Katalog

0 KURL A R A "Ülkü Ayvaz'ın yaztn alamndakı ürünlerimn çeşitli dallara uzandığı söylenebilir. Ama bu dallar; 'oyun', 'öykü', 'radyo oyunu', 'tiyatro üzerine bir inceleme', 'çocuk oyunu gibi başlıklar alttnda toplandığtnda, yazann çalışmalannın 'drama' üzerinde odaklandığt görülecektir. Bunun özünde de, onun, ilk çalışmalarına genç yaşta radyo oyunlan ile başlaması ve tiyatro üzerine e8itim yapması yatıyor olmalı. Ayvaz'ın farklı dallardaki yapttları ile kazanmış olduğu ödüller, kısa saytlacak bir zaman dilimi içinde elde edilen bir başarıyı gösteriyor: Yeniden Yaratma (oyun)ENKA Bilim ve Sanat Ödülleri 1984 Tiyatro Birincilik ödülü, Şahane Lunapark (çocuk oyunu)Devlet Tiyatrosu, Opera ve Bale Çalışanlart Vakft ödülü, Yasasın Gökkuşağı (çocuk oyunu)TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Birincilik Ödülü, Papatya (çocuk oyunu)TRT25. Yıl Yansmaları Radyo Çocuk Oyunu tkincilik ödülü, îşlerin Yolunda Gitmesine Engel Olan Kim? (öykü kitabt)Akademi Kitabevi Başan Ödülü. Yapttlartnda ana tema olarak 'içinde bulunulan an ile kisinin tasarım dünyası arasmdaki çatışma'yı" işlediğini belirtiyor Ahtnet Levendoğlu, Ülkü Ayvaz'la ilgili bir yazısmda. Özellikle tiyatromuza yapttğı katktlarla yakından tanıdığımız Ülkü Ayvaz'ı çeşitli yönleriyle tamtmaya çalışttk sizlere. Ayvaz'tn çocuk oyunlarına eğilen bir yaztyı ise daha sonra sayılanmızdan birinde •sunacağtz sizlere. Onucu yılımtz nedeniyle arayan tüm okurlanmıza teşekkür ederiz. Bol kitaplı günlerl... Osmanlı dan Günümüze îstanbul'da Eğlence Yaşamı Bfnbip Gün Binbir fiece Konunun iki uzmanı, Necdet Sakaoğlu ve Nuri Akbayar "Birbir Gün Binbir Gece"de Osmanlı'dan Günümüze îstanbul'da Eğlence Yaşamı'nı mercek altına alıyorlar. Denizbank tarafından yayımlanan kitap nefis resim ve minyatürlerle zenginleştirilmiş. Kitaptan iki yazarın 'Önsöz'ünü sunuyoruz NECDET SAKAOĞLUNURİ AKBAYAR kümdarlann uyruklanna hoşgörülü yaklasımlan ve ayrıcalıklar tarumalan... eibi pek çok olgu ve neden, bunun kanıtlandır. Kent tarini de bu gerçeği doğmlayan sayısız olayı yansıtmaktadır. tstanbul, 1453 'te Türkler tarafından fethedilerek Osmanb başkenti olmasından sonra, bu konumunun değismediği 1923'e kadarki 470 yıllık dönemde, kültürel kimlik açısından özgün bir sürec yaşamış; eğlence yaşamı ise bu süreçteönemli ve süreklıbir olgu olarakgelişmiştir. Saraydakilerden keoar manallelilere değin ner kesimın, Türklerin, öteki toplulukların aynı eğlence anlayışında ve arayışında buluşmalan açısından da Istanbul, diğer büyük kentlerde görülmeyen bir olgunluğu ve zenginliği temsil etmistir. îstanbul'da. Osmanlı dönemi eğlence yasamiı nın başlıca dönemeçleri: Türk Rönesansı olarak nitelendirilen Lale Devri (17181730); Avrupa göreneklerine kapılann açıldığı Tanzimat dönemi (18391876) ve sonrası; son dönemeci ise Istanbul'un başkendik konumunu yitirdiği eski "tebaa ve cemaat"larının yerini, büyük çoğunluğu Istanbullu olmayan vatandaşiann aldığı Cumhuriyet dönemi (1923 sonrası) olmuştur. Son dönemeçte, eski yaşam alışkanlıklannın 2030 yıl daha devam ettiği ileri sürülse de eğlence anlayışının hızla değistiği gözlemlenmiş. Istanbul'un geleneksel eğlence yaşamı kısa sürede sönmeye yüz tutarak yerini önceleri Avrupai tiyatro, sinema, gazino, bar, pavyon, saz, çay bahçesi yeniliklerine bırakmış, ancak bu kültürler de teknolojinin dayattığı radyo ve TV'lere yenik düşmüş; eğlencenin evlere hapsedildıği yeni bir sürece girilmiştir. Gazinolann, sinemalann, tiyatrolann, eski eğlence mekânlannın birer ikişer kapanıp unutu\duğu ve halen