Katalog

Mimarlıkla ilgili iki değişik kitap ÜSTÜN ALSAÇ ınıarlık herkesı ılgılendıren bır konu çunku hepımız gun luk yaşamımızın onemlı bır bolumunu yapıların ıçınde geçırıyoruz Bır yapıya bağlı olmayan çok &ı ınsan etkınlığı var lnsanlar da bu ya pılaıın, ıyı, guzel, dogru yapılmasına ozen gostermiijler, bu hâlâ suruyor Ya pı sanatının ortaya çıkışı buna bağlı Kımı yer ve donemlerde yapay çevre duzenlemelerıne y ını mımarlığa, ıç mımarlığa, kentsel tasarımlara, bahçe du/enlemelerıne onem verılmemıs Kımı zaman da bunlar onemsenerek ozenlı vapıtlaı olusturulmuş Turkle ıın eskı çaglardan berı vapı sanatına onemlı katkılarda bulunduğu goruluyor Ama bıımı bııgtın ıçın avnı kolay lıkla sovleyemıvoruz Sankı kendımı /ı garıp bır ^ekılde sağlıksız vapılara çarpık kentlesmeve tutsak etmışız de bır turlu îçınden çikamıyor gıbıyız Hetkesı yanı mımarları olduğu ka dar onlann disındakılerı de mutsuz eden bu dıınımıın çeşjtlı nedenlerı var Bunların ba^ında tutumbılımbel olanaklarımızıbualanlaravonelteme yısımız gelryor Kısa erımde ucııza çı karacagız dıye uzun erımde daha pa halıya gelecek vatırımları yeğlıyoruz Doğal olarak bıınun arkasında yapay çevre duzenlemesı korıularına karsı duyıılan genel ılgısı/lık ve bılgısızlık yatıyor Bunları aijtıkça daha ıyı yaşa ma ortamlarını oluşturmamamız ıçın hıçbır neden yok Çocuk Mekânlan'dan Mimarlar Cemiyeti'nden Mimarlar Derneği'ne M Son zamanlarda mımarlık konularını ele alan yayinlarda gözle görülür bır artiş gozlcnıyor. Bunlann onemli bir bölümü yalnızca uzmanlara değıl, onların dijjindakılere dc sesleniyor Bunu olumlu bır gelı^me olarak gormek gerekiyor. Bugün tanıtmak ıstedığımız ıki kitap da böyle ıkı çalışma. Her ıkisi de mımarlığın değı^ık konularını ele alıyor. alana karsı ılgının artması çok doğal Son zamanlarda mımarlık konularını ele alan vayınlar da gozle gorulur bır artış go7 lenıyor Bunların onemlı bır bolumu yalnızca u/manlara değıl, onların dı^ındakıleie de seslenıyorlar Bunu olum lu bır gelısme olaıak gormek gerekıvor Bugun tanıtmak ıs tedıgımız ıkı kitap da bovle ıkı çalışma I Ier ıkısı de mımarlığın dcgışık konu larını ele alıvorlar Kıtapların ılkı Çocuk Mekânlan baslığını tasiyor Yazarları Şengul Ov men C>ur ve Tulav Zorlu Şengul Oy men Gur Turk mımarlıkortamının va bancisı olmadığı bır oğretım uyesı ve arastırmaeı Karadenız leknıkUnıveı sıtesı Mımarlık Bolumu'nde pıotesoı t cjitlı yeıleıde ve zamanlarda yayım lanan yazılarının yanı sıra >edı tane de kıtabı bulunuyor Tulay Zorlu'nıın ıse onun yuksek lısans oğrencılennden bırı oldıığu anlasılıyor Kitap bcllı başlı be% bolume ayrıl mı^ Bunların ılk u<,u çocuklarla ılgılı ve "(s.ocukla ılgılı sorumluluklar' "(yocuğun gelısımı", 'Çocukla ılgılı mekânlar" başlıklarını taşiyorlar Bun dan sonra ıkı bolum ıse çocuklann ıçınde ver aldığı mekânlan konu alı vorlar Bunların bırıncısı 'YarıKamu sal Mekânlar' baijlıgı altında Lgıtım vapıları , Bakımyapılan" 'Sağlıkya pıları , Kultur vapıları" "Fğlencc Dınlence yapıları" konularını ı^lıyor "Kamusal Yapılar" ba^lığı altındakı ıkıncısı de "Çocuk oyun alanları", "Komsjuluk bırımı ve sokaklar", "Kent parklan" konulaıına ayrıl mı^ Kıtabın başında ' Anılar ve şukranlar" başlığıyla bır gırışvazısıvar "Sonuç'bolumunu de ' Ek" ve "Kaynak lar" başlıklı ıkı bolum ızleye rek kıtabı bıtırıyorlar Kıtabın ıçınde ele alınan konularla ılgılı olarak <,ok sayıda çızım ve fotoğ rat ver alıvor Anılan yapı turlerıyle ıl gılı ^ok savıdakı orneklerın plan, kesıt ve gorunufjlerı verıldıgı gıbı, <,eşitll ış levlcr VL bunların ver alacagı mekân lar arasındakı ılı^kılerı gosteren şema lat, degiijik araştırmaların sonucunu gosteren tablolar ıle ıstatıstıksel bılgıler bu konulann yalnızca çok boyutlıı bır bıcımde ıncelendığını goster mekle kalmıyor, aynı zamanda çocuk larla