Katalog

kanı oldu Teşkılatın en çok sevdığı bakan dıyc bılınıı (, unkıı teknık ışlere hıç karışma/ sadete genel polıtıka ıJe uğra şırdı " Nıhat Lrım Bey'den sonra Zeytınoğlu bakan oldu lyı bır zattı llk Demokrat Partı Bakanı olduğu halde bakanlığı ore kı bakanlıklar gıbı altust etmedı Mııste şar Mıı.unmcı Çavuşo£lu'nıı"( HP'nın musteşaıı, değıştır" demelerıne rağmcn tııttu I J Bır konıı kcndısınc anlatılabı lırdı Dınleı ve yardımu olurdu " "Bi7t* bakan olanlaıdan bııı de Kasım Gulck'tır Adana'da bır meydan açilsın dıye ısrar ederek kendıne aıt bır cvı ıs tımlak ettumek ıstemesı, ve Bahçelıev lcr'dekı evının onundekı genış kaldınmın bır kısmının kendı bahçesıne katılmak suretılc kendısıne satılmasını ıstemesı nc dcnıyle o zatı hıç sevmcm Imar planında kaldırım o noktada genış tutulmuş ve bır kısmı yeşıl saha olarak gosterılmış Bu sa haya beledıye bakamıyor, bana satın ben bahçe olarak kullanacağım, der Ben de uzman uyeyım Olma/ dedım [ ] Red dedıldı O zaman da Ulaşrırma Bakanı Bır gun benı [ J makamına rıca ettı Ay nı şcylerı soyleyerek bu satışa razı olama yacağımı soyledım Ama benım katıima dığım bır toplantıda arkadaşjar karar ve rırleıse versınler dedım Uygun değılse ben de ıstemem, dıyecek dıyc beklerken, hemen telcfona sarılıp beledıye başkanına t ] artık bu ış sıze kaldı dedı Sonra bu parçanın ona satıldığını oğrendım " "Bakanlardan bırı de Tevfık tlerı ıdı Onunla yıldızımız bır turlu banşmadı Kendını ustun gorcn bırı ıdı galıba [ ] Başkalarırun ustunluğu onıı rahatsız edı yordu Bu kanıya varmamın nedenı şu Bır gun bır elemandan soz edılıyordu Şoyle lyıdır, boyle lyıdır dıye anlatılıyor dıı Bırı, yabancı dıİ de bılır dedı [tlerı] "Canım, yabancı dıl bılıp de ne olacak? Ben bılmıyorum, ama bak bakan ol dum", dedı " Boyle acayıp değer yargıları vardı Kendını, kuçuk duşurecek derece de polıtıkaya vermıştı " ALSAÇ'IN ÖZEL HAYATI "Emın Paksut kendını çok beğenmış, her şeyı bılır zanneden bır zat ıdı Ustelık çok da çekıngen bırı Ona evrak ımzalat mak bır mesele oluvordu Her şeyden şuphe cdıyor, ımzalayacağı evıak, odasın da bırıkıp duruyoıdu Bayındırlık Kuru lu kararlarını bıle ımzalamaz tereddutle rıyle herkesı çıledcn çıkarndı ' Ozel yaşamını cla çok tana yakın bır biçimde anlatıyoı Orhan AJsaç Aılesını, yakın uzak akrabalaıını, gıttığı okullan, arkadaşlarını onıın satırlaıında okurken "bana ne bu hıç tanımadığım kışilerden ' dıye duşunmuyorsunuz, tersınc, onları kendı yakınlarınız gıbı ılgıyle ızlıyorsu nuz Bırkaçornek "1929'da[ ] doku zuncu sınıfa Ankara Lısesı'ne kaydol dum [ ] O zamankı yol okulun bahçe duvarının altından geçcrdı ve bız tenef fuste ıkcn Ataturk'un otomobılı gcçerse koşarak bahçe parmaklıklanna kadar gı der, onu selamlardık Oğie tatıllerınde ben tyakındakı] Turkocağı [bugun Dev let Resım Heykel Mıızesı] şantıyesıne da yımın [yapının mımarı Arıf Ilıkmet Ko yunoğlul yanına giderdım Ba'zen bera ber yemek yerdık Çoğıı zaman da tıızlu halka alırdı dayım, hem onu yer hem bı nayı dolaşııdık Buyıık salonun koltukla rını, avızesını, sahne tesıslerını vc butun bınanın susleme ışlermı beraberee