Katalog

M**mAT CAPAN Vktorjara Şarkıları/ Çeviren: Ayşe Nıhal Akbulut Şili'yi ve insanlarım anlatan şarkılar Vıctorjara, çoğunlukla ulkesını, btryandan halkının yoksullugunu, çılesını, ellenyle btr şeyler ureten ınsanlarının yaratıalığını, kement ustastm, battanıye dokuyan kadını, kendı ana babasını, çocuklugunun mutsuz aıleyaşatnınt, her ıkıst de aynı adı (Amanda) taşıyan kendı anası ıle kızını anlalan, otc yandan nedensız oldurulenlenn yazgısını sorgulayan ve ınsana ınancını vurgulayan şarkılarıyla ve anlamlı yaşamı, dokunaklı olumu ıle anımsadığımız bır ozan ve şarkıcı Vıctorjara, Salvador Allende'nın kanlı btr darbeyle devrılmeuyle 11 Eylul 1973'te yuzlerceŞılı'lıyle btr lıkte çpzaltına alındı, Santtago Stadyumu'na goturulâu Ukencealer }ara mn gıtarı ve şarkılart yoluyla ınsaniarla dayanışmasını engellemek ıçın el bılekterını kesıp, bırçuk yurttaşı gıbı onu da ışkenu ıle, dayakla oldurduler Bırlıkte çalıp soyledığı Intı lllımanı toplulug'unun ulkemızde verdıgı hnnser de Jara'yı anmak ıçın tyı bırftrsat yarattt 30 yıl sonra Santıago Stadyumu'na 'Vıctor Jara' adı vertltrken bız dejara'nın şarkılannı bır kez daha paylaşmak ıstedık Kement Gun batarken Gordum onu, Lonquen de Kasvttlı bır kulubede, Yoksul bır kulubede Cıordum onu I onquen dc Gun batarken Lllerı oylesıne yaşlı kı o denlı de guçle ormekte, nasırlı ellerınde, duyarlı ellerınde gıdıp gelır hayvanın derısı Kement bır yılan gıbı Sarılmış cevızın govdesıne Her artığı ılmekle doldurur Boşluğunu yaşamın ve ekmeğın Nıce /aman kalmış elınde Ve sabırlı bakışlarında Kımse 'tamam dememış ona 'Bırak artık yeter' Golgeler çokerken belık belık Gunun son ışığıyla karışarak Yaşlı adanı ekleyerek bırkaç dıze Orgusune sevıncı katıyor Ümeklerı ağıp dolaşmış Kuzeyı guneyı, goğu denızı, Gelgelelım ya^lı auanı hıç Ço/ememış anlamını uzakhğın Bağlamı^ yaşamı ılmeklerle sımsıkı C evı?ın govdesıne kenetlı Sonra çıkagelecek olum O da atılacak ılmeklere Kement sıkı olmuş olmamış ne gam Ne gam sonsuzluğa uzanmış Kırlara kanşmış karışmamış sonunda dınlenecek toprakta Gun batarken Gordum onu, Lonquen'de Kasvetlı bır kulubede, Yoksul bır kulubede Gordum onu Lonauen'de Gun uatarken Angelita Huenuman PoLiıııo Vadisınde I)eni7ckn esen yelın dovduğu Yagınmun yosuna durduğu O yt rde oturur Angelita Huenuman Meşt lerle kamışlar arasında, hındıklarla katırtırnaklan ve Yaban hı^yalarm kokulan Arasııul ı oturur Angelita Huenuman Yoldas, oluı beij kopeğı Bır stvıl ıdan vadıgar oğulcuğu Iıpkı ku(,ııtıık ^ıftlığı gıbı Çervcsıııdc doner tum dunya SAYFA 20 Iohumlar saçarak Olumun daha (,ok yaşam getırecek Ve gıttığın vcrlcre yuruvccekler 1 ıırkuler soyleyerek Katılın saklandlğl o verlerde Adın daha (,ok adı sunacak /engıne Sen u(,arken kanatlarını yakanlar Sonduremeyecek yoksulların ateşını ürada kardeşım burada yeryuzu ustunde, Gonlumuz bayraklarla doluyor Bayraklar çekılıyor gonlumuze Korkuya kars,ı yukselıyor Zafer bızım olacak Venceremos Ay hep çok güzeldir Babamın vuzunu anımsıyorum Duvarda bır oyuk gıbı Çamurlanmıs çarşaflar Yer toprak doşeme Anam çalışırdı gece gunduz Ağlamalar çığlıklarakarı^ır Bır melekle bır olur bır şeytanla Bır de hıç doğmayacak oğluyla Mumlar hıç sonmeden yanar dıırur Tutunacak dalı olmalı