içinde y^şadığımız DU dönemin, kideleri ilgilendiren biricik eğlencesi ise televizyondur. Yüzlerce yıllık eğlence kültürünü ve onun neredeyse tüm öğelerini ve mekânlannı yitirmiş olmak Istanbul için kuşkusuz ciddi bir kayıptır. Dünlerde, "suri hümayun", "alay", "şehır donanması", "derya donanması", "teferrüç", "mehtab seyri" gibi, her biri başlı başına birer festival sayılabilecek özgün eğlence ve sergilemeleri; Karagöz, meddan, orta oyunu vb. gösterimleri olan bir kültür metropolünün tüm bunlan unutmakla kalmayıp halk yaşamına uyarlanmış modern eğlence tarzlannı ve mekânlannı bile hatırlamaz olması düşündürücüdür. Bu açıdan, gecmişteki eğlence dünyasına ışık tutan "îstanbul'da Binbir Gece", bir nostalji kaynağı olarak değil, eleştirel bir bakışla dünbugün kıvaslamalan için Dİr değerlendırme belgeseli olarak okunmalı, incelenmelidir. Kitabın içerik programında Istanbul'un eski eğlence yaşamı, Tanzimattan önceki klasik dönem, Tanzimat ve sonrası olarak ıncelenirken "eğlence" ile "sanat"ın karıştırılmamasına özellikle dikkat edilmiş; evrensel sanatın alanlan olan opera, bale, konser vb., konu dışında tutulduğu gibi, örneğın konservatuvar etkinlikleri, sanat müziği yapanlar da aynı nedenle kapsam dışı savümıştır. Dileğimiz, "Istanbul ve Sanat "ın da kurum ve kuruluşlanmızın sağlayacaklan olanaklarla alan uzmanlannca ayn Bir kitap konusu olarak ele alınmasıdır. Osmanlı Devleti'nin kuruluşunun 700. Yıldönümü anısına "Osmanlı'dan Günümüze îstanbul'da Binbir Gün Binbir Gece Eğlence Yaşamı" adlı bu yapıtın hazırlanıp yayınlanmasını bir kültür hizmeti kabul eden Denizbank'ın sayın yöneticilerine, eserin yayına hazırlanması ve basımı aşamalarında gösterdiklerı titizük nedeniyle de Creative Yayıncılık ve Tanıtım Ltd. Şti. ilgililerine teşekkür ederiz. • 1720 Senllâlnde III. Ahtnet ve şehzadetorl gösterilerl Izllyor (Levnl). E ğlence yaşamı, eski çağlardan beri kent kültürlerinin "önemli Tbir" öğesi olagelmiş; hatta inanç kültürleriyle kaynastığı alanlar dahi görülmüştür. Topoğrafya, iklim, nüfus yapısı ve yoğunluğu, kentsel statü, toplumsal ve ekonorruk düzey ise eğlence yaşamlarının oluşumunda başlıca etkenler olarak sıralanabilir. Bu çerçeveden bakıldığında, Istanbul'un tarüısel kimlığınin eğlence yaşamına son derece uygun özeliiklerle donanmış olduğu saptanmaktadır: Tadı su havzalannın ve ormanlann eteğınde, ılıman iklimli, doğal zenginlik ve güzellıklere sahip bir yarımada yüzlerce yıl boyunca payitaht ayncalığı ve güvenliği ortamında varsıllasmış, sosyal duzeyi yükselmiş bir toplum, ırk, ain, dil farklıbklarını kent halkı oluşturmada engel görmeyen ileri bir anlayış; hü TURHAN GÜNAY Imtlyaz Sahlbl: çafl Pazarlama Cazete Dergl Kitap Basın ve Yayın A.S. Adına Berln Nadl o Yayın Danısmani: Turhan Cıinay Sorumlu Müdur: Flkret llkiz OGörsel Yönetmen: Dllek llkoruro Baski: Caâdas Matbaacılık Ltd. ştl. oldare Merkezi: Türkocağı Cad. NO: 3941 Cağalofllu, 34 334 Istanbul Tel: (212) 512 05 050 Reklam: Medya C DUZELTME Geçen haftaki sayımızın 23. sayfasında yer alan "Sanat ve Türk Tıbbı" ana başlığını taşıyan yazı bir yanlışhk sonucu Metin Fındıkçı imzasıyla yayımlanmıştır. Yazı aslında Arkadaşımız ve Adana temsilcimiz Çetin Yiğenoğlu tarafından kaleme ahnmıştı. Bu yanlışlıktan dolayı Okurlarımız, Çetin Yiğenoğlu ve Metin Fındıkçı'dan özür dileriz. SAYFA 3 1950lerde bartarda kadınlarda boy göstermeye başlamıslardı. Fotoflrafta barmaid'li bir bar ve kadın müsterlleri (üstte). 1920lerde bir fasıl heyetl (altta). 521 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI