Katalog

Kemal Ateş ile öğretemediğimiz Türkçe' üzerine 'Devlet küçülürken, Türkçe de küçültülüyor' Kemal Ateş'i önce öykü ve romanlarıyla tanıdık. çürük Kapı'da, Toprak Kovgunlan'nda, gecekondu insanlarını anlattı, Bir şarkıyı Dinlerken'de başka çevrelere yöneldi. Bu kitaplarıyla MAY Roman ödülü'nü, PEN Yazarlar Derneği Orhan Kemal ödülü'nü kazandı. Ateş'in kitapları da, ödülleri de bunlarla sınırlı değil. öğretemediğimiz Türkçe son zamanlarda onun ilgi gören bir başka yapıtı. öğretemediğimiz Türkçe'nin üçüncü baskısına göre farklı bir kitap olarak karşımıza çıktı, yeni bölümlerle epeyce genişletilmiş yeni bir kitap gibi duruyor elimizde. Eğlendirici bir dil kullanmış Kemal Ateş. Sıkılmadan okuyorsunuz, dil yanlışlarını düzeltirken, Türkçe üzerine bize önemli bilgiler veriyor. Güzel bir Türkçeye ulaşmanın yollarını öğretiyor, iyi bir anlatımın inceliklerini sezdiriyor. Türkçe üzerine, dil üzerine düşünme f ırsatı buluyorsunuz. SAYFA 12 n IŞlk DEMİR y Kemal Ateş, kıtabınmn adı tlgtmı çektt "Öğretemedığı mtz Türkçe" adınt ılk duydug'u muzda bir sttem seztltyor Kım "Sorunun bir lere bu sttem? Eğıtımalere mı? En çok baska boyutu da Turkçekıme sttem edıyorsunuz* nin çok kötu Herkesı kapsıyor dıyebılırım Herkı kullanılması sı ıçerıyor Hepımız bir parça sorumlıı elbette asıl yuz Ama oncelıkle eğıtımcıler sorumlıı bunu vurgulamak istiyobazı devlet kurumları sorumlu, eğıtını rum öğretepohtıkalarını yuruten tum yonetKilcr so mediğlmiz rumlu Devlet adamlan, Mıllı Lğıtım, Türkçe oteden ben anadılının onemını ve oğre sözuyle" tımını kavrayamamış butun yonetımler sorumlu Öğretmenıne, velılere kadar Ilk ya7im dil yanlışlarıyla ılgılı Demek kı herkes sorumlu Herkesı ıçerıyor, herke 75 76'da başlamışım bu konuda yazmasın bir parça suçu var, gunahı var Hâlâ ya Sonra 8O'lı yılların sonuna doğru mılyonlarca ınsan "Benım anadıhm Turkçcyle ılgılı adına kırlenme" dedığı Türkçe dcğıl " dıyor, demek la Turk mi7 bırtalum sorunlar yaşanmaya başlan çe'nın onemını, ağırlığını hâlâ kabul cttı dı Bunu 8O'lı yılların sonunda fark ettık rememışız Bıında geçmıştekı ve gunu ü yıllarda Varlık' dergısınde uzıın bir muzdckı polıtıkacıîarın da bııyuk ıhmalı yazım çıktı dil yanlışlarıyla ılgılı Sonra, var dıye duşunuyorum Bız hâlâ yazarı Nurullah Ataç ılgımı çektı Ataç edebıya yazara kırdırıyoruz, T Fıkret'ın karşısı tımızın Turkçc oğretmenı Oyle kı pek na, M Akıf ı çıkarıyoruz Nâzım'ın kar çok unlu yazar onun uyarılarıyla karşılaş şısına Necıp Fazıl'ı Oysa esas olan mış Orneğın lumler var? F Husnu Dağ nepsının de okunmasıdır Sorunun bir larca, B Nccatıgıl, Sabahattın Kudret başka boyutu da Turkçenın çok kotu Aksal Haldun Taner, Attılâ llhan Da kullanılması, elbettc asıl bıınu vurgula ha pek çok ya/arın yanlışını gorduğunu mak ıstıyorum ' Öğretemediğimiz 1 urk gosteıdığını ben ya/ılarını dıkkatlıce çe" sozııylc okıuluğLimda gordum Alttan .