Katalog

"Bir Yer Altı Irmağı" başlayınca dert kupu olu yor ınsan, şaır Kalbındekı patlamaları şure geçıren kışı değıl mıdır şaır1 6 Fı lo Istanbul'u ışgal etmışse, buna karşı şaıruı de yapa cağı bır şeyler vardır elbet te "kelımeler bana acı soy luyorlar/ kelımeler dovız lere yazılmış/ go home/ Morıson Suleyman/ kah rolsun Amerıka olmuş karşıdan" O da buyuk bır gosterının parçasıdır, ı^ın dedır topluluğun, arasın dadır halkının Ellennde pankartlarla yuruyorlardır sokaklar aşınmasa da, aşın dırmak ıçın ıktıdarlan Ar tık olumler de başlamıştır, yıl 1969'dur ve ıktıdar bel Egemen Berköz Datça da Can Senllğl'nde blr $llr okumasında lı bır kesımın sırtını sıvaz salr dostlanyla (Palamutbükü) 2002 lıyordur durmadan Gunler olu savmakla geçmek çıkmalar yoktu Ama dağa çıkma hazır tedır anık, cenaze torenlerınde ıçıîen lıldarı vardı Ulkesının sorunlarıvla yoğ antlarla l.gemen Berkoz'un şıırlerınde rıılmuş bır şaıı olaıak, şuııvk devrımcı yalnızca ulkesı yok demıştık ya ışte buna mucadelenın ıçınde yer alır Egemen başka bır oınek "kanlı gozlerıne guzel Berkoz de 2 Yenı Şun'nın ağır, ezıcı gozlerıne/ olumun, gozlerıne baktım egemenlığının hukum surduğıı donem korkmadan,/ sımıtçının sesı radyoda/ de şur yayımlayan şaır, elbate donemı haberler, Çukurova'da sel,/ lstanbul'da nın şıır akımından da sıkı bır bi(,ımde boykot ve ışgal,/ Çın'de kultur devrımı,/ etkılcnır üızclcrınde bıınu goımek, ızle Amerıka'da zencıler,/ gen^ olııler şıırada tnck olası Gozlerınden vahşı atlar ge<,ı yanımızda " Sonıa bır başka resım goste rır, goğe seslcr çızer ornekJerını uzat rıyor bıze şaır ' Ankara, 1963/Irak'ta mak olası Ama onun şıırı tiupduru bır toplumcu kıvımı gazetelerde/ resımler şıırdır, samımıdır, i(,tendır, vapvalındır (,ılgınlık/ ne yapsak ne yapsak ne yapsak/ Illâ "kurşun yenığı dağlaı " da VLI ala şıır ve kavga/ Altınddğ*, Yenıdoğan/ ka caktıı dızelerınde Sıyasal nıu<.adLİcİLiın rantıl sokakta aşı boyalı vapı/ toşku ve vukselışe ge<,tığı yıllarda kalbım / dı gen<,lık/ Yal(,ın Ahmet Âtaol Haluk Is ren ' dıyttektır arıık o d.ı 68 kuşagınm ıııtl/ Kaıanlık VL avdınlık/ dort mev eylemlerıne az bıı zaman k ılmıştıı ama sım ' ' go lıonK Anıeııka dı\e vuruyen bunun altyapısı hızla yola (,ıkınıştır <,ok olkelı gen<,lığın ı<,ındcdır onun şıırı de tan O, artık "aydan teıas tan karabasandan/ dızt devşn'mektcdır Cıokyıızu ofkelı ve karanlıktır alabıl dığıııc mııhabbct bozkı rı nd.ı çatışmalar \ ıkl ış maktadıı C), "LSIIILI ktlı mtlcılc gunu" duıdurma peşındedır Yarası esmeı kelımelcrlc" azaı Hazan dan lıazınc gcçıp dıırmak taıiır şıırltrıvle '\aj* bo/ gun <,ağı dır C hc de ^ağın kotu gıdışınc dırenmıştır kcıulısı gıbı Egemen Berköz'ün şiiri: Coplarla tanışır marşlan, turkulerı, coşkuları, duşuncelerı, yaşamları Sıkıntı ve umutsuzluğa karşı kol kola aydınlık gun lenn ozlemıyle, bırbırlerınc ıyıce kenetlı yuruyorlardır copları yıye yıye, hapısler