ılgılı yapılaıı tabarlamak ve ger çekle^tırmek durumunda olan mımar ve malbahıplerı ıçın de oldukça kapsamlı bır kaynak oluşturuyorlar. Geleneksel mımarlığın kullanıcı ü>teklerındekı çe^ıtlılığı goz onune al mazmıs gıbı bır gorunumu var ürnek lerı sankı butun vapılar genç ve sağlık lı erkekler ıçın tasarlanırmış ızlenımını uyandırıyor Başka bır deyışle, bu vapılar vaşlılara kadınlara, engellılere uygun ozel ısteklerın, bır bolumu de boyutsal olan kımı gereksınmelerın karşıladığına diskın belırtıler ıçermı yor Coeuklar da bundan paylarını alı yorlar doğal olarak Cjeleneksel evler de çocuk odası olmuyor, geleneksel kentlerde çocuk bahçelerı bulunmu yor, gıbı Bu durumun bugun değı^tığını goru yoruz Artık yapılar yasjıların, kaclınla nn, çocukların, engellılerın de ıstekle rını karşılayacak, guvenlıklerını gozete cek bıçımde tasarlanıvorlar Ayrıca yal nızca onlann kullanımına avnlan o/el tasarımlar da var ve bunlann onemlı bırbolumudeçoeuklaravonelık Ağır lıklı olarak onlann kullanacağı çok çe !}itlı yapı ve çevre duzenlemesı bulunu vor Kreşler, ana okulları, vuvalar ıl koğrenım okulları çocuk oyun bahçe lerı, çeşıtlı sağlık vapıları bunların ılk akla gelenlerı Hepsının de ozenle ta sarlanmaları uvgulanmaları ve kulla nımları gerekıvor Çok dogal olan bu ^evleıı sovledık ten sonra >ukaıdakı kıtabın onemıne gelebılırız Çocuk Mekânlan Turkı ve'de çotuklarla ılgılı mımarlık ve ta sarım sorunlarını ele alan deılı toplu ılkyapıtolmaozellıgını ta^ıyoı deısek ne derdını/'' Daha once çocuklann ya pılardakı vennı konu edınen bu denlı ayrıntılı bu çalısma vok Içindekı or neklerden de anlaşıldığı gıbı, otekı ul kelerde bu alanda çok şcy vapılırken bız bu tur bır çalı^manın yayımlanma sı ıçın 21 yy ı beklemek zorunda kal mışız Kım bılıı, belkı de onu gerçek leştırmek ıçın yalnızca mımar olmak yetışmıyordur da kadın ve anne olmak da gerekıyordur Boylesıne olumlu bır ılkı gerçekleştırdıklerı ıçın ya/arlaıı kutlamalc zorundayı/ Kıtaba yoneltılebılecek tek eleijtın galıba onun yalnızca sıyah beyaz çızım ve resımlerle basılmıs olması Oysa ın san çocuk dendı mı daha renklı, daha cıvıl cıvıl bır dunya ıle kar^ılaijacagını umuyor ve bunun orneklerını de kı tapta gormek ıstıyor Anlasilan yapıla ı ımızda vaptığımız gıbı kıtaplarımızda da ehmızden geldığınce tutumlu ol mak zorunda kalmışiz buna ı/ın ver memış Bunun otesınde kıtabın mı marlık konusundakı ozenlı yayınlaıiy la tanınan YLM Yayınevı tarafından hazırlanmii; oldugunu beluterek nıte lığıne ılüjkın bılgı vermış olalım ranıtmav ı ılubundugum ıkınci kitap ısebıııncidenoldukça faıklı O d a m ı marlıkla ılgılı ama onun uygulamasın dan çok tarıhıne yonelık Cumhuriyet Mimarlığının Kuruluşu ve Kurumlaşması Surecinde Turk Mimarlar Cemiyeti'nden Mimarlar Derneği 1927'ye basjığını tasıyor Yazarı Çetın Unalın Ardından da anlaşılacağı gıbı, çağdaş Turk mimarlığının orgutlenme alanın dakı çalışmalarını ktmıı edınıyor Çetın IJnalın O D I U Mımarlık I a kuitesı'nı bıtıımış Mımaılar Dernegı ıle Mımarlaı üdas>ı Ankara îsubesı'nde sekreter uve olarak gorev almuş 1999'da Mimarlar Derneği Yonetım Kurulu uvelığıne getmlmıs Baska bıı deyışle, orgutsel çaliijmalanyla tanınan bır mımar ()nun çalışması da oldukca kapsam lı Kıtabı da bırı gırış olmak ıızere 22 bolumden oluşuyor Bunlar sırasıyla şoyle "Osmanlı donemı mımar ve ınu nendısler arasında cemıyetlesme çalıs maları", "Mımarların bağımsız orgut Çocuk Mekânlan llgısızlık ve bılgısı/lığın gıderılmesı nın en ıvi yollarından mtının kıtaplar olduğunu Cumhuriyet Kitap okuyu cularına soylemeve gerek yok Bır alaııda ne kadar çok vavın olursa o alandakı bılgı bırıkımının artaeağı tar tışma goturmez Bılgı çoğaldıkça da o Mmarlık kitaplarına ilgi Mlmarlığın örgütlenmasl SAYFA 14 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 685