Katalog

Scrımlemeye çalıştıgım ddscl tutumun so/cııkleıle orgulenmış, bıçımını kullanı yorOzyalçıner Bu vuzden kıpırkıpır fiş. kıııp kopuıen, yer yer dııygulandııan, acındıran şaşırtan gulduren amahunla ıı vapmak ıçm hıçhır çabava gııışmeven, so/cııkleıle değıl dılscl tutumuvla buna ulaşan bu yazar o Yazar 'bııoınek' sozuığunu belırgın bıı voğunlukta kııll.ınıvoı Aslında onun kımı sozcukleıı, "vutgu" ıçın çok^a kul 1 landığı da se/ılmıyoı degd Bu aıada, or neksedosdoğıu.busbutıın ıpıssı/ opoı ta, upu/un, sıpsıvrı vb pekıştırmdı so/ cuklere biklıkla ycr açtığı goruluvor yaza rın Bu sozcuklet ovkuvu sıkılamasına, okıııla aıasına hafıf bır ıı/aklık koyması na olanak veuyoı gorebddığımce Yerel soyleyışlere hatta kımıleyın baba memleketı Karamursd çevresının soz cuklerıneçokça yer açıyor yazar Orneğın mo7alak, nakıl, uğmak, yarka, karartıklık, şenelmek, çabucak şarpı vb Sandalya hısulya yazımları da ılgınç ya zarın, kımı tıyatro oyunculatımızın da bu bıçımde seslendııdıklerını ekleyeyım bu sozcuklerı Sonra kullandığı kımı guze lım lurkçe sozcuklerın de altı çızdmelı onun çevrıntı, yamak, arık, bayık, artık (Bu sozcuğu Lrdal O/ gıbı tıpkı, "çop" yerıne kulJanıyor yazar, gunumuzde yay gınyanlışlıklasoylenen "atık" yerıne), ek leştırme, yonetımevı, suluk (surahı / Tan rım, yayınevınm sozumona duzeltmenle n, bunıı ıkı yerde sıduluk [TO 3, 320, 3251 yapmıs,, olacak ış değıl'), deprenme, boğıınuk kesımyerı vb Butun bu guzellıklerın hıç aksamadığı duşunulmemelı elbette Ama hangımi7, hangı yazar sergılemıyor kı bu tur yanlış lıklarir1 Doğru olan, gozumuze dışen yan lışlıklarıgostenp, bırbırımızı uyarmak ba na gore Bunlardan da ornekler vermek ısteıım Halk ağzında aylantus (kokara ğaç, kaygusuz vb ) agacına "aylando/" de nebılır (TO 1,40) kuşkusuz, bunu yanlış bır ya7im bıçımınde alınanın olanağı yok elbette Ancak olıınıın ydcandığı yer ıçın "gıısulhane" demek yanlış (TO 1, 47) Bunun ıçın "gasdhane" demelıydı yazar Mııstafa Nıhat Ozon'un Osmanhca 1 urkçeSo/luk'unde 'gâsl" sozcuğuneşu karşdık verılmi!} 1 Yıkama, temızleme, 2 Olunun yıkanması, "gassal" ıse olu yı kayan adam Şu karsdıklar da Dıl üerne ğı'nın Turkçe Sozluk'unden "Gasd" Olu yıkama, "Gasletmek" (Oluyu) Yıka mak Aynı sozluk, "gusulhane"nın karşı lığında sunları yazıyor "Lskı evlerde, ıçınde yıkanılabuır bıçımde yapılmış çın ko kaplı kuçıık bolme " Yazarın "beklemeyapmak" bıçımınde kı soyleyışını de (Ayak Izlerı, 58, 97) ya dırgadığımı belırteyım Dolmıış duralda rına bunu boylece yazan 1 urkçe duşma nı kutuluşlara kanmaya hakkı olabdır mı bır yazarın t "Gokyuzunde AyakJanma" (Yağma) adlı oykude baloncunun, "oz soluğuyla" (TO 2, 172 / "ıçıne uturduğu soluklan" T175J) şışırdığı balonları bıleklerıne bağlayıp havada tuttuğundan so7 edılıyor Açıkçd belırtılmemelde bırlıkte "uçan