Katalog

Sevgi Özel ile "Uğur Olsun!" üzerine 0, genç yaşta kitleleri sarsan bir avdındı' bana böylesi dııygular yaşatmıştır. Hangı zorluktar çıktı stztn önünüze? Önce duygusal açıdan sarsıldım, öyküsünü yazmaya soyunduğum kişi, genç yaşta kitleleri sarsan bir avdındı. Düşünceleriyle ecel beşiğini sallamış, genç yaş ta ecekiz gitmişbir Kuvvacı, suya sabuSevgi Özel uzun bir araştırma na dokunmakla kalmamış, yolsuzlukla rtn arkasını kazımış biriydi. Bu insanın ve çalışmanın sonunda yazdı yaşamı, salt onu tanıyanlara yaslanarak "Uğur Olsun!"u. Uğur yazılamazdı. îlk tedirginliği burada yaMumcu'nun yaşamını, en şadım. Kimlerle konuşmalıydım? Öyle çok dostu, öyle çok arkadaşı var ki... yakınlarıyla, dostlarıyla, Kendisi binlerce yazı, onlarca kitap yaarkadaşlariyla görüşerek zan, pek çok insanla polemiğe giren bikaleme alan Sevgi Ozel'le bu riydi. 1960'ların ortasından, 1993'e kadar, politika sahnesine çıkanların, yolkitabını konuştuK.. M. Sadık su/lıık, vurgunculuk yapanların tümü Aslankara da bir neredeyse köşesinin, kitaplarının konudeğerlendirme yazısıyla su olan biri. Özel yaşamı ve ailesiyle ma Üç yıNık bir araştırma katıldı bu söyleşiye. gazin basınından uzak kalan, arkasın Üc yıl. pöylc bir kıtap ıçın uzun bir zaman defcıl, ara^ttrmanız ne kadar sürdii, dan binlerce yazı, şıir yazılan biri... Ve arkasından on binleri yürüten bir devyazılışı ne kadar•> SALİH BOLAT ıimcı. Onun yapıtlarını, yaşarken ya da Araştırmalanmla yazılışı birbiüne oldükten sonra onunla ilgili yazılanları, koşut gitti diyebilirim; yazma kararıyla, söyleşıleri zamanla yarışarak taradım. (( Uğ.ı<r Olsun'" ddlı yapıtınız w nasıl yazılmalı, nasıl kurgulanmalı dü Aileden başlayarak, ailesi kadar yakın nunda çıklı, yapıtın ilk akurlartnşuncesi bütün zamanımı almaya başladı. olanlara ulaştım. Kitabın yazıldığı dudanım ve yazan Sevgi özcl'e ilkin Kuşkusuz bilgisayar ortamı, buyük ko yulunca, "Bir kez el sıkıştık" diyen bile şunu ioruyorum • Stzı böyle bir çalışmaya laylık sağlıyor, ben bilgisayar karşısında aradı. Benim de anılarım vardı, birçok iten nedenlcri anlatır mısınız? düşünmeyi, düi; kurmayı başarabiliyo kez konuşmuş, akıl danışmış, açık otu1998 Kasım'ında Uğur Mumcu Vakrum. Bir yandan araştırma yapıyor, Dİr rum ve söyleşilerde izlemiştim. Ökumaiı'nda işe başlaymca, kendimi 1999 Oca yandan da saptamalarımı yazıya geçiri dığım yazısı yok gibiydi. k'ında yapılacak "(•>. Adalet ve Üemok yordum. Birkaç dosya birden açtım. BHgiboluğu rasi Hafîası" etkinliklerini hazırlayan üosyalardan birinde kitap biçimlenme ekip içinde buldıım. Mumcu'nun (•>. ye başladı. Üç yıl boyunca zamanla ya Hatı edebiyatında çok yaygın bir tür ölüm yıldönümünde, yurtiçi ve dışından rıştım. Iki üç günlük geziler dışında, niç olmasına karşın, edebiyatımıtda pck/azMumcu'nun dostlan, scvcnleri onunla tatile gitmedim, aylarca üç dört saatlik la ya$amöyküsü yazılmadıgınt görüyoruz. ilgili ayrıntılı bilgi istiyordu. Mumcu'yla uykuyla gezdim. Keşke Mumcu için on Biraz anlattıntz, ama çalışma