Katalog

BİR KİTAP, İKİ YORUM. ç0 SlHÎRLl DEGNEK C U k la r i Ç İ n K i t aP l a r Haz ı r l a y a n N i l a y Y l l maz • Çı zı mler Mustaf a Delıoç lu bın ıçerığı ıle ılışkılı bır resım vardır Arka kapakta vcrden kıtabın ıçınde de yer alan sozler etkıleyıcıdır ('Ey okur Mavı Zaman lar'a doğru yola çıkmaya hazır mısın? Yanı na yalnızca bu kıtabı al, bır de yureğını Sonra hıç korkmadan ılerle Yolunu aydm latan, Dolunay'dır " Dolunay Masalcısı) Kapakta dayanıklı karton kullanılmıştır Üzerı kaplanmamıştır Cılt sırttan tutkalla yapıştırdrnıştır Sayfalar kolay açılmaktadır Kullanıma uygundur Kıtabın arka kapağın da kımlık bılgılen yer almaktadır Kıtap 198 sayfadan oluşmaktadır Kıtabın sonunda oykude anlatdan kazı yerıne ılışkın fotoğraflar yer almaktadır Resım, metın ve sayfa kenarlanndakı boşluklar arasında bır butunluk vardır Oranlar ıyı ayarlanmış, say fayı okuma ve ızleme rahatlığı sağlamıştır Kıtap ıçınde resım yer almamaktadır Sonda buyuklu kuçuklu 10 resım vardır Bunlar ka zı yerınden fotoğraflardır Gazetelerden ke sılrrnş resımler de kullandmıştır Resımler metnı anlamlandırmaya yardımcı nıtelıkte dır Kıtaptakı harfler "14 punto" buyukluğun dedır Kolayca okuyabdecek durumdadır Satır aralanndakı boşluklar da harflenn boyutlarıyla orantıhdır Baş kahraman Bırce'dır Dığerlerı Gılman, Işd Sevday, Aktan Necıp, Erkan Sıbel, Mustafa Ece Reşat, Ufuk Ahmet Bey, Ar zu, Pulmuz Teyze, Mehmet, Cerenımo, Er man Canan Hanım, Doğu, Sezın Hanım Tomy Açdc karakterler olarak Gdman Bırce ve Aktan ı goruyoruz Açdc karakterler tum yonlenyle ele alınınıştır Kapalı karakterler Işd, Sevday Aktan, Ne cıp Erkan Sıbel, Mustafa, Ece, Reşat, Ufuk, Ahmet Bey Arzu Pulmuz Teyze, Mehmet, Cerenımo, Erman, Canan Hanım, Doğu, Se lahattın, Davut Amca, lbrahım, Reşat Tum bu karakterler baş karaktere ve kurguya yar dımcı roldedırler, bellı ozelldderı verdmıştır Romandakı karakterlenn çoğu durağandır Olaylar boyunca değışdchk gostermezler Işd Aktan, Sevday, Necıp, Erkan, Sıbel, Mustafa, Ece, Reşat, Ufuk, Ahmet Bey, Ar zu Pulmuz Teyze, Mehmet Cerenımo, Er man, Canan Hanım, Doğu, Selahattın, Da vut Amca lbrahım, Reşat Devıngen olarak Bırce baştan ıtıbaren araştırma merakı de gundeme getırdmış ve başına gelen tum olaylara karşın ydmayarak hedehne doğru yonelmıştır Gdman da onunla bırlıkte bu devıngenlığı surukleyıcıdır Yazann başardı bır roman teknığı var Ro mantn kurgusu ıyı yapdmış Kurgu ustune kurgu yapdandınlmış Bır yanda kırmızı kı taptakı masaldakdenn peşıne duşen çocuk lar dığer yanda dunyanın manyetdc alanmda sapma yapabdeceğmı duşunduklerı krıstalın ardına duşen ınsanlar Bır an da, aynı yerde ve zamanda bırleşerek aynı kaden paylaşmaya başlıyorlar Oysa romanda ayrı ayrı olaylar ıçınde verdıyorlar Mavi Zamanlar Mavısel Yener, Tudem Yayınlan, 2003,198 Sayfa Resımleyen Asuman Portakal (tlkgenclık) Elınıze bır kıtap aldınız, okumaya başladı nız Bırdenbıre kıtapta şu uyarı ıle karşdaştı nız "Onca kıtabın ıçınden bunu seçmen bır rastlantı olamaz değıl mı? Şımdı bır sozleş mc yapmalıyız scnınle Bu masalı okumaya başlarken bılmehsın kı, ya sonsuza taşımalı sın bu gızemı ya da hemen bırakmalısın okumayı Çunku o sana, defeden tepeden, dumanlı dağlardan, ateşlı sulardan geçıp de geldı Senın dunyan hangı zaman dılımınde olursa olsun, suyun ateşının kaynağındakı gızemı bulmalısın Masalım senı Mavı Za man'dakı hamama goturecek, çozmen ıçın gızemı Sakın demeyesın hamamın kubbesı yok, tası yok kurnası yok1 Işte ılk ıpucu sa na Dunya guzelı Su Perısı hâlâ yıkanıvor orada" (S 10) Boyle bır uyarı ıle 'sız' karşı laşmış olsaydınız ne yapardınızr1 Kıtabı he men elınızden bırakır mıydınız, yoksa oku maya devam edıp ışın gızemını çozmeye mı çahşırdınızı1 Bırce ınatçı bır kız Yan yoldan hıç doner mP Kıtap kurdu olan Bırce 'Gızlı Geçıtlerı Bulmanın Yolları' adlı kıtabı kıtapçıdan bul duğu gunden berı onu elınden bır turlu bı rakamıyor Sadece kıtap okumuyor Bırce, oykuler de yazıyor Ustelık yazdığı bır oyku, dkoğretım okuÛan arasında yapıîan bır ya rışmada odul de alıyor Işte kıtabın gızemı dc bu noktada çozuluyor ya da daha da karmaşıklaşıyor Çunku Bırce kendını hem bır arkeolojık kazıda hem de bır masal ıçınde buluvenyor Yarışmanın odulu olarak 'arke olojık kazı alanında bır haftalık tatıl' kaza nan Bırce orada yaşıtları Işıl, Sevılay, Aktan ve Gılman ıle tanışıyor Onlar da Bırce gıbı bır sure sonra kendılerını bu kırmızı kaplı kıtabın anlattığı masal ve sır perdesı ıçınde buluyorlar Gençler Su Perısı'nın ve Dolu nay Masalcısı'nın sırrını çozmeye çalışırken, lbrahım, Reşat Necıp ve Tony de dunyayı değıştırme planları ıçınde 'Gerçekler' ve 'duşler bır noktada kesışıyor, hayatlar Su Perısı'nın gızemındc bırleşıyor Âcaba han gısı gerçek, hangısı duş? Ükgençiık donemı çetın bır donem Bıtmek tukenmek bılmeyen kaygılar, sorunlar, kor kular Yaşanılan aşklar, kınlganlıklar, arka daşlıklar tşın ıçıne bır de auelenn ve toplu mun gençlerden beklcntılerı gınnce, arada kalan gonlu delı genç msanlar Bırce ve ar kadaşları da arkeolojık kazı alanında geçır dıklcrı bır haftalık tatıl' donemıne sankı bır omur sığdırıyorlar Gecmış, bugun ve gele cek arasında mekık dokuyor, Su Perısı'nın gızemını çozmeye çalışırken hem kendılennı nem de ınsanlan tanıyorlar lyı kurgulanmış bu oyku ıçınde her aynntı nın bır gızemı var Oykunun çok katmanlı orgusu ıçınde sadece ılkgençlık donemının sorunları yok Toplumsal kaygılanmız da var Allıanoı1 Zeugma gıbı, yakında Yortanlı Barajı'nın suları altında yok olacak olan an tık sağlık merkezı Allıanoı olayın geçtığı yer Ege'nın guzellıklen her satırda kendını gos terıyor, anlatılanlar bızı artık çok uzaklaştığı mız doğaya çekıyor Bınbır koku burnumuz da tutuyor gommuzdeyse gormesını çoktan yıtırdığımız doğa guzellıklennın ozlemı "Ot kokuları, ılık meltemın buyusuyle canla nıp Allıanoı eteklerınde nazlı nazlı dolandı bır sure, sonra uzak dağların doruklarına doğru yukseldı Gecenın hıç beklenmedık SAYFA 26 bır anında, bırden sabaha donuştu sankı ka ranlıklar Umutsuzlara umut, sevgıhlere aşk dağıtan, dev bır top fırladı ağaçların ardın dan, gıttı gıttı, ot kokularına bulanan dağın doruğunda durdu Gumuş rengı gete kuş ları, kartal suzuluşuyle konuverdı hatları ay ışığıyla çızılmış bıllur dağın doruğuna Yıl dızları kulaçladı bakışlan Mavı kanatlı kele bek, uyumayı unutan tırtıl, aydınlığa koşan pervaneler, sevgdısıyle ılk kez buluşmaya