dola şırdık ve ben onun ustalara verdığı talı matı dınlerdım !jark salonunun susleme lerı yapılırken hatıra olsun dıye tavandak» lalelerden bır tancsını de ben boyadım dı " "Benı f J Elazığ'da [ J uçuncu sınıfa aldılar Elazığ'dakı okulumuz eskı den Amerıkan mısyonerleıının ıdare ettı £ı bır okulun kullandığı bına ıdı [ ] Bahçenın bır kenarında da ahırlar vardı AJıırın ılkokulda ne ışı var dıycceksınız [ ] Amerıkalı mısyonerleı bu okulu yaptırdıkları zaman çevre şattlarını goz onunde tutmuşlar [ Jyakın çevreden gelecek oğrencılen duşunmuşlcr [ ] U M H U R İ Y E T K İ T A P Hakıkaten ben ılkokulda ıken yakın koy lerden gelen, bellu 20ye yakın eşeklı oğ rencı vardı Bu ahırları kullanırlardı Bu gunun otopaıkJarı, dunıın bısıklet park ları gıbı [ J Bıı de Elazlğ'ın peynnlı pı desı aklımda kalmıştır Ama bu bıldığı mız peynırlı pıde gıbı değıldır Yanı tuzlu değıldır Yaza doğru tazc peynır, yanı tuz suz peynır çıkar Onu koyluler oyle satar lar [ ] lşte bu tuzsuz, yağlı enfes peynır alınır, fırına gıdılır, fırıncı hemen hamuru pıde gıbı açar ıçıne tuzsuz peynırı ufalar, ustune bol bol tozşeker kor ve fırına su rer 10 dakıkada pıde pışmış peynır kay mak gıbı erımış, ve şekerlenmış olarak çi kar [ ] I'adını unutamadığım [ ] bır yemektır bu " "Orta mektepte ıken (Dıyarbakır) okulumuz karışık okul oldu Bızım sınıfa da uç kız arkadaş geldı Uçu de hepımı zın gızlı sevgılısı oldu Gızlı, yanı hem bırbınmızın hem de başka kımsenın bıl medığı bır sevgı Bu çocukça, kımseye ıtı raf edılmeyen aşk ılk yurek tıtreten duy gıılarımdandır ve Uskudar Ortaokulu'na gelınce bıtmıştır Çunku Uskudar Or taokulu karışık değıldı Akademıye gırın ceye kadar hcp erkek okullarında oku dum Kız arkadaşım yoktu Sadece akra ba kızları ıle ufak kınştırrnalar ılc ıdare edıyordum [ ] Bızım gençhgımızde yan yana yurumek sınemada yan yana oturmak, el sıkışırken sıkmayı başkasının fark edemeyeı.eğı kadar uzatmak heye canlanmaya yeterdı Bu kadarı heı ıkı ta raf ıçın dc ınutluluk vencı oluyordu Ve yetıyordu anlaşılan YARATICI, CÜÇLÜ, SEVİMLİ... Orhan Alsaç anılarını gayet yalın bır dılle yazmış Ustelık hiç yapmauksız çok açık bır anlatımı var lah hıç dolan dırmıyor Ama bu nıtelıkler, yazdıklarını basıt, yavan bıı hale getırmıyor Tersıne onlara ıçtenlıklı bır tat, ınandırıcı bır ha va katıyor Zevk alarak, hatta yer yer nerdeyse bır edebıyat yapıtı okur gıbı okuyorsunuz bu anıları Ister ozel yaşa mından, ıstcr meslek yaşamından bo lumler olsun yazdıkları kâh gulumsetı yor okuru, kâh acı acı duşunduruyor, kâh "vaytanına 1 ' dedırtecek kadar şa şırtıyor ya da kızdırıyor ba/en Orhan Alsaç sevdıgı kı^ılerı belırttığı gıbı, sev meyıp hoşlanmadıklarını da yazıyor açık açık, eleştırıyor onları Ama hıç kımseyı kıracak şeyler yok soyledıklerınde, dedı kodu yok Olçulu, soğukkanh, ama so ğuk olmayan bır uslup bu Ustelık oyle one çıkmayan, arkadan arkaya sezılebı len bır mızah da ıçerıyor "Bakan olma yan soz etmeye deger bır mustcşarımız da 1 erdı Çağan Bey ıdı \ J Bır ımar planında açılacak yolun kendı dukkân ları tarafından açıldığını gorup telaşla nan bır mılletvekılı