de tukene tukene "sol kolları havada andıçen gençler"le bırlıktedır şurlerı Suskunluğunu yenmış, daha gur seslı şıırlerle çıkmıştır meydanlara, arkadaşlan nın arasına Bır reklam şırketınde metın yazarlığının yanında Italyancadan çevırı de yapan şaır ıçın yaşam şur yazmasa da ha kolay geçecektır Iş donuşu, ekmeğı ve rakısıyla daha rahat gıdecektır evıne Sorunları duşunmecien, yuıeğınde bırık tırmeden kızgınlıkları, ofkelerı, acıları ve bunlan şıırıne nasıl yedıreceğını duşunmeden yaşamak daha kolaydır elbette Ama ış şıır yazmaya gelınce değışmekte dır her şey Govdesı "dırenıyor, dağa/ şıır devınıyor, ciağa/ kalemı bırakıp, sokağa" haydı dıyor ya kalbı, yıne de aklı ve yure ğı, elbette kalemı de dağdadır, arkadaşla rının yanında Oyle ya ekmeğını kelıme kelıme kazanan bır şaırdır o " Yalnızlık lar1 Yalnızlıklar1" şıınnın ılk uç dızesı ne kadar da vurucu, etkıleyıcı1 "Genç yaşta vurulup duşen şaırlerın ocuyum ben/ ha yatın kurşunuyla/ kentsoylu hayatın" DUYARLI BİR YUREK Son kıtabı Bu Kıtapta Sen Nerdesın' de "Son Uç Gunun Hıkâyesı" upuzun bır şıırdır, duzya/ı şıırın seçkın ornekle rınden bırıdır Hayatı, dunyayı, gununu algılayışını, yorumlayışını, yaşadıklannı, yaşananları anlamaya, kavıamaya çalışan duyarlı bır yurcğın kryatlarından oluşu yor bu can alıcı, yurck burkucu şıır Egemen Berkoz ıın sıcak yumuşak, uysal şıınnın aslında nc kadar dıtençlı, ne kadar başkaldırıcı ne kadar sert ol duğıınıı da goımek gerekıyor şıııden şı ıre yokuluk ederken Ulkesının sorunlanyla tıka basa dolu şıırler yazmıyor o Onları da şıırınde ağırbyor elbette ama ulkesının harıtasında sevgıyle, araştırarak, duşunerek gezınıyor, kaygılaıını, sıkıntılarını, umutlarını, ozlemlerını paylaşacak bırılerını arıyoı şıırlerıyle Şıırınde "yalnızladı", "ağaçladı", ' vıl dızlıyan" "du\arlama" " 1 utunsuım ' gıbı eylemkıı ckğışık kullanımlaıa da rastlamak olası Egemen Berkoz un şııı ı dcbısını kolav kolay ele vernu vtn dupduııı bıı veıakı suyu kaynak suvıı1 19 yıllık şıır enıeğın den ortaya bovlesıne tertemı? bıı tablo nun çıkması nc guzel' Ustelık hâlâ tap taze Ulkemızın sorunları da henu? ço /ulmuş değıl Amerıka ya karşı gosterıle rın ardı arkası I\A kesılmedı ()fke ve aşk iç ıçe Sıkıntı vc umııt yan yana Olum ve dırıın kol kola Kavga ve barış aynı volıın vokulatı Evet şııı va/ılnıasa hci şev daha kolay olacak belkı ama ışte ıvı kı de bu şurlerı ya/mışsin I gcmen Bcrko/ Yurığıme bıı kez daha su scıptın Şurlerını utlut mak ne mumkun ustunden epevce za man geçmesınc karşın, ışte yıne karşı mızda, elımızde, çantamızda, başucu muzda1 • a Cültekln EMRE E gemen Berkoz, 60 Kuşağı ara sında en az kıtap yayımlayan bır şaır Epı topu 3 kıtap Çın Askerı Alı Devran (1966), Yal nızlıklar Yalnızlıklaı (1977), Bu Kıtapta Seıı Nerdesın' (1981) Yapı Kredı Yayınları, bu uç kıtabı loplu Şııılerı olarak (1960 1979) ünutma 1 başlığı altında ye nıden okurla buluşturdu Bu, one çıkmayı sevmeyen, hep sessız kalmayı yeğkvcn şaınn 19 yıllık şııı cme ğının, bırıkımının ustunde şıırsel bır yol culuğa çıkmaya ne dersınız*' SESSİZLİCI SEVMEK Sessızlığı sevuı bır şaır Egemen Ber koz ' Bııvııtıır sessı/llğı sevmek' Gozle rınde vcpyenı bır anlamla dunyaya ha yata bakan d.