Katalog

H A Z I R A 2 0 0 9 • Fethi Naci, bu haftaki 'Eleştiıi Günlüğü'nde llk Türk Pozitivist ve Natüralisti Beşir Fuad'ı anlatıyor 3.sayfada ü Osman Sezer, Behiç Ak'la kitaplan ÜZerİne konUŞtU 8 say/ada Cumhuriyet • E. Sevgi özdamar, yeniromanı'Haliçli Köprü' ileyinegündemde. ıo. sayfada • Ali Akay'ın Tekil Düşüncesi' ikinct basktaylaokurkarşjsında 14 Asım Bezirci Asım Bezirci'nin "Bütün Eserleri" Evrensel Basım Yayın tarafından yayımlanıyor. Yirmi beş kitaba ulaşan dizinin kısa sürede tamamlanarak, tüm Bezirci külliyatının bir an önce okurlarm elinin altında olmasını diliyoruz. 2 Temmuz 1993 'te Sıvas katiiamında kaybettiğimiz Bezirci'yi bir kez daha saygıyla amyoruz. SENNUR SEZER Tum Yapıtlapr nedeniyle bir kez daha amyoruz. •••• A sım Bezirci, 1927 ydında Erzincan'da doğmuştu, kirazlar çiçekteyken. Bir Demiryolu işçisinin oğluydu. Parasız yatılı lise yıllannı, Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı'ndaki öftrenimi izledi. Fakülteyi bitirdiği yıl 1950.0 yıl başladı Gerçek gazetesindeki fıkralan, araştırma yazıları ve çevirileri. Hakkındaki kovuşturmalar yüzünden aylarca tutuklu kaldı. Suçlanan yazı ve eylemlerinin hepsinden beraat etti. 1955 ydında Fikret Anyel imzasıyla başladığı edebiyat yazılannı, daha sonra rlalis Acarı adıyla sürdürdü. Eski ve yeni edebiyatımızın temel sorunlanna ilişkin araştırma ve değerlendirme yazdarında Asım Bezirci adını kullanışı 1960'tan sonraaır. Yaşamını eğitim gördüğü dalda değil, hesap işlerini yaptığı şirkederde çalışarak kazandı. 1953'te çalışmaya başiaaı. Döneminin önemli dergilerinde yazdı: Yeni Ufuklar, Pazar Postası, Yelken, Dost, Ataç, Yeni Dergi, Papürüs, May, Halkın Dostları, Gelecek, Soyut, Yeni a, Militan, Sanat Emeği. Dönem dergisinin ve Oluş Yayınevi'nin kuruculan arasındadır. Eleştiri ve araştırmalanna getirdiği yöntemi, 1974'te yayımlanan Sabahattin Ali adlı çalışmasının biyografi bölümünden aktaralım: "1960'tan önce edebiyatımıza egemen bulunan Nurullah Ataç'ın öznel izlenimci eleştiri anlayışına nesnel/bilimsel anlayışla karşı çıktı. Bunun yanı sıra nesnel/bilimsel anlayışı sosyalist görüşle birleştirme yolunda da birtakım yöntem, lcuram ve uygulama örnekleri verdi. Nesnel yazı ağır basan ama öznele de sırt çevirmeyen bir tutumla edebiyatımızın çeşitli dönemlerini, sorunlannı ve kişilerini kucaklayan denemeler, eleştiriler, incelemeler yayımladı." îlk kıtabı Çok Kapılı Oda 1961'de yayımlandı. Bunu Edip Cansever'le ilgili incelemesi izledi. 1962'de Hüsevin Cöntürk'le birlikte Günlerin GötürdüğüGetirdıği, 1963'te Bilimden Yana yayımlandı. 1963 ydında Otağ dergisinin okurları onu "yaşayan eleştirmenlerin en beğenileni" seçtder. Aynı sıfatı 1968'de Yeni Dergi'nin okurlan arasında yaptığı soruşturmayla ikincı kez kazandı. 2 Temmuz 1993'te, Sıvas'ta Madımak Oteli'nde yakdarak öldürüldüğünde ardında araştırmalar, monografüer, seçkder, yayına hazırlanmış Bütün Şiirleri Dizileri (Ahmet Haşim, Nâzım Hdonet, Orhan Veli, îlhami Bekir, Tevfdt Fikret, Cahit Sıtkı Tarancı), incelemeler, eleştirilerin yanı sıra, 17 çeviri bıraktı. Bir küçük kitaplık dolusu kitap. Ve bir ödül: 1989 Ferit Oğuz Bayır Ödülü (Rıfat Ilgaz monografisi). Bir de çalışma arkadaşı e§: Refika Bezirci (R. Taner). %m yayiMvfenle 2S kltap Her yazann isteğidir, kitaplannın tek yayınevinden yayımlanması. Asım Bezirci'nin kitaplan Evrensel Basım Yayınca basdıvor uzun süredir. Bugün bunların sayısı 25'e ulaştı: "Bilimden Yana, Sosyalızme Doğru, Pir Sultan, Orhan Kemal, Orhan Veli, Nâzım Hikmet, Sabahattin Ali, Nurullah Ataç, Nezihe Meriç, Edebiyat Bahçesinde, tkinci Yeni Olayı, Seçme Hikâyeler, Seç me Romanlar, Halkımızın Diliyle Barış Şiirleri, Şairlerimizin Diliyle Banş, Temele Gül Dikenler, Güle Dil Verenler, Hafk ve Sosyalizm tçin Külrür ve Edebiyat, Türk Yunan Dostluk Şiirleri, Sosyalizm ve Edebiyat (Anatoli Lunaçarski, Çeviren: Asım Bezirci), Sosyalist Açıdan Toplum, Sanat, Eleştiri (Georgi Plehanov, Çeviren: A. Bezirci), Demokrasi, Banş Sosyalizm (lean Jaures, Çeviren: A. Bezirci), Felsefe, Bilim ve Din (MaublancCachin, Çeviren: A. Bezirci), Diderot (Andre Cresson, Çeviren: A. Bezirci), Halkın Ekmeği (Bertolt Brecht, Çevirenler: A. Kadir A. Bezirci). Bu liste onun tüm eserlerinin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Dikkatli bir okur, bu kitaplarda, onun yazaruk amacını sezecektir. Bu amaç şöyle özetlenebdir bence, edebiyatımızın dünü ve bugününü, kişileri, sorurdarını irdeleyip eleştirirken nesnel ve bilimsel ol. mak; bu nesnellik ve büimselliğin Marksist temellerini ve gerekçesini öğretmek, aydınlanmanın temellerini öğretmek. Asım Bezirci'nin edebiyata yaklaşım biçimi için en ilDevamı 4. sayfada. CUMHURİYET KİTAP SAYI 538