gıdecek bır genç kızın heyecanını yasardı her dolunayda Tıpkı o gece olduğu gıbı Ay ışığı tlya'da yıkanırken, yer gok sus pus ol du Ortalıkta çıt yoktu Çocuklar dehhzın kapağını açtıklan gıbı ıçerı atladılar" (S 162) Allıanoı, bugunlerde yıne sessız çığkklar atıyor Geçtığımız haftalarda kazıya uç yıldır destek veren kurumun artık yardımını kese ceğı, yedı ytldır devam eden kazı çalışmaları nın durdurulacağı haben venlmıştı Ancak sağlık merkezının sadece %10'u gun yuzune kavuşabdmıs, durumda Kım bılır daha neler var yıtırdığımız, yıtıreceğımız1 Mavısel Yener'ın "Mavı Zamanlar" kıtabı AUıanoı'nın sessız çığlığı1 Allıanoı'nın de bır Zeugma trajedısıne doneceğı kaygısınday ken, kazılarda bulunan Afrodıt heykelı, ro manda Su Perısı'nın dılınden hepımıze ba kın nasıl seslenıyor "Su Perısı ınsanoğlunun açgozluluğunu unutmuştu Kuzey'ı ve Guney'ı koruyabıle cek tek şeyın ne olduğunu bdıyordu Insa noğlu, gunun bırınde Su Pensı'nın dunya nın merkezıne uzanan koklerını yerınden oynatırsa, şıfa dağıtan ateş, alevler kusacaktı yıne Izlerı surebılen gozler aynada gore cektır Dolunay Masalusı'nın ıpucunu Yu vasına gıt ve kurtar Su Pensı'nın ıkızını" (S59) Yener'ın bu romanı 2003 FUDEM Edebıyat Odulu almıştı (Ilkgençlık Roman) Yazann bu roman ıçın uzun çalışmalar yaptığı her detayı kazıdan çıkanlan bır parça ddckatldı ğınde ele aldığı ve Egelı olmanın duyarlılığı de dokuduğu hıssedılıyor Bu kıtapta tarıh de var, arkeolojı de, mıtolojı de Butun bunlardan bahsederken, okuyucusunu elın de tutmayı da başarıyor Yener Gençlerı bel geler ıçınde boğmadan, geçmış gunlerden bugunle konuşuyor "Bulent bulduğu yontuya dıkkatle bakarak, 1 'Kafada bır çatlak var galıba ' dedı Aktan pıskırarak gulmeye başladı Kafayı çatlatmış senın yontu Bulent Abı1 Arzu sesıne ro mantık bır tını vererek konuştu 'Bıllur da ğında bır denız kızı yaşarmış Bınlerce yıldır 'Ahhh Bulent benı kurtarsa' dermış Ama kafası çadakmışşşşş ' 'Dağda denız kızı ne arar Arzu Abla**' 'Bu da kafayı çatlattı1' (S 78) Ilkgençlık romanı olur da ıçınde 'aşk' olmaz mir1 O da var elbette Ustelık romanın so nunda sızı tekrar kıtabın başına dondurup konuyla ılgılı ıpuçlarını aratacak, kıtabı yenı 1 den okutacak kadar gulı ve açık bır aşk "Onca kıtabın ıçınden bunu seçmen bır rastlantı olamaz, değıl mi''" dıyor kırmızı kı tap 1 'Gerçekler'ımız ve 'duşler'ımız Allı anoı'de kesışıyor, hayatlar Su Pensı'nın gıze mınde bırleşıyor Acaba AUıanoı'de olanlar gerçek mı, duş muı> Allıanoı de elımız den kayıp gıdıyor Uyuyor muyuzı* Duyuyormuyuzr' Mavi Zamanlar Kıtapta mat ıkıncı hamur kâğıt kullanılmıştır Uzun sure kulla nıma uygun çabuk yırtılmayan kırışmayan ve kırlenmeyen nıte lıkte kâğıt kullanılmıştır 19x13 tm boyutunda hacım ve ağırlık yonunden taşınabı lır durumdadır Kıtapta kapak çocuğun ılk karşdaştığı uetı duru munda On kapakta kıta Ipuçlannı bulma ve değerlendırme surecı baştan sona devam ettığınden daıma merak so7 konusu Sona yaklaştdcça merak da do ruk noktaya çıkıyor ve okuyucu suruklenı yor Ozellıkle ıpuçlarının değerlendırderek yenı bulgulara ulaşddığı bolumlerde merak oğesı çok başarıyla kullandmış Kıtabın adı bıze kıtabın ıçındekder hakkm da ıpuçlan vermektedır Mavı suyu zaman ıse romandakı masalsı anlatımı ışaret etmek tedır 'Mavı ve zaman' sozcuklerı sık sdt tekrarlanmaktadır Neden mavı zamanlar'' Çunku sonsuzluk, ebedıyet devamldık Geçmışten gunumuze var olan değerlere sa hıp çıkışın bır oykusu var bu kıtapta Roman anlamlı, bır o kadar da duşundurucu bır sonla noktalanıyor Gdman'ın kızın an nesıne gonderdığı not bu romanın hıç bıt meyeceğını duşunduruyor Kıtabın başmda 32 sayfada Mehmet'ın "Bı ter bıtmez bır yenısı başlar heyecanımızın Burada eskı de yenı uygarlıkların arasında tanhın oynadığı 'Ben sakladım sen bıd' oyu nunu oynuyoruz Nereye saklanmış? Ne za man saklanmış r1 Bunları araştırmak çok he yecardı" sozlerı romanın sonu de ortuşmek tedır Kıtap sevgısı, hayvan sevgısı ve gıderek ın san sevgısı romanda onemlı bır yer tutmuş tur Ağustos boceğınden ydana İcadar pek çok hayvan de tanıştırdan okura her bırının ayrı bır yonu sezdırdraıştır Cerenımo adlı kopek romanda onemlı bır rol ustlenmış baştan sona olaylann odağında yer almıştır Ona yuklenen ozelhklere bakarak çocuğun kopeklerle (hayvanlarla) dostluk kurması mumkundur Hayvanlann dışında bıtkder de guzel bır an latımla venlmıştır Okurun bunlar uzerınde duşunmesı sağlanmıştır Aynca muzık aletle nnden kavalın ele alınması da onemlıdır Kıtapta 'gorulen' ve 'ortuk' detder fazla sayı dadır Ozelldde masaldan alınan bolumlerde venlenler, okuru duşunmeye zorlayacak nı telıktedır "O zaman bu geceyı hatırlayacaksın Sen çevrendekı kotuluklere hayır dıyebdme gu cune sahıpsın Işler kotuye gıderse hatırlaya cağın cumle şudur Gozler ız surmelı, gor duğunun ıçme sızabdmelı, rengını bırakmalı baktığma Uçsuz bucaksız duzluklerde rast layınca yuz çevırdığımız, tekerlek ızlen gıbı yol gosterebdmeL " (s 34) Aslıhan Kuçukavşar, Oğretim Gorevlisi, Ankara Universitesi Buvukler, sız de okuduklannızı, anne baba larla, eğıtımcderle ve yazarlarla paylaşmak ıstıyorsanız, Sdıırlı Değnek'ın "Konuk Yo rumcu" bolumu ıçın bır kıtap tanıtabdırsınız Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresi Cad. No: 47 Bılgı Universitesi, Dolapdere / tstanbul [email protected] Tel: 0212 236 78 42 Minık Sıhirli Değnekler' Sdıırlı bır değneğınız olsaydı neler yapardı nız, nelerı değıştırmck ısterdınızr* Işe kıtap lardan başlamaya ne dersınız çocukları' Okuduğunuz bır kıtabı sevıp sevmedığınızı, kıtapta hoşunuza gıden ya da gıtmeyen bo lumlerın neler olduğunu ve yazar sız olsaydınız o bolumlerı nasıl yazacağınızı anlatan mektuplarınızı Sıhırh Değnek'e gondenrse nız, yazınızı bu sayfada gorebdırsınız Sıhırh Değnek'ın sıze odul olarak ne vereceğını mı merak edıyorsunuz? Surpnz" (Mektuplan nıza yaşınızı ve adresınızı yazmayı unutma yın olur mu?) SİHİRLİTOPLANTI Tatd bıttıı Sdıırlı toplantdar yenıden başlı yoor "Çocuk Edebıyatı Yolculukları" ÇtKE DAD (Çocuk ve Ilkgençlık KuJturu ve hdebıyatı Araştırma Derneğı) ve ÇYD (Çocuk Yayınlan Derneğı) ışbırlığı de Yazarlar Sen dıkası salonlarında gerçekleşecek toplantı nın bu aykı konusu "Turkıye de Çocuk Dergıcılığının Gorunu mu ve Çocuk Edebıyatına Yansıması" 2 Ekım 2004 ( umartesı Yazarlar Senddtası Toplantı Salonu, 14 00, Beşdctaş (Barbaros) Istanbul,(0212 2 74)* K İ T A P C U M H U R İ Y E T SAYI 7 59