Ferdı Bey'e [ 1 gel mış, planın değıştınlmesını ıstemış [ ] Ferdı Bey benı çagırdı Planla beraber gıttım Pİanda yolu bulduk [ ] Dar bır yol, bıraz genışjetılerek trafıge açd mak ıstcnmıs^ Bu yolu açmak lazım mı, değıl mı dıye konuşuluyor Ben planı değıştırmek ıstemıyorum Adam ısrar edıyor, gereğı yok, burada trafık yok ılı yor [ ] Sonunda ben 'Bu yol o kadar dar kı, ancak yuklu bır es,ek gcçebılır Onun ıçın genısjctılmış/ dedım Adam tekrar ısrar cdınte I cıdı Bey Orhan, sen bu yolu genışletme Bırak oıadan yı ne cskisı gıbı yalnız eşekler gcçsın', de dı Ben gulmemek ıçın kcndımı zor tut tum, pekı dedım ve çıktım Adamcağız anladı mı, anlamadı mı bılmem Ama memnun gorunuyordu " Kıtabı bıtırdığınızde s>ızın de gazetecı Tevfık Gungor'un tanımladığı gıbı bır kışı canlanıyor kafanızda "[ ] yaratıcı kışılığı guçlu, t ] ılerı derecede Batı'ya açık, sevımlı konu^ma ve ıkna yetenegı ustun " Bu ılgınç ve çok yonlu burokra tın anıları gerçekten okunmaya değer • .Bir Tiirk Mimarının Anıları, Yaşatnı, Etkinlikleri Orhan Alsaç/ Ustun Ahaç/ YE M Yayınları/Utanbul 2003 727 Raşel Rakella Asal'dan otobiyografik romanlar Üç Sanatsal Yolculuk Her ŞCM sonkl bir csld zanıan düşündc ştmcB RA}(1 HAICIUA ASAl "1 TUfan ERBARIŞTIRAN Kıskanç zamanı bajka kıyılara surukL ntrken yakaladık " Hikmet Çetinkaya (Kıtaptan) R aşcl Rakella Asal uzun yıllara dayanan edebıyat bırıkımını uç kıtapta toplamış 1949yılında Izmır'de dogan Asal, yazarlık ıçın haylı sa|*lam bır alt yapıya sahıp Pa rıs tc Loııvre Muzesı'nın sanat tarıhı se mınerlerıne, Besançon'da Açık Ogretım Unıversıtesı'nın gece cğıtım programlarında yer alan sanat tarıhı derslerıne ka tılmış 1997 2000 yıllarında Uğur Mum cu Araştırmacı Gazetetılık Vakfı'nda uy gulamalı yazarlık ve yazın/felsefe ılışkısı uzerıne ders almı^ Yurtdışında bırçok edebıyat ve sanat uzerıne gerçekJeştırı lcn semınerlerde bulunmuş Halen, ben zerı programlara katılmayı surduruyor Bu arada îngılızce ve Fransızca ddlerınde ıılkescl turıst rehberlık kokartını aldı ğını da belırtelım Yazar lspanyoltayı da gayet ıyı konuşabılmektedır "Duyuyor musun kalbım*" ısımlı kıtap, yazarın lspanya gezısının anılarından oluşuyor Bu kıtabın en onemlı ozellığı ıse, 1937 1939 yıllarında Ispanya'da yıi7bınlercc ınsanın olmesıne neden olan ıç savaşı kapsaması General Fran ko'nun anlaınsız ısteklerı, emek ve ı^çı dusmanlı^ı faşızan ıdeolojı ıle bırle^ınee, lspanya da kan govdeyı goturmu^tu Ya zar, bu doncmı yakından tanıtıyor bıze Ayrıca, Ispanya'dakı gezısınde resun ve sanat uzerıne de kışısel goruşlerını sunuyor taşıyor Bu kıtapta da, yazarın Rusya anı ları ve yıne ıçsel bır seruven var Bır on cekı kıtaba gore gezdığı kentlcrın tarıhı ve sosyal yapılarını ırdeleyen, gozlemtı bır tavırla sorgulayan bır anlayıs goruyo ruz Buradakı sanat eserlerı degıl de, kentlerın mımarı yapıları one çıkartıl mış Bırçok kentın doğal goruntusu, ta rıhl dokusu ve sosyal yapısı eleştırel bır gozle mertek altına yatırılmış Yazarın bakış açısıyla kentın yarattıgı atmosferın tanıtımı doğal bır anlatımla okura verılı yor Asal'ın kadınta yaklaşuııı ınsanları