ılta bu kitap bıı Nurullah Ataç Yeni ba\kı\ınâa daha gtnışL tılınış yc nt boluınk r c klt nn/ıı olarak karşırnıza diaştumasıdu Ataç a yoneldım C) ne yapmış, nelerı bcğenmıyor, ncleıı zevksız çıktı kıtabınız Bıı kıtabın yuzılıs oyhtısu buluyor, yanlış buluyor^ Bir araştırma nu anlatır mnınız' Boyle bir kitap yazma ? yaptım Bu yondcn butun kıtaplannı ye duiuncesı ne zaman nastloluştu stz de nıden okudum Gunumuzde ne gıbı dil yanlışları yapılıyor, ona baktını Tabıı DİL YANLIŞLARI bunlarla da yetınmedım, bir de kamu Şoyle geçmışe baktığımda, kendı ya oyunu, o/ellıkle yazaıları rahatsız eden zarlık donemlerımı hatırlamaya çalıştı dil yanlışlarını derleyıp, toparladım ve ğımda benım uddı ılk yazılarımın dil butun bunları sınıitakı deneyımlerımle, yanlışlarıyla ılgılı olduğunu soyleyebılır gozlemlerımle bırleştırdım Butun bunla ım "Turk Dılı" dergısı bir zamanlar çok rın bir harmanlamasıdır Oğretemedığı onemlı bir dergıydı O dergıde bir yaza mız Türkçe N Ataç'ın bulduğu dil yan rın yazısının çıkması çok onemlıydı Be lışları, Ataç'ın Turkçe'ye bakışı, dolayınım ılk yazım 1976 ya da 1975 yılında sıyla ?evkı Ardından dığer yazarlan rayayımlandı "Turk Dılı" dergısındc hatsız eden dıl yanlışlaruıı, sonra oğrencı yanlışlarını da bir araya getırdım Bu arada kendı saptadığım yanlışları, hepsını harmanlayıp sınıflandırdım Işımın en zor yanı da bu yanlışları sınıflandırmaktı, yanı gruplandırmaktı Turkçenın bu tuz la buz olmuş halını sınıflandırmak gerçekten o kadar kolay olmadı Evet ben de bu konuya değınecektım Dılınııztn sorunlarım konularma gore sı nıflandırmanız okuyucuya araştırma, ın ıclemı kolaylıg'ı sağlıyor Sorularınıza ko lay yanıt bulır\or konunun neredc oldu fıınu bılıyorsunuz Bu kitap çok emek ıs teyın bir çaltşmantn bırtkımın urunu Kı tabınıza almadıg'ınız bir konu var mu Araştırma ıçınde olduğunuz ya da şunu da alsaydtm dedıg"ıntz oldu mu ? Bu boyut, bu ıçerık ıçınde kıtaba al madığım bir konu pek yok Bir yazım vardı, bu Turkçede ozleşmeye karşı ya zarlara yanıt nıtelığındeydı, "O yazımı al saydım keşke " dedığım oldu Hadı Ulu engın, Taha Akyol gıbı yazarlar son TA manlarda bir 'uydurukça, uydurukça" dıye tutturdular Ben Hadı Uluengın'ın kendı yazılarından oz Türkçe so?cukler derledım kı, once onun soyadından baş lamak gerekır O soyadın (Uluengın) rastgele verıldığını sanmıyorum Bılıyor sunuz 1932 yılında TDK kurulduktan sonra bir ozleşme hareketı ve anlayışı başladı 1934 yılında da soyadı yasası çıktı O yıllarda ınsanlar dedclcnmı/ oz Tıırkçe soyadları almaya çalıştılar Bugun ozleşmeye karşı vtrvansın cdcn ya/aılaı bıra/ kendı sovadlarının oykusuııu araş tırsınlar (Jnte soyadlannın rastgele alın madığını, o o/leşme hareketının sonunda alındığını goreceklerdır Dolayısıyla oz leşmeye karşı olmak demek, once soyad larına karşı olmak anlamına da gelebılır Bızım medyamızdakı çoğu yazar bunun bıle tarkında değıl O/leşmeyı uyduruk ça dıye karalayanların konııyu çok ıyı araştırmadıklarını duşunuyorum Bunlar devletı kuçultmek ısterken Turkçeyı de kuçultmek ıstıyorlar Son 7amanlarda da yatılan q, x, w harflerı de Turkçeyı ku çultme polıtıkasının bir parçası TURK OİLİNİN SORUNLARL. Bu \oylcdıklı rınızı kttahın \onrakı baskısında gorebılınz Turk dılının \orun lan arttıkça kıtabınız genısleyecek goru tıuyor Umartmfazla sorunumuz olmaz • Umarım olmaz, yalnız her ıktıdar de ğışıklığınde, radyolardan, televızyonlar dan duyduğumuz Turkce de bıraz değı şıyor Ona da dıkkat ettım AKP done mınde Turkçcdekı butun kısa ıınluler uzamaya başladı Fuıkçede uzıın unlu yoktur "MeclîsuTHzı' 'denııılıyorkı" dı ye konuşııyor devlet adamlarımız Başka sozcukler de var Yakînen gıbı Koylerdc oz Furkçt konnsuluyor balk kulturumuze tğılıp unululmu^ kullanıl mayan sozcuklerı bulup ^tkarabılırstnız Bıraz once soyadlannın halk dılınden K İ T A P S A Yl 726 C U M H U R İ Y E T