ınsanın Nerden bulunacak para lnancı kar^Uayacak para Hıç anımsamam gokten Gorkemlı bır hasadın ındığını Ne de anamın gorduğunu bır gun yuzu Nc de babamın bır gun olsun Kafayı çekmedıöını Yoksulları hep korkuturl \x Hepsı ıçıne atar çektıkletııu ermış resımlerıyle orter sefaletını Ay hep çok guzeldır Ve guneş hep batar akşamlau Bundandır havkırmak ıstedıgım înanmıyorunı hıçbır ^eye Elının sıcaklığından gayrı, Elımı tutlucunda, Bundandır havkırmak îbtedığım lnanmam hıçbır seye însanlaı arasındakı Sevdadan gayrı Kım subturabılır çarpmasını Bır yuregın Ya da haykırışını bır kadının Çocuğunu doğururken? Kım? Seni anımsarım Amanda Senı anımsarım Amanda Islak sokaklarda habrıkaya koşarken Manuel ın çalıştığı yere Yuzunde kocaman gulu^un Saçlarında yağmur damlaları Umurunda değıl hıçbır şey Buluşmaya gıdıyorsun Onunla, onunla, onunla Beş dakıkauk Sonsuz bır yaşam Bu beş dakıkacık Duduğu çalıyor fabrıkanın Işbaşı saatı Ve sen yuruyorsun ışık saçarak dort yana Bu beş dakıkauk Açıyorsıın bır çıçek gıbı Senı anımsarım Amanda Islak sokaklarda I abrıkaya koşarken Manuel ın çalıştığı yere Yuzunde kocaman gııluşun Saçlarında yağmur uamltl ırı Umurunda defiıl hıçbır şey Buluşmaya gıdıvorsıın onunla Onunla onunla onunla Dağlara çık ın onunla Kımsenın kılına dokıınm ımış Ve beş dakıkacık Yetmış al ış ığı etmtye her şcvı Duduğu çalıyoı fabrıkanın Herkes ış başına Çogıı gerı donmuyor Donmcycnlcrdeıı Manuel Senı anımsarım Amanda Islak sokakl ııda V abrıkaya koşaıkcn Manuel ın ç ılıştığı ycrc C U M H U R İ Y E T K İ T A P Huenuman damarlarından akar gelıncığın kan kırmızısı Oturmuş pencerenın ışığında ömrunu dokuyor Angelita Ellerı dansedıyor kenevırde Kanat çırpıyor kuşlar gıbı Sankı bır tansık nasıl da dokuyor ta kokusuna dek çıçeğı Angelita, battanıyeyelcatıyorsun Zamanı, ter ve gozya^ını Bdınmedık ellerını Yaratıcı halkımın Aylar suren emekle Battanıyen arıyor alıcısını Ve kafese kapatılmış bır kus gıbı Bedelmı en ıyı odeyenı bekuyor Emekçıye Yakarı I Kalk ayağa, kaldır gozlerını dağlara bak Yekn, guneşın ve suyun kaynağı dağlara Sankı ırmakların yatağını değıştırebılırsm Sen kı tohum serper gıbı savurursun gonlunun uçu şunu Kalk ayağa, kendı ellerıne bak Buyusunler dıye ıızat onları karde^ıne Bırlıkte yol alıriz bır olup kan bağımi7İa Gun bu gundur el ele venp Yarını yarın edebıleceğız Kıırtar bi7i yoksunluga tuts>ak edenden Sun bıze hak ve eşıtlık ulkenı Es tıpkı yelın dağ geçıtlerınden surup Goturmesı gıbı <,ıçek kokularını Atesın temı/lemesı gıbı boşalt Sılarnmın namlus.unu Yeryu/unde hâkım kıl buyruğunu Gucunu ver bue yıgıtlığını Surdurebılelım dıve kavgaınuı Es tıpkı velın dağ geçıtlerınden surup Goturmtsı gıbı ı,ı<,ek kokularını Ateşın temi7İemesı gıbı boşalt Sılanımın namlusunu Kalk ayağa kendı cllerınt bak Buyusunler dıye u/at onları kardeşıne Bırlıkte yol alırı/ bır olup kan bağımi7İa Ştmdı ve can verdığımı/ an Amın Bayraklar Çekılıyor Gonlumuze Burada topragın altrula Uyumuvorsıın k ırdc^ım yoldasim Yureğın ışıtıı baharın tomıırcuklam^ını Ve senın gıbı < s gidet yeller " < r Guneşle gomulmus orada Taze toprak ortmekte tohıımıınıı Koklerın dcrınlere ınctek Ve acaıak venı gunun («ıçtğı Yaralı avaklaıına varatak Zavallı ınsanların cllcrı, ula^acak