gozleme yetencğı ıle bırleşıyor Boyle olunca da, okurun kar^ısına kapsamlı ve doyurucu bır mal/eme çıkıyor Kıtap Rus yazarlarını da ıçıne alarak, ıçsel yol culuğunu tamamlıyor Kısa oykunun (Gogol) ortaya çıkışı, Tbltsoy'un 'Savaş ve Barış'ı" gıbı kıtaplar uzerıne dc kışı sel değerlendırmeler yapılıyor Bu kıtap ta edebıyat ağırlığı hemen goze çarpıyor KİŞİSEL ANILAR Uçuncu kıtabın ısmı, "Her şey sankı bır eskı zaman duşunde şımdı " Bu kıtapta yazarın kışısel anılarını goruyoruz lzmır'ın altmışlı yıllarını yansıtan, yıne sevgı ve dostluğun one çıkartıldığı bır metın buluyoruz Yazar aıle buyuklerı nın (anneannesı) yoksullara yardım evı kurdukları donemı anlatmakla başlar, kendının de bu turden sosval dayanış maların ıçındc buyuduğunu, ınsan sevgı sını ve dostlugu çok kuçuk yaşJardan ıtı baren edındığını yansıtır bıze lzmır'de hastane, yoksul evı, çocuk bakım evı gıbı daha bırçok kuruma yardım elının Mu sevıler tarafından uzatıldığı donemın adıdır 196O'lı yıllar Yazar da bu yılları anımsatıyor bıze Bu kıtabında da sevgı nın ve aşkın tuzlu kokusunu, belırgın acısını duyumsuyorsunuz Bıreyın kışısel geçmışıne ınıldığınde, onun tum hataları su yuzune çıkar Zamanında yaptığı bır hata ve bunun sonucunda yaşanan duş kırıklığı Her şey hazan yaprakları gı bıdır Umutlar, duşler, beklentıler sağa sola savrulur amaçsızca Yazar da bunla rı anlatıyor okurlarına Asal'ın ılk kıtapları olmasına karşın, an latımın coşkulu, şıırsel bır tat vermesı gelecek ıçın umıt vcrıcı Her uç kıtabın da da ınsan sevgısını, dostluğu, paylaşmayı yansıtması ıse ozlemını çektığımız bugunlerde bır yudum sıcakJık serpıyor yureklefinıiite Bu arada kıtapların ka pak dızaynı, kâğıt baskısı, dızgısı ıle bı rıncı sınıf olduğunu da soyleyelım Belırlı bır geçış surecınden sonra daha olgun, daha derın ve kapsamlı eserler yazacağını sanıyorum • Her Şey Sanki Bir Eski Zaman Düşiınde Şimdi 128 sayfa Volga Huznıi / İ4 sayfa/ Duyuyor musun Kalbim? 739 sayfa/ Hazıran 200i/ Boşders Kıtap ları SAYFA 2t SAVAŞIN KANU SOLUĞU Bır alıntı yapalım "Pıcasco'nun Guernıca'sının butununde, boluk porçuk parçalarında, çızgı aralarında ışıme yara yacak her turlu maJzemeyı toplamak ıçın yogun bır kazıya gırışen bır arkeolog gı bıynn " Yıne kıtap ıçınde yazarın bır tur ıçsel yokuluk yaparak, sevgı/a^k/dost luk U7eııne ^ıırsel anlatısına da tanık oluyoru/ Kıtap butunuyle sanat, savaş ve sevgı uzerıne kurulmu^ Ispanya'dakl bıı resım bır heykel ya da mımarı bır eser ıle kurulan sessız dıyalog, aynı ese rın 'ozunden' çıkan ve evrene savrulan 'ışığı' yansıtıyor bıze Yazar lırık bır an latımla, gorduğu sanat eserlerını yorum larken bır yandan da savaşın kanll solu ğunu duyumsatıyor satırlarında Anlatının ıçsel boyutu ıse, adı olmayan bır sevgılıye yonelık Kadınca duygular ıle sanatın ve savaşın harmanlandıgı bu anlatıda, bıreyın cgoları one çıkartılıyor Oldurmenın, yok etmenın anlamsızlığı dıle getırılıyor Yazarın şurlerle besledı ğı, çoğaltıp buyuttugu, okurlarıyla pay laştığı bu ıçsel yolculukta gezınmenın ana koşulu ıse, sanat ve edebıyat Bır dığer kıtap ıse, "Volga Huznu" adını SA YI