yönteminiilgili bilgi çoktu da toplu değildi, isteyelarca kitap yazılsa, keşke başka yazarlar zı açtklar mısıntz ^ ne birkaç sayfalık bilgi gönderiyorduk, da araştırsa, değişik açılaraan, değişik Yaklaşık yirmi yıl önce Atatürk'ün ama doyurucu olmuyordu. Üstelik "nikalemlerden onlarca Mumcu kitabı çıkTürk Dil Kurumu'nda çalışırken iki yaçin, neden" gibi sorular çoğahyordu. ü sa. Titiz araşürmacılar, salt arkasından şamöyküsü hazırlamıştım. Biri yayımgünlerde karama takıldı, bir araştırmayazılanları okusalar, birçok kitap çıkabilandı, bu tür yapıtlara uzak biri değilim, cı, ya da bir yazıncı hemen kolları sıva lir. Bunun, başka kitapların önünü açama dilci Besim Atalay ile Ahmet Cevat malıydı. Sonra kendimi larttım, böyle masını diliyorum. Bu bir ilktir ve ilk çoEmre üzerine bilgi bulmakta zorlanmışbir çalışmanın altından kalkabilir miyim, cuklar, nasıl yakınlarına farklı heyecantırn, Mumcu'nun öyküsünü hazırlarken diye düşündüm. Bcn ya da başkası, bilar, kaygılar, üzüntüler yaşatırsa, bu da de bilgi bolluğu nedeniyle zorlandım. risi bu çalışmayı yapmalıydt, dünya çok hızlı dönüyordu ve bu birkaç ay içinde yazılabilecck bir kitap değildi. Zaman, asla Uğur Mumcıı gibi bir devrimciyi unutturamaz, ama ülkemizde birileri bellek silme ya da aşındırma makinesi gibi çalışıyor. Bakın, tarihçiler, yazarlar, Mustafa Kemal'in öyküsünü yazmakta o denli geciktiler ki, bu arada aklın ipini koparanlar bu boşluktan yararlanıp türlü valanlar uyduruular, sonra o yalanla ra kendileri ue inandılar ve gerçekmiş gibi savunmaya başladılar. Saygın tarihçi ler, yazarlar Mustafa Keınal i yazmaya başladıklarında, birkaç kuşak bu yalan larla büyüdü. Aynı tehlike Mumcıı gibi "2002 seçimlerinde devtımci dcmokratlar için de söz konu öyle kisiler su. Uğur Mumcıı, 199Vte öldürüldü, o milletvekilı adayı oldu kl, kimse yıl doğan çocukların pek çoğunun adı Mumcu'nun t Jğur oldu. lstedım ki bu ülkenin çocukkitaplarını karıştırıp lannın hepsi birer Uğur olsun. Uğur da yayımiadığı Mumcu gibi ilkeli, ödünsiiz aydınlar çobelgeleri anımsanıa, ğalsın, o zaman kimse düşündüğü için anımsatma öldiırülmeyecek; hortumculat, yobazlar, zahmetine katlanmadı Bence bahte demokratlar lıalkın emeğini, ek Oncellkle emeğı. meğini lüplemesin. Çok acı çekildi, ama özgunukleri, gerçek yine de gecikmiş değiliz, hepimiz birer demokrasiyı Uğur olmalıyız, Ataol Behramoğlırnıın savunan politikacılar dizesindeki gibi "Daha çok Uğur Mum bellek tazelemek icin cu'yıız" aslında. Yeter ki bu bilincin, Mumcu'nun kitaplarını elden yurttaş kimliğimizin özü olduğunu bi geçirmek lclim. zorundalar" dlyor Mumcu ileyalnızaı tanışlartnın degil, Sevgi özel. tanış olmayanlartn da antst çok... Adlar ormam gibt kıtap .. Mumcu, on binlerin unutamayacağı bir gazeteci. Onıı ilkeleri, dürüstlüğü, yürekliliği için unutamayacak olanlar var, bir de ipliğini pazara çıkardıkları... Yani bir, emeğini özgürlüklerini savunduğu insanlar; bir de nalkın emeğini, ek rneğıni hortumlayanlar... Hortumculara çanak tutanlar... 