ba lon" yapdıyor boylece Ancak ınsan solu ğuyla şışen balon uçmaz bddığım, bunun ıçın balonlara havadan hafıf gaz dolduru luyor Oysa oykudekı balonlar havada uç masa bıle satıcının bıleğıne bağlı, yere ın meden havada kalıyor, bu olanaksız Sonra yazım bıçımlerınde bır bıriıkten de uzak gorunuyor kıtaplar Bu yenı ba sımda yazımlarrn gozden geçırdmedığı anlaşdıyor Bunu dle yazarın yapması ge rekmıyor elbette Yayınevının sorumuı luğu olarak duşunuyorum bunu daha ÇOK, ozellıkle ıısta yazarlar konu olduğunda Ama Ibplu Oykuler'de, belkı oncekı baskılardan gelen kımı yazım farkJılıkla rı, elden geçırılmeksi7in surduruluyor Orneğın tereotu (TO 1, 201), dereotu (TO 3, 109) , apdest (TO 1, 212, TO 2, 30),abdest(rO2,41),aptest(TO3,176), CUMHURİYET KİTAP SAYI 677 fotor (TO 2,29,90,212,237, TO 3,103 131, TO 4, 118, 152), fotr ( 1 0 3,250) Otekı vanliş yazınılara değınmevı ge ıeksız goruyonım bana du^en bır ıs de 1 ğılbu Ancakvınedeyayınevını Tıırkov kuculugune yonelık bu değeıbılıı luttımu nedenıvle kııtlamamak elde değıl Ama hıç degılscdızgı vanlı^latından aundırtla bılseydı kıtaplar, barı hccelerı bolmede, duzeltme ımı kullanmada onca yanlışa rastlanmasavdı O/yal^ıneı uı dılscl soyleyısjlerınden kı ını orneklcrı de sıralamak ıstıyorum Panayır Bıber kesılen konıışma, susuz lakı yuvarlamış ses kırpık seslı horoz, bır tutam cİLunan, bakkal merhabası, araba suıdan avrı dtışmıı^ at oturur oturmaz dalıp gıdecek yorgunlukta ışçı, voku^u suruldeyen tramvav, kor duman, bın bır mınltı çıkaran beyaz başoıtusu, yuze oturmuş gııneş, kele;; çınar, dur geç polı sı, elıh oynatılmayan goz yağmur çığırt kanı gokgıırultusu, sızıntı mahzen vb Suı lanrı artı&ı korkutııcu, ağır ağır gelışen eskıme, allı pullu gelınlık yatağın da guneb, uçsıızla^an denız eskı zaman hayvanı leşı gemı, ulu genışlık, ıslı ılkçağ çirası, aktardan satin alınmışa benzeyen mavı boncuk goz, yağsız paslı gıcırrı tram vay, kara kalabalık, guneşe su sıçratan sa ban fıskıyesı vb Yağma Kırlı bulutlaı dola^tıran gok, burunlaıında üjiğın kırıldıöı pırıl pırıl ayakkabılar, her turlu mavılıkle uçsuzlu ğu Tanrı sanan ınanmış, suskun aklık, ka labaJıkta yıtırılen kadınları severcesıne, Tanrı'yla şehrın yoksullaştırdığı yuıek, dosya yığınağı, yağmur boğurfuklıığu, olu ağız havuz, karası ışıltılı astalt, olume atanmışlık, ak boynu soru ışaretını andı ran kuğu, yağmur sıkıntdı gun ortası ka ranlığı sıse batık dp,n, vb Sağanak Ikı denızı bırleştıren genış bulvar, dağa çıkıp uçurum ınmek, bır damla ses, gunej ıçınde tuten denız, uşun tulu gece, zeytınyağı yeşılı aydınlık, kar çolu, resım gıbı delıkanlı, cıızdanlarına guvenen sus duşkunlerı, çımdıklenmış çesıne kıpırdanan denız, şehvetın ağdalı uğultıısu, tıkırında üjleyen malunenın vur dumduymaz duzenı, ayaktan sılkelenmı^ ayakkabı, kısa uyku uzun