donuşturmek altı yedı yılımı aldı Bır soyle^tnızde "Kadınlann kcndıkrınt ıfadı gutu malzeme sag"lama bakımmdan bt mm yazarlığıma uygun duşuyor" demış/ıntz Ta; ve len'dekı ana kahramanın kadın ol mastnt bu soylcmınızle/ı/ademzlt de bag~dai tırabtlır mıyız? Kadınları ıııhlarının 7engınlığı, comert lığı ve cesaretlerındcn oturu sevıyorum ve payla^ma yetcnekJeruun yukscklığuıden ya zar olaıak beslenıyoıum Yoksa kadın ya da erkek, sıradan ya da karmaşık her turlu ın sanı ve onların bana sunduğu mal/emeyı değerlendıııp yazabdırını Ya/ar, kı^lerını tınsıyetlerıne aldırmadan anlatma becen ve duyarlığına sahıp olmalıdır Bcn "Kıran Rc sımlerı" ndeıı "Olu Lrkek Kuşlar" a, oıa dan "Mor" a, en a/ kadınlar kadar, bırçok erkeğı de ya7dım, anlattım "Taij ve Ten" de, bır kadın uzeııne kuıulu ama aynı LA manda onun hayatına kaıı^nıı^ uç ayrı erkc ğı anlatıyor B, I lakık ve Sına Butun bıı er kekler romandakı kadının, Ulya'nın bakı Vyla anlatdddar anıa tailak halınde değıl, sağlanı bır bıçımde Ulya ıçın B rehlıkenın gıi7ellığınden dııyduğu coşkuyu çoğaltan saf, yırtıcı bırgençlık tutkusu, Haluk, uzun i.uren bıı tyde^mc ve dıngınlık donemının vefalı arkatla^ı, Sına ıse yarım kalmış bır ruyayı tamamlayaeak bır uiuktur "Butun ufukJar gıbı yandsamadan ıbaret bır çi/gı olsa bıle BİR TUTKU ÖYKUSU Ozundt bır a$L romanı uha da /rf} m lcn'de anhttmak ntedıklerınız konusunda odun vermtyor/çızgınızt değıtfırmtytırsunuz, toplumsalgerçcklık ve buna bağlı olarak ıkı lı tlışkıler Butun romanlarımda olduğu gıbı Tas> vt Ten'dekı zaman aralığı da epey genı^ Lllı lerden ıkı bıne Bu aynı 7amanda Tıırkı ye'de buyuk altııst oluşların, değı^ımlenn ve olaylann ya^andığı tanhstl bır sureç Buıım gıbı bu santdı donemde ya^amı^ ııısanlaı ın olup bıtenlerden etkılenmemesı, yajjananla rın bıre bır hayatlanna yansımami!; olması ımkanbiz !junu boyleıııek ıstetını Başlan gıçta bu çaliijtnamı, yalın, kuçuk bır aşk ro nıanı olarak tasarlamıştım Olgun bır ka dınla daha genç bır trkck arasmda ya^ana tak kısauk, /aııt bıı tutku oykusu Ama yazmaya oturmadan oncekı ha/ırlık done mındc bunun mumkun olmadığını hıssct tım Ulya ve Sına ıçın açddanmabi gLreken bır geçmı^ gereknıez vaısayımının oykuyıı guduklcşıp sıradanlaştıracağını fark ettım Bu ıkı aykırı ınsanı ancak ba/ı ortak nokta ların bır araya getııebdeceğını, toplumsal olguların romanı duygusal ve mantıks>al açıdan 7engınlei;tıreceğını gordunı Genel kav rayışım, eğdımım, yontemım bu Insan boy le derınleşıp sığlıktan kurtııluyor vc bcn ta rıhscl, toplumsal, ekononıdt dı^kdeı butunu îçınde onu dalıa ıyı anlıyor, anlatabılıyo rum Ulya'nın "Kurgu vt ger<,ek, gn,mış vt ge Ittek, arzu veyatı^mışlık ttnımın tarıbını karmakanyk hale gelınyor " snzunu bu tlijkder bag'lamında nasıl yorumlamalıytz' K İ T A P SAYI 777 A$k konu olduğunda tek ba^ına tensel yakınlık yctcrlı olınajııakla bırlıkte buı aşka duijuıcn ^cyın kışılerce karşılıldı olarak ve gu^lu bır bıçımde se^ılen tensel uygunluk olduğunu yadsımamak gerekiyor Bu nokta da alıijildık, nıantıklı uygunluklar devre dışı kalabılıyor Surenın de onemı yok çogu ?a nıan Yalnızca bır bakışmayı ya da cl ele bıı ka<, saatı ınsan omur boyu unutamıyor or ncğııı Boyle ı,arpıcı bır karşılaşma U7erıne bıı ioınan kurmayı ılk kez doksanlı yılların ortalarında dusjunmuştum Romanda Ul ya'ııın bılıncınden aktardığım gıbı "Bırçok uısaıı, lıayatları boyıınca boylc bır karçılaj} manın hayalını kuruyor, duyunıdan kavrayı ^a, gorunme^ bır ozlem yukunu yaıılarında ta^ıyuılaı I^ınde yaşadığımız ko7adan çıka bılmek ıçın kelebeğe donuşme ozlerrumu bu Karanlıktan, acı vcraı yavaş bır surun genlık duıunıundan kurtulmak, nıhunıı ru/gâra bırakmak, renklere gomulmek, ka nına ta7c, ılık bır hava doldumıak ve alabıl ciorukta duygularla yajjadıkJarı dort gun ve geteyı anlatıyor Ar/uyla (,ekıngenlığın, kor kuyla ataklığın dıışle katı gerçeklığın, umııtKı umutsıı/lııgun ve en oneınlısı geı, mışle şımdınm, yanı acı aııılarla anlık mut luluk duiflerının iı, ı<,e btılunduğu bır dıi7 lenıde rıtmı sureklı yukselıp alçalan bır ya kınlaşmanın, bır tulkunıın romanı bu Ikı yaralı ınsanın ayrılıktan oııcekı gete her tur lu beklentıden u/ak bıı bıçımde bııtunlc^en dunyalan Taş ve Ten, kadın erkck herkesin bır bıçımde ya^anııi; olduğuna, ama bunu gı/lı dunyasuıda nıııcevher gıbı sakladığına inandığım bır hıkâyc Bu seruvtnde Ülya'ntn Sına'dan on ya\ kadar buyuk olmaunı uygun gormemzm nedenı neydP O7ellıklc kadınlar açısındaıı bakıldığın da toplunıun bu konudakı anlayış ve kabul lerı çok eşıtsi7 Olgun, yaşını başını almış erkeklenn, kendjlerınden çok daha genç kadınlara âijik olup sevmelerı hatta yıllardır C U M H U R İ Y E T