Katalog

rın kendısıne "yanlışlan ıçın değer" ver dığını soylemesı hiç kımseyı ınandıramaz Çunku onun oluşturduğu, şımdı duzelt meye çalıştığı yanlış bılgı nesnesı artık çevresındekılerın vazgeçemeyeceğı bır değer nesnesine donmuştur Bu nedenle hıçbmsı bu değerlı arkadaşlarının (yan lış ve eksık de olsa) bılgısını yadsıyarak onemını yıtımıesını ıstememektedır Çev resındekıler kendı oluşturdukları ıkıncı valan çemberının kırılmasına ızın ver mezler Ama o yaşamının son saatlerınde 'dıl gostergelerının nedensızlığı" konu sunda saptama yaparak herkesı şaşırtır Bu onun yerleşık dılbılım kuramlarını "sarhoş" dedığı F de Saussure'u ılk ve son kez saygıyla selamlamasıdır Evrensel dıl kuram'ını yadsıdığı, Cazı be Çelebı den, ayrtldığı mutsuzlukla do lu gıınlerınde karşılaştığı bır unıversıte arkadaşının kendısını Yunus'la karıştır ması, Cemıle Hanım'ın eskı bır kıtabın ıçınde bulduğu sararmış erkek çocuğu fotoğrafı ıçın "ya sensın, ya kardeşın", Pror Dr Osman Nurı Balcı'nın "çok ıl gınç hoca neredeyse hıç değışmemış ( ) hepımız gıbı o da vaşlanmış azıcık, ama çızgıler nıç değışmemış" demesı, Yu nus'un fotoğraflarının neredeyse kendı nı gosterdığım ayrımsamasıvla, Yusuf Ak su nıın gençlığınde kesmtıye uğramış kımlık arayışı yenıden ve son kez naşlar ÇocııkJuk gunlerını anımsamaya çalışır Orneğın annesıyle Lnıs Bey'ın daha on ceden tanıştıkJarı kuşkusu, lıse yıllarında coğrafya oğretmenının ıkısıne "ıkızler" dıye seslenışı, "Yunus'un olumunden sonra Lnıs Bey'ın kendısını evlat edın mesı, annesıyle evlenmesı, her şeyını on lara bırakması, ( ) Refıka Hanım'ın Enıs Bey'ın heroneısını dıışunmeden benım semesı" akJına gelır Ayrıca, daha sonra, kuçukken annesıyle Fıruzağada otur dukları evın de Enıs Bey'e aıt olduğunu oğrenır ÇocukJuğunda olduğu gıbı gene Kimllk arayışı babasının kım olduğunu, annesının ılış kılerını ve en onemlısı de Yunus ıle ken disını arasında bır akrabalık bağı olup ol madığım, varsa da nasıl bır bağın oldu ğunu oğrenemez Kımdı' Enıs Bey'ın o/ oğlu, Yunus'un oz kardeşı Retıka Hanı m'ın uvey oğlu raıı' Enıs Bev'le Refıka 1 Hanım'ın gayrı meşru oğlu mu Yoksa Yunus da mı Refıka Hanım ın oğluydıi'' Ne olmuştu? Acaba annesı Refıka Ha nım bır zamanlar Enıs Bev ın sevgılısı mıydP Ama Lnıs Bey'ın genç vaşta olen çoic guzel karısının fotoğrafını gorduğu nu anımsar Yusuf Aksu'nun bılmedığı annesının "vaşlı bır adamla yaptığı bır ev lılık"tır, okurun oğrendığı bdgıvı kahra man da edınmış olsaydı, belkı de Lnıs Bey'ın babası Anmet Nusret Bev'le bır bağlantı kurabılırdı Kendısının kım ol duğunu bılememeM Yusuf Aksu vıı de rınden sarsar ve bu uzuntusunu Beşınu Murat dışında kımseyle pavlaşamaz Kımlığını arama surecının başansızlıkla sonuçlanması kendısı konusunda doğru bır değerlendırme yapmasını sağlarken, aynı soru venıden gundeme gelır "Ben, yaşam bır yana, kım olduğumu bıle anla mış değılım Krmım ben^" Kendı kımlı ğı konusundakı bılgısızlığı gerçeklerı gor mesınısağlar Yaşamını.kuramını vegeç mışını kuramamıs bır ınsan olarak \dşd mını bır çocukluk arkadaşına ve onun anılarına ındırgeverek tum kımlığını bo şaltmıştır Bunu duşunde de gorut, 'av nava balcınca karşısında, tum yuzeyı kap lamış olarak, sararmış vesıkalik fotoğrafı gordu( ) goruntu kendısının mıydı.Yu nus un mu bılemıyordu" Sık sık sonu nun geldığını duşunmeve başladığında, gerçek kımlığını de bulmaya başlar Ama Yunus'un kımlığıvle kanşmış bu eksık kımlıkle, hem surgun hem bağımlı bn o/ nedır "Hıçbır zaman hiçbır şevın tam doğrusunu soylemedıler bana, hep bır şeyler gızledıler, yanı benı aldattılar" Yu sufAksu kımlığının ıkıncı ozelığının hâ lâ ayrımında olmasına karşın gene suçu başkalarına atar Bır turlu bağımsız bır BEN olamamakta, "Yunus'un evı"nde geçmışını ve kımlığını ararken büe "yukarıdan", "dışarıdan gelen bır buyruğa" uvmaktadır Beşıncı Murat 'la, Dostoyevskı'nın ken dısıne "en uyan" romanı olduğunu du şunduğu Budala uzerınde tartışmaya başladıklannda, Yusuf Aksu bır gerçeğı da ha dılegetırır "belleğımı aklım sandılar" Beşıncı Murat'la konuşmalarından son ra Yunus un.anneve uvey babasının olu munden berı kapalı odalarda kımlık ara yışını surdurur, ama hıçbır şey bulamaz Yunus un canına kıvdığı, halâ kan ızlerı taşıvan vatağına ana ranmındekı bır be bek gıbı kıvrılır, avnı Yunus gıbı "bılek lerınden kanlarboşandığını" sanır Artık tek başına kendısı olamayacağının bılın cıne vararak bolunmuş kımlığının IBEN (Yusuf Elbasan Aksu)+ BAŞKA (Yunus Aksu)] artıkbutunlenmesını [BEN (Yu suf ElbasanAksu)= BAŞKA (Yunus Ak su)l dıJer Yalan çemberi Yuksek tansıyon nedenıyle burnundan kanlar boşalan Yusuf Aksu'nun hastane de onemlı bır rahatsızlığı olmadığı anlaşılır Ama o, ıvıleşmevı ıstemez Son dakıkalarında bıle, kendısının de bır ol<,u de olıı^turduğu valan çemberını bır kez daha kırmavı ısteverek, Evrensel dılbılı mı yazmadığını sovlerse de kımseyı ınan dıramaz Annesı, babası ve belkı de kar deşı olan Yunus konusunda doğru bılgı lerı bır turlu edınemeven kahraman olur ken de kımlık arayışını sıııdurur Yaşamı boyunca hep bınlerıne bağımlı olan Yu suf Aksu,' bıleğımın kanı durmuvor" dı veınleveıek başkasının Yusuf Aksu'nun kımlığındeolur Yaşamı kesıntıh ansıklopedık bılgıleı eğretılemesıvle sıınulan Yusuf Aksu'nun eksıgı, bılgıvı bır butun, bır dızge ıçınde oğrenememesıdır Ikıncı ve daha onemlı eicsığı ıse bılgının, yalnız ansıkJopedıler den ve bıhmsel yapıtlardan edınıleceğını sanmasıdır îyı kurmaca yapıtların yaşa mı ne denlı zengınleştırebıleceğını, ınsa nın kendısını keşfetmesıne ne denlı yar dımcı olabıleceğını ancak yaşamının son gunlerınde anlar Onun yaşamı, deneyı me, duyguya dayanmayan kuru bılgılerın ınsana yetmeveceğını, yalnız alarak değıl, vererek yaşanabıleceğını gosterır Ona hep bır şeyler verılmıştır O ıse, almak, ka zanmak ıçın hıçbıı guç, hıçbır emek har camamıştır Yaşamında hep ayrı kaldığı kımlık arayışı bıle sureklı aeğudır Yaşa mının ılk vıllarında bılınçsız, son ydların da da bılınçlı olarak gınştığı kımlık ara yışında kahramanın çikmazı, doğru soru ları sormasına ("Ben kımırri''' ) karşın, doğru yanıtı bulmak ıçın yeterlı bılgısı, gucu ve hatta ısteğı olmamasıdır Anne sınm kendısınden sakladığı, almasını ıs tedığı kesıntıb bılgıler, onu, ydvâş yavaş vetersızvebağımlıiular Kendısınıngıde rek yetersızleştığının de ayrımına vannaz Bılgıye ve guce dayanmavan ısteklerı c nun arzuladığı nesnelere ulaşmasını en geller, ne bağımlı kımlığınden kuıtulabı lır, ne de kendı kımlığını bulur başkası nın bılgısıyle başkasının kunlığınae ya şar, başlkasının kımhğınde olur • * Vurgular tarafımdan yapılmıştır *T Yucel, düha wnrakahramamna kılçtklt olan Varchır ın degıl, adamın kendı dılı" dedırlerek hem meslektay, hem çok yakın arkada^ı Prof Dr lierke Vardar a yo neltılen ele^tınUre yantt vermı\, hem de onu kendı yapıtı ıçınde selamlayarak son l J ' F Yucel ın Peygamherın Son Bt$ Cıu nuadlıromanının Veygamber takmaadlı kahramanı tıpkı \usuf Aksu gıbı bılgı nesneunı doğru htr hiçimde oluşturamaz * Vurgu tarafımdan yaptlmıştır * Yaban Duşume \ı dılımıze çevıren \ah\ın Yucel dır Romancı kıtabın çevırmenını Yalan da soyle betımlemektedır "saçlan dokulmuş, keçı sakallı soğuk bır adam" (i 28H) • Modern Türkiye'de Siyasî Düşünce Uzun bır modemleşme sancısının ve kaygısının, ıdeolojıler ve sıyaset yapma alışkanlıklan uzerındekı belırleyıcı etkısını araştıran bır edısyon Donemlerı, aktorlerı, onkabullerı, soylemlerı tartışarak ele alan makalelerden oluşuyor Amacı, sıyasal oluşumları, duşunsel uretım çabalarının ışığında değerlendırmek Turkıye'dekı sıyasal duşunce mırasının ve reddı mırasların panoramasını çızebılmek Modernleşme Butıcılık 1. CİLT Tanzımat ve Meşrutıyetm Bınkımı CİLT EDİTÖRU MEHM ET Ö A L K A N • 2 . CİLT Kemahzm A H M E T İNSEL • 3 . CİLT UYGUR KOCABAŞOĞLU Modernleşme ve Batıahk UYGUR KOCABAŞOĞLU • 4. CİLT MuhyelçıUh TANIL BORA • S. CİLT Muhajazakurhk AHMET ÇIĞDEM • 6. CİLT hlumcıhk YASIN Oncelerı asrîleşmek/garplılaşmak , daha sonra modernleşmek/çagdaşlaşmak ıse globalles.mek/kureselleşınek şımdılcrde AKTAY • 7. CİLT Lıberahzm MUSTAFA ERDOGAN • ısteyen ya da buna zorlanan bır toplumda moda deyımle 8. CİLT Sol Duşunce MURAT GULTEKINGİL • 9. CİLT 'onumuzu gorebılmemız' ıçın geçmıştekı deneyım ve bırıkımımızı sıyasal ıdeolojık planda ırdelemek, değerlendırmek gerekıyor Bu cılt esas ıtıbarıyle bunu yapmaya çalışıyor Dönemler ve Karaklerıstıkler ÖMER LAÇİNER Klodlarer Caddesl lletışım Han 7 34400 CaflaloOlu • Istanbul Tel (0212) 516 22 60 61 62 • Fax (0212) 516 12 58