duş, bıtek bel lek, porselen aklığında kar, ıslak sabah, ılkyaz bahçesı ılıklığında yatak, lekesız cam bardak is.il ışd goz, dağdgın duman rengı, yorgun dıklık, dağdgın duman ku mecığı vb Gozlerı Bağlı Adam Karanlığı ustun den hafıfçe sıyırmış gokyuzu, bai}ları kı zarmış bulutçuk, katı uyku, ruzgâr yemış ınce hdan salıntısı, çarktan yenı çıkmış makıne adam havası vb Cambazlar Sava^ı Yıtırdı Hep kışta kalmı^ sokak, ıpe dızdı tespıh tanesi renk renk otomobd, su duruluğunda goz, taş ları karartık yapı, kızgın yaz, yenıyetme apartman vb Alaycı Oykııler Kırpdc ses, utulenmış kumluk, oaalarına kapatdmıs kadın gol gelen, olu sardığında lamba, kamburlaşmış sayfa, ı^ddayan mavdık vb Ayak Izlen Taşlardan sekerek akan su, aracın uçurumlan koklayan burnu, kına lı soğut, cetvel gıbı uzanan aslalt yol, ak kopukle ydcanan el, uzun suren tutsakkk kış vb Aradakder "Çıkmazdakı" Yalancidol ma parmak, bırbırının ıçınde enyen ın sanlar, guneş bulaşığı ınsanlar, ardt at, gu neş artığı yol, buyuk buyuk bakan çocuk, alaca akşam, ısıyıveren yarım ay, ışıltılı ka vak.pıde yatak vb , "Gezgıncı Seyfo" So kak fambasının yere zeytınyağı dokulmuş duygusu veren sarımsı ışığı vb Adnan Ozyalçmer'ın, tumce başlanna yerleştırdığı "ve" sozcuklerının dağılımı da, yazarın dılsel tııtumuna değgın ılgınç bır ıpucu sergdıyor llk oykulerınde tum ce baslannda "ve" so/cuğunu kullanma ya çok ıştahlı gorunen yazann, sonraları bu ıştahını yavaş yavaş yıtırdığı, hatta sonlara doğru bunubıraktığı gozlenıyor, son Dllsel söyleyişler sanatına bağlı kalıjı da bunun gosterge lerınden bırı " (Oykuculuğumuzun , 191) Zaman zaman, basbayağı şıır yaıattığı savlanabılır O/valçinerın O, ovkunun dılde başlavıp dıldı bıttığını (,ok ıvı bdı yor çıınku hemen her oykusunde venı den venıden goslcnyor bunu Deıs kı taplarına almabılecek çocuklaıı, gençle 11 derınden etkıleyecek gu/ellıkte pek çok kesıte rastlanabdıvoı onun oykulerı ıçın de 1950 kuş.ığı ovkuculerı, dddekı ege menldderıyle hâfâ goz kamaştırıyor a ten Bu anlamda dıl baglamında da onem lı bır oykucu Adnan Ozyalçıner bana go re Ama bız bunun ayırdında mıyız* Umalım kı, yarım yuzyu sonra, şu yillar da ya/arlığa adım atan gençler, Ozyalçı ner'den, kuşağın otekı yazarlaıından bu yolda dersler almayı, mesleğe gırmenın zorunluluğu olarak değerlendırır Bu açıdan Toplu Oykuler'ın çok onem lı bır ışlevının, yararının olduğu kanısın dayım Bunlaruı yanına Ayak tzlerı de alındığında, Oykuculuğumuzun 45 Yıl lık Çınan Adnan Ozyalcıner kıtabı da ek lendığınde altı cdtlık bır toplam çıkıyor ortaya Bu yapıtlar bır yandan usta bıt oykucunun yaşamoykusunu getınyor onumuze, butun ayrıntılarıyla bırlıkte, ote yandan yazarın bunları, bırer oyku gerecı olarak nasd kullandığını âd goste rıyor bıze Nerelerden nasd yararlandığı nı, bunları dumdu/ oykuleştırmeyıp na sıl donuşturume uğrattığını ortaya koyıır Yanı yazar, kendı yaşam gereclerını >oratuvara alıyor, orada nasd oykıdeş tırdığını gosterıyor bır açıdan Öykuyu sevenlere, genç oyku yazarla rına, genç oykunun aaaylanna onennek ıstıyorum bu yapıtları, uzerınde çalışma ları gereken bır takım bu aynı zamanda • 48 yıllık çınar Adnan Ozyalcıner bastan sona yanl yarım yuzyılhk Oyku yazarlığında hep soğukkanlı blrdileyaslanıyor G oykulerınde /aten hıç kullanmıyor tl gınclığı nedenıyle bu dağdımdan da or nekler vermek ısterım "Ve" so/cuğuyle başlayan tumtelerın kıtaplara dağılımı Panayır 25, Sur 10, Yağma 4, Sağanak 5, Gozlerı Bağlı Adam 1, Cambaz lar Savaşı Yıtırdı , Alaycı Oykuler , Ayaklzleu .Aradakder "Çdtmazdakı" (1962) 14, "Batak" (1977) 1, "Gezgın cı Seyfo" (1999) Demır Ozlu'nun dde getınşıyle, "Ad nan Ozyalcıner hıkâyecı olarak doğan lardan Başlangıçtan ben hdtâye yazma bdıyordu Gelışmış bır anlatım sanatıy çıkmıştı ortaya Bugune kadar hıkâye S ADAM SANAT ŞUBAT 2003 20S SAYISINÜA MEMET FUAT OZEL SAYISI MI MI T HIA1 RIRK YA/ININA RIÎYTIK KA1K1 / Demır Özltt ShV(,II I HOCAM VT BİLOHLİK IJSTAM / Yurdanıır Sulmun KARANIIK1AKI Bll MI Z DtRrTKENLtĞtYLfc / luruzan Yayınevlnbi sorumhıhığu KİMİMİZ OI V)\V / kmet Özel MI MI I hUAl / liertan Onuran İNANniCrl DIĞFRI FRÎ SfJNUNA KADAR" / Tomns Vyar BtR hDHMYAISfVl RİN ^UKRAN BORC U / Server lamllı İNSANIN O/tlNh İNANUNI YİIİRMIYFN DUŞHNUK / Vecthı Tımuroğlu \$\\ R ÇOK /AMAN YOK1 / UgurKokden OİNII MI MI I ABİ / Snreyya Berje KIRK VIL KADAR ONCI / hrav Canberk IYI KI YAŞADIN MhMhl ABİ1 / Igemetı Herkoz BİR GUN MI MI T ABİYI1 OTURURKhN / tnu Aiena I DF BİYAIIM1ZIN AYDINIANMAC I Bll INCİ / hertdun Andaç MhMl T ArıBl NIN ARDINDAN / Semth (,ümuş MI MI T HIAI / Mehmel Serdar \\\ I'İM!/ NF (,OK SIY or.RhNDlK 1 ' Hasan Kuruyazıcı A A' MhMlI HIAI OLMUV / Tank Cuncrsel MI MI I I UAr INS / Musltm Çelık KAR!?IIIK Bl KLfcMFYFN SI VGt D O I I I BİR YAZAR / llandan BINİM MI M I 1 IIIAT IM durhatı Tütner YA7KO I Li YILLARA YOLC UII !K / Atılla Bırkıye MI MI 7 IIIA T A YA7ILM15? BİR MI K TUP / Huseyın Haydar Şenkoken M O M S M I / kıtçuk hkendcr / A/ı Asker Barut OI I IMl 1 OZII DlM OĞLl IM lhMAS / Yııcel Kaytran KAR YAf.IYOR / Ah$an Çtıpan Bl NİM SOYII D n tKANI I Omır Caymaz FSKİ BİR MHK1U1J / Ozdemır Ince SANA DIIİIFR GİBİ MhMH HJAT / M SadıkA%lankara ifiırleı Gulten Akın, Cevat Çapan Nıhat 7ıyalan Refık Durbaj, Alova rur^ay Fı;>ekcı llakan Savlı ADAM SANAT Aylık Sanaı Dcrgısı Yönetlm Yerl ve Yazışma Adresl: Kuçukparm ıkkıpı sok No 17 H(K^)() Heyoglu Ist.ınhul lcl (0212) 291 41 OCı H X (0212) 29S 41 08 cma A U. Ilısckcı@hotmaıl tom Dağıtım: BİRYAV A s ABONF.ljK: AlxıtRl lı I (212) 222 8} ^2 Ahoncı laks (212) 222 27 10 Alıonel emaıl abontl® ılmnı't ncl AİKjnti wcb www Alxjncl nct Iıyatı SAYFA 15