ı bıı şaır Issı/lığı kendıne yıııt edınnıesınden hıç de şlkâyetçı değıl Kendısı yalnız ııstclık tenhayı seçmış kendıne jın.ı şıırmde çay sorraları, dev rımtı dostlaıı, 1 uıkıve'nın ya/gısını be lırleyen emperyalızme karşı guçlu bır dı renış, dağlara gondeımelerde bulunma, bıı dc halkını duındcn scvmt eksık de ğıl kılıınlu scrılıyor çay/buruk ınsan laıı ıızak Doğu'nun/ vc afyon gotuıen/ tuylu kalpaklaı daglaı ve tukk Duşun ccsı kcndı ıılkcsının otcleııne dc ıı/anı yoı başka msanlaun soıunlaımı cla kıı caklıyoı Lgcımn Bciko/ (,ın dekı dev ıımu mucadeleyledır vuıeğı Içım Bın lerce/ hasır şapka, guncş/ yakaı ve dıvan sazı kırmi7i şaıap / Turkumıı soyler lçını " O tııtkıı soylerım dcsc de, aslında susaı Şutını va/ar îjıırıyle u/ağın turkıı sunıı soyler Içım { ın askerı uzağı/ bcn uzağı bılııım Bılııım " Onun ıçınde olııp bıtenlen şu dıze ne kadar da guztl anlatıyor "Içınde kavalın Kafka" Kafka gıbı suskun, onun gıbı vurucu, çarpıcı olmayı yeğledığını mı anlatıyor dersınız bu dızeyle1 Şurlcrıylc bır susuyor, bır haykırıyor Sessızlığın, yumuşaklığın et kıleyıcıİığme sığıniyor sankı Şu dızeler de onun şıırının harıtasını gostermeye yetıyor bencc ' dağlaıdan sonra kovde/ yazmak 'Benım/ suren bu garıp geceyı şııre/ bak bımlar bcnım valnızlık bakış larım/ ayışığında toprağa koşan / Ş urk rım " Şıııının yol hurıtasında yurumemı zı surduruvoıuz "bıı kâğıt / belkı saba ha kadaı uvanık kalmak pahasına / Şııı ler" Bıra/ daha ustune gıdersek şunları da soylcycccktıı bızc 'belkı sabaha ka dar *;iır ya/mak pahasına/ lstanbul Radyosunda ISL bu lstanbul" vardıı ona yeten Şıırındc bır 1 uıkıyc vatken, yenıyetme ' bır yol uzar' onunde "tene ke saksılarda susku'yla bırlıkte Onun şııre başladığı donemde henuz dağlara SAYFA 6 HAYATIN RESMİ Sonra Yunus soylemının sRaklığını kucaklar bırkaç dızeyle 'aşk aşk dedıklerî/ bırkaç gece bırkaç gunduz/ ısteyene gece gunduz/ bana senı gerek senı " Yanı, Egemen Berkoz 'hayatın res mını" çekıyordur dızeleny le Onun şıırlerıne "Usku dar'ı tamamlayan Ap,dt, gırı yor/ ( ağaloğlu nda marba acı çııaklaıı gıııvor/ Yciıı kapı'da avakçı gıtıyor/ Ga laban volunda tek mezar gı rıyor/ toprak me/ar gırı yoı" bavulu gırıyor, kıtapla ııgırıvoı havattjn hıçbır şey bcklemevenlcr de gırı yor Nasıl cia guzcl bır ıtı uftır îjııı \a/masam vaşa mak kolav 'jıırle duşun mevc şııılc ulkenın sorun ları ustune gıtmcye şıııle ustte Bukres te Nevzat Yusuf la birlikte 2002 Altta ise Targu Tin (Cralova) Brancusi Parkı nda Romen yazarlar ınsanın yureğıne eğılmeye ve Eray canberk le, C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 7 3 7