Katalog

M. Şadık Aslankara Kitaplar Adası Nasıl Yazılar Bekliyorsunuz Benden? Sınav verircesine hazırlandığım '''Kitaplar Adası "ndaki yazıların kimlere, nerelere uzandığını bilemem elbette. Yazarıyla okuruyla çok geniş, üstelik çeşitlendirilmiş bir yelpazede hemen her yere uzanmaya çabalıyorum yine de... 1 Hasan Ali Yücel 2 Fethi Naci 3 OktayAkbai 4 Nezlhe Merlc 5 Sabahattln Ali 6 Falk Baysal. 7 Peridecelal Ey Okur ve Yazar I Nısan şakası gıbı bır yazı Neden1 Ilk kez kıtapları, dergllen konu almıyor da ondan Tam rersıne bu ışı yapan kendısını, yanı' Kitaplar Ada sı"nı yatırıyor masaya Oyle ya, şu geçen bır yıl ıçınde ncler yapılmış "Kitaplar Ada sı "nda'' Cumhunyet Kıtap ta yaklaşık on yıldır yazıyorum Ama "Kitaplar Adaü" farklı her hatta okur karşı sına çıkıyorum bu koşede, ustelık yalnız okurun değıl yazarların da gozaltında tuttıığu bır koşe bu " Sınav venrcesıne hazırlandığım "Kitaplar Adası"ndakı yazıların kimlere, nerelere uzandığını bıle mem elbette Yazarıyla okuruyla çok gcnış, ustelık çeşitlendirilmiş bır yelpazede hemen her yere uzanmaya çabalıyorum yıne de îlk eli ıkı yazının dokumunu yaptım kabaca 21 Şubat 2003'te başlamıştım, 19 Şubat 2004 'e dek gelen "Kitaplar Adası"nda 52 yazann toplam 78 kıtabı uzennde durmuşum Kıtaplan uzennde durdu ğıım yazarları, sırasıyla bır kez daha anayım Fethı Nacı, Memet Fuat, Melıh Cevdet Anday Nezıhe Me rıç, Faık Raysal Sabahattin Ali, Celâl Hafıfbılek, A M C Şengor, Feyzullah Ertuğrul, Hasan Ali Yucel, Oktay Akbal, Orhan Burıan, Erdal Oz, Ayşe Sarısayın, Nafıze Oztok, Behçet Çelık, Pende C elal, lnan Çetın, Asım Bezırcı, Aslı Erdoğan, Mehmet Anıl, Şukran Fanmaz, Inıı Aral, Necatı Gungor, Leylâ Er bıl, Meral Tolluoğlu, Yılmaz Onay, Salım Şengıl, Tahsıl Yucel Işık Kansu, Ilhan Selçuk lurgutOzak man, Şemsettın Unlu, Mustafa Yıl dırım, Attılâ tlhan, Fatnıa Gıırel, Mehmet Başaran, Fa/lı Neup, Or han Mıthat, Aydın Boysan, Ayşe Şule Suzuk, Cater Solgun, Karın Karakaşlı, Mehmet Gunsur, Leyla Ruhan Okyay, Hakan Lrgul, Denız Spatar, Onur Caymaz, Vedat Gun yol, Sehm tlerı, Afşar Tımııçm Bu yazarlar, doğrudan yapıtları ıftennde durduklanm Bır de yararlandığun yapıtlar, yazarlar var, sayılan otuzu bulan Yazılarımda kaynak olarak kullandığım Anlaşı lan yuzun epeyce uzennde kıtaptan sozetmışım "Kitaplar Adası"nda Her yazıyı en az ıkı ayn kıtaba özgulemışım demek kı Fethı Nacı uç, Memet Fuat, R$wn Bezırcı, încı Aral, Ayşe Sansayın ıkışer kez konuk olmuşlar ya zılanma farklı kıtaplan nedenıyle încı Aral'ın Mor'una ıse, arka arka ya ıkı yazımda yer açmak ge reğı duymuşum Bu yazar lann yanı sıra toplam yetmış yedı yazann urunlennın yer aldığı altı ozel oyku seçkısı uzennde durduğumu da ekleycyım "Kitaplar Ada ^ sı"nda 78 kıtaptan 35ı oyku, 22 > • roman, 12'sı çoğunluğu de neme olmak uzere, bırkaç eleştın, ınceleme, 6'sı anı, 3'udekısa oyun Gorulduğıı gıbı "Kitaplar Adası "ndakı ılk yıla uç tur ağırlığı nı koymuş oyku, roman, deneme Doğnısu, bunla rın uzennde yoğunlaşmayı surdu receğım eskısı gıbı Aralarına oyu nu da katmayı ısterdım ya, ürkuyorum Sankı bu Cumhunyet Kıtap'ın dışında, omekse Tiyatro Tı yatro dergısınde olabılırmış gıbı gelıyor bana Bakalım artık ne gos terecek zaman Kıtaplann yayınevlerıne dağılı mı da şoyle Can 17, Adam 8, YKY 7, tş Kultıır 5, Doğan 5, Bılgı 4, Evrensel 4 Cumhunyet 2, Dunya 2, Berfın 2, YESK 2 Telos, TUBÎTAK, Guldıkenı, Kul tur Bakanlığı, Çan, Kum, tletışım, Alaz, Epsılon, Gendaş, Era, Çağ daş, Dost, Yazko, Cem, Remzı, Pa pırus, Seyır, (Ç)ıvıyazılan, Alkım, Bulut 1 er kıtap olmak uzere top lam 32 yayınevınden 78 kıtap KARŞI ELE5TIRI Okurlarca "Kitaplar Adası"na yoneltılen eleştınlerıler vardır el bette, ne kı ben bunlardan habersı zım ne yazık kı Bır ıkı mekrup tan, beş on elektronık posta yazı sından anladığım kadarıyla okurlar, ılgılerını eksık etmıyorlar yazılarım dan, sağ olsunlar Ama eleştırılen hangı noktalarda toplanıyor, bu konularda bır bılgım yok' Ancak yazar arkadaşlanmdan ya da yenıce tanıştığımız kımı yazar lardan dınledığım kadarıyla elcştı rıler ıkı başlık altında toplanıyor 1 Can Yayınlan'nın kıtaplanna çokça yer venşım, 2 Yazılarımın "yumu sak" oluşu hatta neredeyse hemen her yazımın ovguler ıçermesı Bu ıkı konu uzennde ozellıkle durmak ıstıyorum Can Yayınlan'nca yayımlanan kı Her ıkı eleştın anlayışının da temelınde ' erıl" bır eleştın anlayışı nın yattığını belırteyım Nedırbu^ Eleştınvı vapanın yapıta bır "ba ba" rurumuvla yaklaştığı vanı yapıt la kendısı arasında aşılmaz duvar oluşturduğu gorulur bu ıkı eleştın orneğınde de Lleştırcl tutum bunu gerektınr çunku I ethı Nacı F u sun Akatlı vb eleştırmenler de bu gruba alınabılır Ovsa ben eleştırmen kabul edıl J memelıyım Neden Çunku, varsa eğer, benım eleştırılenm "dışıl" ya nı "anaç" eleştın dc ondan Ben, yazarın vapıtında kendı vapıtım mış gıbı dolaşıyorum, gonılmemesı, nadı gorulmedı dıvelım, sezılmemesı olanaksız bunun Bu yuzden yapıt, uzantmımış gıbı gorunebdı yor yazılanmda Onunla boğuşurken yanı kıtap uzenne yazarken, onu karşıma alarak değıl, yanıma yaklaştırarak, daha doğrusu benım kılarak yazıyorum Anayla yavnısu arasındakı ılışkı ve benzıyor bu Eleştırdığuıuı, kendı yavnısu olduğünu duşunen, bu nedenle onu urkutmekten çekınen bınnın tutumu bu Yoksa sert leşmemı mı, "babalaşma"mı mı ıs terdınız benım1 Yo, navır benden bunu beklemeyın, olmaz mı J Bunların yanında, kımsecıklenn dıle getırmedığı bır durumla yuz yuze geldım "Kitaplar Adası"yla dgılı venlen ortaya doktuğumde 52 yazann 38'ı erkekken ancak 14'u kadındı Sonra bunların ancak onu genç olarak kabul edılebılırdı Bu tablo benı uyarmış oldu Bundan boyle kadın yazarlan, sayıca erkek yazarların du/evıne çıkarmaya çalı şacağım Cîenç vazarları da erışkın lenn karşısında van yanva bır ora na taşımaya çabalavacağım Bır de romanlara daha çok yer açmam gerektığı kanısına vardım, oykulen ıhmal etmeden tabıı "KİTAPLAR ADASI'NIN ÇETİN KOSULLARI SONA ERERKEN Geçtığımız yıl boyunca "Kıtaplar Adası "nı çetın koşullarda yazdım hep, bu benım ozel koşullanmdan kaynaklandı bıraz da Sozde Denızlı'de gorunuyordum ya nerelerde nerelerde var ettım yazıvı, duşundukçe ben de şaşıyorum En az sekız on ayn yerden kargoyla, elektronık postayla bun ları Cumhunyet Kıtap'ın Yayın Yonetmenı sevgılı Turhan Gunay'a yetıştırdığımı anımsıyorum Sonra bu bır yıl suresınce butun kıtaplanm paketlerde, kutularda, torbalarda kapahydı hep Denız lı'de uç kez bır yerden ote yere, bır evden otekıne taşımak zonın da kaldım ustelık bunları Bu ne denle bır açıdan "kekeme"lık çektı yazılarım Oncekı yıllarda he men her kıtap her an elımın altındayken, bu olanaktan uzak kaldım Çok acıydı bu benım ıçın Son olarak da Istanbul'a taşıdım bır kamyon dolusu yayınımı. Şımdı sırada bunları açıp yerleştırmek var Bu bıle aylar surecek bılıyorum Ama olsun, artık 'Guneş'e çıkaracağuTi ya bır yıldır kapalı duran kıtaplarımı, dergılenmı, bclgelenmj, kekemehğı gıdecek demektır yazılarımın, çocukça sevındırmeye yetıvor bu benı Geçen yıl yavan kımı tatlarla karşılaştıysanız, kımı yazılarım bır sasılık yaydıysa, bunu "Kitaplar Adası"nın bu çok oznel ama ağır koşullanna verın, olmaz mi'' Üyarılannızı eksık etmeden ta bu Oh be1 Şımdı yenı bır "Kı taplar Adası" yılına başlayabılınm artık'• K İ T A P SAYI 737 taplara ağırlık verdığım yonundekı eleştınlerınde gorece haklı gorunuyor yazarlar Ancak bu, Can Ya yınlan'nın yazarı olmamdan kay naklanmıyor kuşkusuz Can'ın bana, duzenlı kıtap gondermeye baş layan ılk yayınevı oluşunun buyuk payı var bunda Ardı sıra kıtaplannı, sureç ıçınde arrık bana uldştırmaya koyulmuş ya da aramızda kıtap akışı başlamış yayınevlennı, andıklanm çcrçeve sınde şoyle sıralayabılınm Adam, tş Kultur, Doğan, Bılgı, Lvıensel, Dunya, Alkım, f umhunyet Kum Berfın, Gendaş Evet bu kadar Ortaya çıkan şu Kıtaplarından soz ettığım 32 yayınevınden bana duzenlı kıtap yollayan yayınevı sayısı yalnızca 12 Bu ven ozellıkle şu açıdan onem taşıyor Ben, ılk ağızda bana ulaştı nlan kıtaplardan seçmck duru mıında kalıyomm E, ne yalan soy lemelı, "everkeğı'yım ben oku vııp yazmaktan başka ış tutmuyo rum Kıtapçılarda U7un bovlu do laşmaya, mtcmette gezınmeve pek fırsat bulamıyonım Nevarkıbu durum, bana bır yolla kıtaplannı ulaştırabılenlenn ulaştıramavanla ra oranla daha şanslı olduklarını değılım elbette, ortaya çıkan tablo uzuyor zaten ancak benı kuşatan gerçeklığın bu olduğu da ortada Bakalım ılenkı hahalarda ne olçu de değıştıreceğım bunıi'' Otekıne, "eleştınlenn yumuşak lığı"na gelınce ERİLDİSİL ELEŞTİRİ Eleştın, ta 1960'larda ılgı alanı ma gırmış bır tur Memet Fuat'ın gostenyor Bunu, bılınçlc veğlıyor Yenı Dergı'sıyle Huseyın Cön turk'un, ardıllannın Yordam'ı bu ture yonelmemde, bunu cıddıye almamda etkın role sahıp Donüp baktığımda bugun, bu yargıya vanyorum Gerek yazınsal bır tur gerekse dısıphn olarak eleştınye ugım hep surdu 1973 'te Yansıma'da "eleştın" ıızenne kuramsal yazılar da yazdım Bunları neden soyluyorum5 Eleşunyı bılmez değılım, ne kı eleştırmen de değılım ben tyı kı Hayn K Yetık, Eskı'de yazdı da bır belge olarak ortaya dokuldu bu Pek çok yerde soyledığım bır soz "Ben eleştırmen değdım, yazar ol maya çabalayan bınyım yalnızca " Ama yazın kamuoyu, eleştırme nc çıkarmışsa adımı, ağızlannı ka patacak değılım ya onlann Adımın onundekı "eleştırmenlık" boy le suruyor ışte, ben kendımı oyle gorduğum ıçın değıl Olsa olsa denemeci ya da eleştı rel denemeci denılmelı benım ıçın Neden eleştırmen değılım pekı? Bır eleştın yazısı ya yazınsal bır tur olarak vardır ya da dısıphn ola rak bılımle enıkonu kol kola, ondan pav almı$ olarak tlkı yazınsal bağ lamda uddı donuşturum eylemıdır, n olarak Semıh Gumuş anımsana büır Dığen çeşıtlı bıçemlerde ko tanlsa ya da çeşıtlı bıçemlere, kav rayışlara yaslansa da donuşturum den alabddığıne uzak duran ama bu arada laboratuvara yaklaşan "dı sıplın" olarak eleştındır Bunun da bude azımsanmayacak orneklenyle karşılaşılıyor Sozgelımı unıversıte kokenlı bılımsel eleştırılen bu doğrultuda almak olanaklı bızdekı en yetkın orneldennden bı SAYFA 22 C U M H U R I Y E T