2002 seçimlerinde öyle kişiler milletvekilı adayı oldu ki, kimse Mumcu'nun kitaplarını karıştırıp da ya yımladığı belgeleri anımsanıa, anımsatma zahmetine katlanmadı. Bence öneelikleemeği,özgürlükleri,gerçekdemok rasiyi savunan politikacılar bellek taze lemek için Mumcu'nun kitaplarını el den geçirmek zorundalar. Çiinkü biz, aynı Filmi izleyip dıırmaktan sıkıldık. SAYFA 12 Ben TDK'de bilimsel araştırma yapmayı, zamanı iyi kullanmayı öğrenmiş biri yim, yayımcılıkta da hızh okuma beccrisi kazandım. Aynı zamanda öykü yazarı yım ve inatçıyım; hiç kaytarmam. Üç yıl içinde okuduğum yaşamöyküsü kitapla rına yeniden baktım, kimisini yeniden okuaum. Siyasal içerikli kitapları, ülke nin güncesi diyebileceğimiz kaynakları, ülkede olup bitenleri gün gün anlatanları ödünç ya da satın alıp taradım. Önce Mumcu'nun voğunlaştığı konuları, onun yaşamındaki aşamaları belirleyecek bölümleri saptaaım. Ailesi, yaşama biçimi, çocukluğu, yeniyetmeliği, üniversite yıllan ve sonrasını öğrendim. Salt özel yaşamını, sevdiği sevmediği şeyleri, dostluklarını ve yapıtlarını anlalan bir çalışma çıkabilırcli ortaya; ama 1950'lardan bu yana ülkede yaşananların biı dö küınü çıktı Mumcu'nun, ayrı yer ve zamanlardakonuştuğum arkadaşları, ülke sorunlarıyla çok yoğunlaştığı için, ne zaman bııluşsalar, hatta telefonda bile, o sı rada yaptığı araştırnıayı en ince ayrıntısına değin anlattığını belirttiler. Ünce den de Dİldiğim iki önemli özelliği var dı, hukukçu Dİıikimi ile araştırmacı ga zeteciliği başa baş götüren ve yakın tarihi çok önemseyen bir insanın öyküsüy le siyasal çalkantıları, depremler seller dahil toplumu mutsıız eden her şeyi, bir likte düşünmem gerektiğini anladım. Çünkü belleklerin buzlanaığı bir ülkede yaşıyoruz. Mumcu'nun öyküsünü öğrenmek isteyen gençlerin, onun nelerle sa vaştığını iyi anlaması için bu yöntemle "anımsatma" yapmak zorundaydım. Yaptt, Mumcu'nun öldürülmesınden önce başlıyor, bir roman gibi kurgulanmtş diyebüir miyiz? Elbette roman kurgusuyla yazıldı. Aslında, sonunu baştan gördüğüm filmleri sevdiğimi söyleyemem Bu nedenle ben, "son"dan değil, sonun biraz öncesinden başladım. Okur da benim gibi öl keli, hatta önyarguı olsun istedim. Çünkü demokrasi, ikinci toka dı yemekiçinötekiyanağımızı uzatmak değildir. Ba şında onca tehlike, tehdit dolaşırken, ölümü düşünmeyip yalanı dolanı doğrıı diye yutturan bir sisteme kafa tutan biriydi Mumcu. Ölüm emrini verene, öldü rene, onun savaşımını küçümseyenlere, "şeref" sözü verip ae katilini bulmayanlara, "öldürüleceğini bili yorduk" diyene, halkın dinsel duygularını, etnik kökenini siyasal malzeme yapanlara, ikiyüzlü siyasile rin sözcülüğüne soyunan anlı şanlı gazetecilere, dö neklere olkelenmemek olanaksız. Okurıı, o "Uğur'suz pazarın birkaç ay öncesinde onunla bulus turdum. Bu buluşmada kurmacaya yaslanmak zo rıındaydını. "Eıımden geldig'ince nesncl bakış açımı korumaya calısjtım' dıyorsunuz, koruyabildiniz mi? Üevletin en tepe nokta larında yarun yüzyıl oturanlar koltııksuz kaldıkça CUMHURİYET KİTAP SAYI 678